flNo, 20,
g
Zaterdag 15 Juni 1018.
34Le Jaarg.
iel
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vla an deren.
3IU
J. C. VINK - Axel.
Nieuwe uitvinding.
FEUILLETON.
de.
!L.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag-
abonnementsp
Per 3 Maanden 60 Cent; franco
Afzonderlijke Nos. 5
en Vrij dagavond.
RIJS:
per post 70 Cent.
Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Weststr. D 11.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 50 Cent; voor
eiken regel meer 10 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagmiddag TWAALF ure.
I I
Onze lezers en vooral de ingezetenen
onzer gemeente zullen met belangstel
ling vernemen, dat onze stadgenoot de
heer K. Wiechmann. directeur aan de
gemeentelijke gasfabriek een ontdekking
heelt gedaaD, welke van zeer groot
belang is voor de gasindustrie niet
alleen, maar voor alle bedrijf.
Het is bekend, dat doordenbestaanden
kolennood de gasfabrieken over het
algemeen moeten tobben om voldoende
en goed gas te krijgen. Gaskolen is
niet aan te komen, dus moet men met
minder soort kolen, thans de bruinkolen,
voortsukkelen.
Wanneer men nu die bruinkolen op
dezelfde wijze gebruikt als de gaskolen
dan geschiedt de gasvorming zeer traag
niet alleen, maar de opbrengst is nog
ruim 16 procent minder. Dit zit hem
in do slechte kwaliteit kolen en is
begrijpelijk als men weet, dat in die
kolen 60 pCt. water zit.
Geen wonder dus, dat men hier en
daar op audere middelen zou. Zoo was
dan ook bij den heer Wiechmann het
aanbrengen van verbeteringen dagelijks
I het onderwerp zijner studie.
En waar we nu van nabij weten, dat
deze ijverige Directeur ook reeds in
gewone tyden steeds zijn volle aandacht
heeft gewijd aan veranderingen en
verbeteringen op de gasfabriek alhier,
en vaak niet zonder strijd of bemoei
lijking, daar kuunen we ons voorstellen,
dat het sukkelen met slechte brand
stoffen hem steeds heeft aangespoord
naar beter wegen.
op
NEDERLAND IN 1795.
sn, n
m. 4,
m. S,ï
t de*
:kcndi
sk vi'
i)
S)
ite eei
16)
Zonder twijfel Gus, antwoordde
Hugo, gij verdiendet echter, dat ik u
met gelijke munt betaalde, en uwe
nieuwsgierigheid een weinig op de pijn
bank bracht; want ronduit gezegd heer
kapitein, gij zijt achterhoudend geworden
en dat is in een soldaat eene onvergeef
lijke zoude, fe strafbaarder als hij een
vriend om den tuin wil leiden. Gelukkig
dat ik ook oogen heb, die goed zien, en
ooren, die scherp luisteren. Is eene
allerliefste meid, die Odegunda is ze
Diet? Maar de oude heer is juist Diet
van de vriendelijkste, en dat scheele een
armige mormeldier Hoe is het met
uw arm
Een weinig pijn, maar dat is niets
ga voort.
Die monsieur Léon, een kwaad
aardige zot, meende ik er nog bij te
voegen.
Gij schijnt in dat huis goed bekend
heer ritmeester, zeide Gustaaf eenigszins
wrevelig.
En waarom niet zoowel als een
ander vroeg deze lachend. Er is een
tijd geweest, dat ik op wildontdekking
Proefnemingen hebben hem een
nieuwe mannier van gasbereiding doen
uitvinden, welke bij uitbreiding een
groote verandering zal veroorzaken in
de gasindustrie.
Het was den heer Wiechmaun steeds
een hindernis, dat van de bruinkolen
na de bewerking (distellatie) een zoo
groote hoeveelheid stof (cokesgruis)
overbleef, dat voor verbranding totaal
ongeschikt was en dus als nietswaardig
werd weggeworpen, zooals op alle gas
fabrieken thans geschiedt.
Herhaalde proefnemingen bochten
het gewenschte resultaat.
Natuurlijk bleef het personeel der
gasfabriek daaraan niet vreerad en zoo
heeft ook de fitter E. van Duren in
zooverre aandeel in het resultaat, dat
hij, nadat de Directeur hem zijn vinding
had medegedeeld ijverig zocht on hulp
bood om het succes nog te vergrooten,
wat hem ook werkelijk is gelukt.
