Binnenland.
Gemeenteraad van Axel.
ran het keizerlijke paar zijn vier
dochters en een zoon geborenOlga
(1895), Tatjana (1897), Maria (1899),
Anastasia (1901) en Alexej (1904).]
Bepaling slachtingen.
Het slachtverbod blijft voorloopig
gehandhaafd.
Misschien wordt in begin Augustus
van regeeringswege slachtvee beschik
baar gesteld. Dat hangt af van den
uitslag der inventarisatie van het vee.
Alle slachtingen, waarvoor ontheffing
van het slachtverbod wordt gegeven,
zullen in gemeenten, waar door den
burgemeester een centrale slachtplaats
is aangewezen, moeten geschieden in
die centrale slachtplaats. Ook huis-
slachtingen 1
Alle vet, ook van huisslachtingen,
moet worden ingeleverd.
Voor varkens ,en pension" wordt
geen slacht- en vervoerverlot gegeven.
AXEL, 23 Juli 1918.
Als kweekeling voor de kweek
school voor de Zeevaart te Amsterdam,
ter opleiding van de koopvaardij is
toegelaten onze stadgenoot H. J. Gos-
linga.
Tot seseirve 2e luitenant bij de
infanterie zijn o.m. benoemd onze
voormalige stadgenoot de heer W. D.
de Feijter J. Jz. en de heer E. G. van
der Bent Pz. van Ter Neuzen, thans
vaandrig bij den landstorm.
Zitting van 19 Juli 1918.
Aanwezig 9 leden, benevens de
Voorz., de heer L. J. den Hollander,
burgemeester, en de secretaris, de
heer J. A. van Vessem.
Aiwezig de heeren F. van Driel en
J. de Kraker.
De Voorz. opent de vergadering en
besluit de notulen der vorige vergade
ring aan te houden, wijl geen der leden
hiertegen bezwaar maakt.
I. Ingekomen stnkken.
De Voorz. doet voorlezing van de
ingekomen stukken. Behalve eenlge
missives van Ged. Staten, houdende
goedkeuring van gemeentelijke belas
tingen, leeningen en wijzigingen be
grooting 1917, behoort hieronder ook
een mededeeling, dat de begrooting
1918 niet goedgekeurd was door Ged.
Staten, omdat voor de rente van het
opgenomen kasgeld 1500 was geboekt
en dit 1425 bedraagt. Besloten werd
aan deze begrooting nog eenige kleine
veranderingen te brengen, en die voorts
overeenkomstig den wensch van Ged.
Staten gewijzigd aan hunne goedkeuring
te onderwerpen.
Een ander schrijven van Ged. Staten
behelsde het afschrift van het Kon.
Besluit d.d. 12 Juni 1918, no. 95,
waarbij ongegrond is verklaard het
beroep, ingesteld door den heer C.
Dijkwel, onderwijzer te Axel, tegen
het besluit van Ged. Staten tot goed
keuring van de door den Gemeenteraad
vastgestelde verordening, regelende de
jaarwedden der onderwijzers van de
openbare lagere school.
De ingekomen stukken werden voor
kennisgeving aangenomen.
II. Voordracht zetters Ryks directe
belastingen.
Op de voordracht staan de aftredende
leden L. Lamaltre en P. Koster en als
plaatsvervangers de heeren J. Verijzer
en F. van Driel, die allen gekozen
worden.
III. Wijziging gasprfls.
De Voorz. zegt dat ingekomen is een
request vau den heer H. W. de Jong
en 62 anderen, luidende als volgt
„Aan den Gemeenteraad van Axel.
