Zaterdag 25 October 1913
29e <lam*£.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
Bui te ni and.
Binnenland.
Landbouw.
D't blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Cent; franco per post 60 Cent.
Yoor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letter» worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Ad verten tiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
7,-
3 7,.»
3 8,30
3 8,43
toom-
DUITSCHLAND.
De zoo kort na elkander gevolgde
ongelukken met de Duitsche marine
luchtschepen „L 1" en „L 2", waardoor
in 39 dagen tyds 50 mannen omkwamen,
geven in de pers natuurlijk tot ernstige
nabetrachtingen aanleiding. Men onder-
zocht de vraag, die zich van zelf op
drong is de tijd niet gekomen om af
te zien van verder gebruik der bestuur
bare luchtschepen en ons uitsluitend
op het gebruik en de ontwikkeling der
vliegmachines toe te leggen
De laatste weken hebben geleerd, dat
Duitschland ook op dat gebied vorde
ringen heeft gemaakt en het eens in
betrekking tot de techniek der vliegerij
onoverwinlijke Frankrijk naar de kroon
iteekt.
Alvorens die vraag te kunnen beant
woorden, dient men zich zorgvuldig
rekenschap te geven van de oorzaken,
die, in onmiddellijken samenhang met
den bouw der .Zeppelins" tot onge
lukken als de genoemde geleid hebben.
Eén punt in het stelsel, volgens welke
'alle bestuurbare luchtschepen zijn sa
mengesteld, is dat hun binnenste een
licht-brand baar gas n.l. waterstofgas be
vat. Naar men weet, vormt dit, met
lucht in aanraking komende, zeer ge
makkelijk het uiterst ontplofbare knal-
en daar gestadig kleine hoeveel
heden gas ontsnappen en zich dus met
lucht vermengen en daar bovendien
ouder de enorme hoeveelheden water-
atofgas-motoren moeten zijn aangebracht
waarin een lichtbrand- en ontplofbare
itof, benzine, door bestendige en regel
matige ontbranding en ontploffing als
kolen in de kachel wordt gebruikt, be
hoeft niet nader uiteen te worden gezet,
welk gevaar het samenbrengen van
deze tegenstrijdige bestanddeelen in de
lucht op vaak aanzienlijke hoogte be-
teekent.
De „Köln. Ztg." waarschuwt echter
terecht, zich bij de beoordeeling van
het nut der luchtschepen niet door ge
waarwordingen als de laatste ongeluk
ken hebben gewekt, te laten leiden.
Men is geneigd, het gewicht daarvan
te overdrijven, niet denkend aan de
dozijnen tochten van luchtschepen, met
honderden passagiers bemand, die uit
nemend slaagden. Lazen we dezer
dagen niet van iemand, die in een boven
Berlijn zwevend luchtschip een thee
partij gat?
Zeker het voordeel der vliegtoestellen
is, dat, valt er een naar beneden, meest
uiet meer dan twee slachtoffers te be
treuren zijn. Dit sluit echter in, dat
er ook meest niet meer menschen mee
tervoerd kunnen worden. De ,Köln.
Ztg." heeft berekend, dat sinds het be
gin van 19 0 in Duitschland met lucht
schepen tezamen 55 personen omge
komen zijn. Het getal Duitschers, die
tengevolge van een vliegtuig ongeluk
den dood gevonden hebben, bedroeg tot
78 September 1913 ongeveer 90.
Terwijl nu het doodvallen van vlie-
irs ons helaas haast (men vergeve ons
lompe uitdrukking) alledaagsch ge
worden is, schrikt een onheil, als het
geen de „L 1" en „L 2" overkwam, de
geheele wereld op, ofschoon naar de
meening van het Keulsche blad uit een
oogpunt van veiligheid wellicht het
luchtschip nog boven de vliegmachine
zou moeten worden gesteld.
Men moet diepe bewondering hebben
voor de onvervaarde volharding, waar
mee de Duitsche natie zich na elk on
geluk, een .Zeppelin" overkomen, op
verbetering van het stelsel toelegt,
zonder at te wijken van den door graaf
Zeppelin gewezen weg.
Dat dit onwankelbaar vertrouwen
zich in de leden dier natie bijna stuk
voor stuk herhaalt, bewijst, wat uit
Frankfort aan de .Köln. Ztg." geschre
ven wordt.
