No. 72.
Zaterdag 14 December 1918.
34e «laarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeen wsch-Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel.
Een middagpreek.
Zeeuwsch-Vlamingen,
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Cent; franco per post 70 Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Sr. 56. - Postbox 6.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 50 Cent; voor
eiken regel meer 10 Cent. Groote letter^ worden naar
plaatsruimte berekend.
AdvertentiëD worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagmiddag TWAALF ure.
Er is onder de preken, welke gehou
den zij a op den algemeeneu dauk- en
biddag voorzeker ook veel kaf geweest.
De eene voorganger boeide zijn gehoor
door lynrecht tegen de personen te
gaan, die een veranderd regeeringstel
sel willen, de ander tegen het republi-
keinsche Btelsel zeiven, terwyl weer
anderen een algemeene beschouwing
hielden over den gedrukten tijd, waarin
we leven en die terecht opgemerkt
voorzeker nog zwaarder zou drukken,
wanneer juist in dezen tyd, nu de groote
Europeesche staten naar believen over
de kleine staatjes beschikken, een de
mocratische omwenteling zou plaatB
hebben, die dan bovendien zou opge
drongen worden tegen den wil van het
grootste deel der bevolking.
Maar niet alle voorgangers van onze
christelijke kerk hebben zich laten mee-
sleepen door de opwinding om opper
vlakkig alles te verwerpen, dat naar
veranderd regeeringistelsel zweeft. Een
weldadige uitzondering treft ons zegt
de N. R. Crt. in de preek van ds. A.
J. Eijkman Jz., Nod. Herv. predikant te
Hattem, waarin geen enkel woord voor
komt van die separatische zelfverhef
fing, die aan het geloof en de uitver-'
korenheid van het .christelijk volks
deel" de redding van Nederland
toeschrijft. De preek is in haar geheel
opgenomen in het Leidsche Kerkblaadje
onder redactie van dr. J. C. S. Locher.
4 Ds. Eykman heeft temidden der al
gemeene opwinding de rechte verhou
dingen niet uit het oog verloren. Of
schoon zyn preek een onvervalscht-ort-
hodox karakter draagt (het bloed van
Gods „lieven zoon Jezus Christus" rei-
aigt vau alle zouden) verkwikt de toon
van verdraagzaamheid, de zuivere be
doeling eu het breede inzicht, dat ook
in eigen kring het kwaad durft aau te
wijzen en by den tegenstander het
navolgenswaardige weet te ontdekken.
Als tegenhanger tegenover de ophit
sende taal der door de .revolutie" ont
ketende geestdrijvers zal een kort
overzicht van deze preek, die bovehdien
treft door de voor een orthodox zeld
zaam onverbloemde aanduiding van het
actueele hier niet misplaatst zijn.
De schryver, handelend over den
tekst .Vceest God, eert den Koning"
verklaart met dien „Koning" niet zoo
zeer uitsluitend den monarchalen re-
geeringsvorm op het oog te hebben,
doch het wettig gezag, dat evengoed
r^publikeirisch kan zijn, doch door God
die een God van orde is, om wet en
■orde te handhaven, recht en gerech
tigheid te doen, het goede te bescher
men en het kwade te straffen. De on
derdanigheid aan de overheid heeft
haar grenzen in het gebod Gods. Als
de overheid daartegen in gaat, dient
men liever goed en bloed over te geven
dan haar te gehoorzamen.
Het is dure plicht der overheid om
aau billijke wenschen van het volk
tegemoet te komen. Wenschen die uit
de S. D. A. P. komen, zyn daarom nog
uiet verkeerd evenmin als alle wen-
achen, die uit den boezem eener z.g.
Cristelijke party komen, daarom goed
zjjn. .Aandringen op uitoefening van
recht en gerechtigheid is niet synoniem
met revolutionair", zegt de schrijver.
.Men moge zoo denken, dit is niet zoo.
De geheel® Heilige Schrift roept er om.
Veroordeelt zy scherp elke overtreding
van het be gebod, alle verzet tegen de
overheid, op handhaving van recht en
billijkheid dringt zy aan".
En waDneer de S D. A. P. het Chris
tendom, de kerk, een belemmering
acht voor doorvoering van hare begin
selen, zegt de schryver daaromtrent:
.Voorwaar een zware beschuldiging
tegen de Christelijke Kerk En helaas 1
het is maar altewaar, dat het Christen
dom, zooals dit zich by velen openbaart,
niets anders dan een zoeken van zich
zelf, van eigen eer, lust eu voordeel
(en dat ,ten koste van den naaste).
