s
No. 3
Zaterdag 13 1318.
34® Jspn*
Nieuws- en Advertentieblad
voor Ze e u w s c h - VI a a 11 d eren.
J. C. VINK - Axel.
Ter opheldering.
Uit den Raad.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Centfranco per post 70 Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Weststr. D 11.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 50 Cent; voor
eiken regel meer 10 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiëu worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagmiddag TWAALF ure.
.Wat de krant schrijft, daar kan men
zich niets van aantrekkenwat die
vóór Paschen schreef is lijnrecht in
strijd met wat er nk Paschen in stond".
Dit waren de woorden van' den heer1
Kruysse in de raadszitting van Dinsdag.
Een complimentje voor óns, dat we nu
niet maar zoo voetstoots aanvaarden.
We hebben beide kranten eens nage
keken ën vermoeden nu, dat dhr.
Kruysse doelt op ons artikel „Wat nu",
(dat op spaarzaamheid aandrong) in
betrekking tot het bericht waarin we
het betreuren, dat den neringdoenden
met het verbod tot dansen een groot
voordeel was ontzegd. Oogenschijnlijk
is dat met elkaar in strijd, doch van
den heer Kr. hadden we verwacht, dat
hij begrepen zou hebben, dat gelegen
heid geven tot uitspanning niet moet
beteekenen aansporen tot verkwisting.
We weten wel, dat bij die gelegenheden
door sommige deelnemers los met geld
wordt omgesprongen, doch tegenover
de zeer vele vreemdelingen, die op zulke
dagen onze gemeente bezoeken, zijn dit
er weinigen. En toch komen er honder
den naar Axel, als er muziek is, omdat
men dan eenmaal een doel heeft en men
er een ontspaüningstochtje van maakt,
'lis dan wel geen dienst- of vacantie-
reis naar Amsterdam, Scheveningen,
of eenig lustoord in ons land, maar
daarvoor heeft een gewoon werkman
ook geen tijd of geld. En toch wil die
ook ontspanning en wel eens uitgaan.
En we weten ook, dat dan voor velen
winkelbezoek een onderdeel van dien
tocht uitmaakt.
Bovendien, als we aanspoorden op
zuinigheid met genot- en levensmidde
len, betrof dit meer het spaarzaam zijn
met al wat voor onze voeding kon
dienen, m. a. w. dat men maar niet
volop eieren, vleesch en brood in ver
schillende vormen zou opmaken, zooals
in andere tijden.
Plaatsgebrek noopt ons niet verder op
het gezegde van dhr. Kr. in te gaan.
Toen Dinsdag jl. de voorzitter, burge
meester Den Hollander, de raadsver
gadering opende, waren alle leden
present. En geen wonder. Op de
agenda stond immers „behandeling pri
mitief kohier van den Hoofd. Omslag.
Een onderwerp dat met de jaarlijksche
begrooting wel de voornaamste punten
uitmaakt, die het geheele jaar in een
raadszitting behandeld kunnen worden.
Het zou er dus moeten haperen, als
een lid zoo'n zitting moest missen. En
vooral zoo'n besloten zitting ter behan
deling van den Hoofdelijken Omslag.
Het moet een genot zijn, als men zoo
onder-onsjes met een kopje koffie over
de portemonnaie van Jan en alleman
kan beslissen.
De onaangename zijde van dit werk
is echter dat men later ook van ieder
te hooren krijgtwaarom ben ik even
hoog aangeslagen als Jan en moet Piet
niet meer betalen dan ik?
Enfin 't is een noodzakelijk werk, dat
ook weer z'n beloop moet hebben en
laten we nu maar hopen, dat de heeren
in allen ernst met de inkomsten onzer
burgerij rekening zullen hebben gehou
den, opdat niemand veel reden tot
klagen hebbe. Ieder tevreden stellen
is nu eenmaal moeilijk, want niemand
betaalt graag en des te minder in een
tijd, waarin zooveel betaald moet worden
om een klein beetje te krijgen
Maar ter zake. Nadat de gemeente
secretaris lezing heeft gegeven van een
schrijven van Ged. Staten reeds in ons
vorig nummer vermeld, volgt behan
deling van een request dat aldus luidt
Axel, den 6 April 1918.
