Binnenland.
Gemeenteraad van Axel.
TWEEDE KAMER.
Vrijdag werd het algemeen debat
over de Indische begrooting voortgezet.
De heer De Savornin Lohman oordeelt
het noodig meer ambtenaren aan te
stellen en deze hooger te bezoldigen.
De heer Ketelaar waarschuwde even
als de heer Verheij den minister om
zich niet er toe te laten drijven om de
zending op de spits te voeren.
De heer Van Hoogstraten beval een
voorzichtig financieel beleid aan en
drong aan op een krachtig handhaven
van het gezag jegens de Chineezen
tegen wie de Inlander beschermd be
hoort te worden en die een gelijkstelling
met Europeanen niet verdienen.
De minister van koloniën deelde
mede, dat geen nader overleg met Indië
noodig is alvorens het ontwerp voor
de volksvertegenwoordiging in Indië
naar den raad van State te kunnen
zenden.
Bij het algemeen debat over de Indi
sche begrooting vervolgde de Minister
van Koloniën z(jn rede en zeide o. m.,
dat de regeering voornemensiskrachtige
revolutionnaire uitspattingen tegen te
gaan, maar daarnevens te breken met
de op de spits gedreven uitzonderings-
politiek ten opzichte van alle bevolkings
groepen, een weg moet open blijven
voor de individueele gelijkstelling van
vreemde Oosterlingen en Inlanders met
Europeanen.
Wat de school-subsidie betreft, worde
gelijk recht voor allen betracht, van
een schoolstrijd in Indië behoeft daarom
geen sprake te zijn.
(Ontleend aan de M. Crt.)
Onze nieuwe munten.
Naar wij vernemen, zegt het Hbld.,
zullen onze nieuwe stuiverstukjes, de
hoekige n.l., niet eerder in omloop
worden gebracht dan in de tweede helft
van 1913.
Over eenige weken zullen de nieuwe
5-gulden goudstukjes reeds gemunt
worden. De technische vóór-werkzaam
heden voor beide nieuwe muntstukken
zijn reeds geruimen tijd aan 's Rijks
Munt te Utrecht afgeloopen.
AXEL, 26 November 1912
Op de gisteren alhier gehouden jaar
lijksche veemarkt waren aangebracht
4 paarden, 175 stuks hoornvee, 32
varkens, geen schapen en 6 geiten.
De volgende prijzen werden toege
kend
Voor het schoonste paard van 3 tot
7 jaar le en 2e prijs L. Wiemesvoor
het schoonste hengst- of merrieveulen
beneden het jaar, niet uitgereikt. Voor
het schoonste veulen van 1 tot 3 jaar,
A. van Ootegem Ter Neuzen le prijs,
L. Wiemes 2e prijs. Voor den schoon-
sten dekhengst van 2 tot 7 jaar, niet
uitgereikt. Voor de schoonste baat-
gevende of kalfdragende koe le prijs
Sal. de Feijter, 2e prijs J. de Putter.
Voor de schoonste kalfdragende vaars
le prijs wed. W. de Feijter, 2e prijs
Adr. van Hoeve. Voor het schoonste
2-jarig rund wed. W. de Feijter, voor
den schoonsten hokkeling Adr. van
Hoeve, voor den schoonsten springstier,
niet uitgereikt. Voor het vetste stuk
hoornvee R. Blankert en voor de
schoonste melkgevende geit le prijs
Job Visser, 2e pr(js F. J. Dieleman.
Op 1 na zijn alle eigenaars alhier
woonachtig.
De handel was zeer levendig.
Artikel 26 der Algemeene Politie
verordening in deze gemeente, welk
artikel door den gemeenteraad in zijne
zitting van 5 Nov. jl. is gewijzigd, luidt
thans in zijn geheel aldus-
„Het is verboden aan den openbaren
weg
1. catapulten, erwtenblazers of der
gelijke werp- of scbiettoestellen bij zich
te hebben, daarmede te schieten of te
werpen
2. het werpen met steenen, sneeuw
ballen, vuilnisen het spuiten met
water of andere vloeibare stof op per
sonen, dieren en goederen
3. te schreeuwen of te tieren
4. het klimmen op- of hangen aan
rij- of voertuigen
5. het buiten noodzaak aan de huizen
aanbellen en op de ramen ot de deuren
der huizen te kloppen
6. het teekenen, schrijven of plakken
op de muren, wanden, deuren, vensters
en glazen van welken aard ook, wanneer
daartoe door de rechthebbenden geen
vergunning is verleend
7. glijbanen* te maken of sleden
onbestuurd langs een hellend vlak te
laten glijden
8. anderen hinder of overlast aan
te doen".
