Binnenland.
Landbouw.
Vliegeraanval op Kortrijk den 26 Sept.
4 broeders en zusters gewond.
Te Wingene, vliegeraanval op 29Sept.
één zwaargewonde, 2 licht gekwetst.
Te Lichtervelde, nieuwe vliegeraan
val op 29 Sep.: een meisje op slag ge
dood, 4 gewond.
Dit is één lijst.
Toenemende vllegeractic.
Het zal onzen lezers bekend zijn,
dat de Minister van Marine een belang
rijk hooger bedrag heett gevraagd op
zijn begrooting, voor uitbreiding van den
dienst van de marine-luchtvaart.
Ter toelichting merkt de Minister van
Marine het volgende op
De groote uitbreiding van de lucht
vloten der oorlogvoerenden doet in het
a.s. voorjaar een sterke toeneming van
de actie in de lucht op het gevechts
terrein 'in West-Europa verwachten
Door de geografische ligging van ons
land is de kans groot, dat de thans
reeds voorkomende schendingen onzer
onzijdigheid door luchtvaartuigen veel-
vuldiger zullen worden.
De eenige afdoende wijze, waarop
deze schendingen kunnen worden
tegengegaan, is door gebruik te maken
van afweermiddelen in de lucht die
tevens door hunne snelle verplaats
baarheid een onmisbare aanvulling zyn
voor ons drijvend materieel bij schen
dingen in onze territoriale wateren,
welke in den laatsten tijd in de nabyheid
van onze maritieme vleugelstellingen
meer en meer voorkomen. Waar
bovendien steeds duidelijker blijkt welke
een belangrijke plaats de luchtvaart in
de weermacht gaat innemen, moet de
achterstand op dat gebied ten onzent
zooveel mogelijk worden ingehaald. De
onlangs opgerichte marine luchtvaart
dienst groeide sneller, dan bij het
aanvragen der fondsen had kunnen
worden verwacht. Vandaar dat ver
hooging van het crediet alsnog nood
zakelijk blykt. Voor uitbreiding van
dien dienst is in de eerste plaats noodig
een snelle opleiding van personeel tot
vlieger.
Deze opleiding is zonder de beschik
king over eigen oefenterreinen niet
mogelijk. Tot nu toe had de eerste
vorming voor de marine vliegers met
landvliegtuigen plaats te Soesterberg
door de uitbreiding van deft luchtvaart
dienst der landmacht i3 het niet mogelijk
in het komende jaar aldaar de opleiding
voor de marine-vliegers gevestigd te
laten.
Het groote belang, dat gelegen is in
de opleiding van het vlieger- en vlieg
tuigmakerspersoneel in de marine
centra, ter bereiking van de noodige
samenwerking van dezen tak van dienst
met het overige gedeelte der marine,
en de eisch van eenheid in de bevel
voering voor een doeltreffend gebruik
van ons materieel, maken het noodza
kelijk, thans over te gaan tot het
inrichten van oefeningsterreinen in (of
nabij) de maritieme stellingen waarvoor
reeds in dit jaar zou moeten worden
beschikt over een deel der benoodigde
In verband met het voorgaande dient
ook nog dit jaar uitbreiding te worden
gegeven aan het leermaterieel, terwijl
overeenkomsten moeten worden gesloten
voor bestelling van motoren voor de
leervliegtuigen en voor jager-vlieg
tuigen.
Verder worden nog gelden aange
vraagd voor de overneming van bruik
baar te maken geïnterneerde zeevlieg
tuigen, terwijl moet worden begonnen
met de voorgenomen uitbreiding der
zeevliegtuigkampen in de Mok, te Veere
en te Schellingwoude.
De sedert de samenstelling der be
grooting opgedane ervaring heeft dui
delijk aangetoond, dat voor opleiding,
materieel, terreinen, loodsen en vervoer
middelen aanzienlijk meer wordt ver-
eischt dan oorspronkelijk was geraamd.
