;%0. 36.
Woensdag 11 Augustus 1920.
36* tiaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel
Binnenland.
COURANT.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Yrljdajjavnnd.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 75 Cent; franco per post 877s Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon I'r. 56. - Postbox 6.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 50 Cent; voor
eiken regei meer 10 Cent. Groote lettors worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en VrQdagvoormiddag ELF nre.
Ziekenverzorging.
By de Tweede Kamer is door de
regeering ingediend een wetsontwerp
i tot regeling der ziekenverzorging, dat
in hoofdzaak overeenkomt met de
ijJregeling ontwerpen door de Staatscom-
3missie van 1919.
Wat betreft de vraag of degenen,
die behooren tot den kring, voor wel-
Iken de ziekenverzorgen in het bijzon-
milder gaat steunen, wettelijk moeten
Offerplicht worden, zich geneeskundige
Dl behandeling te verzekeren, meent de
jregeering, dat waar de zeden van een
I volk ten deze in de goede richting
wijzen, de staat zich van het opleggen
eener verplichting kan onthouden.
Het ontwerp rfegelt de zieken vei -
zorging in den ruimsten zin genomen,
doch blijft beperkt tot den zieken
mensch, zoodat maatregelen, ter voor
koming van ziekten, hoe nuttig en
Hnoodig die ook mogen zijn, buiten bet
Ikader van het ontwerp vallen. Dit
[noemt niet weg, dat een goede toepas-
jlsing van de wet ook tot voorkomin -
van ziekten, leiden zal.
I Aangezien in ons land door tal van
ljaren heen particuliere instellingen,
Tmet name ziekenfondsen, voorzien
plhebben in de verstrekking van genees-
ir|kundige hulp aan minvermogenden,
a-1ligt het "voor de hand, om indien
u,[mogelijk, bij de ziekenverzorging van
ieldat instituut gebruik te maken. De
■T.I staat behoört aerst dan op te treden,
r-j wanneer het particulier initiatief te
kort schiet. Het ontwerp sluit zich
[hier daD ook bij een bestaanden toe-
err 8taod aan en bouwt voort op hetgeen
l iu ons land aangetroffen wordt.
>d| Een principieele fout wordt genoemd
[de samenkoppeling van geneeskundige
o| verzorging en geldelijke uitkeering in
y;|ééa fonds. Niet ten onrechte, zegt de
Minister, wordt er van geneeskundige
53, J zijde op gewezen, dat besturen van
dergelijke fondsen gedreven werden
in de richting van bezuiniging op de
geneeskundige behandeling, hetgeen
veeal neerkomt op beknibbeling van
de toch reeds karige honoreering van
artsen en apothekers ten einde de
geldelijke uitkeeriugen zoo hoog moge
lijk te kannen opvoeren. Beide zaken
behooren volstrekt gescheiden te zyn
en de voorwaarden van toelating
dienen er voor te waken dat vermen
ging uitgesloten is.
Het aangeboden ontwerp beoogt om
aan dat deel van het Nederlandsche
volk, dat tengevolge van economische
ot andere omstandigheden niet in staat
is, zichzelf ingeval van ziekte die
verzorging te verschaffen, welke met
den stand der wetenschap overeenkomt,
en in het belang van een goede volks
gezondheid is, op een wijze, die met
zijn financieeie draagkracht overeen-
kemt, een goede geneeskundige behan
deling mogelijk te maken. De moge
ljjkheid wordt gevonden door allerwege
aansluiting bij bepaalde ziekenfondsen
open te stellen.
De eischcn aan de fondsen te stellen
zullen bij Alg. Maatregel van bestuur
bepaald worden.
Het ligt in de bedoeling te bepalen
dat naast geneeskundige hulp door
huisartsen en specialisten ook zieken-
huisverpleging moet kunnen worden
voorgeschreven. Dit beteekent niet,
dat zieken verplicht kunnen worden
zich in een ziekenhuis te doen opnemen,
doch uitsluitend, dat het fonds, waar
noodig en mits de patiënt zich wil
laten opnemen hem in een ziekeniu-
richting meet doen verplegen.
De bijdragen van het Rijk aan de
fondsen zullen van dien aard moeten
zijn, dat deze bij een niet al te
bezwaren premie stelsel op behoorlijke
fioancieele basis kunnen worden be
heerd.
