Woensdag '1 September 1013.
W?0P Jaarj*.
\To.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. hIELËMAA,
AXEL.
1813.
De
1913.
Feesten.
AXEL
ant.
D't blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Öent.
DRUKKER—UITGEVER
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 8/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Alvorens ons verslag aan te vangen,
hebben we eerst een tout te herstellen.
Bij het opmaken van ons feestnummer
lijn uit het ieestartikel van den heer
waarin ZEdAchtb. zijne erkentelijkheid
uitsprak aan de burgerij, voor deu
onnavolgbaren ijver, waarmede men de
straten op zoo prachtvolle wijze ver
sierd heeft en de Burgemeester ver
klaarde, dat hem de toen heerschende
bedrijvigheid zoo aangenaam aandeed,
omdat hij daarin zag de eensgezindheid
der burgers onderling.
We meeneD, dat door deze herplaat
sing een mogelijk verkeerden indruk
voorkomen wordt.
Zoo heeft dan Axel een teest gevierd,
dat Y0^0tQen is geslaagd en aan de
verwachting heeft beantwoord. Een
leest, dat jaren in herinnering zal blijven
en waaraan niet dan met welgevallen
kan worden teruggedacht, door ieder
die er werkzaam aandeel in had en
door elk die er ooggetuige van was.
En dat alles dank zij het prachtige
weer dat we de laatste weken hadden
dank zij ook de wijze waarop het feest
is voorbereid en gevierd.
En waar moeder Natuur ons begun
stigde kon het ook niet anders
I "Iedereen had hetzelfde doel en
fenschte dat op dezelfde wijze te be
reiken. Men wist, dat uren ver in den
j omtrek werd gesproken over de feesten
Ite Axeldat niet alleen hier, maar ook
buiten de gemeente de verwachtini
hoog gespannen wasmen moest dus
wel hard werken, om die duizenden,
die men binnen Axels gesloopte wallen
tou zien binnen treden, niet teleur te
stellen. En dat zijn ze ook niet, want
i wie men ook hoorde, iedereen was vol
■bewondering over de versiering en de
[uitvoering van het programma.
I Terwijl men dacht, dat daarvoor
maanden gewerkt was, is toch slechts
I alios binnen enkele weken klaar ge
komen. Met on vermoeiden ijver en vol
hardende wilskracht is" het gewenschte
succes behaald en dat stemde iedereen
tot gepaste opgewektheid, zoodat ook
ieder trotsch was op zijn werk en met
dankbaarheid ondervond, dat zulks werd
gewaardeerd. Wederkeerig konden com
missieleden en versierders elkaar geluk-
wenschen met de verkregen resultaten.
Volgen we voor de bewijzen slechts het
programma.
Donderdagochtend om 6 uur, en geen
minuut later, trok een afdeeling schut
ters van de schietvereeniging Prins
Maurits" met tamboer en hoornblazers
voorop door de straten en kondigde door
salvo's den aanvang van het feest voor
de kombewoners aan. Maar ook de
buitenlieden moesten dit weten, en
daarom werden de klokken geluid,
waarna een donderend kanongebulder
door de lucht knalde, als om iedere
omgevende gemeente tot bijwoning uit
te noodigen.
Het was een goede gedachte om bij
den aanvang van het feest allereerst
aan diegenen te denken, welke in den
regel het minst reden tot feestvieren
hebben.
Om half negen werden daarom een
46 tal behoeftigen met een keurig ge
bakken krentebrood verrast, dat hun
enkele aangename maaltijden kon ver
schaffen.
Te 9 -ure trokken zeer velen kerk
waarts om, hetzij iu de Ned. Herv. kerk,
waar ds. Hugenholtz, in de Geref. kerk
A, waar ds. Lammertsma en ds. Bruins
aan het feit van 1813 herinnerden en
beantwoordden de vragen, „Mogen we
feest vierenwaarom vieren we teest
en hoe moeten wij feest vieren
In de R.-K. kerk werd Zondag j.l.
de komst des Prinsen in 1813 herdacht.
Tegen half elf ure verzamelden hon
derden zich op het marktplein, waar
de uitvoering van de kleppermarsch
zou plaats hebben.