Daarbij komt dat de sterke vergrooting
der vliegtuigen zelf, hetgeen moet
blyken uit de interneering van een
vreemd vliegtuig van ongeveer 22 M.
breedte en 5 M. hoogte, noopt tot nog
ruimer maken van de ontwerpen der
inrichtingen voor het bergen en ver
werken dier vliegtuigen ten einde in
de toekomst niet voor teleurstellingen
te staan.
De verwachtingen welke door den
Minister van Marine van de vliegeractie
worden gekoesterd geven den Zeeuwen
een slechten troost.
Wanneer het moet blijken, dat wer
kelijk boven onze provincie de schen
dingen onzer onzijdigheid door lucht
vaartuigen veelvuldiger zullen voor
komen, dan beteokent dat voor ons
toename van gevaar voor lijf en goed.
Reeds nu zien we met angst bijna
dagelijks de ronkende monsters boven
onze hoofden en dus zouden we ons
afvragen, kan het nog erger of bedoelt
de Minister, dat boven onze provincie
in de toekomst luchtgevechten zullen
plaats hebben, en dat dan eventueel
de Nederlandsche vliegdienst dit moet
trachten te voorkomen 't Een is al
even erg als 'tander. Of nu zoo'n duel
in de lucht plaats heeft tusschen twee
vreemde aviateurs, of tusschen eén
vreemdeling en een Hollander, kan voor
de aardbewoners al weinig verschil
geven voor het gevaar van schade bij
landing.
Genoeg zy het, dat ieder er zooveel
mogelyk op bedacht dient te blijven,
dat het geen pleziertochtjes zijn, welke
door de lucht gemaakt worden en o. i.
was het wenschelijk maatregelen te
treffen, dat door duidelijke kenteekenen
den vliegers wordt aangeduid, dat ze
boven Zeeland zijn, waar ze niet be-
hooren.
TWEEDE KAMER.
Aan het Parlementair overzicht uit de
Avp. is het volgende ontleend
Het belangrijkste punt op de agenda
van deze week was ongetwijfeld de
beantwoording door minister Loudon
van de door den heer Van Hamel tot
de Regeering gerichte vragen, betreffen
de het meeningverschil met Engeland
omtrent den doorvoer van zand en grint
door ons land. Veel nieuws brachten
de mededeelingen van den Minister niet,
maar zij toonden duidelijk aan, dat de
Regeering alleen haar gedragslijn heeft
laten bepalen en dit ook voor de toekomst
zal doen, door hetgeen het internatio
naal recht eischt. Indien Engeland wil,
dat wij onze houding zullen wijzigen,
zal het met gegevens dienen te komen,
welke, in tegenstelling met de bevin
dingen van de beide Nederlandsche
genieofficieren, die tweemaal België
bezochten, zulleü aantoonen, dat de
doorgevoerde zand en grint niet uitslui
tend voor wegverbetering, doch mede
voor militaire doeleinden worden ge
bruikt. Het is jammer, dat Engeland
niet met dergelijke gegevens komt,
welke dat land toch moet bezitten,
aaugezien anders zijn optreden geheel
raadselachtig zou zijn. In dat geval
toch zou de zaak zeer geschikt zijn om
aan arbitrage te worden onderworpen.
Het geschil loopt bijna uitsluitend over
de feiten, over het recht schynt men
het vrijwel eens te zijn. En de heer
Loudon verklaarde zich reeds bij voor
baat bereid, aan zoodanige arbitrage
mede te werken, indien het voorstel
daartoe van Engeland mocht uitgaan.
Na de wijze, waarop laatstgenoemd land
tegen het onze was opgetreden, meende
de Minister, dat het voorstel tot het
nroepen van de beslissing van een
scheidsgerecht niet van hem kon uitgaan.
