No. II.
Zaterdag 12 Mei 1917.
33e Jaar4.
I^i
'Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen
F. DIËLEMAX,
AXEL
Woningnood.
Gemeenteraad van Axel.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 60 Cent; franco per post 70 Cent.
Voor Belgiï 80 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groots letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrfldagnaniiddag EEN ure.
3 Daar is in onzen tijd allerhande
gebrek; gebrek, dat vaak zoo nijpend
_is, dat men zelfs van nood kan spreken.
'Zoo hoort men schier overal de
klachtIn onze Gemeente heerscht
woningnood.
Op velen, en vooral op hen, die alleen
haar gevoel hebben voor hetgeeu ze
Eelt moeten ontberen, maakt die woning-
bood niet al te veel indruk. Nu is
■ongersnood zeer zeker iets, wat meer
tot het gemoed spreekt dan woningnood.
Toch schatte men de beteekenis van
woningnood niet gering. Een ordente
lijke woning is immers mee een van
de eerste levensbehoeften van den
rnensch. Wie zal de geestelijke en
lichamelijke ruïnes teekenen, welke
(mtstaan zijn door gebrek aan een
geschikte woning? Ontegenzeggelijk
fcijn de toestanden te dezen opzichte
in de groote steden het ergst. Maar
bok in de kleinere gemeenten-en op
het platteland waren en zijn er krotten,
waarin onze landbouwers niet gaarne
Juin vee zouden stallen, doch die in
piiddels moeten dienen tot woningen
voor menschen.
I Geen wonder, dan ook, dat de Regee
ring haar maatregelen nam en door
een Woningwet aan dit euvel paal en
tperk stelde. Vele onverklaarbaar be-
igwoonde woningen werden tot heil der
jbewoners onbewoonbaar verklaard.
—■Maar daarmede was men er natuurlijk
1 .(niet. De bewoners moesten een ander
•-"[onderdak hebben. En om daaraan nu
(tegemoet te komen, riep de Regeering
[bepalingen in het leven, welke de
[oprichting van z.g. Woningbouwver
teenigingen als gevolg moesten hebben.
s Belangstellenden kunnen, zoo ze Bouw-
b) (veieenigingen oprichten, die voldoen
aan zekere voorwaarden, in de Woning-
[wet en het Koninklijk Besluit tot uit-
(voering daarvan gesteld en zijn toege
laten bij Koninklijk Besluit als uit-
l2,1|sluitend werkzaam in het belang van 1
[verbetering der Volkshuisvesting voor
deze Vereeniging steun van de overheid
•ontvangen, waarvan de belangrijkste
[vorm is, dat geld op voordeeligef wijze
iter beschikking wordt gesteld.
Het Rijk geeft de voor aankoop van
[grond en den bouw der woningen
[noodige kapitalen echter niet recht-
[streeks aan de Vereenigingen. Deze
moeten zich daartoe tot den Raad der
7,0®Gemeente, waarin ze werkzaam zijn,
''3 wenden, terwijl het Rijk dan het volle
g'2 bedrag van het voorschot weer aan
j de Gemeente verstrekt. De bedoeling
hiervan is duidelijk. Meer dan het
I Rijk, is de Gemeente bevoegd, een
oordeel uit te spreken over het nut
der Vereeniging, de geschiktheid van
v,haar Bestuur en de behartiging van
Jallerlei belangen van plaatselijken aard.
a nsl De Woningvereenigingen staan dan ook
snl 0Q(^er zeer nauwe controle van het Ge-
8-3®| meente-Bestuur. Zoo moeten aan het
8.4o| oordeel van het Gemeente-Bestuur
boot| worden onderworpen de bestekken,
I voorwaarden en wijze van aanbesteding
v*n| der te stichten woningen, zoomede de
detailteekeningenzal de uitvoering
gedurende den geheelen bouw moeten
geschieden volgens de aanwijzingen
van het Gemeente Bestuur en onder
toezicht van een door Burgemeester en
Wethouders te benoemen Opzichter;
worden de rooilijnen door of vanwege
B. W. aangewezen; moet de Ver
eeniging de woningen behoorlijk onder
houden en tegen brandschade ver
zekeren, een en ander ten genoege van
het Gemeente-Bestuur moeten de huur
tarieven aan de goedkeuring van
B. W. worden onderworpenzal de
instelling zich, w;at haar finantiëel
beheer en boekhouding betrelt, te
stellen hebben onder een door B. &W.
voldoende geacht wordend deskundig
toezichtheeft het Gemeente-Bestuur
steeds het recht zich van den goeden
toestand der woningen te overtuigen.
