So. 38.
Zaterdag 16 Augustus 1919.
35e Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeen wsch -Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel.
De feesten.
IKAYT.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per S Maanden 75 Cent; franco per post 871/, Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent. v
DRUKKER—UITQ EVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Sir. 56. - Postbox 6.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 50 Cent; voor
eiken regel meer }0 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Ad verten tiön worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagmiddag TWAALF ure.
Woensdag 13 Augustus 1919.
Een prachtige zomermorgen noodigt
ons tot opstaan en den arbeid te her
vatten. Doch het is nu niet de gewone
dagelijksche slommer, die ons waeht,
het is een ontspannende arbeid. Voor-
zoover de tijd ons toelaat kunnen we
niet nalaten om, evenals iedereen nog
bezig is aan het schikken van een
roset, een bouqetje, een vlaggetje, enz.,
nog even de hand toe te steken by het
voltooien van de versiering en de vlag
te ontplooien.
Zoo i3 dan Axel in feestdos en ieder
die ons stadje vroeger in dat gewaad
zag, kan zich eenigszins een voorstelling
daarvan vormendoch slechts eenigs
zins, want meegaande met den tijd,
die met de jaren meer luxe vertoont
hebben ook de ingezetenen Axel als
onkenbaar gemaakt door de vele ver
sieringen, waaraan kosten, moeite,
noch tyd gespaard zijn.
Axel is gereed de vreemdelingen te
ontvangen en te doen deelen in de
vreugde van den dag.
Nadat het ontbijt is genuttigd en de
klok negen aur heett geslagen, kondigen
eenige zware en dofte slagen den aan
vang van het feest aan.
Voor velen is dit het sein, om zich
naar de markt te begeven, waar aan
stonds de oföciöele opening der feesten
zal plaats hebben.
Te halftien betreden enkele comité
leden de pui van het stadhuis en houdt
de heer L. J. den Hollander èn als
burgemeester èn als eere-voorzitter van
het feestcomité
de feestrede.
De Burgemeester begint met te zeg
geu, dat de geschiedenis ons leert, dat
eeu volk vereenigd of verdeeld werd
naar den aard dergenen, die de be
volking uitmaken.
Zoo is ook het Nederlandsche volk
na herhaaldelijk verdeeld en verwisseld
te zyn van opperste machthebbers, ten
slotte vereenigd onder het Huis van
Oranje-Nassau.
Veel kan een land worden ontnomen
Zijn geschiedenis nooit. En zoo heeft
ook Zeeuwsch Vlaanderen en ons ste
deke Axel zijn geschiedenis. En wan
neer we daarin een blik werpen, dan
eerst blykt ons zoo duidelyk de betee-
kenis van het Luctor et Emergo. Aan
de hand van verschillende feiten uit de
historie, van af 1248 schetst de spreker,
dat ook voor Axel vooral die worsteling
zwaar is geweest. Hoe ons stadje,
toenmaals vermaarde stad, heett moeten
vechten om haar bestaan, aan ver
drukking, plundering en massale brand
stichting ten prooi werd gelaten, door
de verscheidene oorlogen en binnen-
landsche twisten, die om het bezit van
het rijke Zeeuwsch Vlaanderen werden
gevoerd. Opmerkelijk is, dat door alle
eeuwen heen de bevolking zelve steeds
het verlangen bleet koesteren om toch
als deel van Zeeland te blijven ge
regeerd, ondanks herhaalde pogingen
om deze strook by België te voegen.
Geen wonder dus, zegt spr., dat ook
ten tijde, dat de annexatie plannen van
België bekend werden, een gevoel van
verontwaardiging ontstond, die uiting
vond niet alleen in Axel, maar in
geheel Zeeuwsch Vlaanderen, ja zelfs
in geheel Zeeland.
Toch Kunnen we gerust zeggen, dat
in Axel met onderscheiding de actie is
gevoerd tegen de annexatie. Ate burge
meester van Axel is spr. er trotsch op,
dat alhier op schitterende wijze de
aanhankelijkheid en trouw is verklaard
aan Land, Vorstin en Regeering. Dat
getuigen nog le het bezoek van den
heer J. M. Oggel, als afgevaardigde
naar de protest vergadering te Den Haag,
waar hij gelegenheid kreeg persoonlyk
aan H. M. da hulde van Axel's bewoners
te betuigen, 2e het bezoek van H. M.
Hoogstderzelve aan onze gemeente,
waar H. M. uitbundig werd toegejuicht
en 3e de reis van «Hoop op Zegen"
naar Den Haag, waar H. M. zich her
innerde da ontvangst in onze gemeente.
