No. 40.
Woensdag 25 Augustus 1915.
3!e Jaar».
ilif
tr
-zJ
4
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeenwscli-Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
De Nederlandsche groote Scheepvaart,
Buitenhuid.
r
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Cent; franco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent*. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
AUVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groete letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/3 maal.
Advertentiën worden franeo ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
18 I
II i
e.
en
n8t
ram.
ram.
In eeue beschouwing gewijd aan de
Nederlandsche groote scheepvaart in
1915 beschrijft het Nederlandsche Zee
wezen, hoe 1914 tengevolge der ont
trekking van zooveel schepen aan de
vaart en van de daardoor ontstane ver
hooging der vrachtprijzen, veel betere
resultaten voor onze reederijen heeft
opgeleverd, dan eerst verwacht werd.
Dit gaf goede hoop voor 1915 en
deze is, volgens genoemd blad, over
't algemeen genomen, niet beschaamd.
Niettemin had het bedrijf steeds te
kampen met tal van bezwaren.
Al waren de vrachten hoog, ook
velerlei lasten lieten zich voortdurend
geducht gevoelen. De vrije vaart bleef
ernstig aan banden gelegd.
De Nederlandsche groothandel heeft
intusschen niet stil gezeten om de ver
bindingen met de overzeesche gewesten
zoo goed mogelijk gaande te houden.
De bekende consigneering van goederen
aan de Nederlandsche regeering en
vervolgens de oprichting van de Neder
landsche Overzee-Trust Maatschappij,
welker bemoeiingen zich noodgedwon
gen van maand tot maand reusachtig
hebben uitgebreid, brachten zeer veel
bij tot het in stand houden van den
buitenlandschen handel en tot verge
makkelijking van 't scheepvaartbedrijf.
De vrachtvaart op de Nederlandsche
koloniën, die aanvankelijk onder zeer
moeilijke omstandigheden plaats had,
kon zich door de met de Engelsche
regeering gesloten overeenkomst allengs
herlevendigen. De Stoomv. Maatschij.
Nederland en de Rotterdamsche Lloyd
vonden door de gewijzigde omstandig
heden bovendien aanleiding een dienst
te openen van New York op Nederl.
Indië via Zuid-Atrika met terugvaart
via het Suez-kanaal. Tevens wordt nu
Manilla aangedaan.
Een buitengewoon druk verkeer ont
wikkelde zich vooral tusschen Amerika
eu Nederland voor het vervoer van
granen, waaraan hier te lande een aan
zienlijk te kort was,.terwijl bovendien
door 't Amerikaansche Relief Comité
de Belgische bevolking via ons land
gestadig van nieuwe voorraden wordt
voorzien. Reederijen met vaste dien
sten brachten booten in den graauvaart,
vooral ook van Zuid Amerika, terwijl
talrijke vrachtbooten, die in normale
tijden gewoonlijk naar de Zwarte Zee
en de Oostzee varen, thans emplooy
vonden in de vaart op Noord en Zuid
Amerika.
Engeland is niet afgeweken van zijn
besluit tot afsnijding van alle aanvoeren
voor en, behoudens bepaalde uitzonde
ringen, tevens van alle uitvotren naar
overzeesche gewesten van Duitschen
en Oosteurijkschen oorsprong. Dat hier
door aan de Nederlandsche scheepvaart
een gevoelige slag wordt toegebracht,
laat zich verklaren. Ons land is niet
in staat zijn groote scheepvaart inko
mend en uitgaand voldoende te voeden.
De meeste reederijen met vaste diensten
hier te lande zijn daarom voor een
kleiner of grooter deel aangewezen op
Duitschland en Oostenrijk waarmede in
normale tijden, vooral ook door rivier
vaart, een druk verkeer wordt onder
houden. Tal van Nederlandsche stoom
schepen gaan tegenwoordig dan ook
leeg of gedeeltelijk beladen naar Enge-
and, om aldaar voor de uitreizen kolen
in te nemen.
De voorziening van voldoende bun
kerkolen blijft voor de Nederlandsche
scheepvaart een moeilijk vraagstuk.
Door het gedeeltelijk uitvoerverbod van
Engeland zijn de prijzen niet alleen
onrustbarend hoog maar vreest men,
dat, indien de oorlog nog lang mocht
duren, de voorraden ten slotte onvol
doende zullen blijken. Zoowel de Stoom
vaart-Mi]. Nederland als de Rotterd.
