Binnenland. Landbouw De ellende in Dendermonde. Men meldt aan de 2V. R. Crt Uit Dendermonde heb ik de dringende uitnoodiging ontvangen om een oproep te doen tot hulp voor de bevolking van deze verwoeste stad, waar de ergste ellende heerscht. Tot voor den oorlog was het een zeer nijvere plaats, een trum van fabricage van katoenen dekens. Men vond er voorts onder meer groote touwslagerijen, een olieslagerij, een schoenfabriek, katoenweverij enz. en er heerschte welvaart, ook onder de tal rijke arbeidersgezinnen. De bevolking van Dendermonde met de voorstad St. Gilles telde een zestienduizend zielen. Dit aantal is nu gehalveerd en haast allen die bleven, lijden gebrek, want doordat de stad herhaaldelijk is gebom bardeerd, liggen alle fabrieken vrijwel vernield, evenals het oude stadhuis, het paleis van justitie, de kerken, be halve de Onze Lieve Vrouwekerk, die wel geleden heeft, maar waar de dienst toch is voortgezet. Het weeshuis is verwoest, de academie van schoone kunsten, waaromheen zich de vermaarde Dendermondsche schilderschool had ge vormd, het burgerziekenbuis, de scholen, de stadsboekerij met tenminste vijftig duizend boeken eveneens, en van de huizen der welgestelden staan er nog slechts een tiental. De geheele bevol king is nu samengepakt in een arbeiders buurt en in een deel van het Bagijnhof, waarvan dq kerk ook in vlammen is opgegaan. De overheid is niet langer in staat om de ongelukkigen daar te helpen, want sedert September staat er alle bedrijfsleven volkomen stil. Sedert is er door de werklieden geen cent meer verdiend en bij gebrek aan in komsten raakt de stadskas leeg. Het stadsbestuur kan niet meer doeD dan dagelijks soep uitdeelende enkele bakkers bakken nog wat brood van het Amerikaansche meel, maar de voeding is geheel onvoldoende en daar de wel gestelden, meest allen zelf geruïneerd, haast allen de streek verlaten hebben, is er van de particuliere lieldadigheid al evenmin veel te wachten. Er is dus behoefte aan voedsel, aan kleeding, aan bedgerief voor de fabrieksarbeiders zoo wel als voor de landbouwers. Het gebrek aan kleeren, aan dekens, enz. is nijpend. En niet alleen hier door zijn de menschen zoo zwaar be proefd, haast allen hebben vaders, ècht- genooten, zonen aan het front, en een menigte mannen van 15 tot 70 jaar, onder wie verscheiden geestelijken, zijn als krijgsgevangenen naar de Duitsche kampen in Munster, Sennelager en Soltau gebracht. Heel enkele hunner zijn teruggekeerd met in witte verf op den rug van hun jas geschreven, dat zij krijgsgevangen zijn. De bezetting, bestaande uit 250 landstormmannen, verblijft in de kazerne, de stad behoefde maar in enkele onderdeelen van hun levensonderhoud te voorzien, maar in middels hebben de requisities al wat nog over was uitgeput. Den landbou wers is niets gelaten van hun voorraden graan, hooi, stroo en vee. Ook de voor raden van producten van handelaren en fabrikanten zijn opgevorderd. Trou wens in gansch Oost Vlaanderen is dit het geval met katoen, vlas, linnen en garens. Fabrieken die nog zouden kunnen werken staan er meerendeels stil. Voor millioenen is er opgeëischt tegen afgifte van bons, ook nog in enkele gevallen na 15 dezer. Toch zegt de Duitsche overheid dat zij het ecouo mische leven weer op gang wil helpen, maar de fabrikanten moeten aanvragen of zij het bedrijf opnieuw mogen be ginnen. Wordt dit toegestaan, dan is de eischniet langer dan vier uur daags werken. Wat er voor meer dan drie maanden aan grondstof is wordt in beslag genomen. En al wat er ge maakt wordt is eveneens voor Duitsch land. Geen wonder dat onder deze om standigheden de industrie verlamd wordt, met al de ellendige gevolgen voor de uitgeputte bevolking. Petro leum is er niet, kaarsen zijuschaarsch, kolen worden er weer wat aangebracht, maar er dreigt hongersnood in deze kortgeleden zoo bloeiende stad, waar nu reeds zwarte ellende heerscht. Kan hier niet geholpen worden Een ZeesSag. De Engelsche admiraliteit maakt be kend In den vroegen morgen van 24 Januari kreeg het patroeljeerende Engelsche eskader, uit slagschepen en lichte kruisers en een torpedoflottielje bestaande, vier Duitsche kruisers, ver scheidene lichte kruisers en een aantal torpedojagers in het zicht, die west waarts koers hielden en blijkbaar op de Engelsche kust afgingen. Plotseling keerde de vijand terug met groote snelheid. Hij werd nagezet en om streeks halt tien begon de strijd tus- schen de Engelsche schepen Lion, Tiger, Princess Royal, New Zealand en de Indomitable aan den eenen kant en de Zoo was in de oogen der gasten Lucie's