No. 44.
3ie Jaar».
f
Woensdag 8 September 1915.
I
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. lUIXF.M W
Buitenland.
DE OORLOG.
- •/•laiss
ffi! £2
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Cent; franco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
AÜVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franec ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
De Duitschers hebben bij twee plaat
sen succes behaaldbij Grodno en bij
Lennewaden. Grodno is een belangrijke
stad en vesting, Lennewaden is een
onbeduidend dorpje. Desniettemin iade
bestemming van het bruggehoofd bij
Lennewaden van zeer veel grooter be-
teekenis dan de verovering van Grodno.
Grodno, aan den elleboog van de
Njemen, was het laatste bolwerk van
de tweede Russische verdedigingslinie,
door het St. Petersburgsche Telegraaf-
agentschap al3 „de hoptdlinie' van de
Russische legers bestempeld. Het was
reeds lang van te voren opgegeven en
moest slechts worden behouden, zoolang
het als steunpunt bij den terugtocht
nog diensten kon bewijzen.
De bezetting van Grodno is dus de
voltooiing van een proces, dat in hoofd
zaak reeds voltrokken was. Anders bij
Lennewaden en Linden aan de Duna.
Wie een jas van den kapstok nemen
wil, kan beginnen met de slippen om
hoog te tillen, maar zal zijn doel toch
sneller bereiken als hij haar bij de lu3
vat, waaraan zij is opgehangen.
Zoo is een vooruitgang der Duitschers
tegenover den Russischen linkervleugel,
die onder het leveren van achterhoede
gevechten aan het omzwenken is, van
veel minder waarde dan een tegen den
liussischen rechtervleugel, die vast moet
houden om als spil van die omzwen
kende beweging te dienen, m. a. w. aan
de Duna vasthouden moet, op dat de
andere Russische Noorderlegers in staat
zullen zijn een verdedigbare linie in te
nemen.
Na een poging om het bruggehoofd
van Priedrichstadt te nemen, die geen
succes had, trad er aan de Duna een
tijdperk van rust in, waarvan we aan
stonds vermoedden, dat het kort zou zijn.
Zooals wy reeds zeiden, was het
offensief der Russen in de richting van
de Swenta, gericht op de verbindings
lijnen van de Duitsche troepen, die
tegen de Duna opereeren.
Thans meldt het hoofdkwartier, dat
dat offensief van de Russen is mislukt,
een bericht, waarschijnlijk van iets
jongeren datum, dan dat der Russen,
volgens hetwelk hun offensief op krach-
tigen tegenstand des vijands is ge-
stooten.
En gelijktijdig met de tijding dat de
bedreiging in de flank is atgeweud, komt
het bericht van de hervatting van het
Duitsche offensief aan de Duna.
De Russen vertellen, dat zij bij Linden
(dat is vlak bij Lennewaden) op den
rechteroever van de Duna teruggingen
en dat de Duitschers de stellingen bij
Priedrichstadt met zwaar geschut bom
bardeeren, mededeelingen, die, in ver
band met de zijde, waarvan zij afkomstig
zijn, niet tot gerustheid kunnen stem
men, ofschoon nog niet is gebleken, dat
de Duitschers reeds de rivier hebben
kunnen oversteken.
Om samen te vatten, het gevaar dat
in het Noorden dreigde, en dat de Rassen
door hun offensief tegen de Swenta
(ten N.W. van Wilna) tijdelijk hadden
opgeheven, is, nu dat offensief geen
verderen voortgang V heeft kunnen
maken, opnieuw dreigend geworden.
Aldus beschrijft de N. R. Crt. den
toestand.
De Norddeutsche Allgemeine Zeitung
schrijft onder den titel Welslagen van
Duitsche tegenmaatregelen": De met
het volkenrecht strijdige behandeling
van Duitsche krijgs en burgerlijke
gevangenen in Dahomey (Noord-Afrika)
door de Pransche autoriteiten, die hen
overmatig hard lieten werken onder de
uiterst ongunstige omstandigheden van
het afmattende klimaat, heeft naar men
weet het Duitsche legerbestuur bewogen,
nadat alle onderhandelingen zonder ge
volg waren geblaveo, een vrij groot
aantal B'ransche krijgsgevangenen in de
veenstreken van Noordwest Duitschland
voor het bereiden van turf en het in
cultuur brengen van den grond te werk
te stellen. Het verblijt daar is, evenmin
als het werk, schadelijk voor de ge
zondheid, maar het werk is er natuurlijk
niet zoo prettig als in de gewone ge
vangenkampen, al is het dan ook lang
niet zoo afmattend als dat der Duitsche
gevangenen iu Midden-Afrika.