Aan den Gemeenteraad van Axel
Geven met verschuldigde gevoelens te
kennen de ondergeteekenden, allen in
woners der gemeente Axel
dat zij met Paschen tot hunne teleur
stelling hebben ondervonden, dat in plaats
van naar onze gemeente te komen een
massa menschen naar Ter Neuzen trokken
waaronder ook zeer velen uit Axel, omdat
daar gelegenheid tot dansen was
dat hierdoor aan onze plaats, waar zulks
niet was veroorloofd, groote schade is
berokkend, daar anders velen aan onze
gemeente een bezoek zoudenhebben
gebracht
dat de op te brengen belastingen steeds
zwaarder worden en op deze wyze vele
neringdoenden niet in de gelegenheid
zijn, hunne inkomsten te verbeteren
dat het vreemd is, dat in Terneuzen
toegestaan wordt, wat in Axel niet mag
en dit wel door dezelfde autoriteit;
dat het treurig is, dat. een gansche
gemeente moet benadeeld worden door
het feit, dat enkelen de rust verstoren
dat er toch werkelijk hier politie ge
noeg is om ongeregeldheden te voorko
men, gelet op de Paaschdagen, toen er
meer politiemannen op straat waren, dan
burgers.
Redenen waarom zij U beleefd doch
dringend verzoeken al het mogelijke te
doen, dat alhier op 2en Pinksterdag en
den daaropvolgenden Dinsdag gelegen
heid zal gegeven worden tot dansen.
Hoogachtend, uwe dienaren, E. van
de Casteel, G. Gilijaiflse, J. J. de Lozanne,
C. M. de Coninck, J. van den Bon, C.
G. Heijnsdijk, Ch. de Keijzer, B.
Op 't Hof, J. de Block, A. van Wie-
meersch, H. de Moor, P. J. Schelleman,
M. A. Koole, A. van Dixhoorn, H. D.
Üellaert, P. Audenaerd, Petrus Mattelé,
Em. Pieters, Ch. L. Mattelé, L. v. d.
Casteel, A. de Pooter, A. Mattelé, A. de
Regt, J. M. Verbruggen, A. van Puijvel-
de, C. v. d. Casleel, A. Schelleman.
De voorz. leest eeu schrijven van deu
Militairen Commandant van Oostelijk
Zeeuwsch Vlaanderen, waarin deze, ge
zien de wanordelijkheden voorgevallen
tijdens de jaarmarkt alhier, intrekking
gebood van de verordening, waarbij
tijdens de Paaschdagen gelegenheid tot
dansen en het geven van dansmuziek
werd verleend.
Op de vraag van dhr. Oggel, waarom
geen algemeeue maatregel was voor
geschreven en deze ook niet. voor
Ter Neuzen gold, antwoordt de voorz.
dat de Commandant hem had medege
deeld, dat in Ter Neuzen nog nooit
feiten voorgekomen waren welke tot
verbod, van dansen aanleiding gaven.
Onder de mededeeling, dat de voorz.
in geen bijzonderheden over het gebeur
de op bedoelde jaarmarkt zal treden,
zegt hij, dat het geen wonder is, dat
de Mil. Com. dien maatregel genomen
heeft en geeft hij een beschrijving van
den toestand op dien avond Niet op
een toevallige plaats, maar op 4 plaatsen
had ordeverstoring plaats.
Spr. wijst op het bericht toenmaals
verschenen, in het plaatselijk blad,
waarin o.a. staatzooals het toen ging,
zien we het gelukkig maar zelden.
Bij een der vechtpartijen werd zooda
nig met messen gewerkt, dat bij de alge-
meene vlucht voor een paar woestelin
gen een 22-jarig meisje een steek in de
zijde opliep.
Spr. noemt het vreeselijk. Hij werd
om half twaalf geroepen en zag, toen
hij by de verwonde kwam, het meisje
bewusteloos liggen, terwijl twee dokters
bezig waren haar te verbinden en haar
zelfs de sacramenten moesten worden
toegediend. Nog vóór hij vertrokken
was, werd weer om een dokter geroepen
voor een kerel, die wellicht dood zou
bloeden, als er geen hulp kwam.
En vervolgt spr. de menschen
zijn er zelf de schuld van, dat muziek
verboden wordt. Begin van de mobili
satie werd geen dansen toegelaten.
Later werd het bij wijze van proef
toegestaan, totdat is voorgevallen wat
spr. beschreef. De voorz. beroept zich
weer op het plaatselijk blad, dat onder
aan bedoeld bericht schreef: „we ver
moeden, dat door dergelijke bras- en
vechtpartijen de dansgelegenheden wel
zullen verminderen."