vertrek volkomeo gerechtvaardigd, Alleen baron de Cravant die reeds vroeg door Armand meegenomen was den weg naar Honfleur op, ontving die mededeeling niet als de anderen. Hij kwam met somber gelaat, voor hem iets bijzonders terug, vroeg niemand wat en het scheen duidelijk dat de graaf hem onderweg zulke ernstige redenen had opgegeven, dat hij zich had moeten overgeven. Het onderhoud dat tusschen de twee neven had plaats gehad was door me vrouw de Fontenay voorbereid, 's Mor gens had zij haar echtgenoot bij zich doen roepen en hem volkomen bedaard mede gedeeld dat zij van Lucie had vernomen dat deze zich voor enkele dagen moest verwijderen en dien zelfden ochtend zou vertrekken. Toen Armand zich verbaasd toonde over dezeonverwachteontknooping die naar zijn meening onoverkomelijke moeielijkheden met zich had moeteo sleepen, had de gravin er op den natuur lijksten toon der wereld bijgevoegd »Ik meen u niet ontwetend te moeten laten dat dit vertrek van juffrouw Andri mont, dat veel op een vlucht gelijkt, voortspruit uit den ijver waarmede de Cravant haar vervolgt. Hij is met zooveel aandrang opgetreden, dat onze jeugdige vriendin er ongerust over is geworden. Toen zij haar 'vrijheid bedreigd zag, heeft zij mij, daar zij niet krachtig wilde optreden tegen een edelman, die in haar Duitsche schepen Derfflinger, Seydlitz, Moltke, Rliicher aan den anderen. Een geregeld gevecht ontstond en kort voor één uur sloeg de Blücher, die te voren uit de linie geloopen was, om en zonk, Twee andere Duitsche kruisers werden ernstig beschadigd, maar ze konden toch nog vluchten en het gebied be reiken, waar het gevaar van Duitsche duikbooten en mijnen een verdere ver volging beletten. Er zijn geen Engelsche schepen ver loren gegaan en, naar bericht wordt, zijn onze verliezen aan mannen klein. De Lion, die de leiding had, had elf gekwetsten en geen dooden. Honderd drie-en-twintig overlevenden van de bemanning der Blücher, die achthon derd-vijf en-tachtig koppen telde, zijn gered. N. R. Crt. Uit Berlijn wordt officieel medege deeldBij een tocht in de Noordzee van de pantserkruisers Seydlitz, Derf- dinger, Moltke en Blücher, vergezeld door vier kleine kruisers en twee torpedoflottieljes, kwam het vanochtend tot een gevecht met een Engelsche strijdmacht ter sterkte van vijf slag schepen, verscheidene kleine kruisers en zes-en twintig torpedojagers. De tegenstander brak na drie uur op zeven tig zeemijlen west-noordwestelijk van Helgoland het gevecht af en trok zich terug. Naar tot dusver gemeld is, is aan Engelsche zijde een slagschip, van onze schepen de pantserkruiser Blücher gezonken. Alle overige Duitsche strijd krachten zijn in de havens teruggekeerd. A. R. Crt. Het „Dagbl. van Gouda" hoopt dan ook dat de Nederlandsche Regeering, die ongetwijfeld pogiDgen zal aanwenden om intrekking van dit uitvoerverbod te krijgen, daarin zal slagen. Hcrt.) Het oogen geen andere fout heeft, dan dat hij haar bemint, gevraagd aan Cravant te doen begrijpen dat er voor hem geen hoop is zij vroeg dit aan mij, omdat ik voor Cravant als bemiddelaar optrad om haar hand te vragen. Daar Lucie dezen morgen vertrekt, zult gij wel zoo goed willen zijn Paul zoo vei mee te nemen als gij zelf wilt, opdat wij het veld vrij hebben. »Wilc gij ook dat ik u de moeilijkheid spaar hem uitlegging te geven van juf Irouw Audriment's vertrek?* vroeg Armand. >Ik zal u daar zeer erkentelijk voor zijn.* Tegen negen uur waren beide neven te paard uitgegaan en tegen twaalf uur teruggekeerd, schijnbaar in de beste ver standhouding, maar in waarheid door haat gescheiden. Hoe oppervlakkig ook begon de baron in de gebeurtenissen waarin hij sedert zes maanden gemengd was, zeer verrassende omstandigheden te vinden. En een weinig verder naden kende dan hij anders gewoon was te doen, kwam hii tot de zekerheid dat het' vertrek van juffrouw Andrimont in ver band stond met de teekeneu van onrust die hij had opgemerkt in het tot dusverre zoo kalme leven van Armand en Mina Om daaruit te besluiten dat zij de oorzaak was geweest van die onrust, had hij slechts eenigzins verder te redenee'ren en de jonge dandy deed dat. Maar toen Geen kaarsen meer Nu de uitvoer van palmolie en talk uit Engeland verboden is, is de kaarsen fabriek te Gouda voor het feit gesteld na verbruik van de aanwezige voorraden grondstoffen, welke nog slechts voor een tiental dagen toereikend zijn, en uitsluitend uit Engeland kunnen komen de tabriek te sluiten. Als gevolg daarvan zullen dan ook geen bijproducten van de kaarsenfabri cage meer worden vervaardigd, en kan de