Ao. 32.
Woensdag 28 Juli 1915.
31e Jaarg.
j n li i s. li
N i e u w s- e n Advert e n t i e b 1 a d
voor Zeeuw se h- Vlaanderen.
zi
D1ELEMAi\9
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrij dagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
AUVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiëo worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdae- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
DE OORLOG.
De offensieve bewegingen van de
Russen zijn in dezen oorlog totnogtoe
op niets uitgeloopen, maar nochtans
voor hunne bondgenooten van groote
beteekenis geweest. Van onschatbare
waarde voorai was voor de geallieerden
wij hebben het al meer opgemerkt
hun eerste en tweede inval in Oost-
Pruisen, welke beide met vreeselijke
nederlagen voor de Russen eindigden.
Den 29sten Augustus kou de kwar
tiermeester-generaal von Stein melden,
dat het van de Narew in Oost-Pruisen
opgerukte Russische leger ter sterkte
van 5 legercorpsen en 3 cavalerie
divisies door maarschalk v. Hindenburg
in een driedaagschen slag in de streek
van Gilgenburg en Ortelsburg verslagen
was en over de grens vervolgd werd.
Den 2den September meldde hy dat
het aantal gevangenen tot 90,000 ge
stegen was. Met het Narew leger was
i afgerekend.
Maar toen kwam het Russische Wilna-
leger (2de, 3de, 4de en 20ste legercorps,
3de en 4de reserve divisie en 5 cava-
lerie-divisies) opzetten en moesten de
Duitschers in de gedenkwaardige oor
logsdagen van begin tot half September
den vijand opnieuw in hun eigen gebied
keeren. Het nieuwe offensief van de
Russen uooote de Duitschers troepen
uit het Westen naar het Oosten over
te brengen en verhiuderde hen aan
den anderen kant de Oostenrijkers, die
in de buurt van Lemberg in het nauw
begonnen te komen, hulp te brengen.
Den 12den September kon Stein de
nieuwe overwinning van Hindenburg
«ft bij de Masoerische meren melden. Maar
den 3den September was Lemberg door
de Russen genomen en den lOden
September moest Stein melden, dat de
over de Marne in de richting van Parijs
vooruitgerukte linkervleugel van de
W Duitschers ingetrokksn was. Zonder
de onvervaardheid waarmede de Russen
in die zes eerste weken van den oorlog
honderdduizenden van hun dappere
soldaten zich tegen den ijzeren muur
van Hindenburg's troepen te pletter
lieten loopen, hadden de oorlogsgebeur
tenissen zich heel anders kunnen ont
4 wikkelen.
Na de twee mislukte invalleD kwamen
de Russen voor de derde maal, nu over
de Njemen, tegen de grens van Oost-
Pruisen opzetten, waarop zij op 1 en
L 2 October bij Augustowo opnieuw ver
slagen werden.
In die dagen (29 September) kwam
ook het offioieele bericht uit het Duit
♦I sche hoofdkwartier „Tegen de vesting
Ossowiec is zware artillerie in actie
gebracht."
Dit bericht brengen wij in herinnering,
L omdat het leerzaam is voor de beoor
i» deeling van de vraag, hoe lang een
Russische vesting, waarvan het front
van een kant wordt aangevallen, maar
die aan de achterzijde haar verbinding
met het binnenland kan onderhouden,
de verdediging wel kan volhouden.
Ossowiec is sedert dien tot iu deze
maand herhaaldelijk door de Duitsche
artillerie beschoten, maar totdusver is
het den Duitschers nog niet gelukt, om
die vesting, die door het Russische
legerbestuur als een tweede-rangs-ves-
ting wordt gekwalificeerd, in hun bezit
te brengen. Op het oogenblik ver-
keeren ettelijke Russische vestingen,
en zeer veel sterkere, langs het tront
van de Narew en den Weichsel in
dezelfde positie als Ossowiec in de
laatste dagen van September de vijand
staat ervoor, maar niemand zal nog
durven voorspellen, wanneer het hem
gelukken zal er binnen te komen.
Ook andere plaatseD verschijnen op
nieuw ten tooneeie, die in het begin
van den oorlog een rol hebben gespeeld.
