Binnenland.
Marktberichten.
Bekendmakingen.
Gemeenteraad.
kunnen bewaard worden, waar ze anders
zouden verrotten of bederven.
Laten we dan beginnen met te zeggen
dat het hier geldt een particulier bezit
en dus geen eigendom van eenige
aandeelhouders of een vennootschap.
Het spreekt dus als vanzelf dat, al is
de inrichting op zichzelf groot te noemen
den opzet van het bedrijf niet op zoo
groote schaal is aangelegd, als b.v. van
een gelijksoortige inrichting hier in de
buurt, ofschoon ook deze eerst in
navolging van de hier bestaande is
gebouwd.
Toch worden ook op de Kanaalkade
alhier gemiddeld een 100.000 K.G.
versche groenten per week verwerkt.
Niet geregeld, doch afwisselend. Zoo
is ook het personeel afwisselend groot
of minder in getal, al naar gelang de
te droogen groenten, meer handen
eischen, voor den schoonmaak. Vaste
werklieden zijn er 15. Op 'toogenblik
dat we er kwamen, zagen we bovendien
een 20-tal jeugdige krachten bezig met
uien schoonmaken. Tot he^ laatste
pelletje werd er afgehaald en van vuil
ontdaan. Bij uien geschiedt dit met de
hand, doch aardappelen, peeën en rapen
worden machinaal schoongemaakt. En
hiermede kwamen we tot de eigenlijke
inrichting, voorzoover deze de machine
rieën betreft.
De fabriek heeft namenlyk 4 afdee-
lingen waschkamer, snijkamer, droog-
kamer en machinekamer.
In de waschkamer bevindt zich een
groote machine, waarin de versche
groenten op practische wijze zeer nauw
keurig gespoeld, gerold en gewreven
worden, tot er geen korreltje of smeurtje
vuil meer aan te bespeuren valt. 't Is
voor een keukenmeid om jaloersch te
worden zoo zindelijk en vlug daar de
worteltjes en raapjes b.v. gewasschen
worden
Daarna gaan de producten naar de
snijkamer waar ze tot schilfers gesneden
worden. Groote partijen worden in een
minimum van tijd op voor een leek
zeer eigenaardige wijze gesneden en
geschaafd zoodat het als 'tware krulletjes
zijn. Nu vlug mag het ook wel gaan,
want als men in de droogkamer komt,
zien we daar acht groote bakken, waarin
heel wat porties kool of wat ook, kunnen
geborgen worden.
Maar we zouden vooruitloopen op ons
doel om een nauwkeurige beschrijving
te geven. Laten we daarom eerst
zeggen, dat de droogkamer, die ook
weer met de'vorige in verbinding staat,
een zeer ruime zaal lijkt, waarin de
bedoelde bakken op afstand van elkaar
zijn geplaatst, zoodat men er gangen
tusschen heelt.
Naar de eischen des tijds is hier
gezorgd voor goede ventilatie. Het
blijft e: uatuurlyk warm, doch niet
hinderlijk. Ook valt de lucht in die
droogkamer wel mee. Onwillekeurig
zou men den indruk krijgen dat door het
drogen der producten in die bakken de
lucht .sterk" zou zijn, doch ook hier
tegen waakt een flinke ventilatie. De
bodem der bakken is geperforeerd als
een groote zeeft, om de warmte in de
bakken door te laten, waardoor de
groenten regelmatig gedroogd worden.
Een paar werklieden houden toezicht
op de thermometers en keeren "de
groenten af en toe, om ze zooveel
mogelijk gelijkmatig te drogen en ze
daarom uit de bakken te verwijderef,
en voor verzending klaar te maken.
Om nu te weten, waar de warmte
vandaan komt en hoe de verschillende
waargenomen machines aan hun arbeids
kracht komen, begeven we ons naar
de vierde afdeeliug, de machinekamer.
Allereerst merken we daar op een
reusachtigen stoomketel, die verwarmd
wordt door leemen. Een stookmiddel
bij uitnemendheid, maar uiterst gevaar
lijk voor-brand, 't Is dan ook meer bij
wijze van hulpmiddel, dat die brandstof
wordt gebruikt, omdat geen voldoende
steenkool verkrijgbaar is en bovendien
neg peperduur, terwijl leemen ln ver
houding tot steenkool, niets kosten.
Behalve dus het directe voordeel,
heeft men nog het gemak (en óók voor
deel) dat men onafhankelijk is van den
kolennood. Maar, zooals is gebleken,
het goedje afkomstig uit de vlasfabrieken
is niet te vertrouwen. Dubbel waak
zaam moet dus ieder zijn, die er met
vuur bij komt.
Deze stoomketel staat in verbinding
met een groote stoommachine welke
als drijfkracht dient, behalve voor de
genoemde machines ook nog voor een
dynamo, welke dient voor de electrische
verlichting van de fabriek en een
stoomlucht ver warmer.
Door de stoommachine wordt ook in
werking gesteld een exhauster die de
verwarmde lucht zuigt in een samenstel
van buizen, welke gieter genoemd wordt.