Maar de Minister zal geen doorvoer
toestaan, zoodra slechts is aangetoond,
dat de doorgevoerde materialen voor
oorlogsdoeleinden bestemd zijn. Zij
heett ook den doorvoer verboden van
metalen van België naar Duitschland,
zoodra bleek, dat die metalen in eerst
genoemd land gerequireerd waren.
Het zal voor het geheele volk eene
voldoening zijn gewéest, deze verkla
ringen van den Minister te vernemen.
Wij hebben er uit kunnen zien, dat de
Regeering zich niet door bedreigingen
of onvriendelijke daden laten beïnvloe
den. Het is te hopen, dat ook Engeland
dit zal hebben begrepen en spoedig
met bewijzen voor zijne beweringen
komt, inplaats van pogingen te doen
ons te dwingen tegen onze overtuiging
te handelen. Want die pogingen fcullen
toch moeten mislukken. De Minister
verklaarde zich nog bereid, de rapporten
van de beide officieren over te leggen,
evenals de briefwisseling welke over
deze aangelegenheid met onze beide
buren is gevoerd, zoodra daarvoor door
de laatstbedoelden overeenkomstig het
internationaal gebruik bestemming zal
zijn gegeven. Zij blijkt dus openbaar
heid niet te schuwen.
Verder werden deze week in de Kamer
slechts aangelegenheden van minder
beteekenis behandeld. De nieuwe proef,
om de vergaderingen om half één te
doen aanvangen, voldeed in zooverre,
dat op dat uur een voldoend aantal
leden de presentielijst hadden geteekend
maar men moet daaruit niet afleiden
dat ai die leden tot aan het slot de
vergadering bijwonen. Meestal wordt
deze door het grootste deel dier leden
weder vry vroeg verlaten. De aard
der te behandelen onderwerpen droeg
aan deze week daartoe het zijne bij.
Het waren a. Wijziging van de wet
van 1900, betreffende den dienst en
het gebruik van spoorwegen, waarop
alleen met beperkte snelheid wordt
vervoerd.
b. Wetsontwerp tot vaststelling van
voorschriften omtrent aanleg en in
instandhouding van spoorwegen, waarop
uitsluitend met beperkte snelheid wordt
vervoerd, op wegen, niet onder beheer
van het Rijk.
c. Idem tot het bouwen van een
brug voor gewoon verkeer over den
Gelderschen IJsel naby het Katerveer.
d. Idem tot instelling van een Gen
traal Testamentenregister.
e. Eenige naturalisatie ontwerpen en
het ontwerp tot het verkrijgen van een
juiste statistiek van voortbrenging en
verbruik.
f. Idem tot aanvulling van het eerste
en tweede lid van art. 82 der Ind.
Comptabiliteitswet.
en g. Wetsvoorstel tot goedkeuring
eener overeenkomst met de Billiton Mij
betreffende het innen van tin.
De smaak van het brood.
Het bureau voor mededeelingen in
zake de voedselvoorziening meldt
In de volgende weken zal de regee
ring veel inlandsche tarwe in ontvangst
nemen, die in korten tijd moet worden
verwerkt. De tarwe toch is dit jaar
vochtig, en er zou dus, wanneer ze
bewaard werd, allicht bederf komen.
Waar nu de grootste zuinigheid met
broodkoren is geboden, mag natuurlijk
geen kans worden geloopen, dat een
deel der tarwe tot bederf zou kunnen
overgaan. Daarom is het noodig, deze
tarwe het eerst voor verdeeling aan de
meelfabrikanten in aanmerking te doen
komenzelfs zal er in het brood meer
van moeten worden verwerkt, dan
anders wenschelijk zou zijn.
Het is dus mogelijk, dat in de eerst
volgende weken het brood een eenigs-
zins anderen en wellicht minder goeden
smaak heett. Men weet dan nu, wat
de reden daarvan is. Aan de voed
zaamheid van het brood doet het niet af.
Zont.
De minister van landbouw heeft een
maximumkleinhandelprijs voor geraffi
neerd zout vastgesteld van 13l/a cent
per K.G. en 7 cent per l/t K,G.