Voorts zullen de fondsen een bijdra
ge ontvangen in de kosten van
verpleging van bij hen verzekerde
patiënten in toegelaten ziekeninrich-
tingen.
Het voornemen bestaat om als Ryks-
bydrage in de administratiekosten der
toegelaten ziekenfondsen een bedrag
uit te lceeren van 0.75 per verzekerde.
Als weistandsgrens die niet in
de wet wordt vastgelegd staat een
maximum van 2.500.000 voor oogen.
De z.g. beperkte vrije artsenkeus is
iu het ontwerp neergelegd. Alle artsen,
die den wensch daartoe te kennen
geven, hebben recht zich aan een fonds
te verbindende verzekerden hebben
uit die artsen de keuze. Deze regeling
geldt ook voor apothekers en tandartsen.
Nadere voorschriften voor woningbouw.
De minister van arbeid heelt een
circulaire tot de gemeentebesturen
gericbt, waarin o. a. gezegd wordt
De ervaring heeft geleerd, dat het
voor woningbouwvereenigingen
gemeentebesturen wenschelijk is, eenige
vormen te hebben, waaraan zij zich
bij het ontwerpen van bouwplannen
van arbeiderswoningen kunnen hou
den.
Woningen met een inhoud van min
der dan 225 M3. moeten in den regel
opbrengen aan huur ten minste 50 pet.
van de exploitatiekosten woningen met
een inhoud van 226—275 M3. in den
regel ten minste 60 pet. van de
exploitatiekostenwoningen met een
inhoud van 276 300 M3. in den regel
ten minste 70 pet. van de exploitatie
kosten. Voor woningen met grooteren
inhoud worden voorschotten en bijdra
gen niet verleend.
Ik vestig uitdrukkelijk uwe aandacht
er op, dat bovenstaande percentages
die aan huren moeten worden opge
bracht, minima zijn en dat bij de vast
stelling van de definitieve huren reke
ning moet worden gehouden met de
hoosere draagkracht van de huurders.
Winkels vallen buiten deze regeling,
zij worden met de daarboven liggende
woningen als een geheel beschouwd,
dat een huur moet opbrengen, die de
exploitatiekosten dekt.
Voor woningen voor groote gezinnen,
ben ik bereid eenige afwijking van
deze schaal, zoowel wat inhoud als wat
huur betrett, toe te staan.
De inhoud van da woningen wordt
gemeten buitenwerks van den boven
kant van den vloer; heelt aa woning
een schuine kap dan tot de halve kap-
hoogte. Opdat zooveel mogelijk nuttige
woonruimte worde verkregen verdient
het aanbevaling geen hooge schuine
kappen te maken, maar lage gebroken
kappen.
Voor hoogte van woonverdiepingen
moet als regel worden aanganomen 2.70
M., voor hoogte van slaapverdiepingen
2.40 M.
Bij de berekening van den inhoud
van de woningen werden buiten reke
ning gelaten schuren en kelders, bij
verdiepingweningen bovendien een
matige bergruimte op den zolder.
Kelders kunnen wegens de hoogere
kosten slechts by uitzondering worden
toegelaten en dan nog alleen indien de
meerdere bouwkosten van de kelders
door hoogere huuropbrengst worden
gedekt. In den regel kan met kelder
kasten worden volstaan.
Indien boven en benedenwoningen
worden gebouwd, behoeven de beneden
woningen niet aan den eisch betreffende
drie slaapkamers te voldoen, wanneer
het aantal van die woningen niet meer
dan een derde van het geheele bouwplan
bedraagt.
Op de teekeningen van bouwplannen
waarvoor steun wordt gevraagd, moet
in het vervolg de inhoud van de wonin
gen worden vermeld.
Het heeft meermalen de aandacht
van den Minister getrokken dat, oek
in bouwplannen van vrij beperkten
omvang, verschillende typen van wo
ningen worden opgenomen, die zich
meermalen dan nog kenmerken door
grilligheid en gezochtheid. Blijkbaar
bestaat er een streveD om de schoonheid
te vinden in veel afwisseling van woning
typen en in grilligheid en gezochtheid
van lijnen voor ieder type. Dit alles
drijft de kosten op zonder dat de schoon
heid gediend wordt.