Nadat de Duitsche rigeering had
vernomen dat de Duitsche gevangenen
alle uit Dahomey naar gezonde plaatsen
in Noord-Atrika waren overgebracht, is
een overeenkomstig deel der Pransche
gevangenen uit de veenstreken in hun
vroeger gevangenkamp teruggebracht.
De Pransche regeering heett nu onlangs
meegedeeld, dat alle Duitsche krijgsge
vangenen uit Midden-Afrika naar koelere
en gezonde plaatsen in Noord-Afrika
waren overgebracht. Ook verklaarde zij
zich, onder beding van wederkeerig-
heid, bereid deze plaatsen door van
Duitsche zijde aangewezen neutrale
personen te laten bezichtigen, teneinde
door hen de verzekering der regeering
te laten bevestigen.
Daarna zijn ook de overige Fransche
krijgsgevangenen uit ae veenstreken
weer naar hun gewone kampen terug
gebracht. N. R. Crt.
De toekomst van België.
Prof. dr. J. G. Sleeswijk, die naar
men weet onlangs een reis heeft
gemaakt naar Duitschland en daarvan
de „reisindrukken" gepubliceerd in De
Toekomst, brengt daarin ditmaal ook
de toekomst van België na den oorlog
ter sprake. Hij deelt o.m. het volgen
de mee
„Wat nu het lot van België betreft:
ik durf met stelligheid te voorspellen,
dat diegenen onzer landgenooten die
ons volk deels bang maken, deels op
hitsen met het spook van den Duitschen
landhonger en ons dreigen met het begin
van ons einde" ik durf voorspellen
zeg ik, dat zij volkomen zullen worden
gelogenstraft. Door niemand heb ik
inlijving van Belgisch grondgebied bij
Duitschland hooreu verdedigen. Dit is
geen toevalligheid, want- ik heb mijn
licht allerminst bij één politieke groep
opgestoken. Zij, die achter de schermen
kunnen zien, achten annexatie van
België uitgesloten. En volmondig kwam
de erkenning er bij hen uit: „In het
assimileeren van vreemde volken zijn
wij niet gelukkig geweest." Men ziet
tegen nieuwe experimenten op.
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat
men België niet zou beschouwen als
een kostbaar pand, dat zeker belangrijke
compensaties waard is. Hoe langer de
bezetting duurt hoe hooger de losprijs
zal moeten zijn
Toch is hiermede nog lang niet alles
gezegd. Want en hier ligt het kri
tieke punt een volkomen herstel van
het Koninkrijk België gelijk het was
vóór den oorlog, ook dat is uitgesloten
zoolang Duitschland nog invloed zal
kunnen uitoefenen 04) den loop der
vredesonderhandelingen. Aan dit denk
beeld zal men zich moeten gewennen.
Zelfs een democraat al Naumann is van
meening, dat Duitschland den plicht
heeft te zorgen, dat België niet meer
zal kunnen zijn een centrum voor
Pransch Eugelsche politieke intriges.
België, zooals het was vóór den oorlog,
is een blijvend gevaar voor de rust
van Duitschland, en voor den Euro
peeschen vrede.
Intusschen, ook al is men 't eens over
deze beide uitersten: geen volkomen
herstel en geen annexatie, hierin ligt
nog slechts een dubbele ontkenning.
En bij het antwoord op de vraagwat
dan wel daar komen eerst de moei
lijkheden.
Het aanstaande vredescougres zal
over België moeten beschikken, gelijk
het congres van Weenen over Polen."
N. R. Crt.
Een mededeeling van den minister
van marine geeft een uiteenzetting van
de rol, door de maritime luchtvaart van
Frankrijk in dezen oorlog gespeeld. Zij
opereert tegelijkertijd in Frankrijk,
Egypte, Syrië en de Adriatische Zee.
In het noorden van Frankrijk bewa
keu onze vliegeskaders de kust en de
volle zee; zij zoeken vijandelijke duik
booten op en vallen ze aan en bombar
deereu hun bases.
