No. 73.
Woensdag 19 December 1917. 33e Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
j!
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
Provinciale Staten van
Zeeland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Centfranco per post 70 Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Weststr. D 11.
ADVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 50 Cent; voor
eiken regel meer 10 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagmiddag TWAALF ure.
Zij, die zich. met ingang van
1 Januari op dit blad abonneeren,
ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
DE OORLOG.
Langs de verschillende fronten is in
den toestand de laatste week weinig
veranderd.
Er is weer hard gevochten, er zijn over
en weer gevangenen gemaakt, er zijn
weer dooden gevallen, wéér tal van
jonge, krachtige menschen onherstelbaar
verminkt; doch de'zaak bleef zooals ze
In Italië heelt de Oostenrijksch-Hon-
gaarsche aanval, alhoewel in den aan
vang met succes bekroond, niet geleid
tot het terugdringen van den Italiaan-
schen linkervleugel, waarvan in den
aanvang het gevaar niet denkbeeldig
was.
Op het gevechtsterrein in Palestina
hebben de Engelschen zich in het bezit
gesteld van Jeruzalem, hetgeen al
geruimen tijd was te verwachten.
Wat den toestand op het Westtrout
aangaat, daar heerscht sedert eenigen
tijd stilte, maar een stilte, die aan den
storm pleegt vooraf te gaan. Want
volgens o. a. een Havas bericht heeft
de aandacht getrokken, de bedrijvigheid
van de Duitsche artillerie, de voortdu
rende verkenningen, de komst van tal
rijke vliegerafdeelingen en teu slotte
van veel troepen, vooral in België. Het
particuliere spoorwegverkeer is daar al
eenigen tijd tot een minimum terugge
bracht, ten behoeve van het vervoer
van troepen uitRusland. Zoo
schijnt dan toch de Duitsche legerleiding
zelfs hangende deonderhandelingenover
den wapenstilstand, het front in Rusland
te verzwakken.
Waar volgens officieele Russische
berichten de oudere lichtingen naar huis
zijn gezonden hetgeen dan toch óók
een verzwakking van het front betee-
kent lijdt het geen twijfel, dat zulks
door de Duitschers als argument
aangegrepen om ook hunnerzijds hun
strijdkrachten te verzwakken, door
troependeelen naar het Westfront over
te brengen. Met dit alles brengen we
voorts in verband de houding van
Buchaman, den Engelschen gezant te
Petersburg, en met de uit Petersburg
afkomstige officieele mededeeling nopens
de deelneming der afgezanten van de
Geallieerden aan de onderhandelingen
over den wapenstilstand, welke zii zelfs
goedkeuren en in welke onderbande
lingen zij zelfs de andere fronten willen
betrekken. De snelle overbrenging toch
van groote troepenmassa's der Centralen
naar het Westfront zal de Geallieerden
hebben verrastzóó spoedig zullen zij
dil niet hebben verwacht. Aan den
anderen kant zullen de Centralen trach
ten, de Amerikanen te voorkomen. Van
een transporteeren van beteekenende
Amerikaansche contingenten nu, tijdens
het wintertydperk met de zéér ongun
stige weersgesteldheden, kan geen
sprake zijn en dat dus de Centralen
van de thans ingetreden Russische
onmacht snel partij trekken, is volkomen
verklaarbaar. Niet onwaarschijnlijk
berust op deze omstandigheid de boven-
aangeduide verrassende verandering in
de houding der Geallieerden ten aanzien
van de wapenstilstandsonderhandelin-
gen. Van Duitsche zijde ziet men hierin
een poging om op den voortgang dier
onderhandelingen invloed te oefenen
met de bedoeling, tijd te winnen. En
dit laatste wil men aan de zijde der
öentralen nietvoor hen beteekent elk
uitsteltijdverliesvoor hen geldt het
in het Oosten, in mililair-politieken zin,
meer dan ooit„het ijzer smeden terwijl
het heet is."
