iVJUlJk.
\o. 81,
Zaterdag 19 Januari 1918.
33e Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaander en.
J. C. VINK - Axel.
Niet positief-Christelijk.
)e vlas- en lijnzaadbeurs.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
A BONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Cent; franco per post 70 Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Weststr. D 11.
AUVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 50 Cent; voor
eiken regel meer 10 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiön worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagmiddag TWAALF ure.
De leden der Gereformeerde Kerk
zullen alweer en voorloopig nog
meermalen tevergeefs ons blad op
slaan, wanneer ze willen kijken, wie
er in A of B preekt.
We weten, dat officieel die verdeeling
met meer bestaat, doch veelal wordt
die onderscheiding in het gesprek nog
gebezigd en dan bedoeld kerkgebouw
Singelweg of Stationstraat.
Door verschillende belanghebbenden
dier kerk werd ons reeds naar de reden
gevraagd, waarom wij toch voor de
Gereformeerde Kerk geen predikbeurten
meer plaatsen. Tot nu toe moesten we
het antwoord daarop schuldig blijven.
Alleen konden we melden, dat de oor
zaak niet bij ons lag. Wel was ons
bekend, dat de betrokken predikant
om financieële redenen opgaaf weigerde,
doch we kenden niet de houding van
den Kerkeraad in deze.
We besloten daarom in een schrijven
aan dat college te verzoeken zich erover
uit te spreken, of men al of niet voor
opname was, en we deden dit met
eenige hoop op succes, daar we over
tuigd waren, dat verschillende kerke-
raadsleden niet het minste bezwaar
hadden tegen het verstrekken van deze
opgave, doch integendeel onze meening
hadden bevestigd, dat vermelding der
predikbeurten tot veler gemak diende
en was in het belang van het getrouw
kerkbezoek.
We hebben ons echter vergistHet
resultaat was nihil. En om dubbel
zinnigheid of verkeerde gevolgtrekking
te voorkomee; laten we hierbij het
antwoord woordelijk volgen
„Als antwoord op uw schrijven van
,8 Januari 1.1. diene het volgende
„Daar de Kerkeraad aan alle bladen,
„die niet positief Christelijk zijn, geen
„kerkelijke berichten verleent, kan hij
„aan uw verzoek niet voldoen."
van een Gereformeerde Kerkbode, die
geregeld de kerkelijke berichten, als
predikbeurten, beroepen, bevestiging,
enz. zal opnemen.
Als die dan maar positief -Christelijk is
We zullen de taalkundige verwarring
waartoe dit schrijven aanleiding zou
kunnen geven en hetwelk is onder
teekend door iemand die Ds. voor zijn
naam schrijft, maar niet ontleden, om
dat de bedoeling toch wel begrepen
wordt en die is o.i. al treurig genoeg.
Behalve dat het woordje „alle" niet op
zijn plaats is, zit er zoo iets drijvends
in dat positief-Christelijk.
Het lust ons niet te gaan uitpluizen,
wat daarmede bedoeld kan worden en
we willen er ook geen twistgeschrijf
over uitlokken. Alleen willen we hier
neerschrijven de herinnering, die ons
na het lezen van dit schrijven te binnen
kwam.
Het was de vermaning die we eens
lazen van een ree ht schapen Chris
ten, die in een vergadering van
ouderlingen zeide Vraagt bij al
wat Gij doetZou ook Jezus alzoo
hebben gedaan
Intusschen zijn we nu van opgave
verstoken en weten belanghebbenden,
wat de reden ervan is.
In velband hiermede vernemen we
nader, dat wachtende is de oprichting
Een droeve morgen maakt een blijden
dag. Dit is voorzeker een spreekwoord,
dat gisteren in toepassing kwam bij de
opening van de vlasbeurs. Men stond
op met een hondenweer. Sneeuw en
nog eens sneeuw, die smeltend neerviel
en de wegen zoo drassig maakte, dat
verkeer bijna onmogelijk was. En dat
terwijl men de vlassers uit den omtrek
wenschte samen te trefïen en men zelfs
van over de plas en uit Holland men-
schen verwachtte. Doch niet gewan
hoopt. Eer het uur van opening was
geslagen, waren reeds meer dan honderd
beursmenschen samengekomen en had
men de meegebrachte monsters bewerkt
en onbewerkt vlas uitgestald en gesor
teerd, zoodat de Voorzitter op het be
paalde tijdstip geen verhindering had
om de aanwezigen het welkom toe te
roepen.