De vorige week hebben onze marine
vliegers ondanks een verwoede beschie
ting meer dan 300 bommen vau 90 c.M
geworpen op de Duitsche vlootbases
aan de Belgische kust. Voorts hebben
ze den 25steu Augustus deelgenomen
aan het bombardement van het bosch
vau Houthulst door een eskader vau
60 yliegtuigen, die alle ongedeerd zijn
teruggekeerd.
In Egypte hebben onze watervlieg
tuigen deelgenomen aan de verdediging
van het Suezkauaal en op de kust van
Syrië aan de blokkade.
Te Venetië leggen zij ook g
bedrij vigheid aan den dag. Dezer dagen
hebben onze v(iegers verscheidene
Oostenrijksche vliegers nagejaagd en ze
tot de vlucht gedwongen. Een is er tot
Pola nagezet.
Telken dag blijkt duidelijker de
innige samenwerking in heel het B°it-
sche rijk eu met al zyu bondgenooteu
op het stuk van munitie aanmaak. Een
merkwaardig voorbeeld is de bescnix-
millioen ton steenkool ton behoeve van
de Pransche staatsindustrieën en -mu
nitiefabrieken, waarvan een deel is
overgevoerd in schepen, die daartoe
door de Eugelsche admiraliteit waren
afgestaan. De verzeuding van deze
ontzaglijke levering is juist afgeloopen.
Australië wedijvert thans met Canada
in zijn pogingen om den gemeenschap-
pelijken toevoer van munitie te ver-
grooten. De fabriek voor klein wapen
tuig in het Gemeenebest heeft sedert
eenigen tijd met dubbele kracht ge
werkt, waardoor de reeds aanzienlijke
productie nog wordt vermeerderd. Al
de regeeringswerkplaatsen van Nieuw
Zuid-Wales zijn nu feitelijk in tuig
huizen omgezet. Zij maken machine
geweren van de beste soort.
De Australische minister van lands
verdediging heeft thans een inschrijving
geopend voor den aanmaak van brisant#
granaten. N. R. Crt.
Een artikel in „The Economist" brengt
de verklaring in herinnering, door de
Duitsche regeering afgegeven bij den
aanvang harer onderzeeërblokkade. In
die verklaring werd gezegd Wij kun
nen Engeland afsluiten, wij kunnen elk
schip van Engeland of van zijn bond
genooteu torpedeeren, dat eenige haven
van Groot-Brittannië nadert. Het blad
schrijftDit was een geweldige ver
zekering omtrent het alvermogen der
Duitsche onderzeeërs. De Duitsche
pers voorspelde reed3 de uithongering
van Engeland tegen de maand Maart
en kwam .tot de zegevierende slotsom,
dat het einde van den oorlog binnen
een paar weken zou worden bereikt.
Thans zal de wijziging in de onderzee-
bootpolitiek slechts weinig verrassing
brengen. Het blad weegt de credit- en
debetrekening, vau Duitsch standpunt
beschouwd, tegen elkaar. Op Duitsch-
laud's credit wordt gesteld, dat van de
Engelschen zeker meer dan 1000 niet-
stryders werden gedood; dat de ver
zekeringspremies van s/8 pCt. tot 1 pCt.
stegen; dat twee eerste klasse mail
booten werdeu vernield en eeu groot
aantal andere stoomschepen waarvan
vele van neutralen. De groote, niet te
ontkennen posten op de debetzij le zijn:
dat de feitelijke uitwerking op den
Engelschen handel van geen noemens
waardige beteekenis is geweest, daar de
spoorwegen niet hebben opgehouden te
rijden, de prijzen van levensmiddelen
niet zijn gestegen; en verder dat
Duitschlauds sterkte aan duikbooten
aanzienlijk heett geleden door verliezen.
Het was altijd duidelijk, dat het gebruik
van ouderzeeëes tegen han lolsschepen
een gevaarlijk spel was en wij beschouw
den 't van 't begin at als een erkenning,
dat Duitschland niet van zins was, een
zeeslag met de Eugelsche vloot te aan
vaarden. Wanneer de Duitsche admi
raliteit nog hoop had gehad, haar groote
slagvloot uit te zenden, zou zij haar
onderzeeërs niet hebben weggegooid
baarstelling, door Engeland, van
2
voor aanvallen op neutrale stoom
schepen. Het overgaan tot zulk een
campagne was een erkenning van de
nederlaag ter zee. Het was een spelers
worp om de positie te herwinnen en
dH
