Binnenland.
Gemengd Nieuws.
van de wereld de zorgvuldigste aan
dacht wijden aan de groote moreele
quaesties, die hierbij betrokken zijn.
N. R. Crt.
Een correspondent van de TV. R. Crt.
te Havre meldt het volgende omtrent
de bewapening van de Belgische ar
tillerie
Sedert het uitbreken van de vijande
lijkheden is de bewapening van de Bel
gische artillerie verbeterd en uitgebreid
op een wijze als in de eerste ooHogs
maanden onmogelijk geacht werd. De
verandering is tot stand gebracht kun
nen worden dank zij de kennis en het
organisatie vermogen van de technische
takken van dienst, dat machtige door
Belgen geleide fabrieken in het leven
geroepen heeft in Frankrijk en Enge
land. Men is er in geslaagd geschut
van nieuw type te makenin het bij
zonder is men geslaagd met een loop
graafmortier, die ook in het Fransche
leger is ingevoerd. Wijzigingen aan
het Belgische 75 m.m. geschut aange
bracht, stellen dit in staat te wedijveren
met het beste Fransche 75. België, dat
vóór 1914 in het geheel geen zware
artillerie bezat, beschikt thans ruim
schoots over verschillende soorten zwaar
geschut, ook voor grooten afstand, en
over mortieren en houwitsers van zeer
groot kaliber. Deze stukken worden
uitsluitend hersteld en onderhouden
door Belgische arbeidskrachten. De
Belgische regeering in ballingschap
heeft meer gedaanniet slechts heeft
zij het leger gereorganiseerd en er een
voortreffelijk instrument van gemaakt
en de oorlogsindustrie georganiseerd,
maar zij heeft, dank zij den overvloed
van materiaal, dien zij heeft weten te
produceeren, bij gelegenheid een van
haar groote bondgenooten op het slag
veld kunnen bij staan en aan Rusland
een automobielkorps, kanonnen en
vrachtauto's geleend. Het is voorts
billijk te wijzen op de diensten, die de
moedige Belgische spoorwegmannen en
het Belgische spoorwegmaterieel, loco
motieven en wagons, bewezen hebben.
Dat materieel door Belgen bediend, doet
dienst op alle lijnen van Frankrijk en
wordt gebruikt zoowel voor reizigers
als voor troepen vervoer.
Een Duitsch vliegtuig is na een
gevecht met een Engelschen vlieger
nabij Brugge brandend neer gestort.
Het kwam in zijn val met een boom
in aanraking en kwam onderste boven
op den grond terecht. De twee inzit
tenden werden levenloos onder het
toestel vandaan gehaald. Avp.
Generaal Percin, een Fransch gene
raal, die na den slag bij Charleroi van
zyn commando is ontheven, schrijft in
l'Humanité het volgende (blijkens de
Duitsche vertaling ervan, die wij in
de Köln. Ztg. vinden)
„Iedereen in het Fransche leger wist,
dat de Duitschers om ons aan te vallen
door België zouden marcheeren. Alles
wees daarop, zoowel de aanleg van hun
spoorwegnet als de wenschen, geuit
door hun schrijvers over militaire onder
werpen. Maar den indringer stonden
twee wegen open de rechter- en de
linker-Maasosver. Daarover waren de
opvattingen verdeeld. De opmarsch op
den rechter Maasoever werd verwacht
door een bepaalde groep Fransche mili
tairen, o. a. de generaals Bonnal, Maitrot
en Malaterre, en ook kolonel Boucher.
