U Lp 11 ii I
Zaterdag 19 October 1918
Mc «Jaara.
m m w* m i a
Nieuws- en Advertentieblad
J. C. VINK - Axel.
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Winkelsluiting.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrydagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Cent; franco per post 70 Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Weststr. D 11.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 50 Cent; voor
eiken regel meer 10 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiên worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagmiddag TWAALF ure.
Met den wintertijd op de uurwerken
zyn ook al heel spoedig, dank zij het
daartoe medewerkende donkere regen
achtige weer, de lange winteravonden
ingetreden, die ons zakenmenschen
noodzaken al heel vroeg de lichten te
ontsteken in de huiskamer, op het
kantoor, in de werkplaatsen, de gelag
kamers en ook in de winkels. Vanzelf
komt hierdoor een groote stijging in
het gasverbruik, dat we nog steeds
door de tijdsomstandigheden moeten
1 bezuinigen om kolen te sparen en om
j aan gasrantsoeneering te ontkomen
Nu is hét gasverbruik voor velen
zeer moeilijk te beperken, hoe gaarne
men dit ook zou willen, omdat toch
ook de portemonnaie by minder ver
bruik van het dure gas wél zou varen.
Maar toch is er een klasse van men
I schen, die veel tot bezuiniging kan
medewerken, wanneer men van onder
linge samenwerking was verzekerd.
We bedoelen de winkeliers.
Daar men echter bij den coqcurrentie-
I strijd van tegenwoordig niet op ieders
belofte kan rekenen, terwijl sommigen
ook nog niet genegen zijn om mede te
werken, hebben een paar winkeliers
het initiatief genomen om aan den Raad
onzer gemeente te verzoeken om bij
wyze van verordening gedwongen
winkelsluiting in te voeren.
Dit verzoek luidt als volgt
.Axel, 8 Oct. 1918.
Aan den Edelachtbare Raad
der Gemeente Axel
Geven met verschuldigden eerbied
te kennen dat ondergeteekende allen
winkeliers te Axel
Met een beleefd verzoek, tot U
komen, door het lang open blijveD
der winkels oen onnoodig llchtver
bruik plaats heeft
Redene waarom wij U Colege
driDgen verzoeken eene Verordening
in hot leven te roepeD, waar by
worde bepaald, dat alle winkels
worden gesloten 's avond om 7 uur,
behalve des Zaterdags die ure te
zetten op 8 uur 30.
Tevens worde door U bepaald dat
er voor de zomeravonden eene Ver
lenging van één uur word toegestaan.
't Welk doende'
Hierna volgen een 65-tal namen van
winkeliers, die het adres steunen. De
I aandachtige lezer zal intusschen be
merkt hebben, dat dit adres, dat we
om den vorm en de spelling letterlijk
1 overnamen, tevens een pleidooy vormt
voorde noodzakelijkheid vanherhalings
1 onderwijs.
Doch ter zake. De bedoeling is goed
en wanneer een winkelsluiting om 7
j uur wordt ingesteld, dan zal dat, behalve
I gasbesparing ook aan vele winkeliers
I besparing van krachten teven.
Het is bekend hoe nauwkeurig de
I inkomens van ieder moeten worden
aangegeven, wil men niet worden aan-
J gezien voor ontduikervand belastingen.
Een nauwkeurige boekhouding is
daartoe noodig, waartoe de avonduren
zich weer het best leenen, omdat dan
het werk zoo min mogelyk wordt onder
broken. Daarby heelt het sorteeren en
opplakken van bons aan menigeen
handen vol werk.
En ten slotte blijft natuurlyk bij een
vroegeren aanvang van die werkzaam
heden tengevolge van de vervroegde
winkelsluiting, allicht een uurtje over
voor rust of ontspanning.
We bevelen dus het adres met aan
drang bij den Raad aan, en zouden
willen verzoeken nog verder te gaan
dan het adres aangeeft.
Als tocb een verordening wordt ge
maakt voor de urén, waarin mag worden
verkocht, of liever niet mag worden
verkocht, dan kon o.i. daarbj worden
le dat ook Zondags de wiukels ge
sloten blijver), of indien daaromtrent
reeds bepalingen bestaan, deze strenger
te handhaven
2e dat ook 's morgens een uur van
opening wordt bepaald
3e. dat op den avond welke aan een
feestdag voorafgaat, b.v. vóór Kerstdag
en Nieuwjaar, en in do St. Nicolaasweek
de winkels één uur langer mogen open
blijven
en 4e. dat ook op 29n Paaschdag,
2en Pinksterdag en 2en Kerstdag de
winkels minstens tot 12 u. v.m. gesloten
blijven.