Zoo zal menigeen zich misschien niet
meer herinneren, dat de stad Radom
in Polen, ten Westen van den Weichsel,
reeds op 29 Augustus door de Duitschers
bezet werd, maar later, bij den alge-
meenen terugtocht der centralen uit
Polen en het Noorden van Galicië,
weer ontruimd moest worden dat in
dien tijd ook reeds ten Zuiden van
IwaDgorod, ten N.O. van Radom, ge
vochten isdat de Duitschers ook bij
hun vroegere offensief tegen Warschau
reeds bij Grojee hebben gestaan; en
zoo meer.
Ten slotte Dog enkele woorden over
de communiqué's van verschillende
zijden. In Koerland, zoo meldt het
Russische communiqué, trachten de
Duitschers, na de bezetting van het
dorp Janisjki dat 45 K.M. ten Z. van
Mitau ligt, nu in Zuidoostelijke richting
op te rukken, een offensief dat tegen
de spoorlijn naar Dunaburg gericht
schijnt.
Aan de Narew linie blijven de Duit
schers hun voornaamste pogingen tegen
Rozan richten. Daar zijn, volgens het
Duitsche hoofdkwartier, het dorp Miluny
en het veldwerk Izygi reeds stormender
hand genomen.
Voor Warschau niets nieuws. Verder
op langs den Weichsel zijn de centralen
tot Iwangorod toe den oever van die
rivier genaderd, maar in het bosch
terrein ten Z.O. van Koziniec, dat is
ongeveer 20 K.M. ten N.W. van Iwan
gorod, biedt de Russische achterhoede
nog verzet.
Tusschen Weichsel en Boeg is de
strijd nog geenszins beslist. De Russen
hebben van den terugtocht op hun
fortenlinie langs Narew en Weichsel
vermoedelijk dit voordeel, dat zij nu
een deel van het werk aan de vesting
artillerie kunnen overlaten en van dat
front versterkingen aan troepen naar
het Zuidoostelijke oorlogsterrein kunnen
overbrengen. Wel meldt het Duitsche
hoofdkwartier, dat de doorbraak daar
op verschillende plaatsen gelukt is,
maar voorshands lijkt alleen vast te
staan, dat de centralen ten N.W. van
Grubieszow in de richting van de Boeg
voortgang hebben gemaakt. Bij Sokal
en ten Z. van die plaats weren de
Russen zich heftig en hebben zij vooi-
deelen op de Oostenrijkers behaald.
Hoe langer de strijd tusschen Boeg en
Weichsel aanhoudt, hoe meer de Russen
de gelegenheid zullen gebruiken, om
door versterkingen het gevaar, dat den
spoorweg IwangorodLublinCholm
Kowel bedreigt, af te weren.
Van Zlota Lipa en Djnestr valt niets
bijzonders te melden. N. R. Crt.
De Frankr. Ztg. heeft uit Sjawle een
telegram over de inneming van die
plaats door de Duitschers, die den 20
Juli den aanval begonnen. Na een
voorbereiding door artillerievuur, die
door het gebruik van zware stukken
bijzonder veel uitwerking had, werd
om 3.30 's middags de hoogte, naast
Lepary (5 K.M. zuidwestelijk van Sjawle)
bestormd en door een regiment infan
terie genomen. De hevige tegenaan
vallen, die de vijand in den loop van
den nacht ondernam, eindigden met
zijn algeheele verdrijving uit de sinds
vele weken taai verdedigde posities en
uit Sjawle zelf. Om den terugtocht in
de richting Radziwilisjki te dekken,
namen de Russen het Oostelijke ge
deelte van de stad Sjwale, die bij het
aanbreken van den dag door een Oost-
Pruisisch regiment bezet was, onder
vuur. Zij werden echter door de
krachtig vervolgende Duitsche troepen
reeds fel bestookt.
In de vroeger reeds zwaar geteisterde
en thans wederom brandende stad is
tot dusver de slanke witte, ver in den
omtrek zichtbare kerktoren ongedeerd
gebleven. De trefzekerheid en de ge
weldige uitwerking van onze zware
artillerie kwam bij een bezichtiging van
de ontruimde Russische loopgraven
duidelijk aan het licht. N. R. Crt.
De koning van Engeland heeft een
tocht door de munitiestreken gemaakt.
Te Birmingham heeft hij een korte
toespraak gehouden. Hij was niet ge
komen, zeide hij, om kritiek te oefenen,
maar om zijn belangstelling te toonen
voor de inspanning, die het land zich
getroost om den oorlog voort te zetten.