Zij geloofden dat Duitschland ons met
ten hoogste 22 legerkorpsen zou aan
vallen. Ook Buat had dien aanval
voorspeld in zijn veelgeciteerd geschrift
over den Duitschen opmarsch. Volgens
die studie zouden de 130,000 Duitschers
zich verbreiden van de Noordoostgrens
van Frankrijk bij Mezières tot Hoei en
Namen. De opmarsch aan den linker-
Maasoever hadden (volgens Bernhardt
en Falkenhausen) de Belgische gene
raals Brialmont en Déjardin voorspeld,
en de Fransche generaals Séré de
Rivière, Béziat Herment en vooral
André, die (als minister van oorlog)
in 1901 Rijssel inspecteerden en de
verdere ontmanteling van die plaats
belemmerde. (Generaal Percin was,
vóór zijn ontslag, het laatst vesting
commandant van Rijssel.) Verder werd
de opmarsch aan den linker-Maasoever
verwacht door de Fransche kolonels
Grouard en Picard en door nog vele
anderen. Volgens hen zouden de Duit
schers bij Luik de Maas overgaan, om
daarna over Charleroi en Bergen tegen
Valenciennes en Parijs op te rukken,
vóór de in Noord- en Noordoost Frank
rijk opgestelde Franschen den tijd zou
den hebben gehad de noodige front
wijziging uit te voeren. Dien opmarsch
hebben de Duitschers blijkens een
communiqué van 4 December 1914
met 34 legerkorpsen, w. o. 13 reserve
korpsen, werkelijk ondernomen. Echter
hadden enkel die Fransche militairen
daarop kunnen rekenen, die aannamen*
dat Duitschland onmiddellijk zijn reser
ves in de eerste linie zou sturen."
TV. R. Crt.
De leveranciers der ijzeren kruizen,
een 80 tal zilversmeden, die zich tot
een bond vereenigd hebben, beginnen
gebrek te krijgen aan het noodige zilver.
Het eereteeken bestaat behalve uit het
gegoten ijzeren middelstuk uit ongeveer
3 gram zilver van een hoog gehalte
(938). De bond van leveranciers heeft
zich tot de vereeniging Vaderlandsdank,
die het ontbeerlijke goud en zilver van
de burgerij inzamelt ten bate van de
ondersteuning van weduwen en weezen
en ter versterking van den goudvoor
raad der rijksbank, gewend om van
baar het noodige zilver te kunnen
koopen. TV. R crt.
Guatemala heeft zijn sympathie voor
België bewezen op een des te over
tuigender wijze daar het geschenk, dat
daartoe dienen moest, bestemd is voor
het leger. Het bestaat uit een zeer
ruime pending koffie, suiker en cacao
en een som gelds, en was vergezeld
van een schrijven van een aantal be
kende personen, waarin voorkomt
„De macht van Duitschland treft ons,
maar onze bewondering en onze ge
negenheid gaan naar het recht, de
onschuld en de heldhaftigheid van
België. TV. R. Crt.
De militaire autoriteiten van Seaforth
Barracks bij Liverpool volgen een on-
gebruikelijken weg om lieden van
militairen leeftijd die zich niet voor
den dienst hebben aangemeld, in handen
te krijgen. De namen en adressen van
deze lieden worden n.l. in de plaatse
lijke pers bekend gemaakt (een blad
bevatte niet minder dan 625 namen)
en het publiek wordt verzocht aan de
autoriteiten inlichtingen over dezelieden
te verschaffen.
Dat was iets voor de Belgen
Te IJmuiden binnengekomen stoom-
treilers rapporteeren Zaterdag 19 dezer
des morgeus te 3 uur 2 Zeppelius en
een eskader van 40 tot 60 Duitsche
oorlogsschepen te hebben ontmoet op
54.6 Noorderbreedte en 4.55 Ooster
lengte. Het eskader "bestond uit een
grooten kruiser, een lichten ktuiseren
een aantal torpedobooten. De Zeppe
lins, de groote kruiser en-eenige torpedo
booten koersten in Westnoordwestelijke
richting, terwijl de lichte kruiser en
drie torpedobooten in Zuidoostelijke
richting stoomden. TV. R. Crt.
Gistei en is de Scheveningsche haven
binnengevaren de Sch 67, Petrouella,
met aan boord een bemanning van 7
personen, van de Noorsche schoener
Rufus, welke boot met een lading hout
onderweg was van Frederikshald naar
Sunderland. De boot was Zaterdag 12
Augustus door een Duitsche duikboot
in brand gestoken. De geredden zijn,
na aan het politiebureau van voedsel
te zijn voorzien, naar Rotterdam op den
trein gezet, om daar in het Skandina
vische Zeemanstehuis te worden opge
nomen. TV. R, crt.