Met den meesten aandrang wijst de
circulaire op de noodzakelijkheid, in
dezen de grootste soberheid te betrachten
zoowel ter besparing van onnoodige
kosten, als ter wille van de schoonheid,
die hier zonder kostenverhooging kan
worden gediend.
In het vervolg kan dan ook niet
meer worden gerekend op steun voor
plannen als hier bedoeld.
Met betrekking tot den bouw van
middenstands woningen merkt deMinister
het volgende op
In het vervolg zal subsidie alleen
gegeven worden voor woningen, die
niet meer dan 450 M3 inhoud hebben,
gemeten als hierboven aangegeven. In
den regel behoeven de weningen niet
zoo ruim te zijn, maar kannen zij min
of meer beduidend beneden deze grens
blijven.
Dj huur moet voortaan berekend
worden op den grondslag van 170 a 200
pCt. van de bouwkosten van 1914.
De bovenstaande nadere regeling voor
arbeiderswoningbouw en voor midden
stands woningbouw zal niet gelden voor
plannen, waarvan de voordracht van
B. en W. by den Raad reeds aanhangig
was op den dag, waarop de circulaire
den gemeentebesturen werd toege
zonden.
öedenkteeken G. A. Torsterman
van Oyen.
Donderdag had de onthulling plaats
van het-gedenkteekon, dat te Aarden-
burg op het Marktplein is geplaatst,
tot huldiging van de nagedachtenis
van den heer G. A. Vorsterman vaa
Oyen. Dit monument, bijna 5 M. hoog,
is vervaardigd door den beeldhouwer
P. Puype te Apeldoorn, een Zeeuw van
geboorte. Opgetrokken uit hardsteen,
verrijst het uit een grondslag van ruwe
stukken arduin. Aan den voorkant i«
een beitel tafereel, voorstellende een
ploegenden landman. Een drietal treden
daar boven, prijkt zijn goed gelijkend
portret en bas relief, waaronder in
gouden letters zijn naamlager wordt
zijn geboorte- en sterfdag vermeld.
Aan den achterkant staatopgericht
door zijn vrienden en vereerders en
de datum der onthulling.
Omtrent deze plechtigheid ontleenen
we aan de M. Crt. het volgende
Om half een begaven zich de Com
missaris der Koningin met de heeren
Dieleman en Rompu, leden van Ged.
Staten, benevens vertegenwoordigers
van verschillende vereenigingen, die
meegewerkt hebben aan het tot stand
komen van het gedenkteeken, naar het
stadhuis, waar zij officieel ontvangen
werden door het college van Burge
meester en Wethouders. De Burge
meester sprak een woord van welkom
en opende de bijeenkomst, waarna bet
woord werd gevoerd door den Com
missaris, die ook namens de Staten een
warm woord van waardeering sprak
over het werken en streven van den
heer van Oyen op maatschappelijk
gebied.
Na gebruik van eenige ververaehin-
gen begaf men zich naar de Markt,
waar de Koninklyke Muzieksocieteit
„Aardenburgsche Fanfare" als wel
komstlied bet Zeeuwsch-Vlaamscbe
Volkslied speelde, en waar reeds een
talrijk publiek wachtte.
Als eerste spreker betrad het ge
stoelte mr. P. DielemaB, algemeen
voorzitter der Zeeuwsche Landbouw-
maatschappij. In een krachtige rede
roemde hij van Oyen als pionier op
landbouw- en onderwijsgebiedhy
schetste zijn arbeid als algemeen secre
taris der maatschappij, voor welker
bloei hij tot zijn dood gewerkt heeft.
Was hij hartstochtelijk strijder, onver
zoenlijk vijand, zijü verdiensten op
landbouwgebied zyn onbetwistbaar zeer
groot.
Daarna werd door de oudste klein
dochter van den heer van Oyen het
monument onthuld.
De heer jhr. J. van Vredenburch
nam het woord Als vertegenwoordiger
van het Nederiandsch Trekpaarden
Stamboek en herdacht van Oyen's
werkzaamheden op dat gebied.
De heer H. A. lianken, sprak als
vriend en vereerder namen» de Zeeuw
sche Paardenfokkerij.