We weten niet of we, om een goede
regeling te treffen, nog iets hebben
vergeten, maar allicht zijn er wel voor
beelden van dergelijke verordeningen,
waaraan men zicb toetsen kan.
En nu nog een vraag
Met het in werkiDg treden van een
verordening gaan gewoonlijk enkele
weken door, zoodat we vermoedelijk
ai een heel eind in den winter zitten
eer alles klaar is. Zouden nu de adres
santen niet willen besluiten om reeds
van af Woensdag a. s. hunne winkels
te sluiten om 7 uur en 's Zaterdags
om 8.30?
Bij wijze van advertentie kan dan
zulks bekend worden gemaakt, waarvoor
we de gelegenheid geven ad 10 cent
per naam.
CiE OORLOO.
Het antwoord van President Wilson,
die voor den duur van den oorlog met
meer dan dictatorale macht is bekleed,
munt niet uit door helderheid, doch is
toch niet zóó als Reuter's eerste bericht
wel wilde doen gelooven. Dit toch
zeide, dat de eenige voorwaarde waarop
een wapenstilstand zal worden toege
staan is, dat de wreedheden te land en
ter zee moeten ophouden en dat de
autocratie moet verdwijnen eer de vrede
komt.
Velen hebben zich afgevraagd wat
I met dit laatste werd "bedoeld, of er
j werkelijk uit moest gelezen, dat Wilson
geeD stap verder wenscht te gaan voor
en aleei de Duitsche keizer is aan
'j kant gezet. Dit nu is volgens de Avp.
j in het door Lansing geteekeude stuk
j niet te lesten.
Men weet, dat op het zoogenaamde
vredesaanbod van Duitschland, den 5
October door prins Max van Baden als
Rijkskanselier in den Rijksdag meege
deeld door Wilson is geantwoord dat
hij haring ol kuit wilde hebben omtrent
3 vragen. Staatssecretaris dr. Solf heeft
die vragen 12 October onomwonden
beantwoord en Staatssecretaris Lansing
erkent thans, dat de 3 nieuwe voor
waarden van den President onvoor
waardelijk zijn aanvaard.
We spatieeren het woord .nieuwe",
want wel degelijk krijgen zekere kringen
in Duitschland die vreesden, dat al
aanstonds Wilson, onder den invloed
van hetgeen een deel der Engelsche en
der Pransche pers schrijft, nieuwe
voorwaarden zou stellen gelijk.
Een van die nieuwe voorwaarden
wordt al dadelyk in den aanhef genoemd
en wel de quaestie der ontruiming.
Aanvankelijk heette het met zooveel
woorden ,Ik wil van onderhandelingen
niets weten, tenzy do bezette gebieden
zijn ontruimd". .Best", antwoordde
Duitschland, ,we zullen ontruimen,
mits gij een commissie benoemt, welke
die ontruiming mogelijk maakt." .Neen"
zegt Wilson thans, .het moet duidelyk
worden begrepen, dat de quaestie van
ontruiming en de voorwaarden voor
een wapenstilstand aangelegenheden
zijn, welke moeten worden overgelaten
aan den Oppersten oorlogsraad."
Terecht wordt in het belangrijke stuk
gezegd, dat er van een samenspreking
niets kan komen, zoolang de gewapende
strijdkrachten van Duitschland voort
gaan, de onwettige en onmenschelijke
praktijken toe te passen, waarin zij nog
volharden. Terwijl Duitschland vredes-
ouvertures deed, torpedeerde een harer
duikbooten het passagiersschip .Lein
ster" zeer terecht een van die wan
hopige spelingen van het lot, welke,
naar het „Berl. Tagebl." melddeDuitsch-
land al uneer zoo zeer te onpas zijn
gekomen. De nieuwe Regeeriug van
het nieuwe Duitschland zal dan ook
wel haar wat al te ijverige duikboot
commandanten scherpere instructies
geven.