Geven met verschuldigden eerbied te ken
nen, ondergeteekenden, gasverbruikers te
Axel
dat de qnaliteit van het, gas den laatsten
tijd van dien aard is, dat - oor hetzelfde doel
aanmerkelijk grooter quantum moet won!en
verbruikt, dan voorheen
dat zulks dus feitelijk gelijk staat met eene
aanzienlijke verhooging van den, in ver
gelijking met andere gemeenten, toch al
zeer hoogen eenheidsprijs
dat de thans voor de gaslabricage ver
werkte grondstoffen naar mij van bevoegde
zijde wordt medegedeeld, zeer goedkoop
zijn, en de eenheidsprijs reeds daardoor
buiten alle verhouding komt te staan tot
den fabricatieprijs
dat bij gebrek aan brandstoffen door de
aangeslotenen aan de gasfabriek wel van
het gas gebruik moet worden gemaakt,
ten einde het middageten, warme dranken
enz. te kunnen bereiden
dat door een en ander het niet-kapitaal
krachtig gedeelte der burgerij, inzonder
heid de ambtenaren e.d. met vast inkomen,
nog meer worden gedupeerd, dan thans
reeds het geval is
dat ondergeteekenden daarom met klem
er bij Uw EdelAcbtbaar College op aan
dringen den gasprijs naar billijkheid te
verlagen, in overeenstemming met de
kosten van fabricage en met het verwar
mend c.q. lichtgevend vermogen, en deze
tariefsvermindering te doen ingaan den
len Juli LI."
De Voorz. deelt mede, dat Burg. en
Weth. naar aanleiding van dit request
een voorstel hebben om den prijs van
het gas te verlagen, alhoewel toch
reeds te voren door de gascommissie
deze kwestie was onder het oog gezien,
en hierover reeds in overleg was ge
treden met B. en W., die overtuigd zyn
dat de qualiteit vau het gas minder is
en in verband daarmede het gas te
duur is.
Toch moet ue voorz. van deze plaats
waarschuwen voor overdrijving. Men
heeft het idee, dat hier tegenwoordig
gas gemaakt wordt van zaagsel, turf en
allerlei rommel, die niets kost. Dit nu
is niet juist. Iu den laatsten tijd ge
bruikt de Directeur voor gaslabricage
de door de Rijkskolendistributie wettelijk
daarvoor aangewezen soort eu hoeveel
heid kolen.
Als we nu nagaan, dat bij bet ge
bruik van de gaskolen, die vroeger
gestookt werden, goede cokes, teer en
ammoniak overbleef, terwijl er nu niets
overblijft, dan is het resultaat ook uit
financieel oogpunt nadeelig. Heteenige
lichtpunt dat zich voordoet is, dat we
met bymenging van andere stoffen
kunnen verkrijgen, dat niet gerantsoe
neerd behoeft te worden, ofschoon
ook dit slechts tijdelyk zoo kan bjij vod,
omdat te voorzien is, dat er nog minder
kolen verstrekt zullen worden.
Spr. merkt echter op, en daarvan
zijn B. en W. ook overtuigd, dat het
gas hier ontzettend duur is. B. en W.
stellen daarom voor den prijs terug te
brengen op 20 cent per Ms.
Dhr. O gelMen zou eigenlijk den
kostprij- aoeten hebben, om te kunnen
oordeelen.
Voorz. Volgens de berekening van
den Directeur komen we met 20 cent
uit, bij gemis van teer en cokes.
Dhr. Oggel vindt dat die pry's nog te
hoog is, nu we zooveel meer gas moeien
gebruiken.
De Voorz. Minder zal het toch niet
gaan en dan is het nog tijdelijk, want
als de kolen duurder worden zal ook
het gas weer in prijs stijgen.
Dhr Kruysse Misschien is de me
thode, die de Directeur thans toepast
aanleiding, dat niet gerantsoeneerd
wordt. Maar spr. vindt beter rantsoe
neering met goed gas, dan veel gas,
dat bijna niet te gebruiken is. De
gascomforen zijn niet te gebruiken,
zoodat vele menschen zich van andere
middelen bedienen om eten of drinken
te bereiden.
De Voorz. zegt, dat het met het rant
soen kolen zoo gesteld is, dat men alleen
van de verstrekte kolen geen gas genoeg
kan maken, zoodat met andere stoffen
moet worden bijgemengd en wat de
prijs betreft, zullen allen wel overtuigd
zijn, dat die thans te boog is.