Bij haar vertrek uit Katwijk, heeft
de Koningin haar ingenomenheid aan
den burgemeester betuigd met de hou
ding der bevolking tijdens baar verblijf. hadden geleid.
Aan de armbesturen heeft H. M. 500
geschonken.
den naam „Seahorse". Aldus de „Lokal
Anz."
Een paar weken geleden deelde de
directie van de Holland Apaerika-lijn
mede, dat de onderhandelingen nog
gaande waren, doch nog niet totresultaat
Avp.
Schadevergoeding.
Naar het Hbld. meldt, is bij hét
ministerie van Buitenlandsche Zaken
bericht ingekomen, dat de Duitsche
Regeering de torpedeering erkent van
bet stoomschip „Rijndijk" vandereederij
Soileveld, Van der Meer en Van Hattum
en bereid is tot schadevergoeding.
Naar bekend is, was dit stoomschip
nog in staat Rotterdam te bereiken,
waar het thans in reparatie ligt. De
reederij mag na deze erkenning van
het Duitsche gouvernement verwachten
dat zij zoowel voor de reparatie als de
geleden bedrijfsschade vergoeding ont
vangt. Wat de eerste betreft, zal dit
natuurlijk de assurantie ten goede
komen.
Naar gemeld wordt, zal voor aange-
teekende stukken, die verloren zijn
gegaan bij het zinken van het stoom
schip „Koningin Wilhelmina", van de
Maatschappij Zeeland, geen schadever
goeding worden uitgekeerd, omdat het
hier geldt een geval van overmacht.
Avp.
Vervoerder.
De Toewyzingscommissie voor Vee
voeder, vernomen hebbende, dat in ver
schillende provinciën in omloop zijn
gebracht, bestelformulieren voor aan
vragen van veevoeder welke gericht
zouden moeten worden aan de verschil
lende veevoeder-bureaux, waarschuwt
tegen het gebruik daarvan, omdat weldra
verkrijgbaar gesteld worden formulieren
welke uitsluitend voor bestellingen van
veehouders of aanvragen van handela
ren en vereenigingen gebruikt moeten
worden. N. R. crt.
De mailboot.
Zondagmiddag is de mailboot Prins
Hendrik te Vlissingen aangekomen.
De boot mocht Zaterdag Engeland niet
verlaten. Ook is de boot nog eenigen
tijd op de Theems opgehouden. Op den
heenweg kwamen Vrijdag twee Duit
sche vliegtuigen tot vlak bij het schip
en namen photo's.
De mailboot „Koningin Regentes",
die naar Rotterdam is geweest om te
dokken is hier Zaterdag teruggekeerd
tevens zijn hier aangekomen met lich
ters 3200 vaten, die in het schip worden
gebracht, waarna het Maandag 28 dezer
in de vaart komt om dien dag naar
Engeland te vertrekken. Avp.
Briefport voor België.
Het port der brieven naar het door
Duitschland bezet gedeelte van België
bedraagt 121/s cent voor een gewicht
van niet meer dan 20 gram of gedeelte
van 20 gram daarboven. Wegens on
toereikend gefrankeerde brieven wordt
tweemaal het ontbrekend bedrag van
de geadresseerden geheven.
Het port der brieven voor de Neder-
landsche consulaire ambtenaren behoort
steeds, volgens bovenbedoeld tarief, bij
vooruitbetaling te worden voldaan.
De Statendam.
Uit Amsterdam wordt aan de „Lokal
Anz." gemeld
„Nadat indertijd ruchtbaar was ge
worden, dat het stpomschip „Statendam"
door de Engelsche regeering gerequi-
reerd was en in dienst gesteld, hebben
de aandeelhouders van de Hollaud-
Amerika lijn aan de directie gevraagd,
hoe het eigenlijk met de zaak stond.
