Binnenland.
Gemengd Nieuws.
het huren ran een tweede perceel
noodig gebleken.
Ce vraag waarom voor de verschaffing
van kunstmeststoffen niet meer gebruik
is gemaakt van de laudbouwvereeni-
gingen, is den Minister niet recht
duidelijk.
Alle verbruikers in Nederland werden
door de Commissie in de gelegenheid
gesteld om de benoodigde hoeveelheden I teruggave der post gevraagd en de
voor het najaar 1915 en het voorjaar
1916 op te geven. Hieronder behooren
ook de onderlinge Aankoopvereenigin
gen, die daaromtrent door de commissie
werden ingelicht. Met voldoening is
bemerkt, dat deze vereenigingen een
zeer ruim gebruik hebben gemaakt van
wijzen en standen. Desnoods kunnen
5 personen het geheele toestel, motor,
slangen, pijp, enz. bedienen, zoodat
tegen de kosten van personeel niet
behoeft te worden opgezien. Oijze
meening is, dat dan betere resultaten
waren verkregen en men een beteren
indruk had verkregen.
Als we ons goed- herinneren, heeft
bij aanschaffing van een motorspuit de
bedoeling voorgestaan om op 300 M.
slangeulengte een gebouw van 15 M.
hoogte ten volle te kunnen bereiken
met een voldoende waterstraal. We
laten het aan bevoegden over om te
AXEL, 24 December 19(5. j beoordeelen of dit doel met deze motor-
Eenige dagen geleden is alhier de «puit bereikt kan worden.
Naar we vernemen, zal nogmaals eeu
De Ned. Mail.
Het dep.. van Buitenl. Zaken deelt
mede, dat onze Regeering bij de Brit-
sche regeering met klem heeft gepro
testeerd tegen het in beslag nemen
door de Britsche overheden van op de
Nederlandsche 'schepen „Noordam",
„Frisia" en „Rotterdam" vervoerde
brievenmalen. Zij heeft onverwijlde
verwachting uitgesproken dat tegen
herhaling van dergelijke feiten zou
worden gewaakt. Avp.
proef met de spuit worden genomen
Tot ambtenaar ter secretarie alhier
is benoemd de heer J. J. Huijssen,
adjunct-commies ter secretarie te Ter
Neuzen.
Keuring voor den Landstorm.
De zitting van den keuringsraad voor
de geboden gelegenheid om hunne leden laD5 verwachte motorspuit gearnveerd
van kunstmest te voorzien. I en achtte men nog slechts een ge
Het opgeven van de hoeveelheden, I schikte gelegenheid af, om een proe fe
welke in het volgende jaar (voorjaar nemen met het toestel om dan hj vol
1916) noodig zijn, is onontbeerlijk doening tot aankoop over te gaan. Het
aangezien de commissie geen goederen schijnt, dat die gelegenheid zich n een
op speculatie koopt. op j.l. Dinsdagmiddag voordeed, terwijl
De kunstmeststoffen van Rijkswege het zeer donker was en de regen aan
in het buitenland aangekocht, worden houdend neerplaste. Het was nl al
inderdaad, evenals de van Rijkswege half vier, voordat een Krachtige water de keuring van de landstormplichtigen
aangekochte granen rechtstreeks aan de straal, dreigend tegen al wat "uur was, van de jaarklasse 1916 is, voor wat
Nederlandsche Regeering geconsigneerd, de hoogte in spoot. betreft Zeeuwsch-Vlaanderen, vastge-
Voor de bemiddeling van de Nederland- De vertoonde raotorspuitis afkomstig ste)cl a]s voigt
«che Overzee Trifst maatschappij bestond Taa de Nederlandsche Fabriek van Te ij z e n d ij k e op Woensdag 12
geen aanleiding, waar de Staat zelf Stoombraudspuiten en andere werklui- januari te half drie; voor de gemeenten
kooper is en hierin de waarborg is Sen> voorheen A. Bikkers en Zoon te gchoondijke en Waterlaudkerkje en
gelegen, dat de goederen slechts voor Rotterdam, die alom in ons land brand Donderdag 13 Januari te halt tien,
6 s 1 spuiten in allerlei vorm levert.