Volgens het bepaalde bij art. 42 wordt
de overtreding van het bovenstaande
gestraft met een geldboete van ten
hoogste tien gulden of eene hechtenis
van ten hoogste vier dagen.
Gisteren werd alhier ter gelegen
heid van de jaarmarkt eene gaaischie
ting gehouden, waaraan door een 40-tal
schutters werd deelgenomen.
Den hoogvogel wist niemand te treffen
zoodat deze bij loting werd toegewezen
aan den heer P. A. Jens alhier; de
zij vogels werden resp. geveld door A.
Poppe van Oudeburgsche Sluis en J.
van der Wiele van Boschkapellede
kallen werden geschoten door Fr. Wee-
maes te Axel en Ed. van Damme van
Terhole.
Een emmer mosselen, die als prijs
aan den hoogvogel was toegevoegd, liet
zich naar men ons verzekerde goed
smaken 1
Bij de te Neuzen gehouden her
stemming voor de Kamer van Koophan
del en Fabrieken stemden 209 van de
308 kiezers.
Herkozen werd de heer Scheele met
95 stemmen, gekozen de heer Waalkes
met 104 De heer Homerlinck kreeg 90,
de heer Van der Lubben 87 stemmen.
Candidaten waren Ernest Hamerlinck,
L. J. van der Lubben, P. J. Scheele
en E. H, T. van Borssum Waalkes.
Door Gedeputeerde Staten is de
sluiting der jacht op hazen, patrijzen
fazanten, korhoenders en kwartels in
deze provincie bepaald op Dinsdag 31
December 1912 met zonsondergang. De
sluiting der jacht op houtsnippen en
waterwild zal nader worden vastgesteld
M. Crt.
PREDIKBEURTEN TE AXEL
Kerk A.
Kerk B
Gereformeerde Kerk (Weststraat.)
Voorm. 9 ure Dhr. H. Schothorst
Zitting van 26 Nov. 1912.
Tegenwoordig alle leden. Voorzitter
dhr. L. J. den Hollander, burgemeester
en J. A van Vessem, secretaris. De
notulen der vorige vergadering worden
gelezen en na eene kleine opmerking
vau dhr. Oggel goedgekeurd.
I. Mededeeling ingekomen stukken.
a. Missive van Ged. Staten houdende
terugzending van de door hen goedge
keurde wijziging der politieverordening
omtrent het verbod van op straat te
schreeuwen en te tieren.
b. Kennisgeving van de benoemde
leden der commissie tot wering van
schoolverzuim, dat zij hunne benoeming
aannemen.
c. Missive van Ged. Staten houdende
terugzending van een exemplaar der
door hen goedgekeurde gemeentebe-
grooting voor 1913.
Worden alle drie voor kennisgeving
aangenomen.
II. Onbewoonbaarverklaring van een
woning.
Gehoord het advies der Gezondheids
commissie stellen B. W. voor over
te gaan tot de onbewoonbaarverklaring
van een huis staande in de Oude Wijk
toebehoorende aan dhr. L. H. van den
Acker te Axel, omdat de woning onge
schikt is en niet meer door verbouwing
in bewoonbaren stand is te brengen.
M. a. s. wordt hiertoe besloten.
III. Verzoekschrift van K. J. van
Drongelen om grond van de gemeente
aan hem in koop af te staan.
B. W. stellen voor om voorloopig
ter kennis te brengen dat de grond
aan den publieken dienst zal worden
onttrokken, tenzij door belanghebben
den gegronde bezwaren hiertegen wor
den ingebracht. In dat geval zullen
B. W., voorstellen om niet tot den
verkoop over te gaan. Hiertoe wordt
m. a. s. besloten.
IV. Alsvoren van hetBestuurderSchiet-
vereeniging „Prins Maurits" alhier om
gebruik te mogen maken van een lokaal
onder de raadzaal.
De Voorz. zegt dat B. W. geen
bezwaar, maken om het verzoek in te
willigen, maar dat de Brandassurantie
bezwaren maakt, tenzij de voorschriften
der Genie in acht worden genomen
voor wat betreft het opbergen en be
waren van patronen. Daarom stellen
B. W. voor de gevraagde vergunning
te verleenen ingeval de vereeniging
zich met de Brandassurantie zal weten
te verstaan.
Dhr. Oggel zegt ook geen bezwaren
te hebben, als Prins Maurits de kosten
voor hare rekening neemt, wanneer
de assurantie zou vorderen dat de pa
tronen in eene kluis of brandkast moeten
worden geborgen.