Ter inleiding zette de heer F. Dekker
Pz. in 't kort uiteen, hoe men zoo op
eens het besluit had genomen om toe
te tasten en de vlasbeurs, waarover
reeds zoo lang was gedacht, te vestigen.
Jl. Zaterdag werd het besluit genomen
en Donderdag daarop reeds kon men
beurs houden. Schertsend noemde men
het „op Amerikaansche wijze".
Intusschen, aldus ging spr. voort,
raag men toch niet denken, dat het
maar ijdel werk is met die beurs
en dat die misschien weer even gauw
verdwijnt. Cijfers uit officiëele gegevens
toch wijzen op een recht van bestaan.
Een in Augustus 1917 ingesteld onder
zoek door de Rijks-Commissie voor de
vlas industrie wijst er op, dat in onze
omgeving een 20 a 30 vlasfabrieken
zijn verrezen, terwijl buitendien 300 a
400 handmolens dagelijks bezig zijn
met vlasbewerking.
Er was in Zeeuwsch-Vlaanderen twee
millioen K.G. vlas opgeslagen, d. i. de
helft van de hoeveelheid, die in Neder
land verwerkt wordt en ongeveer een
derde van den geheelen vlasvoorraad
iu ons land. Met zulke cijfers voor
oogen behoeft men niet bevreesd te
zijn, dat men uit Holland, met name
Rotterdam, niet naar Axel zou komen,
indien de handelaars en producenten
samenwerken en hunne producten hier
demonstreeren.
Hij roept daarom aller medewerking
in en aèht het een gunstig teeken reeds
te kunnen zien, dat voor de geboorte
van het wicht reeds verschillende
bakers ter verzorging zijn opgekomen.
Verscheidene Zeeuwsche en Holland-
sche, handelaren betuigen door hunne
aanwezigheid reeds sympathie met de
Axelsche vlasbeurs en in 't bijzonder
de Westlandsche Vlasvereeniging.
Mogen zij allen eendrachtig sameu-
werken tot welslagen van het beoogde
doel.
Ten slotte heet hij ook den heer L.
J. den Hollander, burgemeester van
Axel welkom en geeft hem het woord
tot opening van de beurs.
De heer Den Hollander voldeed gaar
ne aan dit eervol verzoek. Niets is
hem aangenamer dan de hand te kunnen
reiken tot zaken die leiden tot den bloei
onzer gemeente en tot welzijn van de
streek. Het is een bekend feit, dat de
vlasindustrie bier groote vlucht heeft
genomen en een factor van oeconomische
beteekenis is geworden voor den wel
stand onzer streek.
Verschillende zaken zouden kunnen
worden opgenoemd, die gevolg zijn van
den vooruitgang in den vlashandel.
Terloops wil spr. by deze gelegenheid
mededeelen, dat ook in voorbereiding
is de oprichting van een Kamer van
Koophandel en Fabrieken, welke zeer
zeker in 't belang van handelaren en
betrokkenen zal werken, zoo voor onze
gemeente als voor de geheele omgeving.
Alzoo kan ook een beurs daartoe veel
bijdragen. Of zy zal slagen, is een
vraag, welke spr. niet zal en niet kan
beantwoorden. Voorzeker kunnen de
oprichters hierover veel beter oor-
deelen. En juist daarom komt hun
des te meer lof toe, dat zij den durf
en de energie hadden om een zoo kloek
besluit te nemen. Reeds meermalen
hebben de oprichters getoond een goeden
kijk te hebben op zaken, die leeken
verwonderd deed zien, welnu, dat zij
ook thans door welslagen weer hun
werk bekroond mogen zien. Maar dan
hebben zij ook zooals terecht de heer
Dekker opmerkt den steun noodig
van hunne collega's en hunne concur
renten.
Van eendrachtig samengaan hangt
ook in deze veel af.