Hieraan werd deelgenomen door een
100 tal kinderen, die voldoende geoefend
bleken, om de uitvoering naar wensch
te doen slagen. Men was er dermate
over tevreden, dat om herhaling ver
zocht werd. Natuurlijk was ook de
commissie daarbij tegenwoordig. Op
het stadhuis waren alle eere- en uit
voerende leden vergaderd en gaven
door luid applaus van hunne voldoening
blijk aan den directeur van „Concordia".
Na afloop hiervan werd de commissie
toegesproken door deu voorzitter, den
heer Ph. J. van Dixhoorn, die met een
kort openingswoord wees op de beteeke-
nis van het feest, welke men scheen
te begrijpen getuige de hartverheffende
broederlijke samenwerking om Axel in
feestdos te tooien en daardoor uiting te
geven aan de dankbaarheid, die ons
allerwege vervult. Dat voor deze dank
baarheidsbetuiging groote reden zijn,
aldus vervolgde spreker, zal een ieder
wel duidelijk zijn, die eenigszins met
de geschiedenis op de hoogte is. Niet
alleen wil spreker verwijzen naar de
politieke moeilijkheden, waaronder onze
voorvaderen hebben moeten bukken,
maar" hij wil ook nog herinneren aan
de wreedheden, waaraan ons volk bloot
stond, van de zijde der vrijbuiters, die
onze streken onveilig maakten. Getuige
nog de ouderwetsche gebouwen, met
hunne zware deuren, muren en ijzeren
sluitingen en wanneer we dan thans
de vreedzame en rustige hoeven be-
schouwen, waarbij van dergelijke vrees
geen sprake meer is, dan wordt men
zeker wel dankbaar gestemd. En wan
neer we dan bedenken, dat het Willem
van Oranje is geweest, die ons uit die
wantoestanden heeft verlost, we reeds
103 jaar genieten van de vruchten ons
door den Oranjestam geschonken, dan
mogen we zeker nfet nalaten, aldus
spreker, om nu God dank te brengen
aan het geslacht van Oranje, onder
welks vreedzaam bestuur we thans noL
met Koningin Wilhelmina aan het hoofd
en de hope des Vaderlands, Prinses
Juliana, gelukkig zijn. Daarom: Leve
Koningin Wilhelmina, leve het Oranje
huis
Hierna deel! de commissie een rond
gang door de stad, teneinde de ver
sieringen te bezichtigen. Wanneer we
dan dien tocht volgen en onze gedachten
laten gaan over hetgeen in de verschil
lende straten te zien was, dan zouden
we alleen daarover kolommen kunnen
vullen. Allereeist was het opmerkelijk,
hoeveel natuurlijke bloemen waren aan
gewend tot de versiering, die daardoor
dan ook veel frisscher bleef, dan waar
kunstig uit papier vervaardigde bloemen
waren aangebracht.
In ons vorig nummer wezen we er
reeds op, dat verscheidene straten meer
modern zouden worden opgetooid, maar
toen konden we ons nog niet indenken,
dat uit zooveel eerepoorten en bogen
zooveel stijl en kunstzin zou spreken.
Het is alsof bij het vernemen, dat de
Markt iets/bijzonders zou opleveren, de
menschen door een tooverslag aange
spoord ziju om toch ook iets buiten
gewoons te maken, want bijna overal
is men afgeweken van de vroegere
gewoonte van versieren.
Zooals bekend, is de Markt versierd
onder leiding van den heer H. de Jong,
directeur van het post- en telegraaf
kantoor alhier, die alle eer van zijn
werk heeft gehad. Vreemdelingen sloe
gen vol bewondering de handen ineen.
Allereerst viel in 't oog de reusachtige,
dubbele poort, die bij het brandspuithuis
stond. Boven vier van latwerk en groen
vervaardigde zuilen verrees een groote
koepel, waarop een in verhouding even
redige en sierlijke kroon rustte. Op de
voor- en achterzijde waren prachtige
vlaggentrofeeën met wapenschilden aan
gebracht, terwijl aan elk der zuilen een
relief iu gips prijkte van de sedert 1813
geregeerd hebbende vorsten van ons
land. Hierbij sloten aan 18 eere-zuilen,
waarop mandjes met bloemen, alle
onderling verbonden door guirlandes,
terwijl ze aan de overige uitgangen
van het Marktplein een eereboog vorm
den. Te midden daarvan prijkte de
aardig versierde muziektent tusschen
het reeds voller geworden bloemperk.