De spuit moet 3 tot 5 handbrand
spuiten kunnen vervangen, wat is aan
te nemen, omdat een motorbrandspuit
bij 2 en meer uren arbeid hetzelfde
werk blijft leveren, wat natuurlijk bij
handbrandspuiten door vermoeiing, enz
niet mogelijk is,
De pomp en motor staan op een
vierwielig onderstel, dat op een ver-
binnenlandsche consumptie mogen en
zullen dienen. Avp.
In de Veldbode van deze week
wordt een afbeelding gegeven van de
koe Lutsche, „de beste melkkoe van
geheel het Friesche Rund vee-Stamboek".
Omtrent die koe wordt meegedeeld
Lutsche II is gefokt door en eigendom
van den heer J. A. Smeding teJelsum
en geboren op 2 Maart 1905, zoodat zij harden weg gemakkelijk met een paar
nu weldra 11 jaren oud zal zijn. In man kan worden vervoerd, terwijl ook
de factatie periode 1915/1916, gaf zij in lemoen aanwezig is voor vervoer met
326 dagen niet minder dan 10627.6 K. paard.
G. melk met gemiddeld 3.38 pet. vet. De motor is een 4 takt benzinemotor
Zij was in dit opzicht de kampioen van voor 10 P.K. met waterkoeling, magneet-
alle in het Friesch Rund vee Stamboek j ontsteking en 2 cylinders. De pomp
ingeschreven koeien, hoewel haar is een 3 cylinder, met 2 windketels en
moeder geen Stamboekkoe was. Wel manometer. Door een speciaal gecon
was zij afkomstig uit een als melkrijk strueerde koppeling tusschen motor en
bekend veebeslag, nl. dat van den heer pomp kan ieder oogenblik de pomp
voor de gemeenten Biervliet, Breskens,
Groede, Hoofdplaat en IJzendijke. Beide
keeren in de school.
Te Sluis op Vrydag 14 Januari
te half tien, voor Aardenburg, Cadzand,
Eede, St. Kruis, Nieuwvliet. Oostburg,
Retranchement, Sluis en Zuidzande
Eveneens iü de school.
Te Ter Neuzen op Maandag 17
Januari te half drie voor Zaamslag,
Dinsdag 18 Januari te half tien voor
Ter Neuzen en Hoek en te 2 uur voor
Philippine, Sas van Gent en Westdorpe.
Iedere keer in het stadhuis.
Te Axel op Woensdag 19 Januari
voor Axel, Koewacht, Overslag en
Zuiddorpe. In de school.
Te Hulst in het stadhuis op
Donderdag 20 Januari te halt tien, voor
Boschkapelle, Clinge, Graauw, Hengst
dijk, St. Jansteen, Ossenisse en Stoppel-
Joh. k. de Haan te Zuidhoek onder worden stil gelegd, zonder dat de motor I en te uur y.Qor Hoatenisse en
St.-Anna Parochie.
Fonds Kustverdediging 1916.
In een nota naar aanleiding van het
verslag over het w. o. tot vaststelling
van de begrooting van inkomsten en
uitgaven van het fonds ter verbetering
van de kustverdediging, dienst 1916,
zegt de Minister van Oorlog, dat de
redenen, die geleid hebben tot het
basluit, een fort bij Vlissingen te bouwen,
nog onverzwakt bestaan.
Waar op de desbetreffende begrooting
behoeft te stoppen.
In theorie, d. i. volgens beschrijving
van den fabrikant, kan de motor bij
een verplaatsing van 500 L. per minuut,
en een druk van 6/7 atmosfeer, een zuig
hoogte behalen van 7/8 M., en moet hij
een straalhoogte bereiken van 30 M.,
met een straallengte van 40 M. en een
mondstuk van 21 m.M.
Zien we nu terug op de proef, dan
schatten we de straalhoogte op een 14
Meter, maar toen stond de motor aan
deu Armendijk en de pijpvoerder aan
het stadhuis, d. i. met een straallengte
van pl. m. 350 Meter.