Op bijzondere technische wijze wordt
gezorgd, dat niet de minste warmte
verloren gaat. Zelfs de rook uit den
vuurhaard, wordt zoodanig door buizen
geleid, dat alle warmte er aan onttrokken
wordt zonder dat de rookgassen met
het voedsel in aanraking kunnen komen
zooals bij de meeste drogerijen wel het
geval is.
De gedroogde producten, die we even
proefden, behouden hunnen eigenaardi
gen smaak, zonder vreemde bijsmaken.
Wij zijn dan ook overtuigd, dat de
groenten uit deze fabriek alleszins zijn
aan te bevelen, te meer daar eerste
kwaliteit artikelen verwerkt wode n,
en dat alles op de meest zindelijke wijze.
We verlieten de fabriek met den
indruk, dat onze gemeente in haar een
moderne veelbelovende inrichting telt
die bij mogelijke uitbreiding nog aan
heel wat handen arbeid en goed loon
kan verschaffen.
Want al is het, dat thans aan oorlog
voerende landen wordt geleverd, alles
wijst er op, dat ook in de toekomst nog
afzetgebied te over blijft, al was het
maar alleen in onze Koloniën, waar
gedroogde groenten zeer gewild zijn.
Dit alles is o.i. gelegen, le aan energie.
Deze eigenschap nu is voldoende aan
wezig bij den ondernemer dit is niet
alleen bekend in onze streek, maar het
feit, dat de heer P. C. Zonnevijlle zitting
heeft in verscheidene regeeringsCom-
missiën, wijst er op, dat men dit ook
in Den Haag weet.
En 2e in het bezit van uitgebreide
handelsrelatiën. Ook deze heeft de
eigenaar zich weten te verwerven,
getuige de groote hoeveelheden, welke
reeds geleverd zijn en de bestellingeu
die nog uitgevoerd moeten worden.
Broodkaart.
De directeur van het Ceutnial Brood
kantoor maakt bekend, dat de brood
kaart van bet 41ste tijdvak loopt van
14 tot en met 24 dezer.
Naar Het Wolk meldt, zal van at
Vrijdag a.s. het broodrantsoen vóór alle
militairen en geïnterneerden op 250
gram per dag worden gebracht.
Petroleum.
De Minister van Landbouw maakt
bekend, dat bon 9 der Rijks Petroleum-
distributiekaart geldig zal zijn van 16
Februari af—5 Maart 1918, voor een
hoeveelheid van 2 liter.
Cultuurcommissie in Zeeland.
De Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel heeft met ingang van
8 Pebr. j 1. aan den heer K. J. A. G.
Baron Collot d'Escury te Kloosterzande
op diens verzoek eervol ontslag ver
leend als lid tevens voorzitter der
Cultuurcommissie voor de provincie
Zeeland, onder dankbetuiging voor de
door hem in die functie bewezen
diensten, en met ingang van denzeltden
datum benoemd tot voorzitter der ge
noemde CultuurCommissie deheerjhr.
J. v. Vredeuburch to Tholen, lid tevens
vice-voorzitter dier commissie.
Tot leden der Cultuur-Commissie voor
Zeeland zijn met ing&ng van 8 Febr.
nog benoemn de heeren A. C. de Oude
te Noordwelle eD George Vogelvanger
te Hulst. Z.L. en T.Bl.
Vermindering gort-rantsoen.
De minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel heeft goedgevonden te
bepalen, dat het hoofdelijk rantsoen van
gort, met ingang van 26 Februari e.k.,
wordt teruggebracht op 0,1 Kg. in de
4 weken.
Door den minister van Landbonw,
Nijverheid en Handel is tot de gemeen
tebesturen de navolgende circulaire
gericht.
Ik bieb de eer u hieronder te doen
toekomen afdruk van mijne dato heden
in de Nederlandse/ie Staatscourant geplaat
ste beschikking, houdende vaststelling
van een verminderd gortrantsoen.
U gelieve hiermede bij het indienen
van uwe bestellingen bij het Rijks Cen
traal Administratiekantoor te willen
rekening houden.
Ter toelichting zij opgemerkt, dat de
bier te lande nog aanwezige voorraden
gerst, welke tot de vervaardiging van
gort moeten dienen, niet gedoogen,
dat met de verstrekking van een hoofde
lijk rantsoen van 2 ons in de 4 weken
wordt voortgegaan. De geringe voorraad
toch waarover nog beschikt wordt,
moet voor een groot gedeelte voor de
gistfabricage worden gereserveerd.
AXEL, 15 Februari 1918.
De vraag omtrent het niet werken
der motorbrandspuit is nu opgelost.
Proeven hebben bewezen, datslechte
benzine de oorzaak was, dat de motor
niet voldoende kracht ontwikkelde om
de pompen te doen werken. Toen men
de vorige week, zooals iedere week
gebeurt, de motor wilde doen aanslaan,
weigerde deze, waarop de machine
werd gedemonteerd om te onderzoeken
waar de oorzaak zat. Toevallig is toen
juist brand uitgebroken, zoodat natuur
lijk daarbij de motor die gedeeltelijk uit
elkaar lag, geen dienst kon doen.