Tenzij, wat God verhoede, het gaat
op leven en dood.
Prins Max van BadeD, die, na nog
geen 14 dagen Rijkskanselier te zijn
geweest, dreigde het offer te worden
van Al Duitschers en conservatieven,
blyft in zijn ambt, en zal nu hebben
te antwoorden.
Er komen reeds berichten uit Duitscb
laud, dat tbans ook door Wilson geheel
wordt afgescheiden van zijn bondgenoo-
ten immers hij zal een afzonderlyk
antwoord doen toekomen aan Oostenrijk
Hongarije dat het zich gereed maakt
voor den strijd op leven eD dood. Zelfs
de veelbesproken Vaderlandsche partij
j heeft bekend gemaakt, dat zij zicb in
de huidige omstandigheden plaatst
achter de Regeering en dat zij hoopt,
dat deze het volk zal oproepen voor de
i landsverdediging in geval de tegen-
stelers aankomen met onvervulbare
i eiSnen.
i De toon der Duitsche bladen is ge
drukt. De oorlogsgezinde bladen toor
nen met eenig leedvermaak tegen den
vernietigingswil van Duitschland's vijan
den en noemen Wilson onbetrouwbaar.
De .Vorwarts" is iets minder ont
moedigd en hoopt nog op een vergelijk,
al gelooft ook dat blad, dat Wilson niet
meer den juisten weg bewandelt.
Hoe men van regeeringszijde over
het antwoord denkt en wat men er
weer op terug antwoorden zal is nog
niet bekend. Het gerucht van Duitsch
land's volledige capitulatie, dat zelf»
zijn weg tot Londen gevonden had, is
op zijn minst genomen voorbarig. Een
beslissing is nog niet genomen. Nog
minder waarde mag toegekend worden
aan een gerucht, dat de keizer zou zyn
afgetreden, dat dan ook uitdrukkelijk
wordt tegengesproken.
Vermoedelijk zal het Duitsche ant
woord een woord van protest laten
hooren over de beschuldigingen van
barbaarschheid in de bezette gebieden.
Men gaat daaruit van het standpunt
dat, waar de geallieerden zelf de steden,
die ontruimd worden, beschieten', zij
oorzaak zijn van het lydenderbevolking.
Men wil natuurlijk in Dnitschland
niet toegeven, dat er in dit opzicht
onbehoorlijke dingen gebeuren ofschoon
er veel oorlogsdaden gepleegd worden,
die geen oorlogsneodzaak zijn.
Ten slotte zegt men, en daarin heeft
men wel eenigszins gelijk, dat zoo nu
nog leed aan de bevolking der bezette
gebieden of door den duikbootoorlog
geschiedt, dit te wijten is aan de
entente, die een wapenstilstand van de
band wees.
De Beigen hebben prachtig werk
gedaan. Reuter's corr. by het Britsche
leger seinde gisteren Maandag was het
de dag voor koning Albert te velde.
De overwinning begon op schitterende
wijze. Tegen den avond hadden de
Belgen en de Franschen meer dan 6000
man gevangen genomen en 6 geheele
batteryen, talrijke andere kanonnen en
een groot aantal machinegeweren buit
gemaakt, De troepen van generaal
Plumer hadden 131 officieren en 3592
minderen gevangen gemaakt en de
berichten van verscheiden deelen van
het gevechtsterrein melden, dat zij
meer dan 50 kanonnen hebben buit
gemaakt.
Het aanvalsfront der Geallieerden
bedraagt ongeveer 40 K.M. en tegen
den avond had de vooruitgang een
diepte van 10 K.M Een groot aantal
burgers is reeds bevrijd. De Belgen
bescbieten op doeltreffende wijze de
zeer gewichtige spoorlijn van Rijssel,
via Kortrijk naar Thourout. Dit is
feitelijk de voornaamste verbindingslijn
tusschen de Duitschers in het vak van
Rijssel en in het Belgische kustvak.
Een marinemedewerker van de Times
wijdt in het nummer van 26 September
een bespreking aan de cijfers der
Eugelsche admiraliteit betri Q'-.-ude de
veriiezön der Engelsche koopvaardij
vloot in Augustus. In deze bespreking
wordt toegegeven, dat de admiraliteit
de verliescijters van handelsschepen,
die voor militaire en martieme doelein-