Als we nu weten, dat op iedere 100
Meter straallengte minsteus 5 Meter
Hulst.
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
een vierde termen o.a. voor den onder-
werpelijken bouw wordt aangevraagd, I straalhoogte aan kracht verloren gaat,
kan niet worden toegegeven, dat ten dan blijkt bij de genomen proef de
opzichte van dit fort een definitieve motorspuit vrijwel aan ie eischen vol-
beslissing nog zou moeten worden ge- daaQ te hebben. D.e motor zelf had een
nomen.
Mat den bouw van het fort wordt
voortgegaan.
Uit den aard der zaak wordt hierbij
rekening gehouden met hetgeen om
trent de in den huidigen oorlog ver
kregen ervaring bekend is geworden.
Avp.
De nieuwe Gouverneur-Generaal.
Naar gemeld wordt, heeft de gewij
zigde vaart van de schepen naarIndië
geen verandering gebracht in het voor
nemen van den nieuwen Gouverneur-
Generaal, mr. J. P. graaf vaD Limburg
Stirum om zich per s.s. „Insulinde"
naar zijn bestemming te begeven. In-
tusschen zal dit schip wel eenigen tijd
later naar Indië vertrekken dan aau-
vankelijk was vastgesteld, en wel op
Woensdag 2 Febr. iu plaats van op
Woensdag 26 Januari. Avp.
geregelden aanslag en was in een mini
mum van tijd in beweging of tot rust ge
bracht, terwijl de bediening heel een
voudig bleek.
Er was niettegenstaande het gure,
natte weer tamelijk veel publiek aan
wezig de verkregen indruk was bij
velen zeer verschillend, doch over
wegend ongunstig.
De verwachting was te hoog ge
spannen en de proefneming bij velen
te eenzijdig. We herhalen de gelegen
heid was alleszins ongeschikt. Alles
ging haastig om voor donker of liever
vóór trein 5.16 klaar te zijn.
Het is ons dan ook niet duidelijk,
dat iemand, die naar een dergelijke
leverantie dingt, zoo'n spoed maakt om
weer gauw thuis te zijn. Begrijpelijk
is, dat men niet eerder hier kon zijn,
maar waarom dan niet gewacht tot
Woensdag en dan op het gemak de
spuit laten werken op verschillende
Zaterdag 25 December 1915.
(EERSTE KERSTDAG.}
Ned. Herv. Kerk.
Voorm. 9'/j ure Ds. J B. T. HngenholU.
Nam. 2 ure Ds. J. B. T. Hugenholtz.
Gereformeerde Kerk.
Gebouw Kerkdreef.
Voorm. 9 ure Ds. J. H. Dammertsma.
Nam. 2 ure Leeskerk:.
Gebouw Stationstraat.
Voorm. 9 ure Leeskerk.
Nam. 2 are Ds. J. H. Lammertsma
Gereformeerde Gemeente.
Voorm. 9 ure Leeswerk.
Nam. 2 ure Leeskerk.
's Av. 61/, ure Leeskerk.
Zondag *26 December 1915.
(TWEEDE KERSTDAG.)
Ned. Herv. Kerk.
Voorm. 91/i ure Ds. J. B. T. Hugdnholtz.
Nam. 2 ure Ds. J. B. T. Hugenholtz.
Gereformeerde Kerk.
Gebouw Kerkdreef.
Voorm. 9 ure Leeskerk.
Nam 2 ure Ds. J. H. Lammertsma.
Gebouw Stationstraat.
1 oorm. 9 ure Ds. J. H. Lammsrfema
Nam. 2 ure Leeskerk.
Gereformeerde Gemeente.
Voorm. 9 ure Leeskerk.
Nam. 2 ure Lee.-kerk.
'sAv. ö1/, ure. Leeskerk.
Te Waalwijk zijn 2 schoenmakers-
knechts, werkende op de stoomschoen-
fabriek van den heer J. v. d. H. te
Besoijen door de marechausseé's ge
arresteerd, verdacht van. diefstal van
een groote partij zool-, over en lakleder,
benevens leestklaar schoenwerk. Een
van hen beeft reeds bekend. Avp.