Thans echter kunnen we weer gerust
zijn, want nu heeft men er iets op ge
vonden, dat de motorspuit zoowel met
slechte als met goede benzine werkt.
Wie gisteren in de Roode Leeuw
ten huize van dhr. J. E. Blansaart is
geweest, heeft kennis kunnen maken
met een humorist, zooals we er hier
nog geen beteren hebben gehoord. Daar
trad op de heer Aug. de Laat van
Tilburg, met een programma, dat het
auditorium van begin tot eind spannend
boeide. Behalve eenige coupletten,
waaronder z^er pittige, gingen voor de
pauze „Mislukte Sorenade" en „Hannus
verhuurt kamers met een W. C." In
deze twee nummers bewees de heer
De Laat over een zeer groote mate
zeggingskracht te beschikken, terwijl
bij dpn zang zijn kleurrijke, klankvolle
stem ten hoogste bekoorde.
Na de pauze gaf hij met medewerking
van een figurant „De luitenant en zijn
oppasser" waarop volgde „Serenade van
Kees aan zijne Laura", een zeer moeilijk
nummer, doch dat hem veel bijval
schonk en luide werd toegejuicht.
Op verdif nsielyke wijze accompag
neerde dhr. Bierlé Jr. vanTerNeuzeD
den humorist op piano, terwijl het
programma werd afgewisseld door eenige
nummers voor piano en clarinet, waarbij
medewerking verleende dhr. A. Kolijn
clarinettist te Ter Neuzen.
De kennismaking met dezen karakter
humorist zal hier niet licht worden
vergeteu en hoogstwaarschijnlijk zullen
pogingen worden aangewend hem hier
nogmaals te doen optreden.
Bij den heer A. F. Arbroscheer te
Philippine zijn ontvreemd twee vaten
petroleum die verborgen waren onder'
den grond. De politie stelt eëu onder
zoek in. Al. Crt.
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
Zondag 17 Februari 1918.
Ned. Herv. Kerk.
Voorm 91/, ure Ds. J. B. T. Hugenholtx,
Nam. 2 ure Ds. J. B. T. Hugenholt»,
Gereformeerde Gemeente.
Voorm. 9'/t ure Leeskerk.
Nam. 2 ure Leeskerk.
Vlasbeurs Axel
Donderdag 14 Februari.
Aangevoerd was3360 K.G. schoon
vlas, 28-700 K.G. driekwart en 5000 K.G.
gebraakt vlas.
Er werd weinig verkocht.
Prijs schoon vlas 230— 260, driekwart
135-165.
150 kaarten werden afgegeven.
De Burgemeester van AXEL maakt
bekend, dat openbare vergadering van
den Gemeenteraad zal gehouden worden
op Dinsdag den 19 Februari aanstaande,
des voormiddags ten 10 ure, ten Raad-
huize, ter behandeling der volgende
zaken
1. Mededeeling iugekome» stukken.
2. Verzoekschrift van de Vereeni-j
ging van gasfabrikanten in Neder
land, om het salaris van den
Directeur der gasfabriek te rege
len naar de jaarproductie.
3. Af- en overschrijving begrooting
Burgerlijk Armbestuur 1917.
4 Verzoekschrift van E. P. van
Duken, gasfitter, om verhoogingi
vau salaris.
5. Voorstel van B. en W. om aan
den Directeur der Gasfabriek en
het verder personeel eene gratifi
catie toe te kennen, wegens bui
tengewonen ijver, dien zij, tijdem
het defect aan do gasfabriek door
den bom, hebben aan den dag
6. Af en overschrijving in de ge
meente begrooting voor 1917.
7. Wijzigen gemoente-begrootiog
voor 1918.
8. Reclame inzake Hoofd. Omslag,
De Burgemeester
L. J. DEN HOLLANDER.
Axel, 15 Februari 19J8.
Het DISTRIBUTIEBUREAU
der gemeente AXEL maakt
bekend
dat te beginnen met 1 Maart a.s,
alle bonkaarten voor gort, rjjst, haver
mout, aardappelen, zeep, vet, marga
rine, varbensvlecsch, bruine boonen en
groene erwten vervallen
dat tegen inwisseling van deze bon-
kaarteu, waarvan de tot 1 Maart nog
geldige bons kunueu worden afgenomen,
aan het bureau BONBOEKJES verkrijg
baar ziju op de volgende dageu
MAANDAG 18 FEBRUARI
tusschen 9 en 12 uur voor hen, wier
familienaam begint met de letters A
tot en met C; vau 2 tot 7 uur voorde
letter D.
DINSDAG 19 FEBRUARI
van 912 uur voor dé letters E, F eu G.
2 - 4 letter H.
5- 7 letters J, K, L,M.
WOENSDAG 20 FEBRUARI
van 9—12 uur voorde letters N, 0 en P.
2- 4 II eu S.
5- 7 T
tot eu met Z;