Voor Zondag 1.1. was de opstijging
van de .Zeppelin", .Victoria Luise"
voorgenomen. Wegens den nevel kon
die echter niet doorgaan. Van de on
geveer 60 aanmeldingen om mee te
gaan, was geen enkele teruggetrokken,
ofschoon twee dagen geleden de ,L 2"
met zijn 28 passagiers brandend was
neergesmakt. Midd. Ort.
ENGELAND.
De Times vertelt iets van het gevaar
lijke werk van de reddingsploeg in de
brandendeUniversalmij n. Dinsdagavond
van de vorige week, toen de eerste
ploegen, die na de ontploffing in de
mijn waren afgedaald, verslag van hun
bevinding hadden gedaan, werd er raad
slag gehouden van de vakmannen. De
berichten waren zeer ontmoedigend
het was duidelijk, dat al wie nu in de
mijn doordrong zijn leven waagde.
Nochthans besloten de zeven mannen,
die de commissie vormden, zich aan
het hoofd te stellen van anderen, ten
einde te zien of er menschen te redden
waren. Maar zoo duister zag de zaak
er uit, dat die zeven mannen ieder
zich in een afzonderlijk vertrek afzon
derden om afscheidsbrieven te schrijven
aan wie hun het diprbaarst waren.
Drie hunner maakten hun testament.
Het was dien eersten avond een vreese-
lijk werk, maar de zeven mannen
kwamen alles te boven en brachten 18
kameraden levend boven. Behalve die
zeven waren er nog heel wat meer die
zoo hun leven waagden, maar van hen
getuigt de Times, dat zij koelbloedig en
onverschrokken gevaren trotseerden,
die zij misschien meer inzagen dan
iemand anders.
Niettemin zeggen de pleitbezorgers
van den oorlog, dat alleen een oorlog
de mannelijkste deugden van een mensch
te voorschijn roept.
Dinsdag bevond men in de mijn, dat
het gas er nog sterk in was en er veel
rots is ingestort. Ook valt er nog gedurig
gesteente. N. R. Ct.
PORTUGAL.
De regeering heeft aan de gezant
schappen de volgende uiteenzetting ge
geven van de wanordelijkheden, die te
Lissabon en elders hebben plaats gehad
.In den nacht van Maandag up Dins
dag hebben monarchisten getracht te
Lissabon den bestaanden staat van zaken
omver te werpen. Ondanks een lang
durige voorbereiding is hun poging vol
komen mislukt. Slechts enkele groepen
zijn opgedaagd en hebben geen weer
stand geboden. Eenige telegraaflijnen
en een spoorlijn zijn afgesneden zonder
storing te veroorzaken of slachtoffers
te maken. Een individu, dien de ver
antwoordelijkheid voor deze feiten treft,
is aangehouden. Geen enkel militair
element, noch van de land-, noch van
de zeemacht, heeft aan de oproerige
daden meegedaan. De regeering kende
het complot tot in zijn kleinste bijzon
derheden en zij zal de voornaamste
leiders doen straffen. Geen enkele dezer
heeft zich op de afgesproken plaats
vertoond. Integendeel hebben allen zich
schuil gehouden of de vlucht genomen.
Het geheele land geniet een volmaakte
rust. Het gebeurde zal de oide niet
verstoren, maar wel de vijanden van
de republiek nog verachtelijker maken".
De burgerlijke gouverneur van Porto
heeft de volgende proclamatie uitge
vaardigd
,De vijanden van de republiek hebben
bij het aanbreken van den dag te Lis
sabon een poging tot het verwekken
van oproer gewaagd. Maar de regeering
heeft, met behulp van de gewapende
macht, dat misdadige opzet onmiddellijk
den kop ingedrukt. Ondanks de wijde
vertakkingen, die de beweging in het
land had, is de openbare orde over het
geheele grondgebied van de Republiek
verzekerd. De bij de grondwet gewaar
borgde rechten worden gehandhaafd,
maar de overheid behoudt zich voor
van de middelen gebruik te maken, die
door de omstandigheden geëischt kun
nen worden. Ik verwacht zoo zegt
de gouverneur van Porto aan het slot
van zijn proclamatie dat de burgers
de orde in acht zullen nemen, waarvan
de gestelde machten de handhaving op
zich nemen.