Brand.
Een geweldige brand heeft Dinsdag
nacht de geheele sigarenfabriek met
tnebehooren van de firma B. van der
Tak Co. aan den Zwaanshals te Rotter
dam in de asch gelegd. Alleen de kale
zijmuren van het hoofdgebouw staan nog
de Dicuwe fabriek, daaraan grenzende,
ligt geheel tegen den grond.
Vijf minuten over vieren ontving de
reddingsbrigade het eerste bericht van
dezen b and, haartelefonisch medegedeeld.
Met spoed werd naar den Zwaanshals
uitgerukt, waar de brand reeds van eeo
afstand zichtbaar was door groote uitslaan
de vlammen. En niet lang daarna was
hij overal in de stad zichtbaar. Een
regen van vonken dwarrelde door de
lucht, huizenhooge vlammen verlichtten
de omgeving en de geweldige rossige
gloed teekende zich onheilspellend tegen
het donkere luchtruim af.
In de onmiddellijke nabijheid van den
brand heerschte groote onsteltenis.
Huis aan huis werden de bewoners uit
den slaap opgebeld, sommigen vluchtten
de straat op anderen trachtten te redden
wat mogelijk viel. Men hoorde de zolders
met krakend geweld instorten, stukkeD
muur vielen op straat te pletter, ruiten
barstten en door de geweldige hitte vatten
g'evels van omliggende huizen vlam.
De fabriek van de firma van der Tak
Co. bestoud uit twee ineenloopeude
gebouwen. Het oude hoofdgebouw had
gelijkvloers de expeditiekamer met maga
zijnen. Op de eerste verdieping het
privékantoor met droge magazijnen en
droogkamerop de tweede verdieping
de sigaren makerij met deksorteerkamer,
op de derde verdieping de sigarensorteer-
derij met voorraad en bergzolders. Het
daaraan grenzende nieuwe gebouw was
gelijkvloers ingericht als pakhuis, op de
eerste verdieping had men het bedienden
kantoor met daarachter de plakkamer en
het fourniturenmagazijn. Boven die eerste
verdieping waren zolders, waarop zich
het archief en de tabakdrogerijen be
vonden.
Alle zolders en magazijnen zaten op
gestapeld met voorraad er was volop
werk voor maanden lang. In de pak
huizen lag naar schatting voor 60,000
tot 70 000 aan tabak opgeslagen een
drie millioen sigaren waren in voorraad
hout en fournituren in groote partijen
aanwezig. Honderd en twintig sigaren
makers, sorteerders, plakmeisjes en vast
persooneel vond dagelijks volop werk in
de fabrieken en op het kantoor waren
zestien bedienden werkzaam.
Van de firmanten woont alleen de heer
B. van der Tak te Rotterdam. Hij is
evenwel ongesteld en kon niet ter plaatse
verschijnen. De andere firmanten, de
heeren M. E. Meulman en J. J. Kalker
wonen in den Haag, de heer H. E.
Heijbroek te Nijmegen.
De fabriekschef, de heer J. K. Ellenbaas
verliet gisteravond te 10 uur met de
laatste twintig man van het werklieden-
personeel de fabriek hem volgden een
half uur later de laatste vier bedienden
van het kantoorpersoneel, die, met het
oog op de balans, zoolang werkzaam waren
geweest.
Kwartier voor vieren meent men den
eersten vuurgloed te hebbeD opgemerkt
en wel in het nieuwe gebouw in de
plakkamer achtc het kantoor der bedien
den. Daarna nam de brand hand over
hand toe, verdieping na verdieping werd
aangetast en door de verbindingsgangen
vatte ook heel spoedig het hoofdgebouw
vlam. Toen was er geen houden meer
aan en de brandweer, met zeer veel
materiaal uitgerukt, had de handen vol
omde ouigeviDg voor den op dat oogenbli k
alles overheerschenden vuurgloed te be
hoeden.
Aan de achterzijde belenden aan de
fabriek de tuiötjes van de huizen der
Loofdak straat, ter zijde meer het Zwaans
hal!
hari
had
sch<
schi
een
doo
het