Lloyd hebben, om op de ergste gebeur
lijkheden voorbereid te zijn, contracten
afgesloten ter bekoming van Ameri
kaansche kolen, die in eigen schepen
naar hier worden vervoerd.
De reederijen hebben, in tegenstelling
met het vorig jaar, thans niet spoedig
schepen te veel. De prijzen, die er de
laatste maanden voor worden betaald,
zijn echter geleidelijk zoo fabelachtig
gestegen, dat verscheidene stoomsche
pen, die reeds een aantal jaren in de
vaart warea, aanmerkelijk boven de
bouwkosten van de hand werden ge
daan, vooral aan Noorsche reeders, die
daarmee de talrijke verliezen, welke
de Noorsche vloot reeds geleden heeft,
blijkbaar weder trachten aan te vullen.
Hoe moeilijk de algemeene toestand
thans ook is, de Nederlandsche reeders
geven blijk goeden moed te hebben voor
de toekomst. Gelegen tusschen mach
tige Staten, geeft zulks ons land een
gunstige gelegenheid zich als doorgang®
land zijn ligging ten gunste te maken.
De Nederlandsche scheepvaart heeft
slechts te zorgen, dat zij met behoud
harer zelfstandigheid zal weten mede
te dingen in den scherpen economischen
strijd, die zonder twijfel zal volgen op
het sluiten van den vrede, wanneer de
overgebleveu strijders en de krijgsge
vangenen naar hun haardsteden terug-
keeren en den arbeid zullen hervatten.
Voor het oogenblik blijft het de zorg,
partij te trekken van de voordeelen,
die de vaart onder neutrale vlag aan
biedt. De Vereeuigde Staten blijven
veel ruimte vragen voor granen be
nevens voor kolen naar Italië, Spanje,
Zuid-Amerikahoutvrachten van de
Ver. Staten en Canada zijn hoog. De
vaart door het Panamakanaal begint
levendig te worden. De eerste groote
cacaolading van W.Z.-Amerika is door
een Nederl. stoomschip via het kanaa
hier aangebracht.
DE OORLOG.
Donderdag is weer een Engelsche
passagierboot getorpedeerd. Uit Londen
wordt daaraan het volgende geseind
De gezagvoerder van de Arabic die aan
een been gekwetst is, zeide dat hij geen
onderzeeboot gezien heeft. Toen hij de
torpedo zag naderen, was het voor het
schip niat meer mogelijk, te ontsnappen
Er waren maar 8 minuten om de"
booten uit te brengen.
De tweede purser deelde mede, dat
de torpedo het schip trof bij de machine
kamer en dat er een ketelontploffing
volgde. De meeste passagiers waren
juist klaar met ontbijten. De geheele
zijde van het schip werd losgerukt.
Vele passagiers waren bezig met kijken
naar een ander stoomschip, toen de
torpedo trof.
Een bekend tooneelspeler aan boord
zeide, dat de lieden in zijn boot 41/»
uur hadden geroeid, voor z\j waren
opgepikt. Er was geen paniek geweest
en er waren geen ongevallen geweest.
Uit Liverpool wordt gemeld, dat een
der vermiste passagiers van de Arabic
een Amerikaan is. Ook was er een
Duitsche geestelijke aan boord, die een
pas van de Engelsche regeering had.
Telegrammen aan de Engelsche bla
den uit New-York verklaren, dat de
tijding in Washington sensatie heeft
gewekt. De overweging dat de meeste
opvarenden gered zijn heeft opluchting
gegeven.
De Amerikaansche consuls te Liver
pool en Queenstown hebben last ge
kregen rapport uit te brengen.
President Wilson heeft telefonisch
mededeeling ontvangen van het ge
beurde; hij onthield zich van opmer
kingen.
Donderdagavond zijn te Queenstown 2
schepen aangekomen met 175 passa
giers en 216 koppen van de bemanning
(uit een totaal aantal van 423 personen
aan boord van de Arabic). Dezen waren
gered uit elf booten van de Arabic.
De lieden in de booten maakten een
allertreurigsten indruk, zij waren ter
nauWernood gekleed en veelal zonder
hoed. Verscheidenen waren aan hoofd
of gelaat gewond en moesten per auto
naar hotels worden gebracht en zich
onder dokters behandeling stellen.