Behoudens verschillende omstandig
heden welke de oorlog noodzakelijk
maakt en waardoor ook ons land ge
noodzaakt is om maatregelen te nemen,
die ook de vlassers bemoeilijken, is het
een vereischte dat de handelaren elkaar
goed begrijpen. Zijn er grieven, komt
er mee naar de markt en tracht ze op
te lossenkomt er misschien een tijd
van slapte, blijft de vlasbeurs bezoeken,
want ook in trouw en geregeld bezoek
zit kracht. Maar vooral wil hij den
handelaren den raad geven zijt eerlijk
en laat hetgeen gij levert even goed
zijn als uw monster. Alleen een riëelen
handel geeft aan de beurs een goeden
naam. Dan voorzeker zullen de Rotter
dammers naar Axel komen en volgaarne
hier handel drijven.
Met de hoop, dat hier een gezellige
en drukke handel moge leiden tot
tevredenheid der bezoekers verklaart
spr. de vlas- en lijnzaadbeurs voor
tevens verhinderd waren aanwezig ve
zyn.
Hiermede was het officieele van de
opening afgeloopen en begon men met
den handel.
Zooals gezegd, er was flinke aanvoer
en er werden al spoedig goede zaken
gedaan. Uit de opgave bleek, dat aan
gevoerd was 11,250 K.G. schoon vlas,
23,250 K.G. driekwart schoon vlas,
2,900 K.G. bobbers en 6000 K.G. stroo-
vlas. Dank zij een levendige handel
werd alles verkocht.
De prijzen beliepen 220—/ 290
voor schoon vlas; j 135— 200 voor
driekwart vlas en 100—ƒ120 voor
bobbers.
Het is een goed begin geweest en we
kunnen de commissie gelukwenschen
met het succes reeds in den aanvang
bereikt.
Vermeld zij nog, dat in 't vervolg de
vlasbeurs om elf uur zal aanvangen.
Alsnu werden lezing gegeven van
verscheidene telegrammen, welke ad-
haesie betuigden met deze stichting,
zoo o.a. van den Directeur-Generaal van
den Landbouw, den heer Van den Hoek,
den Inspecteur van den landbouw, den
heer Kakebeke, de Burgemeesters van
verschillende omliggende gemeenten,die
DE OORLOG.
Na de ellenlange officieuse, zoo niet
officieele, mededeeling omtrent het be
sprokene te Brest Litofsk, waar het
algemeen overleg weer heeft plaats
gemaakt voor een soort sectie onderzoek
is er uit den aard der zaak geen recht
streeks nieuws.
In de jongste vergadering in pleno
ging het volgons de Duitsche pers vooral
over het weder ontruimen door Duitsch-
land en door de Donau-monarchie van
de bezette gebieden, zooals het heette
om den bevolkingen in die streken
buiten eenigen dwang gelegenheid te
geven, zich uit te spreken over het
zelfbestemmingsrecht. Het spreekt van
zelf, dat noch de militaire noch de
diplomatieke vertegenwoordigers van
beide genoemde Staten van den Vier
bond er ook maar aan konden denken,
in dien eisch te treden en met één
pejjuestreek de met zoo ontzaglijk veel
opofferingen behaalde voordeelen onge
daan te makentrouwens een wijze
van doen, welke nog nooit heeft plaats
gehad, daar steeds de occupant het
bezette gebied pas verlaat indien de
vrede volkomen tot stand is gekomen.
Behalve Duitschland is, als gezegd,
ten deze de Donau monarchie de meest
belanghebbende en dus geeft ook haar
pers de noodige beschouwingen.
De Entente bereidt zich middelerwijl
voor op het voortzetten van den oorlog.
Men spreekt maar aldoor over aan
schaffing van „het mannen materiaal"
in Engeland. Heeft men ooit een meer
cynische uitdrukking gelezen Immers
het geldt hier de bloem der natie, wat
jeugd en lichaamskracht betreft en
thans wordt vereenzelvigd met Falstaff's
„food of powder", meer bekend als:
Kanonnenfutter.
Italië heeft thans 26 lichtingen of
bijna 4.5 millioen man onder de wapenen.
En den Senaat van Amerika, dat de
Entente wil bijstaan in den „strijd voor
vrijheid en beschaving", zal weldra
een voorstel bereiken om per jaar
700.000 man te kunnen leveren.