aflevering van glycerine en andere oliën niet meer plaats hebben. Daardoor komen dus weer de wolfabrieken, die oliën verwerken, zeepfabrieken, was- scherijen en bleekerijen en tal van andere fabrieken, w. o. ook die van pharmaceutische artikelen in moeilijk heden. vond hij bij zijn conclusie zulke buiten gewone omstandigheden, tevens zoo in strijd met de feiten, dat hij niet wist wat er van te denken. Om geheel door te kunneD dringen in dit. raadsel over het verdriet van Mina en Armand, om de juiste redenen van juffrouw Andrimont's vertrek te begrijpen had hij zich rekenschap moeten geven van den heldenmoed der vrouw, van de rechtschapenheid van den echtgenoot en de deugd van Lucie. Dat was een te ingewikkeld vraagstuk voor het verstand waarover de Cravant beschikte. Hij vermoedde wel iets, maar dacht er niet diep over na. Hij zou eerst iets later den verborgen zin van deze geschiedenis raden. Overigens waren Armand's houding en die der gravin zoodanig, dat geen verandering merkbaar was, want tegen over hun vrienden, waren zij zoo vroolijk alsof er niets was gebeurd, 'tls waar, de markies de Villenoisy had den eersten dag met Mina een langdurig onderhoud gehad, maar de oude diplomaat had daar in huis sedert lang iets voor boven een ander, en niemand dacht er aan zich er over te verwonderen, dat de gravin een deel van den dag met hem doorbracht. Armand scheen meer behoefte van beweging te voelen. Hij was bijkans van den avond tot den morgen te paard. Het scheen alzof hij zijn lichaam tegen i alle vermoeienissen wilde harden, maar AXEL, 26 Januari 1915. Zondagavondgaf de Chr. Zangver- eeniging „Hoop op Zegen" haar gewone jaarlijksche uitvoering voor de armen der Ned. Herv. Kerk. Door het zingen v»n eenige Psalmen en Neerboscbzangen werd de avond op nuttige wijze doorgebracht. De belang stelling was niet erg groot te noemen. De collecte bedroeg 10 gulden. Tot tijdelijk onderwijzeres aan de openbare lagere school te Clinge is benoemd mejuffr. J. J. P. Stoffels van Sas van Gent. Tem. crt. Bestrijding van Mond- en Klauwzeer. Het bestuur van het Ned. Landbouw comité heeft, ingevolge opdracht van de 16 Jan. te Utrecht gehouden verga dering met voorzitters van landbouwer»- vereepigingen thans een circulaire gericht aan de besturen der provinciale gewestelijke en plaatselijke landbouw- vereenigingen, maatschappijen en boe renbonden, in welite circulaire de regelen worden meegedeeld betreffende de samenstelling en de taak der op te richten Commissies van Waakzaamheid ter bestrijding van mond- en klauwzeer. Om de noodige eenvormigheid te verkrijgen bij de bestrijding der ziekte zal het nuttig zijn, dat in elke provincie eene commissie wordt benoemd, die leiding geeft aan het werk der plaatse lijke Commissies van Waakzaamheid, en advies geeft overal waar dit gevraagd wordt of noodig wordt geoordeeld. In elke stad, dorp of gehucht waar veehouders wonen wordt een Commis sie van Waakzaamheid aangesteld, benoemd door de plaatselijke vereend- ging(en). De leden dier commissies brengen de middelen ter voorkoming der uit breiding der ziekten ter kennis aan de veehoudersen trachten deze te over tuigen van de noodzakelijkheid elk verdacht geval aan te geven, en tracht het markten, verkoopen en vervoeren van besmet of verdacht vee te voor komen. M. crt. een dergelijke wandelrit stelde hem steeds in staat zich af te zonderen. Hij ging dan de steile heuvels langs de kust op, bond zijn paard aan een boom, ging zitten en droomde daD, starende naar den horizon. Het geklots der golven, dat onafgebro ken tot hem doordrong, was als 't ware een echo van de doffe klacht zijns harten. Hem was dat geloei, waarin geen stilstand kwam, welgevallig; het scheen hem, dat door die eeuwigdurende beweging de diepe verbittering in hem »wakker werd. Hij was zonder tijding van Lucie en wist niet wat tusschen haar en Mina wa» voorgevallen. Want er moest bepaald iets gebeurd zijn. Toen hij gedacht had zijn vrouw verklaringen te moeten geven betreffende het vertrek van het jonge meisje, vond hij haar daaromtrent inge licht als iemand, die daarover vertrouwe lijke mededeelingeu had ontvangen. Hij had haar niet durven ondervragen, een verpletterend antwoord vreezende. Hij had haar gevonden bleek, met holle oogen een smartelijke trek om de lippen, grijzende haren. In enkele dagen was mevrouw de Fontenay, die tot heden zoo schoon was geweest, wel tien jaren f ouder geworden. Haar lijden was zoo merkbaar dat haar vrienden er ongeruit over werden. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1915 | | pagina 2