Voor dat de Arabic getorpedeerd werd
stormden de passagiers vol angst naar
de reddinggordels, en nauwelij.cs hadden
zij die omgedaan toen het schip ge
torpedeerd werd. Reddingsbooten en
vlotten werden in allerijl te water ge
laten en de passagiers drongen er zoo
snel mogelijk in. Velen vielen in het
water en grepen zich aan een vlot vast.
Twee matrozen zwommen met een
vrouw, die in 't water lag en om hulp
gilde, naar een vlot en tilden haar er
op. Tal van dames, die zich te bed
bevonden, op het oogenblik dat het
schip getorpedeerd werd, liepen in haar
nachtgewaad het dek op. Aan deze
dames werden dekens verstrekt.
Een Amerikaansche damespassagier,
die enkel een peignoir aan had, ver
klaarde, dat zonder de prachtige disci
pline van de bemanning, meer dan 200
menschen zouden zijn verongelukt.
N. R. Crt.
Omtrent de krijgsverrichtingen ont-
leenen we aan de N. R. Crt. de volgende
Telegrammen
BERLIJN, 20 Aug. (Wolff.) Offici
eele mededeeling van het groote hoofd
kwartier van heden
De vesting Nowo-Georgiewsk, het
laatste steunpunt van den vijand in
Polen, is, na hardnekkigen tegenstand
van den vijand, genomen met het
geheele garnizoen. Gisteren werden
in den strijd alleen reeds 20,000 man
gevangen genomen. Een vooralsnog
onoverzienbare voorraad oorlogsmate-
rieel viel ons in handen.
De Keizer begaf zich naar Nowo-
Georgiewsk, om den bevelvoerder, die
den aanval geleid had, generaal von
Beseier, en onzen dapperen troepen
die den aanval hadden ondernomen,
zijn dank en dien van het vaderland
te betuigen.
BERLIJN, 20 Aug. (Wolff.) Volgens
de ambtelijke mededeeling uit het hoofd
kwartier is de geheele bezetting van
Nowo Georgiewsk, te weten 6 generaals
en meer dan 85,000 man, gevangen
genomen. Het aautal buitgemaakte
kanonnen is gestegen tot meer dan 700.
BERLIJN, 20 Aug. (Wolff.) Ambte
lijke mededeeling uit het groote hoofd
kwartier
Legergroep van von Hindenburg
Ten O. van Kowno vervolgen onze
troepen na voordeelige gevechten den
vijand.
In de streek van Dawina tot den weg
AugustowoGrodno zijn de Russen in
de linie Gadele (ten Oosten van Mari-
ampol) Luzozecje Studzieniczna te
ruggetrokken en bieden daar opnieuw
tegenstand.
Ook ten westen van Tycoshin wordt
nog gestreden.
Het leger van generaal v. Gallwitz
zette zijn aanval met succes voort en
nam 10 officieren en 2650 man gevan
gen, maakte voorts 12 machine-ge
weren buit.
In de vesting Nowo Georgiewsk, die
na een taaien strnd is genomen, werd
het geheele garnizoen gevangen ge
maakt, bestaande uit 6 generaals, meer
dan 85,000 man, waarvan gisteren in
den eindstrijd alleen meer dan 20,000
werden gevangen genomen. Het getal
der buitgemaakte kanonnen is tot ruim
700 gestegen. De omvang van het
overige buitgemaakte materiaal is nog
niet te overzien.
De legergroep van Leopold van
Beieren gaat verder voort. De linker
vleugel wierp den vijand achter den
Coterca—Pulwa— sector ten Z.-W. van
Wisoco Litowsk terug.
Ten zuiden van de Boeg tegenover
Brest Litowsk werd terrein gewonnen.
Ten oosten van Wlodawa bereikten
onze troepen in scherpe vervolging de
streek van Piscza.
ST. PETERSBURG, 21 Aug. (Reuter.)
De Russen hebben een Zeppelin, die
Wilna naderde, neergeschoten. De be
manning, bestaande uit twee officieren
en acht man, is gevangen genomen.
Het luchtschip bevatte een machine
geweer en een hoeveelheid ontplofbare
stoffen en brandbommen.
BERLIJN, 21 Augustus. (Wolff.j Offi-
cieele mededeeling van von Benncke,
plaatsvervangend chef van den mari
nestaf
SCHE
1
j
<9
7.—
7,30
«,30
8,41