Kortom, de contróle van het Ge
meente-Bestuur over de Woningbouw-
vereenigingen is compleet. Achteruit
gang der eigendommen tengevolge van
wanbeheer der Woningbouwvereeniging
is dus buitengesloten.
Bovendien bepaalt de desbetreffende
wet, dat het Bestuur der Woningbouw
verenigingen aan de Gemeente het
recht van voorkeur moet geven van
een zeker aantal woningen ten behoeve
van haar beambten en werklieden.
Gelijk men ziet, is alles op flinke
leest geschoeid. Het Rijk is gedekt
door het benoodigde kapitaal aan de
Gemeente te leeuen, terwijl de Ge
meente, uit hoofde van haar groot
zeggenschap in de handelingen der
Woningbouwvereeniging en haar voort
durende scherpe controle evenmin
risico loopt.
Deze vorm van staatszorg kan men
ongetwijfeld niet anders dan hoogelijk
waardeereü.
Ze wordt dan ook gewaardeerd.
Schier elke week kan men in de dag
bladen lijsten lezen van Vereenigingen
tot verbetering van Volkshuisvesting,
die werden opgericht en van voorschot
ten, die aan de betrokken Gemeenten
van Rijkswege werden verstrekt.
Ook in onze Gemeente is verleden
jaar een dergelijke Vereeniging gesticht.
Ongetwijfeld geen luxe. De Gezond--
heids-Commissie heeft ook hier ver
scheidene woningen van het etiket
„onbewoonbaar verklaard" moeten voor
zien. En vermoedelijk zou ze haar
lijstje wel reeds verder hebben afge
werkt, indien er niet zoo groote nood
aan woningen was. Die woningnood
bestaat reeds enkele jaren, maar is in
den laatsteD tijd nog beduidend toege
nomen. Onze Gemeente is als het
ware bekend geraakt opi haar wouin_
nood. Moet niet zelfs de Burgemeester
van Axel elders een woning zoeken?
En wie kent niet de noodwoningen,
waarin verschillende onzer gemeente
naren, bij gebrek aan beter, schier in
letterlijken zin moeten „inkruipen
Het woningvraagstuk in onze Gemeente
dringt om een spoedige oplossing. Het
is een gemeentelijk belang. Niet alleen,
omdat de menschen, die zich nu zoo
ongelukkig moeten behelpen, geholpen
dienen te worden, maar ook, omdat
verschillende ondernemingen, juist door
het gebrek aan woningen, geen of geen
geschikt personeel kunnen krijgen. De
woningnood staat daardoor de uitbrei
ding onzer Gemeente en den bloei der
daarin gevestigde en zich ontwikkelende
bedrijven in den weg.
De Vereeniging tot verbetering van
de Volkshuisvesting alhier is thans
ijverig bezig plannen in gereedheid te
brengen om aan dit euvel tegemoet te
komen. Ze wil beginnen een aè-ntal
eenvoudige woningen te stichten en
zal zich daartoe binnenkort tot den
Gemeenteraad richten om diens mede
werking te vragen in den zin als hier-
voren in den breede is omschreven.
De Vereeniging is er wed. wan overtuigd,
dat de Raad, meer dan wie ook, den
nood zijner Gemeente, kennende en
betreurende, deze pogingen toejuicht
en plaats zal nemen in den stoet van
Gemeente-Besturen in ons Vaderland,
die optrekken om den nood, die voor
namelijk den werkman nijpt, maar ten
slotte toch ook een gemeenschappelijk
belang is, te lenigen en op te heffen.
De moeilijke tijdsomstandigheden
hebben de plannen van het Bestuur
niet weinig gedwarsboomd. Maar de
bezwaren zijn nu, niet het minst door
de jongste schikkingen, welke de Re
geering ten opzichte dezer Bouwver-
eenigingen trof, grootendeels opgelost.
Van verschillende kanten bereiken
het Bestuur noodkreten. Ons antwoord
is: „Hebt nog1 een weinig geduld;
binnen enkele maafftien hopen wij,
met den steun van het Gemeente-Be
stuur; den ergsten nood gelenigd te
hebben."