Niet God, niet Cristus, maar het eigen
ik zit op den troon. En nietwaar,
d&ar is geen plaats voor recht en ge
rechtigheid. Onder den dekmantel van
vroomheid pleegt men allerlei onge
rechtigheid. En gelijk men weleer
Christus aau het kruis sloeg, zoo doet
men nog in haat tegen Zijne prediking
(en predikers) der waarheid eu gerech
tigheid".
De schryver vraagt zich dan ook met
verbazing af, waarom Christenen met
het toegeven aau billijke wenschen tot
het uiterste kunnen wachten. .Waar
om" roept hij uit zoolang gewacht,
totdat het volk zich verzamelt voor het
stadhuis zoolang, totdat men in een
militieraad ook militairen beneden den
rang van officier opneemtzoolang tot
dat men den 8-urigen werkdag gaat
invoeren Is het recht, dat men van
staatswege zoolang wacht met verbete
ring der predikantstraktementen Men
wil wèl onze diensten, maar waar blijft
ons loon?"
Wat dit laatste betreft, richt de
schrijver zich ook tot de kerk, die haar
predikanten honger laat lyden in groote
koude pastoriëu, waarin de dominees
vrouwen zich doodwerken. En hjj
hekelt het ontbreken van een financieel
verband tusschen de verschillende ge
meent8n, die los naast elkaar leven en
komt op tegen de willekeurige hande
lingen van kerkvoogdyen. Ook noemt
hij het onrecht, dat in dezen tyd woe
kerwinsten worden gemaakt. Na allerlei
grieven komt hij dan tot het besluit
.Een ieder weet wel in eigen kring,
of er billijke griéven zijn, die niet
mogen bestaan. Een ieder bedenke,
dat wy niet los van elkander leven,
maar in eene gemeenschap gesteld zijn,
wat meer zegtin eene Christelijke
gemeenschap, waarin niet past te leven
naar hetben ik mijns broeders hoeder
wat heb ik met mijn buurman te
maken maariegelijk zie niet op
het zijne, maar ook op hetgeen der
anderen is. En zoo geschiede overal
en onverwyld de gewenschte hervor
ming, op welk gebied dan ook, weg
neming van economische misstanden en
van sociale ongerechtigheid, opdat ook
een ieder voor God en zyn geweten
verantwoord zy, men de gemoederen
niet prikkele en ontevredenheid wekke
en zoo mede de echuld draagt van
eventueel revolutionnaire handelingen.
Voorkomen is beter dan genezen. Dit
toch is in overeenstemming met de
roeping der Kerk en van allen, die tot
haar behooren en die bidden om de
komst van het Koninkryk Gods- Want
dit Koninkryk is naar het woord des
apostels rechtvaardigheid ea vrede en
blydschap door den Heiligen Geest.
En als wij ons hierom niet bekommeren,
dan mogen wy in zelfgenoegzaamheid
al op de socialisten en anderen hakken,
wij zijn met al onze christelijkheid nog
erger dan zy.—
Ten slotte waarschuwt de schryver
nogmaals, dat men nooit het pad der
revolutie mag betreden, doch den
.Koning", d. w. z. de wettige regeering,
moet blijven gehoorzamen. Als deze
het volk tart bij niet inwilliging van
billyke eischan of de onvoorzichtigheid
begaat de inwilliging te lang uit te
stellen, dient men recht te zoeken langs
den geordenden weg en het oordeel te
laten aan God, die gezegd heeftMy
komt de wrake toe, ik zal het vergelden.
Waar »de vreeze Gods heerscht, die
niet alleen bij onvroom maar ook bij
vroom ontbreekt, .daar" zegt de schry
ver, die met een waardeerend woord
voor de Koningin persoonlijk zijn rede
eindigt, .daar is orde en tucht, vrede
en welvaart, rechtvaardigheid en blijd
schap an vrede ook in het hart des
rijken, die nu niet behoeft te vreezen
voor gewelddadigheden bijeenonbevlekt
geweten. Daar zal ook naast onzen
welgemeenden dank aan de regeering,
inzonderheid aan het kabinet Cort van
der Linden, want dit was het, dat ons
middellijker wijze voor oorlog en hon
gersnood bewaarde, haar beroep op onze
medewerking en steun niet tevergeefs
zyn, om, wars van alle revolutie, het
wettig gezag te halpen schragen, zoo
veel ons mogelijk is".