Dhr. De Feijter is het daarmede niet
eens. Als de kostprijs 26 cent is, is
dit niet veel in vergelijking met de
petroleum, die 44 cent per liter kost.
Spr. heeft echter niet veel vertrouwen
in dien kostprijs. Het is hier al zoo
dikwyls gezegd: „dat is de kostprijs en
daarmede komen wij uit", doch telkens
sluit de rekening met een te kort. Wij
buiten menschen moeten ons helpen met
een beetje petroleum en een paar
kaarsen. Dat is ook duur en alles is
du ur,zoodat bet gasniet goedkoop kan zijn
Voorz. Ja, maar 26 cent is een
abnormale prijs, die vindt men nergens.
Dhr. De FeijterDan is de geheele
fabriek een abnormaliteit, want ondanks
den hoogen prijs van 26 cent komt men
hier nog te kort, terwyl men op andere
plaatsen met 10 tot 12 cent per Meter
toekomt.
De Voorz. merkt op, dat men met
de duurdere exploitatie kosten rekening
moet honden. De uitgaven toch blijven
dezelfde, terwijl de inkomsteü veel
minder zijn.
Dhr. Kruysse vraagt zich af, of het
wel zou getuigen van goede exploitatie,
indien men voor veel geld slecht gas
moest verkoopen. Bij een algemeen
verbruik komen er toch meer inkomsten,
terwijl de uitgaven dezelfde blijven, of
men veel of weinig verbruikers heeft
Voorz.Juist. Daarom worden bruin
kolen gestookt, omdat men dan meer
gas en ook meer gasverbruik heeft,
terwyl met een strenge rantsoeneering,
die noodig zou zijn, ais we gaskolen
kochten, de prijs duurder zou zijn, en
het verbruik veel minder.
Uitdrukkelijk is dit door de gascom
missie besproken en berekend met
globale cijfers van den Directeur, dat
als de prijs 20 cent per Ms wordt, de
gasfabriek niet te kort komt en dus,
mijnheer de Feijter sullen de niet ver
bruikers van gas ook niet hebben mede
te betalen aan een tekort.
Dhr. Dieleman vraagt of men van
bruinkolen nu beter gas heeft en wan
neer is men daarmede begonnen
De Voorz. kan dit niet precies
zeggen. De Directeur neemt al een
heelen tijd geregeld proeven, om te
trachten aan rantsoeneering teontkomen
want dan loopen alle bedrijven in de
gemeente in de war en is de schade
nog grooter.
Dhr. De Feijter wilde alleen maar
zeggen, dat het zoo treurig is, dat altyd
over kostprijs gesproken wordt en er
altijd te kort is. Het valt niet mee
voor buitenmenschen om behalve voor
dure petroleum nog meer belasting te
moeten betalen om anderen aan goed
koop gas te helpen.
Dhr. Oggel vindt het daarom zoo
jammer, dat geen juiste cyfers verstrekt
kunnen worden. Dat is reeds meer
gevraagd, maar 't schijnt, dat men
daarvoor niet te vinden is.
De Voorz. zegt, dat de Directeur
verklaard heeft, dit niet in kleinigheden
te kunnen berekenen, daarvoor is noodig
een goede boekhouding, maar wèl kon
hij zeggen, dat 18 cent, zooals de com
missie eerst had voorgesteld, te laag
was. Eu dan moeten we dat vertrou
wen. De Raad kan dat niet schatten.
En als nu de prijs van het gas gelijken
tred blijft houden met dien van de
kolen, kan daartegen z. i. geen be
zwaar zijn.
Tn stemming gebracht, wordt hierna
het volgende voorstel van B. en W.
aangenomen
Onder intrekking van alle vorige
bepalingen regelende den gasprijs dien te
bepalen op 20 cent per M8., voor kook-,
licht-, munt- en industriegas. Deze
prijsregeling gaat in van af de laatste
meteropneming in begin Juli 1918.
De meerdere kosten van installatie
voor nieuwe inrichtingen voor muntgas
moeten extra worden betaald, berekend
naar hetgeen die meer bedragen dan
in Juli 1915.
IV. Benoemen commissie in zake
Hoofdeiyken Omslag.