Axel, 9 Mei 1917.
J. P. KOGELER,
Secretaris der Ver. tot Verb, der
Volkshuisvesting.
Zitting van 8 Mei 1917.
Tegenwoordig de heeren Lamaïtre,
Kruijsse,Van Driel, Oggel, De Feijter
en Wolfort. Afwezig de heeren F.
Dekker, Dieleman, P. Dekker en Smies.
Eene vacature. Voorz. dhr. L. J. den
Hollander, Secretaris dhr. J. A. van
Vessem.
Daar de notulen van de vorige ver
gadering nog"niet gereed zijn wordt het
arresteeren daarvan tot een volgende
zitting uitgesteld.
L Mededeeling ingekomen stukken.
Missive van Ged. Staten houdende
goedkeuring eener af-en overschrijving
in de begrooting van 1916.
b. Idem houdende terugzending van
een exemplaar der door hen goedge
keurde begrooting voor 1917.
Idem houdende goedkeuring van
de verordening regelende het beperkt
gebruik van gas- en steenkolen.
d. Idem houdende goedkeuring van
het raadsbesluit betreffende het sluiten
eener geldleening.
e. Verzoekschrift van de erven Jac.
de Pooter te Axel om den grond, welke
zij in c\jns in gebruik hebben, in
eigendom te verkrijgen. Adressanten
vernemen, dat de kosten bedragen
28.75, welk bedrag zij genegen zijn
te betalen, benevens de kosten der akte.
De Voorz. stelt voor dit verzoek in
handen te stellen van B. en Weth.
waartoe m. a. s. wordt besloten.
II. Eene wijziging in de begrooting
van algem. Burgerl. armbestuur wordt
met algemeene stemmen goedgekeurd.
Dhr. De Feijter bleef als lid van dat
Bestuur buiten stemming.
III. Wijziging gemeentebegrooting
over 1916. Met algemeene stemmen
goedgekeurd.
IV. Wijzigen gemeentebegrooting
voor 1917. Eveneens met algemeene
stemmen goedgekeurd.
V. Voorstel van B. en W. verkoop
gemeentegrond aasa den heer J. de
Kraker.
Was ingekomen een adres van de
Kraker voornoemd dat hij genegen is
om de grond in kwestie van de gemeente
te koopen voor 2.per c.A.
De Voorz. deelt mede dat de gewone
publicatie heeft plaats gehad, en geene
bezwaren zijn ingediend tegen de ont
trekking aan den publieken dienst.
Hij stelt daarom namens B. en W. voor
den grond aan den publieken dienst te
onttrekken en in koop af te staan aan
adressant. Met algem. stemmen wordt
besloten den grond te verkoopen voor
2 per c.A.
VI. Als voren ruiling gemeentegrond
met dhr. Ph. J. van Dixhoorn.
De Voorz. zegt dat dit punt reeds
meermalen ter tafel is geweest. Er is
reeds een besluit genomen om tot ruiling
over te gaan, en dit was ook reeds
goedgekeurd door Ged. Staten, maar
toen is dhr. van Dixhoorn weer met
een ander voorstel gekomen, en daar
door is in gebreke gebleven de acte op
te maken. Adressant stelde n.l. voor
om een strook grond te geven aan het
einde van de begraafplaats, wat naar
spr. mepning belangrijk voor de gemeen
te kan worden met het oog op een
eventueele uitbreiding daarvan. De
leden zijn in de gelegenheid geweest
om de -toestand aldaar op te nemen, en
aan de hand van de door den gem.
opzichter gemaakte teekening zullen
ze zich wel goed de ruiling kunnen
voorstellen, tlij vraagt wie hierover
het woord wenscht.
Dhr. Woltert zou gaarne zien dat de
grond op zulk eene manier werd afge
scheiden dat Dixhoorn niet meer over
gemeentegrond het zijne kan bereiken
door afsluiting met een hek, en aan de
begraafplaats op het nieuwe perceel
ook een dam laten leggen, alles ten
laste van dhr. Van Dixhoorn.
Dhr. Oggel dacht dat het de bedoeling
was om dé wal at te graven en te
rioleeren.
De Voorz. zegt dat zulks aanvankelijk
ook het plan was maar dat er voorloopig
maar volstaan zal worden met buizen
te leggen.