i\'o. 57.
22 October 1910.
55® Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor
Zeeuwsch-VIaanderen.
J. C. VINK - AxeL
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdae- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 75 Cent; franco per post 87V8 Cent.
Afzonderlijk® Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Kr. Postbox 6.
tot 5 regels 50 Cent; voor
Gtroote lettere worsen naar
ADVERTENTLY van 1
eiken regel meer 10 Cent.
plaatsruimte berekend.
AhvertentiËn worde» t+anso ingewacht, uiterlijk tot
fltBsdae- m Vrijdagmiddag TWAALF nre.
De dnurte.
Donderdag kwam in de Tweede
Kamer aan de orde de interpellatie
van mr. Sannes over de levensmidde-
lenveorziening en de prijsstijging. De
heer Sannes stelde ia een uitvoerige
rede een viertal vragen, welke door
Minister Van IJsselstegn eveneens
breedvoerig werden beantwoord.
Kortelings komen vragen en ant
woorden hierop neer
le. Is de Regeering voornemens
spoedig maatregelen te treffen, waar
door de eerste levensbehoeften, waar
onder mede te begrijpen kleeding,
manufacturen, schoenen en brandstoffen
tegen lagere dan de thans geldend®
prijzen verkrijgbaar zullen worden
gesteld
AntwoordJa, met uitzondering van
de kolen die door de regeering worden
gedistribueerd. Voorschotten zullen
beschikbaar worden gesteld voor de
coöperaties.
2e. Indien gemeenten levensbehoef
ten tegen verminderden prijs verkrijg
baar stellen door bijslag uit de
gemeentekas, is de Regeering dan
bereid deze gemeenten op den voet
der Distributiewet 1916 te steunen
Antwoord positief ontkennend. Geen
enkele regeeriug zal de rykskas zóó
voor de gemeenten openstellen dat be:
Rijk nog 90 pCt. der kosten zal betalen.
3e. Acht de Regeering het ter
bereiking van sub. 1 genoemde doel
Hiet noodzakelijk de bevoegdheid te
krygen tot controle over alle particu
liere ondernemingen
AntwoordIk weet niet of de heer
Sannes Ryks accountants wil voor alle
ondernemingen. Dat kan niet. Maar
als men meent, dat er ondernemingen
zijn die woekerwinsten maken, dan
kunnen zy onder controle worden
4e. Wanneer de door de regeering
te treffen maatregelen mochten blyken
het gestelde doel niet te kunnen be
reiken, wil de regeering dan door een
commissie, waarin de verschillende
maatschappelijke belangen en sociaal
politieke richtingen vertegenwoordigd
zijn, een onderzoek doen instellen naar
de mogelijkheid van een planmatige
organisatie van bet economisch leven,
alsmede naar de wyze waarop deze
zou moeten plaats hebbon, teneinde
zoowel een grootere productie als een
goedkooper product te verkrijgen
ADtwoordDe Minister heeft op
zich zelf geen bezwaar tegen zulk een
commissie. Socialisatie voor bepaalde
bedryven is geen zaak vaii politiek.
Dat de staatsmijnen in Limburg tot
zoo grooten blgi i zijn gekomen, is voor
hot grootste deel te danken aan de
energie van den man die du als hootd
der afvaasditiiug paar de arbeidscon-
ferentie te Washington is vertrokken,
dr. Nolens. Als spr. b.v. eens denkt
aan de socialisatie van den landbouw
dan zou spreker wel eens willen weien
hoe dit moest geschieden. Van de
regeering is niet te verwachten, dat
zij een staatscommissie instelt voor dit
academisch vraagstuk. Wel wil zij
steun verleenen als een ©f ander
wetenschappelijk instituut zulk een
commissie mocht instellen.
Natuurlijk ging de beantwoording
dezer vragen gepaard aan een uiteen
zetting van wat de regoering reeds
gedaau heeft ter voorkoming van nog
hoogere prijsstijging, waarvan we hier
een paar bijzonderheden laten volgen.
Wat de steenkool betreft zei de
Minister dat op het oogenblik de kolen-
positie van geen enkel land zoo gunstig
is als hier, en dat dit hieraan te danken
is, dat de distributie van kolen niet is
opgeheven. Het bleek ook dat de
Minister een Belgisch aanbod had
afgeslagen, omdat er een veel te dure
pry's voor gevraagd werd.