De Engelsche pers is ongewoon
nerveus en bevat allerlei alarmeerende
berichten over een komend Duitsch
offensief in het Westen. Ook daar te
lande heeft men wel eens gehoord van
den Duitschen stelregel „Kriegführen
heisst angreifen" (in den oorlog moet
men aanvallen) en de „Daily Mail" doet
zelfs een beroep op de natie en op de
militaire autoriteiten om eiken man, die
gemist kan worden, te gebruiken om
den Duitschen „rush across-Europa
(onstuimige loop dwars door Europa)
tegen te houden. Het blad zegt, dat
het hoog tijd is om opnieuw de aandacht
te vestigen op het groote aantal manne
lijke krachten, die zich in het leger in
Engeland zelf en in die op andere ge
vechtsterreinen bevinden en daar kun
nen worden gemist. In Frankrijk voor
namelijk zijn de diensten achter de
g^fcechtslinies overvloedig talrijk bezet
daar zijn mannen van militairen leeftijd
werkzaam, die behoorden te vechten
Voor hen moeten burgerkrachten in de
plaats worden gesteld. Het blad besluit
Terwijl wij praten en commissies samen
stellen, handelen de Duitschers.
Ook in Frankrijk is men verre van
gerust en klaagt er vooral over, dat de
door toedoen van Clemenceau aanvan
kelijk opgenomen Duitsche stafberichteu
alweer ziju onderdrukt. Iuderdaad
hebben, naar de „Matiu" meedeelt, de
berichten over Kamerijk en het Meletta-
massief zekere kringen der bevolking
gedemoraliseerd,, doch du alle berichten
van de overzijde uitblijven, zoekt en
speurt men naar het waarom en naar
hetgeen daarachter kan zitten.
Ter zee.
Omtrent den Duitschen aanval op
het Scandinavische convooi, wordt uit
Christiauia berichtEeu iu de Rrendö-
sond binnengevallen beschadigde Engel
sche torpedojager had een konvooi van
6 schepen uit Engeland naar Noorwegen
begeleid, n.l. de Noorsche stoomschepen
„Bollsta" en „Kong Erik" de Zweedsche
„Thorleit" en „Bothnia" het Deensche
schip „Marsertho" en het Engelsche
schip „Cordova". Behalve gemeldeu
torpedojager bestond de dekking uit
eenige audere torpedojagers en treilers.
Vier Duitsche torpedojagers vielen de
schepen bij Roveer aan de Noorsche
kust aan en brachten een Engelschen
torpedojager, de 4 treilers en alle 6 de
koopvaarders tot zinken. Tot nog toe
zijn 30 man van de Bollsta, de Bothnia
en de Thorleif geland. Naar het zeggen
der geredden zijn twee Duitsche torpe
dojagers vergaan.
De stuurman der „Bollsta" zei, dat
de Duitsche aanval zeer hevig was. Hij
beweert niet, dat de Duitschers hun
vuur vooral tegen de koopvaarders
richtten, daar zij voldoende werk had
den met de sterke dekking, waardoor
het den koopvaarders lukte, uit het
gevechtsgebied te komen. Zij ontgingen
echter hun lot niet. De bemanning der
„Bollsta" meent, dat allen gered zijn,
daar een der Duitsche torpedojagers
aanbood de bemanning der „Bollsta"
boord te nemen. Wegens den
kogelregen van de andere torpedojagers
tegen de koopvaarders, wilde de beman
ning echter liever in de reddingsboot
blijven.
Aan boord van een der Engelsche
torpedojagers lagen, naar de bemanning
vertelde, 10 lijken van Engelsche zee
lieden. Op de vraag, hoe het kwam,
dat de Engelsche oorlogsschepen de
Duitsche niet troffen, antwoordden de
Engelschen, dat de Duitsche vaartuigen
buiten het bereik van het geschut waren
)leven. Het Engelsche geschut draagt
slechts 10,000 M. en de Duitschers waren
12,000 M. verwijderd.
De Engelsche torpedojager, welke in
het gevecht heeft geleden, ligt te Dek-
kerwik. De Commandant is van meening
dat het schip zonder hulp van buiten
weer kan worden opgeknapt en zee
kan kiezen. Men meent dat alle beman
ningen zijn gered.