We hebben echter gevoeld, dat de
Koningin wederkeerig ook ons lief heeft
en het verlangen^ te kennen heeft
gegeven om over ons te willen blijven
regeeren, getroffen als Zij was door het
eindeloos gejubel, geheel Zeeuwsch-
Vlaanderen door, als één krachtige
uiting van hulde. Mogen dan onze
wenscbeu vervuld worden en ook H
K. H. Prinses Juliana eenmaal schitteren
als een der schoonste parelen aan de
kroon van het Doorluchtig Huis van
Oranje.
De burgemeester stelt hierna voor
het volgende telegram te zenden
,Aan Hare Majesteit de Koningin 1
De Axelsche bevolkiDg heden bijeen
tot vieriDg van het anti-annexatiefeest
heeft behoefte aan Uwe Majesteit uiting
te geven van hare gevoelens van
erkentelijkheid voor Uw beleid in de
dagen der dreigende annexatie, onder
den wen8cb en bede, dat het Zeeuwsch-
Vlaamsche volk tot in lengte van dagen
moge blijven onder de zegenrijke
regeering van hot Huis van Oranje
Nassau.
De Burgemeester eü feestcommissie,
Deü Hollander".
Op de vraag of men verlangde feest
te vieren, geeft zeker de prachtvolle
versiering in alle wijken het antwoord.
Spr. dankt de gemeentenaren voor
wat zy ten toon spreiden, en verwacht
van hen, dat de feestviering zelve het
zelfde degeiyk karakter dragen zal.
Laat ons allen dankbaar zijn tegen-
over God, dat Hij ons spaarde voor den
oorlog en niet duldde, dat een duim
breed gronds van ons werd geroofd
dankbaar aan de Regeering en den
I Minister van Buiteniandsche Zaken in
't bijzonder, omdat ZExc. te Parijs zoo
waardig de Nederlandsche rechten op
Zeeuwsch Vlaanderen heeft ver.dedigci.
Hulde aan dc Zeeuwsch-Vlaacasche en
Limburgsche bevolking, die den Minister
j met hunne protesten steunde.
Spr. wijst er op, dat als we op dit
alles terugzien, we kunnen toesteu met
blijdschap. Hij heet den Oud Axelaron
hartelijk welkom waar ze deeleud ia
de gelukkige stemming hunner ver
wanten en kennissen mede komen feest
vieren.
Aan allen roept spr. toeDoe dit
zonder vijandige gevoelens tegenover
België. Neerlandsch bloed draagt geen
smetten van haat of wrok, alleen vragen
we tast niet in onze rechten.
Meer dan ooit heeft de bede «Be
scherm o God, bewaak den grond,
waarop onz' adem gaat, enz." nu be-
teekenis. Immers wy vieren wel feest,
maar in Parys mookt het nog en wordt
nog druk over ons land gesproken.
Toch hebben we de zekerheid dat we
op Nederlandschen bodem blijven en
zullen we ook moed scheppen voor de
toekomst. We zeggen den dichter na
Zy zullen hem niet hebben
Den vrijen Scheldestroom.
Wat strikken zy ons leggen,
Zij steunen op een droom.
Zoolang er nog een bodem
Mag zeilen door den vliet
Bezitten zij de zoomen
Der vrye Schelde niet.
Zy zullen ons niet hebben
Dat zweren we bij God
Voordat de golven dekken
Ons aller overschot.
Een krachtig applaus volgde op deze
indrukwekkende woorden, terwijl het
muziekgezelschap «Concordia" inviel
met het lied «Zeeuwsch-Vlaanderen,
sta pal 1" dat we bet geheele feest door
in alle toonaarden en tempo's hebben
gehoord en blijkt meer popiulair te zijn,
dan het Zeeuwsch-Vlaamsch Volkslied.
En hiermede was het teest geopend.
We zouden nu het programma verder
kunnen volgen, doch achten het beter
eens tgrug te zien op den avond van
Dinsdag. Toen hadden we te bezichtigen
De Etalage-wedstrijd.
Er waren 16 deelnemers, doch behalve
deze hadden nog tal van winkeliers
hun waren netjes uitgestald.
We laten het oordeel hieromtrent
over aan de jury.
Deze bestond uit de dames BrUning,
Dregmans en Jens, tenevens de heeren
W. den Boggende, G. Koevoets K.
Wiechmann en F. C. Zonnevijlle.