Uit deze proclamatie, die van een
wijdvertakte beweging spreekt, zou mep
opmaken, dat wat er te Lissabon ge
beurt, ernstig moet zijn. Wat de stad
Oporto zelf aangaat, een telegram meldt,
dat het er rustig is.
N. R. Crt.
Heden bezocht H. M. de Koningin
Amsterdam. Het bezoek heeft volgens
het N. v. d. D. een niet officiéél karakter,
maar houdt de bedoeling in om de
Koloniaal-Aardrijkskundige Tentoonstel
ling in het Stedelijk lüuseum te bezich
tigen. 's Middags wordt de stichting
van de vereeniging van Hulp voor
Onbehuisden bezocht.
Ten Paleize wordt hedenavond een
klein gastmaal gegeven.
De ochtend van Zaterdag zal worden
besteed aan een kijkje op het stoomschip
Geh ia van de Koninklijke Hollandsche
Lloyd. Daarna wordt in het Paleis een
noenmaal gegeven, waaraan verschil
lende personen zijn genoodigd.
Dien middag keert de Koningin,
slechts van een klein gevolg vergezeld,
naar Het Leo terug.
Zeeuwsclie Landbouw Maatschappij.
De najaarsvergadering zal dit jaar
gehouden worden op Vrijdag 7 Novem
ber a. s. n. m. 1 uur te Middelburg.
Op de agenda komen o.m. de volgende
voorstellen voor
van het Dag. bestuur
om het te machtigen eene commissie
te benoemen van vijf leden, ten einde
in de verschillende provincies gegevens
te verzamelen om naar aanleiding van
de belangrijke verhandeling van den
heer P, Lindenbergh, gehouden in de
algemeene vergadering te Zierikzee by
het Dagelijksch bestuur een voorstel in
te dienen op welke wijze men zal kun
nen geraken tot eene aanzienlijke ver
mindering van de groote kosten, die in
Zeeland verbonden zijn aan den publie-
ken verkoop van onroerende goederen
Tevens zal ter sprake komen de
benoeming vau een rechtskundig advi
seur voor landbouwzaken.
Het Dag. bestuur is van meening,
dat één rechtskundig adviseur voor
landbouwzaken in Zeeland voldoende
geacht kan worden en dat deze, wan
neer hij in zoodanige zaken geraad
pleegd wordt duor allen, daarin een
spoorslag zal zien om zich meer in
't bijzonder op deze afdeeling zijner
praktijk toe te leggen.
Indien de vergadering deze meening
deelt, zou het van haar wenschen te
nemen, of zij zelve wenscht deel te
nemen aan de benoeming, dan of zij
het Dagelijksch Bestuur wenscht te
machtigen tot die benoeming over te
gaan. M. Crt.
AXEL, 24 October 1913.
De aandacht van hen, die meenen
aanspraak te kunnen maken op eene
rente krachtens art. 369 der Invaliditeits
wet dat zijn derhalve zij, die vóór
of op 3 December a.s. hun 70ste levens
jaar bereikt hebben wordt er op
gevestigd, dat het voor het bekomen
der rente met ingang van den eersten
betaaldag, 9 December a.s., gewenscht
is, zich vóór den 31sten dezer bij een
van de tusschenpersonen aan te melden.
De personen, die na 3 December a.s.
hun 70ste levensjaar bereiken, worden
er aan herinnerd, dat zij zich minstens
twee maanden vóór den datum waarop
zij 70 jaar worden, dienen aan te melden
bij een van de tusschenpersonen, opdat
tijdig een aanvraag formulier voor hen
kan worden opgezonden.
Zooals we reeds vroeger meldden,
zijn voor de gemeente Axel als tusschen
personen aangewezen, de heeren
D. A. van Houte, hoofd der openbare
lagere school, J. C. de Koning, hoofd
der bijz. chr. school te Spui, P. de Regt,
landbouwer te Sassiug, P. van Vliet,
hoofd der bijz^chr. school (Nieuwstraat)
en A. J. van de Vijver, hoofd der
roomsch katholieke school.
De St. Crl. van heden bevat in
een by voegsel de statuten (no. 1449)
van de R. K. wagenmakersvereeniging
,Sint Martinus" te Hontenisse.