Die schijnbaar onbruikbare stof nu
weet onze Directeur thans zóó te
gebruiken, dat ze totaal wordt omgezet
in gas, zoodat er van de bruinkolen nu
niets meer overblijft dan asch.
Door een bijzondere inrichting van
de ovens, (retorten) is bovendien niet
alleen verkregen, dat van de verbran
dingsproducten der bruinkolen gas wordt
gemaakt, maar kan men nu uit alles
wat maar eenigszins brandbaar is, turf
molm, strooisel, zaagsel, houtafval, ja
zelfs uit doode koeien en paarden, gas
bereiden.
En wat nog daarbij komt is, dat de
gasproductie vijfmaal zoo vlug gaat als
vroeger. Wanneer men thans één der
uitgiDg, heer kapiteio, maar ik heb den
aftocht geblazeD, omdat ik hinderlagen
ontmoette.
Gij spreekt raadsels Hugo, zeide
van Heyden ik wist Diet, dat gij vroeger
io deze streken in garnizoen had gelegen
Zeer ligt mogelijk, dat gij dit niet
wist antwoordde Wartel, want de maan
den, die gij in Duitschland doorbracht,
heb ik voor een goed gedeelte in het
overheerlijk Grave, het puik van alle
garnizoensplaatsen, moeten doordroomen
Het verwondert mij Hugo, dat gij
bij mijne terugkomst er geen enkel
woord van hebt gesproken, hernam
Gustaaf.
Is een gek, die zotte streken uit
bazuint, antwoordde de ritmeester, en
grooter dwaas, die gewonden verbondeü
zijnde, het ver.band losrukt. Had ik bij
uwe tehuiskomst gezegd Gus, ik heb
drie maanden in Grave gelegen, dan was
niets natuurlijker dan de vraag, naar
goede of kwade avonturenen wilde ik
dan Diet zoo geheimhoudend zijn als
sommige meuschen, dan moest ik u
immers wel met de zotste historie bekend
maken, die mij nu God dank wel geen
uur slapens meer kost, maar in der tijd
genoeg gekweld beeft.
Mag men weten, welke ernstige
zotternij den vroolijken ritmeester Wartel
uit deu zadel heeft gelicht vroeg vau
Heyden.
Dat is te zeggen gij moogt het
retorten met brandstof vult, heeft men
even vlug en evenveel gas, als wanneer
men vroeger alle vyf retorten met
gaskolen vulde, zoodat toen we vier retor
ten gevuld met vuur zagen, er iedere
minuut een kubieke meter gas werd
geproduceerd.
Dank zij deze proeven, die men op
de gasfabriek reeds eenigen tijd voort
zette, hebben onze gemeentenaren ook
nog steeds onbeperkt gas kunnen ge
bruiken, zonder gaslooze dagen of wat
dies meer zij.
Het eenige ongemak, dat de verbrui
kers ervan ondervinden, is dat de
gascomtoren met wat minder druk bran
den. Men deelde ons echter mede, dat
dit door een kleine verandering te
verhelpen is. Men brenge zijn comfoor
voorzien van adres van den eigenaar
naar de fabriek, waar de zaak in orde
wordt gebracht.
Intusschen kunnen we in de eerste
plaats den heer Wiechmann geluk-
wenschen, met zijn vinding; in de
tweede plaats onze gemeente, die in
hem een uitstekend vakman heeft als
Directeur harer gasfabriek en in de
derde plaats ons zei ven als verbruikers
van gas en klanten van de gemeente.
Want al mocht nu nog niet direct de
gasprijs verlagen, dan is toch te voor
zien dat de fabriek belangrijk winst
zal maken, waardoor dan de groote
nog bestaande tekorten eenigszins kun
nen gedekt worden.
Nu we het toch over vindingen
hadden van den heer Wiechmann, wil
len we nog even vermelden, dat hy
weten, antwoordde Hugo, en gij moet het
weten, om er uw voordeel mede te doen,
als het u goeddunkt. Maar bij een ver
haal, kort of laüg, is de flesch onontbeerijk,
zooals onze luitenant Krom terecht zegt,
en dewijl de sneeuwvlokken mij nu
reeds in de keel vliegen, zal 't best zijn
te wachien tot wij op uwe kamer zijn
ventre a terre
Zoo zijn de menschen, zeide van
Hevden, nadat Ralf aan hem eD zijne
krijgsmakkers zijn wedervaren had mede
gedeeld. Zij schreeuwen Oranje boven
of weg met de OranjeklantenSlaan
elkander armen en beenen stuk, om den
klank van een woord, waar zij geene
beteekenis aan weten te hechteo, eD
bekommeren er zich verder niet om, of
de zaak waarvoor zij schreeuwen valt of
zegeviert.