Nadat de prijzen, welke bestonden ip,
diploma, waren toegekend aan J. Deij
Mangold le prijs, A. van Maale 2e prijs,
P. Schelleman—Begijn 3e prijs en P. J.
Vale 4e prijs, terwyl eervolle vermel
ding kregen C. A. van der Wiele en
H. J. de Jonge, werd het volgend offi
ciëel rapport uitgebracht
De jury is van oordeel, dat de deelnemers
zich allen zeer hebben ingespannen om hunne
étalages zoo mooi mogelijk te maken en zu'ks
te doen op eene wijze, die de aandacht der
voorbijgangers kan trekken, voor zoover hun
raam dit toeliet.
In het algemeen zij aangemerkt, dat de
vitrines der meesten niet diep genoeg zijn om
J met de étalages voldoende effect te bereiken.
De jury had gaarne gezien, dat bij de tentoon-
i gestelde waar de prijzen waren vermeld. Dit
i is toch de eers'e vraag van vele voorbijgangers
j Bij een enkele étalage, die overigens zeer
5 mooi w,v, maakte de jury de opmerking dat
j het geheel mooier zou geweest zijn wanneer
de besch kbare ruimte achter de groote
j spiegelruit was uitgenut.
j Ook zagen we b.v. bij geen enkele horloger
een uurwerk, aangevende deu juisten tyd,
terwijl de heer Antheunis, die wegens zijn
prachtige natuurgetrouwe uitstalling voor een
der eerste prijzen zou in aanmerking gekomen
zijn, doch een veel te eenzijdige opvatting
van zfjn nering heeft gegeven.
De jury drukt haar sj ijt uit, dat ze enkele
zner mooie étalages, zooals die bij de slagers
Blankert, Dieleman en Verstraten en bij de
manufacturers Hoebé en De Feijter, niet kon
bekronen, omdat ze niet op de lijst der deel
nemers stonden vermeld.
Tot zoover het officiéél verslag. We
kunnen daaraan nog toevoegen, dat
voor 3 hoofdzaken punten waren
vastgesteld, nl. atractie van het raam,
verkoopbaar stellen van artikels en de
smaak, waarnaar gehandeld was. Dit
nummer, dat in onze gemeente nog
nieuw was, heeft meer belangstelling
getrokken dan deelnemers, zoodat te
verwachten is, dat er een volgende
maal scherpe concurrentie zal zijn.
Dit nummer, waarmede eigenlijk het
feest officiéél werd ingezet, slaagde goed.
Na de openingsrede (Woensdag)
volgt om elf uur een zanguitvoering
op de Markt. De vier vereenigingen
Hoop Zegen, Orelio, Azaf en het Katho
lieke zangkoor geven gezamenlyk,
onder leiding van den heer C. A. van
de Bilt, de volksliederen ten gehoore.
Na afloop zingt Azaf afzonderlijk op de
kiosk.
Hierna hebben we gelegenheid om
de versieringen eens op te nemen.
Afgaand op hetgeen we hierover reeds
geschreven Lebben kon de verwachting
gespannen zyn. Toch wordt zy nog
bij velen overtroffen. Het is niet
doenlijk in beschrijving of bijzonder
heden te treden omtrent den aard der
honderdvoudige schakeering van groen
en bloemen. Ook de meer dan 70
poorten met opschriften kannen we
geen plaats geven tot beoordeeling.
Alleen meenen we een uitzondering te
mogen maken voor diegene, die het
meest in 't oog liepen en aansloten aan
het tydperk der luchtvaart. Een tweetal
vliegmachines, waarvan die in de
Kerkdreef technisch zeer juist was
nagebootst, trokken aller aandacht. In
't algemeen geven de poorten blijk van
goeden smaak en zeer veel besteden
arbeid. Ditzelfde kan ook gezegd
worden van de straat versiering, al
meenen we ook hier vooral de Station
straat, de korte Kerkstraat en de West
straat met ouderscheiding te mogen
noemen.
Tot aller spijt h&d in dit tijdsverloop
een ongeluk plaats, dat betrekkelijk
nog goed afgeloopen is.
Een geïmproviseerde affuit, waarop
dito kanon werd door een langoor voort
getrokken en geëscorteerd door een
afdeeling kanonniers in ouderwetsche
uniform, onder commando van een
imitatie-officier. Het was een comisch
geheel, dat met de kanonnade belast
werd, doch daarmede ongelukkigerwijze
eu onafhankelijk van hun wil een
tragische rol vervulde. Zoodra n.l. do
eerste echoten gelost werden, zou men
de stad doorgaan en de kanonnen op
verschillende punten ontbranden, om
vreugdeschoten te doen galmen. Deze
vreugde was echter kort van duur,.