Ten opzichte van de rijst erkende de
Minister dat het achterat beschouwd
jammer was dat hij niet in 't voorjaar
rijst had gekocht. Maar het is in
handelszaken altijd heel makkelijk te
zeggenge hadt moeten koopen, dan
zoudt ge er heel wat aan verdiend
hebben. Wat zou de Kamer wel gezegd
hebben als er door prijsdaling een paar
millioen op was verloren
Do Minister meent trouwens dat rijst
hier geen eerste levensbehoeite is. De
bevolking stelt meer prys op aard
appelen, en bovendien er is voldoende
havermout, grutten enz.
Van de kieskeurigheid van het Neder-
landsche publiek gewaagde de Minister
o. a. ten opzichte van de schoenen.
Aan de gemeente Amsterdam z®n 43.000
paar militaire schoenen gezonden, maar
zij zond 17.000 paar als onverkoopbaar
terug. En evenmin wenscht het Neder-
landsche publiek de standaard-schoenen,
men kan za niet verkoopon 25 pCt.
beneden den prijs. Vroeger was er
maar één soort van schoenen voor den
arbeider, de vetleeren schoen, thans
wil men lakneuzen enz.
Ten opzichte van suiker deelde de
Minister mede, dat ruim 1/i deel vaa de
aanwezige voorraad uitgevoerd kon
worden, waarvan spreker een uitvoer
recht kou heffen, om aan het binnenland
de suiker goedkooper te leveren. Hij
stelde het rantsoen op 21/i ons per
hoofd, terwijl bet geheele verbruik van
suiker met inbegrip van limonade, jam,
banket, vóór den oorlog 2,8 ons was.
Wie nu meer dan 2,5 ons suiker wil
hebben, kan die intusschen nog koopen.
Na tal van andere bijzonderneden,
waarmede de Min. zijn rede illustreerde,
vroeg hij zich afWat kunnen we nu
nog meer doen
Een toeslag op de levensmidöeien
kan hy niat aanbevelen. Als men het
nu doet komt men er in lengte van
dagen niet at. Toen men het in den
oorlog deed, zag men den vrede te
gemoet. Doet men het nu op kolen
ot op levensmiddelen, dan komt men
er niet af.
Men doet hpt nergens behalve op
brood, uitgenomen in Duitschland en
Oostenrijk. Alleen Noorwegen doet het
ook op haring. De toestand is toch
bij ons niet zóó, dat men er toe moet
overgaan. Verbindt men den toeslag
aan een weistandsgrens, dat moet men
die laag stellen en komt dan tot een
vorm van armenzorg.
Wat de overheid wél moet doen, is
maatregelen nemen om de pryiop-
drijving te voorkom#n.
Men moet das by die winsten waar
iets aan te doen valt, iagrypen.
Eenige weken geleden heeft de heer
Henri Hermans een vraag gedaan aan
spreker, wat kan geschieden ten aan
zien van plaatsetijke commissies.
Spreker heeft benoemd da Duurtecom-
missie en heeft deze gevraagd haar
arbeid zoe snel mogelijk te verrichten
en zoo spoedig mogelyk practische
voorstellen te doen, welke in een wets
ontwerp kunnen worden belichaamd.
De voorzitter der commissie, prof.
Bruins, ia met twee leden der com
missie naar Londen gegaan om de
werkiug der profiteering-act na te gaan.
Spreker is ook zelf in Engalaud ge
weest en heeft ook zijn oor te luisteren
gelegd. De heeren zyn Zaterdag uit
Engeland teruggekeerd spreker heeft
Maandag met zijn ambtgenoot van
Justitie en ambtenaren van beide
Departementen met die heeren geconfe
reerd, en het resultaat is, dat het wets
ontwerp spoedig gereed zal zijn.
En nu werd de nieuwsgierigheid
gewekt. Want ofschoon het antwoord
van den Minister niet den indruk gaf,
dat hij in zijn betoog sterk Btond tegen
over de interpellatie en men twijfelde
aan zijn beleid en werkkracht, zoo was
men toch belangstellend te weten, welk
wetsontwerp de minister hier bedoelde.
Een wetsontwerp, zeide de minister,
dat zal zijn als volgt
Er zal komen een centrale duurte
commissie, welke zich zal laten voor
lichten door plaatselijke commissies.