Hij was vol lof over den ijver en de
opgewektheid van het werkvolk, dat
niet alleen d£ huidige productie haud-
haaft, maar haar vermeerdert. Wat
daar gedaan werd, zou zeker tot de
overwinning leiden. N. R. Cit.
De industrieelen in Canada beginnon
in een geprikkelde stemming te komen
door het vermoeden, dat er te vee'
bestellingen van oorlogstuig geplaatst
worden in de Unie en dat hun den
Canadeescbe fabrikanten daardoor
te kort wordt gedaan.
De Times teekent bij het bovenstaande
dat door haar correspondent te To
ronto gemeld wordt aan dat de
vrees der Canadeesche industrieelen
ongegrond is. N. R. Crt.
De Duitschers zijn zeer bevreesd
geweest voor den nationalen feestdag
der Bilgen op 21 dezer, meldt de VI.
Stern. Hetgeen wel ten duidelijkste
blijkt uit hun pogen om allerlei open
baar vertoon, zooals dit steeds vroeger
met grooten luister plaats greep, te
verbieden. De gouverneur van Brussel,
luitenant-generaal Von Kraewel, had een
proclamatie uitgevaardigd, iuidenaa
Tk waarschuw het publiek, dat den
21en Juli 1915 betoogingen van eiken
aard ten strengste verboden zijn. Ver
gaderingen, optochten en het uitsteken
van vlaggen aan openbare en particu
liere gebouwen vallen onder dit ver
bod. Overtredingen zullen gestraft wor
den met gevangenisstraf van hoogstens
3 maanden en met een boete, welke
kan opklimmen tot 10,000 Mark, dan
wel een van beide straffen."
Desniettegenstaande heeft het publiek
zoowel te Brussel als te Antwerpen,
toch gemanifesteerd en uiting gegeven
aan de patriottische gevoelens. Reeds
vroeg in den ochtend verschenen vele
burgers in feestkleedij. Talrijke kan
toren waren gesloten en verschillende
zaken hadden haar personeel vrijaf
gegeven. Met hun Zondagsche plunje
aan en gesierd met de Belgische kleuren,
met linten en bloemen in de nationale
verven, flaneerde de bevolking rond.
Er vormden zich toch groepen en op
sommige punten groeiden die groepen
tot breede manifestaties aan. Er werden
hier en daar nationale liederen aanga
heven, nabij de Beurs werd de vlag
ontplooidToen oordeelde de
Duitsche overheid het oogenblik ge
komen om in te grijpen. Militairen
werden gerequireerd en drukke kruis
punten tusschen Boulevard Anspach en
de Noorderstatie afgezet. En de mili
taire afzetting bleef tot 's avonds 11 u.
gehandhaafd, waut nog heel den dag
bleef het druk in Brussel. Voor het
koninklijk paleis hadden manifestaties
plaats, die door de Duitschers werden
uiteengejaagd. Vele arrestaties hadden
in den loop van den gedenkwaardigen
dag plaats. Des avonds moesten alle
openbare lokalen, bioscopen enz. ge
sloten zijn.
Te Antwerpen was het niet veel
anders, gaat het blad voort.
's Morgens was het standbeeld van
Leopold I, op het Mechelsch plein, tot
aan den top toe, met een overvloed
van bloemen bedekt. Ook voor het
Koninklijk paleis, op de Meir, lag de
stoep vol ruikers.
Het volk was zeer opgewonden, en
de Duitschers, welke aanhoudend pa
trouilleerden, werden in de volkswijken
op klinkende wijze uitgefloten
Dinsdagavond reeds hadden de meeste
Autwerpenaars van aoonyme zijde een
verzoek ontvangen hun aansporende
ter gelegenheid'van het nationaal feest
hunne „top-hoeden" uit de kast te
nemen, terwijl dames werden uitge-
noodigd hun beste toilet voor den dag
te halen.
's Anderdaags 's morgens waren alle
winkels geslotende Antwerpsche be
volking was uitgedost als op de groote
feestdagen.
Door de Kommandautur was ver
boden om „op uitdagende wijze" de
Belgische driekleur te dragen. De
heeren vonden niets beter dan tusschen
't lint van hunne zwarte hoeden een
rij roode en gele vulcan-lucifers te
steken. Aldus waren de drie nationale
kleuren vereenigd op eene niet
uitdagende wijze.
COURANT.