In de Vrijdag gehouden zitting van
de Provinciale Staten van Zeeland wer
den aangenomen de volgende voorstellen
van Ged. Staten
tot nadere regeling van den duurte
toeslag voor de verplegingskosten van
armlastige krankzinnigen
tot afwijzing van het verzoek van
J. en K. Smit's scheepswerven te Kin-
-derdijk om gedeeltelüke vergoeding van
schade, door de omstandigheden geleden
bij den bouw van twee schepen voor
de provincie
tot wijziging van het besluit tot het
verleeuen van eeu renteloos voorschot
voor den aanleg en de exploitatie van
een tramweg van Knocke naarBreskens,
waardoor de termijD, binnen welken
de lijn gereed moet zijn, verlengd wordt
tot uiterlijk 1 Juli 1920;
en dat tot verlenging van den termijn
binnen welken de tramlijnen Philippine
Ter Neuzen en Hoofdplaat—Pyramid
moeten zijn aangelegd, tot 1 Jan. 1919,
In een der afdeelingen was door Ged
Staten toegezegd, dat zij met de aan
sluiting der tramlijn van de kom der
gemeente Hoofdplaat tot de haven
rekeüing zullen houden.
Nog werden aangenomen de voorstel
len om geen subsidie te geven aan
de R.-K. drankbestrijdingsorganisaties
in Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen, die
tot verhooging van het crediet voor de
verbetering van het paardenras en van
dejjsubsidie aan de vereeniging tot ver
betering van het geitenras in Zeeland,
en de voorstellen tot wijziging van de
begrootingen voor 1917 en 1918, waarbij
in een der afdeelingen was toegezegd,
dat, zoo beperking van den dienst der
booten niet mocht kunnen uitblijven,
deze zeker in de laatste plaats op do
lyn VlissingenBreskens zal worden
toegepast
Behandeld werden o.a. ook onder
staande voorstellen van Ged. Staten
Electriciteitsvoorziening.
Iu de afdeelingen was dit voorstel ten
zeerste toegejuicht, waarbij den wensch
werd uitgesproken, dat Ged. Staten in
staat zullen zyn spoedig uitgewerkte
voorstellen aan de Staten in te zenden
hulde werd gebracht aan het zeer in
teressante rapport van Prof. Feldmann.
Op een desbetreffende vraag werd
namens Ged. Staten nog eens betoogd,
dat thans alleen wordt voorgesteld in
principe te besluiten dat de electriciteits
voorziening vanwege de Provincie zal
worden ter hand genomen. De wensche-
lykheid werd betoogd, dat de kabelnetten
worden doorgetrokken tot alle havens
van eenige beteekenis en dat ook het
deel der Provincie aan de Oostzijde
van den Dam door de Ooster-Schelde
zal worden aangesloten. Aan deze
opmerkingen zullen Ged. Staten hunne
aandacht wijden.
Het voorstel inzake provinciale elec
triciteitsvoorziening wordt zonder hoof
delijke stemming aangenomen. De
provincie zal dus deze zaak verder ter
hand nemen.
Subsidie am bachtsscholen.
Bij de behandeling van het voorstel
van Ged. Staten om de subsidie aau
de ambachtsscholen niet te verhoogen
en van dat van de heeren de Vjeer c. s.
om dit wel te doen en te bepalen op
35 per leerling met maxima voor
Middelburg 8400, Goes 4200, Zierik-
zee, Hulst en Oostburg 2000, werd
gewezen op de moeilijkheden bij aanvoer
van materialen voor Hulst eu Oostburg,
op het zeer goede onderwijs aan laatst
genoemde school en op de noodzakelijk
heid van verhooging der onderwyzers-
tractementen.
Het voorstel om de ambachtsschool
te Ter Neuzen subsidie toe te kennen,
lokte dezelfde opmerkingen uit.
Het voorstelde Veer wordt met 30
tegen 8 stemmen aangenomen.
Voor de ambachtsschool te Ter Neu
zen werd de subsidie bepaald als voor
de andere ambachtsscholen en het
maximum op 2800.
Verbindingsweg.
In een afdeeling werd gevraagd of
het niet beter is met den aanleg te
wachten tot na den Qorlog, waartegen
werd opgemerkt, dat juist nu een
noodtoestand bestaat, die allertreurigst
is en werd het voorstel een vaderlands
lievende daad genoemd. Van de zijde
van Ged. Staten werd er opgewezen