(Tusschen haakjes willen we hier
opmerken, dat dit „vermoeden" geen
„wenschelijkheid" uitsprak; dit ver
moeden berustte op een weten, dat
stappen zouden worden gedaan om den
Militairen Commandant te overtuigen,
dat het geven van dansmuziek vecht
partijen veroorzaakt. Of dit gebeurd is
laten we in het midden. Red.)
De voorz. zegt, dat hem meermalen
werd gevraagd door de burgery, hoe
toch zulke losbandigheid nog plaats kon
hebben. Hoe komt het toch, dat U dat
toestaat Maar spr. heeft niets toe te
staan. Als de Milit. Comm. niet in
grijpt, blijft het zoo.
En dan wijst spr. op de namen der
onderteekenaars. Hij ziet daaronder
slagers. Alsof we onze twee ons vleesch
niet op kunnen en er nog overschiet
voor vreemdelingen Wat herbergiers
betreft kan hij er iets voor voelen, dat
die menschen er belang bij hebben.
De heer Lamaftre merkt op dat het
voor geheel onze gemeente een schade
post was, dat er geen dansmuziek was.
't Is wel te betreuren, dat die vechtpar
tijen met jaarmarkt plaats hadden,
maar omdat te voorkomen is er toch
politie. Hij vindt het jammer voor
Axel, dat er anders met Paschen van
alle kanten veel volk kwam en er nu
geen mensch te zien was. Hy zag
gaarne, nu Pinkster voor de deur staat,
dat er kon getracht worden om weer
gelegenheid tot dansen te geven.
Dhr. Wolfert merkt op, dat de centen
toch niet worden gespaard en dan dus
ergens anders besteed worden.
Dhr. De Kraker bevestigde dit en
verklaarde zich er tegeD, dat hier wordt
verboden, wat in Ter Neuzen wordt
toegestaan. Hij meent, dat de politie
inzake wanordelijkheden veel kan doen.
Wanneer de politie vroeger optrad, kon
veel voorkomen worden, maar deze
wacht gewoonlijk te lang. Spr. vindt
het jammer, dat enkele belhamels aan
leiding kunnen geven tot een verbod
als nu. Als de politie, die toch de
macht heeft om in te grijpen, de rumóe
rigen opsluit, komt de schrik er in,
maar men moet niet wachten, tot ze
aan 't vechten zijn.
De voorz. is het hiermede niet eens.
Volgens dhr. De Kraker zou dan de
schuld bij de politie zijn te vinden.
En dan wijst hij nogmaals op de kraut,
waarin staat, politie had de handen vol.
Hij vindt het jammer, dat de raadsleden
toen niet eens op straat waren. Maar
men moet niet denken, dat men tegen
over menschen stond, met wie te rede
neeren is. Neen 't was alsof er een
soort krankzinnigheid heerschte. Als
dieren stelde men zich aan.
Het arrestantenhok was vol en de
steenen waren er met bloed bevlekt.
Spr. vermoedt dat de Milit. Comm.
dan ook geen toestemming zal geven
om met Pinksteren dansmuziek te
geven.
De politie treft geen verwijt, daar
deze niet anders kón optreden. Men
deed de deuren dicht, omdat de politie
niet zou zien, hoe beestachtig zij te
keer gingen. Onze veldwachter is
politieagent geweest te Tilburg, waar
onder de fabrieksarbeiders menigmaal
ongeregeldheden voorkwamen, doch hij
verklaarde zoo iets als hier nog nimmer
te hebben bijgewoond. Niet dat deze
bang is, want de voorz. gelooft, dat
Oosting het woord „bang" niet kent
evenmin als spr., die steeds als hij
geroepen wordt zijn plicht zal doen, al
moest, hij ook te midden van zulke
woestelingen staan.
Maar CJ vergeet, zegt spr. tot dhr.
De Kraker, dat men tegen zulke men
schen toch niet met wapengeweld kan
optreden. Dat gaat toch niet. 'tls
gemakkelijk om te zeggen de politie
moet optreden, maar men moet het
hebbeta bijgewoond, hoe daar uit moord
lust met ruwe hand een jong meisje
met een mes werd gestoken. Spr. kan
begrijpen, dat een verbod tot dansen is
uitgevaardigd, om te zorgen, dat derge
lijke tooneelen zich niet kunnen her
halen.
Dhr. Lamaltre, zou het kunnen
plaatsen, als er in Ter Neuzen ook niet
gedanst werd. Maar nu adressanten
hunne verdiensten daarheen zagen
trekken is 'thun niet kwalyk te nemen,
dat zij trachten die hier te hou
Dhr. Kruysse hoort, dat er alleen
maar op de jaarmarkt gewezen wordt.