Eieren.
Met ingang van Maandag worden tot
een nader te bepalen tijdstip geen
consenten voor uitvoer van eieren meer
worden afgegeven.
AXEL, 30 October 1917.
Het bouwplan om werkmanswoningen
te bouwen krijgt hoe langer hoe meer
vasten vorm. Naar we vernemen zal
de Vereeniging tot verbetering van
de Volkshuisvesting" alhier in de eerst
volgende vergadering een bestuursvoor
stel ter beslissing aan de leden over
laten, om tot het bouwen van een tien.
tal woningen over te gaan.
Een zevental jongelui uit het mili.
taire garnizoen alhier had zich tot
tooneelclub gevormd en was, dank zij
den steun, dien ze van hun Commandant
en de burgerij ondervonden, zoover
voorbereid dat jl. Vrijdagavond een
„avondje" kon gegeven worden. Too-
neeluitvoering zullen we het nog maar
niet noemen, want de opgevoerde num
mers behoorden tot de categorie voor
drachten."
Dit neemt echter niet weg, dat ze
meerendeels goed werden vertolkt en
onder de opvoerders blijkbaar goede
krachten zaten, die het meer gedaan
hadden.
Met een woord van dank door den
plaatselijken Commandant alhier voor
do nuttige wijze waarop de jongelui
hun vrijen tijd besteed hadden en aan
de burgerij voor den financiëelen steun
werd de uitvoering besloten.
We vernemen dat bij de militairen
het plan bestaat in de Kerstweek weer
een uitvoering te geven.
Zondagavond snorden weer eenige
vliegmachines boven onze daken. Ze
waren in de binnenkamer zoo duidelyk
hoorbaar, dat de meesten de straat op
gingen, waar men in het heldere maan
licht drie vliegtuigen onderscheidde.
Later ongeveer halt elf kwamen ze
weer terug. Van hieruit was goed te
zien dat over de greDsen met lichtseinen
werd gewerkt.
Aan de den heelen dagonophoudelijke
stooten, die op de ramen hoorbaar waren
was waar te nemen, dat weer een
vliegraid in België plaats had.
Na de vele oproepingen voor
onderwijzer met verplichte hoofdakte
aan de openbare school te Hoek, hebben
zich thans twee sollicitanten aangemeld.
Bij Kon. besluit is herbenoemd tot
burgemeester der gemeente Hontenisse,
de heer K. J. A. G. baron Collot
d'Escury.
In den nachf van Zaterdag op
Zondag deden twee ambtenaren van
Clinge een mooie aanhouding nabij St.
Jansteen. Zij legden daar beslag op
eene partij boonen, enkele honderden
kilo's groot, die daar door smokkelaars
waren aangevoerd om ze over de grens
te leveren. Door de commiezen werden
zij in hun voornemen verhinderd en
moesten den buit achterlaten. De
smokkelaars konden evenwel vluchten,
met uitzondering van zekeren Alph. R.,
wonende te Kapellebrug, een bekend
smokkelaar, die in arrest is genomen.
Tuinbouw.
Een ruwe najaarsstorm, een killere
temperatuur, het vallen der bladeren,
alles wijst erop, dat het met den zomer
gedaan is. Was de maand September
nog ten volle een zomermaand te
noemen, October, ofschoon goed ingezet
heeft ons niet veel mooie dagen bezorgd
en zoo is dus de winterperiode ingetre-
den, waarmede liefhebbers van bloemen
en planten en tuiniers vooral rekening
hebben te hóuden-
Natuurlijk heeft men in den moestuin
reeds bijna alle gewassen geoogst;
schorseneeren, selderij, rammenas, kro
ten, uien, winterwortels, kool enz. zijn
binnengebracht.
Ook de vruchten uit den boomgaard
zijn verzameld en goed en wel aan den
man gekomen.
Wie ziekelijke boompjes heeft, snoeit
ze nu nog flink in, als het niet gebeurd