Ook aan -het stadhuis was een passende
versiering aangebracht, terwijl op de
pui een baldakijn was getimmerd van
oraujedoek, alles een prachtig geheel
vormend met de gehöele Marktver-
siering.
Maar waar hier met een ruime beurs
was gewerkt, was op andere stadsge
deelten met heel wat minder kosten
'een eveneens verrassend effect ver
kregen. Zoo mag gewezen worden op
de Noordstraat, Nieuwstraat, Kerkdreef
en Korte Kerkstraat, voor wat het geheel
betreft, terwijl op tal van punten heel
aardige stijlvolle poorten zijn verrezen,
Zonder iets af te dingen op de andere,
meenen we Joch afzonderlijk te moeten
pryzen de ontwerpers van de monu
mentale poort aan de Normaalschool en
van de sierlijk met bloemen prij.cende
poort aan de Herv. Kerk (Koestraat).
Het zou ons evenwel te ver voeren
van de 35 opgerichte poorten, benevens
de 10 eerebogen in'de Korte Kerkstraat
beschrijving te geven of opschriften te
vermelden. Hierbij genomen verschil
lende gevelversieringen en de op een
paar uitzonderingen na van alle wo
ningen wapperende driekleur met oranje
wimpel, benevens de op practische wijze
aan deze leesten aanpassende étalages
hier en daar kunnen we gerust zeggen,
dat Axel in zijn geheel genomen een
tentoonstelling vormde van huisvlijt met
gratis entree
En het moge ons een voldoening zijn,
dat niet alleen wijzelf in ons plaatselijk
blad daarover^ onze bewondering uit
spreken, maar ook de bladen in de
omgeving om strijd roemen de smaak
volle versiering onzer stad.
Maar we zouden hier vergeten, dat
we eigenlijk ons programma moeten
afwerken en zoo was er dan ook met
het bekijken van een en ander al heel
wat tijd zoek geraakt.
Om 1 uur was weer het geheele
comité, thans met de genoodigde dames
ten stadhuize bijeen.
Opgemerkt werd hier, dat de voor
zitter, de heer Van Dixhoorn, behalve
het gewone erkenningsteeken een zijden
oranjelint droeg, dat aldra veel bekijks
had. Dit was namelijk een lint, dat
nog uit het jaar 1813 dagteekende en
versierd was met een portret, waarom
heen het randschrift: „Willem den I
Prins van Oranje Souveryn van Hol
land". Daarboven stond18 Oranje
boven 13, en ter weerszijden de vol
gende versjes
Oranje door Gods kracht
Geeft Eendracht, Bloei en Macht.
Zoo lang als Zon en Maan,
Zal aan den Hemel schijnen,
Zal nooit d'Oranje kleur
Verwelken of verdwijnen.
Zoo lang Jehova God
Gedenkt aan ziju verbond
En zijnen Boog vertoont
Aan dit Beneden Rond,
Zoo lang er Schepsels zijn,
Die hunnen Maker looven,
Zoo lang de Wereld staat,
Blijft nog Oranje boven
Na lang gedult
Mijn wensch vervult,
Laat ons God loven
Oranje boven 1
Nadat allen waren gezeten, hield de
heer Ph. J. van Dixhoorn de volgende
feestrede
Geachte Feestgenooten 1
AU trouwe onderdanen van het Oranje
huis past het zeker wal op heden ter
herdenking van Neerlands onafhanke
lijkheid een enkel woord te spreken en
gevoel ik mij gedrongen eenige oogeu-
blikken uwe aandacht te vragen.
.Ofschoon het voor ons gewone burgers
van deze eenvoudige gemeente Axel
geen dagelijksche gewoonte is om feest
te vieren, hebben wij al meermalen
getoond bij verschillende gelegenheden
op waardige wijze uiting te kunnen
geven aan de gevoelens, welke ons
bezielden, maar nog nimmer is zeker
door eenig voorgaand teest de algemeene
instemming overtroffen, ja zelfs moeilijk
geëvenaard.