Zeer wijsgeerig aangemerkt, Gus
zeide Wartel, doch vergun mij cr bij te
voegen, dat er een klein onderscheid
bestaat tusschen den pottenbakker en de
klei. Als de eerste dat wil zeggen
het hoofd van eeDe partij, goed is, zal
hij de laatsten ik denk hier aan den
grooten hoop wel naar zijuen zin
weten te fatsoeneereu en tot het gebruik
geschikt maken en als de proclamatie
van den erfprins de verwachte uitwerking
niet heeft, ligt het, geloof ik, daar nie
aan, dat er minder aanhangers zijn van
het Huis van Oranje, dan Patriotten,
maar wel dat de hoofden der laatste
ook op ander gebied zich reeds ver
dienstelijk maakte. Door het aanwen
den van chiffons saamgeperste gas,
wist hij b.v. het gebrek van benzine
te verhelpen voor automobilisten. Te
vens werd hierdoor voorzien in het
gemis aan petroleum, zoodat bij het
raadslid, de heer J. de Feijter lustig
de gasvlam brandde, ook al was men
niet aangesloten aan het buizennet.
En zoo zouden we kunnen vervolgen
indien bescheidenheid ons niet noopte
om te voidoen aan het verzoek van
den heer Wiechmann, om nl. niet van
alle kleinigheden zooals hy ze noemde,
melding te maken.
De vlas-industrie bedreigd
In enkele Zeeuwsche bladen en ook
in Hollandsche dagbladen lazen we, dat
de heeren W. van Hils en K. J. Sterner
zich in Zeeuwsch-Vlaanderen bevonden
en daarmede in verband zou staan eene
bedreiging van de vlasindustrie.
Gelukkig hebben ingewonnen inlich
tingen ons overtuigd, dat dit bericht niet
alleen voorbarig, maar in zooverre
onjuist is, dat het tegendeel waar is en
dit bezoek veeleer heeft gewerkt tot
steun van de hier aangewende pogingen
tot behoud dier industrie.
Naar aanleiding van de berichten dat
in deze streek door de burgemeesters
eene adresbeweging op touw wordt
gezet, waren de heeren Van Hils en
Sterner als afgevaardigden van de
NederL Vereeniging van Fabrikanten
naar hier gekomen om te zien of die
vlasbeweging ook den steun dier ver
eeniging verdiende.
partij met meer eenheid en veerkracht
handelen en door de lijdelijkheid van
eeD groot getal hunner tegenstanders
schoon spel hebben de stadhouder,
die door de heethoofdige democraten voor
een tiran wordt uitgekreten, is integen
deel al te goed, te toegevend en te
vergevingsgezind.
Ook is de geestdrift altijd het uit
werksel van de zucht naar wraak, ver
anderÏDg en nieuwheid, voegde van
Heyden er bij. Maar kom Hugo, drink
en vervul uwe belofte. m
Dat wil zeggen, gun mij het ge
noegen, mij ten uwen koste te vermaken,
antwoordde Wartel spottend. Doch uwe
champagne is te goed, om u iets te kunnen
weigeren, en daarom Gus en avance.
't Moet u vreemd in de ooren klinken
dat Hugo Wartel, ritmeester bij de huza
ren, een verklaard vijand van de vrouwen
zoo als het gehecle regiment weet, zich
door een meisje eenige dagen het hoofd
liet op hol breDgen. Niets is helaas,
echter zekerderdoch a l'amour tot ou
tard tous les coeurs se rendenten 't mag
dus niet onder het get&l mirakelen opge
nomen worden. Op een toer te paard,
die ik dagelijks van Grave naar Nijmegen
deed, om de verveling te ontvluchten,
wil het ongeluk, dat ik in de verte dwars
over de hei een wit paard met eene in
het wit gekleede dame er op, op mij zie
aanhollen.
iÜ >J J Wordt vervólgd.)