Tot leden van deze commissie worden
benoemd de heeren Smies, Wolfert
De Kraker.
V. Aanbieding rekening Distributie
bureau.
Deze rekening wordt in handen p
steld van eene commissie bestaant
uit de heeren De Feijter, De Kraks
en Van Driel.
Omvraag.
Dhr. Kruijsse vraagt het woord e
herinnert er aan, dat de Voorzitfu
onlangs is herbenoemd als Burgemeestei
onzer gemeente, en grijpt deze geleg»
heid aan om den heer Den Holland,
ook namens zijn mede-wethouder ei
wellicht ook namens de raadsleden va:
harte te feliciteeren met dezebenoemiii)
Het moge bekend zijn, dat hij
burgemeester den laatsten tijd streed
naar verschillende verbeteringen
onze gemeente, doch vier jaren ooi
hebben zulks meermalen verhindwl
Toch kunnen we terugzien op eet
Dieuw uurwerk en een motorbrandspuit
als zijnde bewijzen van de bedoelii
om ons stadje vooruit te breDgen.
wijst er op, dat in de vergaderinga
steeds blyk werd gegeven van ee
aangename verstandhouding.
De Voorz. betuigt hierop zijn
voor de woorden van waardeering t<
hem gesproken. Waar over de got
verstandhouding tusschen hem eD
gemeenteuaren gesproken wordt, hoop
hij mede, dat deze moge bestendigt
blijven en drukt hij den wensch uit,
het hem jaren gegeven moge zijn,
datgene te doen wat kan dienen to
bloei van de gemeente en tot heil
ingezetenen.
Dhr. De Feyter vraagt het woord w
zegt dat er op de kiezerslijst menschel
vergeten zijn, die gerechtigd waren to
stemmen. Hij kent er, die meer
20 jaren hun kiezersplicht vervuld®
en dit nu niet konden. Om teleurstel
ling te voorkomen, wenschte hy dl
daar beter de band aan gehouden werii
VoorzB. en W. kunnen zoovee
mogelijk zorgen dat fouten voorkomei
worden. Dit bezwaar kan echter oi
dervangen worden door de betrokkene!
zelve, die volgens de kieswet rech
hebben op inzage van de kiezerslijst,
Mij wordt wel eens gevraagd of het in
de krant gestaan heeft, doch B. enW.
zijn gedekt door aanplakking.
Dhr. Oggel vindt het toch goed
meer gebruik van de krant te makei
Zoo duur is het niet en het is gemak
kelijk voor belanghebbenden.
Voorz. Publicatie in de krant is gee
verplichting. Bovendien wil hij ero|
wijzen, dat hij geen enkele gemeent
kent, waar zoo weinig gebruik gemaak
wordt van het recht van visie. Hi
meent dat iedere party toch iemao
voor de contröle kon benoemen, zonde
te willen dat een duizend man
de kiezerslijst komen kijken.
Dhr. Kruysse zou wel een lijst willei
hebben van die personen, die vergetei
zijn meestal toch is het eigen schuld
doordat ze bij verhuizing ot anderszin
hun verplichtingen niet nakomen.
De Voorz. meent te weten, dat 1
stens 3 of 4 menschen vergeten zijn;
'tis hem zelfs bekend, dat iemand een
reclameerde bij den Commissaris
Koningin, terwijl bleek dat bij g
eens kiezer was
Intusschen wil hy mededeelen,
geen enkele kiezer in onze gemeen»
op onwettige wijze zijn kiesplicht heel
verzuimd.
Dhr. Oggel heeft ook nog een opmer
king. Hem is medegedeeld, dat op be'
kohier van den Hootd. Omslag menschen
zijn vergeten, die in de termen tol
betalen vallen. Dit is stuitend; de
menschen willen wel betalen, maarali
b.v. hun buurman onder dezelfde om
standigbeden vrij komt, maken ze be
zwaar. Er diende beter opgelet te
worden.
De Voorz. zegde toe meer nauwj
keurigheid te betrachten en sloot hiern»
de vergadering.