Naar de schrijver meedeelt, ligt het
in zijn bedoeling deze preek gratis te
verspreiden. Wij gelooveo, dat hy daar
mee een goed werk zal doen. Want
is het niet jammer, dat men zulk een
beschouwing van orthodoxe zijde in
deze dagen .merkwaardig" moet noe
men Ware in dezen geest op den
biddag algemeen gepreekt, hoeveel
meer toenadering zou er gekomen zijn
tusschen twee volksgroepen, die zich
in een hachelyk tijdperk de weelde niet
kunnen veroorloven van zulk eeu hate
lijke splitsing als waarop thans weder
is aangestuurd.
Onderstaande oproept is gepubliceerd
ia de Limburgsche pers.
Indien bij U nog geen actie gevoerd
wordt, dan roepen wij U eveneens
daartoe op.
Wij wenschen U een hartelijk welkom
in deze nationale actie.
Het Limburgsche
Anti-Annexionistische Comité.
Maastricht, 9 Dec. 1918.
Anti annexionistisclie Actie.
Limburgers.
Ons vyandige pers-stemmen uit Belgift
en onedele handelingen van anti natio
nale landgenooten en intrigeerendo
vreemdelingen in Limburg noodzaken
ons om met alle man en macht tront
te maken tegen de opkomende politieke
propaganda om Limburg of eeu gedeelte
vau dit gewest in de jongste toekomst
by België in te lyven.
Men geeft eene onjuiste politiek-ge
schiedkundige voorlichting en eene
valsche voorstelling van de daad zaken
onzer regeering in de laatste maanden.
Men beroept zich op de geografische
en de geologische, de commercieele en
de industriëele ligging van ons gewest.
Men beweert, dat wy, Limburgers, een
dergelijke inly ving zullen waardeeren(l)
Men maakt op alle mogelijke en onge
motiveerde wijze stemming tegen ons
land en ons Limburg.
Wij moeten ons Volk voorlichten en
waarschuwen. Wij moeten door Neder-
landsche propaganda in het buitenland,
vooral in België, Frankrijk en Engeland,
duidelijk inlichtingen omtrent den waren
stand eu de ware gezindheid der Lim
burgsche bevolking verschaffen. Wij
moeten zoo noodig de regeeringen dezer
Staten en de aanstaande Vredesconfe
rentie van ome nationale ideeën op d«
hoogte stellen.
Wij stellen er prijs op te verklaren,
dat zeer vele Limburgers een zeer groote
sympathie voor het Belgische volk ge
voelen en daarvan gedurende meer
dan vier jaren van zware inspanning
sprekende bewtyzen hebben gegeven
daaruit mag allerminst worden afgeleid,
dat wy neiging gevoelen om Belgen te
willen worden. Integendeel! Wij be-
gceren, wy verlangen, wy willen niets
anders dan te blijven wat wy zyn:
Nederlanders en nog eens Nederlanders!
Deze oproep is gericht tot alle pro-
vinciegenooten. Wij willen géén Maas-
trichtsche, maar een Limbargsche anti-
annexionistische actie
Uit alle rangen en standen, uit alle
politieke partijen en godsdienstige ge
zindten vragen wij mannen en vrouwen
een Limburgsch comité te vormen om
zoo spoedig mogelijk in een provinciale
vergadering te beraadslagen, met wel
ke middelen wij ons tegen deze anne-
xfonistische actie moeten keeren.
Wij /.ij n dit uit een moreel en uit
een nationaal oogpunt verplicht
Zy, die genegen zyn om in een der
gelijk Limburgsch comité te treden,
gelieven dit ten spoedigste, doch uiter.
lijk vóór Vrijdagavond a.s. (13 Decem
ber) aan een der voorloopige comité
leden, doch bij voorkeur aau den laat
ster) onderteekenaar te berichten.
Vermoedelijk zal reeds Maandag of
Diusdftg, 16 of 17 December, eene
provinciale vergadering tot vorming
van een Limburgsch Comité en van
sub-comité'8, tot het beramen van strijd
middelen en het vaststellen van eene
gedragslijn, worden samengeroepen,
Wij zullen ons eveneens in verbin
ding stellen met onze Zeeu wsch-Vlaanj.-