De directie schijnt, om de Engelsche
regeering geen moeilijkheden in den
weg te leggen, een verklaring te willen
vermijden. Het is echter bekend, dat
de „Statendam" reeds twee maanden
als Engelsche hulpkruiser vaart onder
AXEL. 22 Augustus 1916.
Zondagochtend werd in de Gerefor
meerde kerk (Stationsstraat) alhier de
nieuw beroepen predikant A. Thielen,
bevestigd door ds. J. H. Lammertsma,
alhier en zulks naar aanleiding van de
woorden, welke men vindt opgeteekend
in Lucas 12, verzen 42 tot en met 44,
Door de gemeente werd, zooals ge
bruikelijk, den nieuwen leeraar het 3e
vers van Psalm 134 toegezongen.
's Avonds deed ds. Thielen in de
Geref. kerk (Kerkdreef) zijn intrede en
had daarbij tot tekst gekozen 1 Petrus
22, waar wij lezen „En, als nieuw
geborene kinderkeus, zijt zeer begeerig
naar de redelijke onvervalschte melk,
opdat gij door dezelve moogt opwassen."
Na de preek richtte de spr. het woord
meer in het bijzonder tot zijn collega,
ds. Lammertsma, den kerkeraad, de
afgevaardigden van de classis, de ge
meente, de catechisanten en den burge
meester.
Namens deze allen riep ds. Lammerts
ma wederkeerig ds. Thielen het welkom
toe en dankte hem voor het gesprokene.
Tot slot werd den voorganger toege
zongen Psalm 132 6.
Was bij de bevestiging het kerkge
bouw eivol, bij de intrede in het veel
ruimere kerkgebouw was nog meer
belangstelling. Verscheidenen moesten
huiswaarts, daar zelfs bijna geen staan
plaatsen meer beschikbaar waren,
Zaterdagnacht is tijdens een kort
onweder de bliksem geslagen in de
landbouwschuur van den heer A. de
Feijter, lid van den gemeenteraad,
wonende te Zaamslag in de buurt het
Veer. De schuur met inhoud ging
verloren. Er was reeds hooi en een
partij haver geborgen. Ook kwamen
drie paarden in de vlammen om. De
brandweer verleende hulp voor het
beveiligen der belendende gebouwen.
Daar de hofstede op eenigen afstand
van de kom is gelegen, stond deze met
zijn licht brandbaren inhoud reeds in
lichte laaie eer men er zijn kon.
De heer L. Rottier, geboortig van
Hulst is bevorderd tot onderwijzer 2e
klasse te Gorontalo op Celebes in Ned.-
Indië.
Toevallig is daar ook, naar we meenen
een oud Axelaar onderwijzer, nl. de
heer Fl. Th. van Putte, oud-leerling van
de Normaalschool alhier.
- Naar de Nieuwe Zteuwsche crt. meldt
zal de Zeeuwsche kunstmestfabriek, die
eerst te Vlissingen zou komen, te Rot
terdam worden gebouwd.
In de week van 9 tot en met 15
Aug. werden uit Zeeland ter kennis
gebracht van den centralen gezondheids
raad 1 geval van roodvonk uit Neuzen,
3 gevallen van diphteritis uit Groede
en 1 geval dier ziekte uit elk der
plaatsen Krabbendijke en Stoppeldijk.
Op 30 Januari 1914 had aan de weff
der Kon. Maatschappij de Schelde te
Vlissiügen een noodlottig ongeval plaats
met Hr. Ms. Onderzeeboot V., toen in
aanbouw op die werf, welk ongeluk
aan een bankwerker dier maatschappij
het leven kostte. Dat niet meer slacht
offers te betreuren waren (op het oogen-
blik van zinken toch waren ongeveer
10 man op de boot aan het werk) is
voornamelijk te danken aan de held
haftige pogingen om de klep van de
torpedobuis, waardoor het water binnen
stroomde, te sluiten, in het werk gesteld
door bovenbedoelden bankwerker P.
Kramer, den sergeant-torpedomaker J.
horizon o-rtlnirl j