Aan de centrale commissie zal een
uitgebreide bevoegdheid worden toege
kend, zooals om inzage te nemen van
boekeu en contracten. Zij zal contracten
volgens welke oegeoorioofde winsten
worden genomen, bijv. door aan de
afnemers een bepaalden prys op te
leggen, waar beneden niet mag worden
verkocht, kunnen annuieeren.
Die centrale commissie zal verder
aan den handel en aan diensten
1 epaalde prijzbn mogen voorschrijven.
Het ontwerp zal met den meesten
spoed naar den Raad van State werden
gezonnen en spreker hoopt, dat de
Kamer het spoedig zal behandelen.
Maar men zal ook een beroep moeten
doen op de particulieren zelf, waar
mede spreker nu reeds begint. Zij
moeten onderzoekeu waar zy het
goedkoopst terecht kunnen zy moeten
samenwerken om leveranciers die te
duur ziju, te ontgaan. Op die wijze
er zijn reeds symptomen van
is iets te bereiken.
Dit was voorzeker een belangrijke
mededeeling, al is het dat de spoed,
waarmede dit wetsontwerp mogo worden
behandeld, tal van misbruiken niet meer
kau voorkomen.
Intusschen is van dezen maatregel,
indien er eenige samenwerking plaats
heeft, veel goeds te verwachten. Men
denke echter niet, dat het leven goed
kooper zal worden, zoolang de eischen
die Jan en Alleman aan dat leven
stellen, zoo hoog blijven.
Tegelyk met de interpellatie-Sannes
werd ook een interpellatie-Braat behan
deld, die den prijs van 16 cent voor
de boeren te laag vond.
Maar tie Minister hechtte niot zooveel
waarde aan de cijfers van den inter-
pellant en wees op Danemarken, dat
op zuivelgebied het meest mat ons land
te vergelijken is, en waar de melk 31
cent per liter kost tegen 20 cent hier,
de boter f 3,25 tegen 2,80 hier, en
de kaas 2,94 tegen 1,80.
Trouweas ook blykens andere cijfers
van den Minister zyn we er hier beter
aan toe dan andere landen.
Hier te lande zyn de prijzen der
levensbehoeften met 95 pet. gestegen,
maar in Denemarken bedroeg die
stijging 111 pet., in Engeland 116 pet.,
in Zweden 157 pet., in Zwitserland 161
pet., in Noorwegen 162 pet., in Frankryk
151 petalleen in Spanje 60 pet.
Deze mededeelingen zyn van onze
gezanten in het buitenland.
O SpaDje na zyn we dus in Nederland
nog het goedkoopste uitl
Vrijdag werd het debat over de duurte
voortgezet en leverden de h.h. Sannes
en Braat hunne replieken.
De heer Sannes was niet bevredigd
door het antwoord van den minister.
Hij diende een motie in om de Kamer
te doen uitspreken dat het beleid en de
toezeggingen des ministers niet vol
doende waarborgep, dat in den komen
den winter de eerste levensbehoeften
lager in prijs zullen zijn dan thans het
geval is.
De heer Braat diende een motie in
waarbij de minister wordt uitgenoodigd
de regeling der melkprijzen te herzien.
De heer Van Rappard meent dat de
minister meer had kunnen doen om
de prijzen der landbouwproducten te
drukken.
De heer Smeenk bestreed het sociali-
satie-denkbeeld. Hij acht aanvoer van
schoenen, kouseh en dergelijke door de
regeering gewenscht, evenals goedkoo-
pere melk voor zieken. Het beleid
van deD Minister heeft niet belangrijk
gefaald.
De heer Colijn acht de melkprijzen
voor de boeren hoog genoeg. Hij wil
verbod van kaasuitvot. r tot er meer en
goedkooper kaas beschikbaar komt.
Da heer Van Ravesteijn bepleitte
confiscatie van de grondrente.
De slechte treinverbinding van
Zeeland met Holland.
Door het dageiijkscb bestuur van de
vereeniging van handelaren in granen,
zaden en peulvruchten in Zeelauc, is
een adres aan den Minister van Water
staat verzonden, waarin gewezen wordt
op de zeer ongunstige positie, welke
Zeeland inneemt iuzake het spoorweg
verkeer vergeleken by het overige
Nederland. Slechts eens per dag ver-