De Voorz. zegt dat het in de bedoeliug
van B. en W. ligt slechts voorwaarde
lijk toestemming te geven, en mochten
er moeilijkheden aan verbonden zijn,
dan de vergunning te weigeren. Ove
rigens zijn B. en W. van meening dat
hef stadhuis de geschiktste bewaarplaats
is, omdat er dan het noodige toezicht
over de ammunitie kan gehouden wor
den, en daarom minder gevaar zal op
leveren dan wanneer de patronen in
de woning van een particulier worden
bewaard. Het spreekt van zelve dat
later de vergunning nog dient te worden
gevraagd krachtens de hinderwet.
M. a. s. wordt besloten tot het voorstel
van B. en W.
V. Als voren van J. Cornelissen om
verhooging van salaris.
Adressant verzoekt zijn salaris te
verhoogen tot 500 met vrije woning
en behoud van de periodieke verhoo
gingen. B. en W., overtuigd dat het
tractement van adressant te laag is in
evenredigheid met de door hem gepres
teerde diensten, stellen voor om thans
niet tot verhooging der jaarwedde over
te gaan, doch over 1912 eene gratificatie
te verleenen van 50 en het volgend
jaar bij de behandeling der begrooting
salarisregeling voor te stellen. M. a. s.
wordt hiertoe besloten,
VI. Als voren van G. W. Hottinga
e. a. om tegemoetkoming voor meerdere
werkzaamheden.
Het komt B. en W. voor dat de lan
taarnopstekers meer arbeid te verrichten
hebben dan toen de gasfabriek er nog
niet was, en ze door langer op te moeten
blijven meer vuur en licht moeten ver
stoken, en stellen daarom voor met
ingang van 1 Januari e. k. ieder 15
meer te geven. M. a. s. tot het voorstel
van het Dagel. Bestuur besloten.
VII. Voorstel van B. en W. om de
levering van de mains met toebehooren
in de gasfabriek te gunnen aan den
heer Burgemeister te Heerlen.
De Voorz. zegt dat niet alleen uit het
rapport van de onderzoekscommissie
maar ook uit de hedendaagsche praktijk
is gebleken dat de oude mains op de
gasfabricatie storend werken. De Di
recteur zegt dat wanneer nieuwe worden
aangebracht, dat klimpijpenverstopping
niet meer zal voorkomen, dat teerver-
dikking tot de zeldzaamheden zal be-
hooren, dat ontlading der mijnen ge
makkelijker zal zijn, in 't kort dat het
bedrijf zekerder zal zijn.
Dhr. Oggel vraagt of dan de 3e man
op de gasfabriek ook kan worden gemist.
De Voorz. kan dat niet zeggen maar
meent van niet, omdat die man moeilijk
kan gemist worden voor cokes kloppen,
vullen van vaten met teer en ammoniak
en nog andere werkzaamheden, maat
het aanbrengen van de nieuwe mijnen
zal in ieder geval den arbeid van den
Directeur zeer verlichten.
Dhr. Oggel vindt het jammer. De
vorige Directeur klaagde ook steeds
over de oude mijnen. Daarom is het
grootendeels de schuld van den tech
nisch adviseur.
De Voorz. zegt dat hierover nog lang
kan worden geredeneerd, maar dat daar
niets mede opgeschoten wordt.
Dhr. Smies stemt met de woorden
van dhr. Oggel in, en zegt dat het niet
gewenscht is hem bij de plaatsing van
de nieuwe mijnen nog als adviseur te
benoemen.
De Voorz. zegt dat zulks ook niet de
bedoeling van B. W. is.
Dhr. De Feijter meent dat de tegen
woordige Directeur beter met het toe
zicht op de plaatsing kon worden belast.
De Voorz Dat ligt op den weg, daai
hij ook de teekening gemaakt heeft.
Dhr. Oggel zegt dat de opmerking
van dhr. Smies niet van allen grond
ontbloot is, omdat de heer van Niltrik
nog niet is ontheven als technisch ad
viseur.
De Voorz. acht de oplevering van de
fabriek te zijn gedaan met de betaling
van den laatsten termijn. En omdat
de laatste termijn is voldaan wordt de
fabriek geacht klaar te zijn, en de heer
van Niftrik van zijne functies ontheven.
De fabriek is geopend en met een diner
bezegeld dus daarmee was alles afge
loopen.
Dhr. OggelMaar toen was de fabriek
nog niet klaar.
Dhr. Kruijsse zegt ook dat het niet
gebruikelijk is dat eene officieele ver
klaring wordt gegeven dat eenig werk
is opgeleverd. Wanneer een polder b.v.
een keiweg laat leggen, dan wordt het
werk geëindigd beschouwd met de be
taling van den laatsten termijn.
Het voorstel van B. W. om de le
vering aan den heer Burgemeister te
gunnen wordt m. a. s. aangenomen.
VIII. Als voren tot opheffing en ver
huring van de gaswinkel.
De Voorz. zegt dat zooals de h. h.
weten na het vertrek van den fitter
A vot de gaswinkel gesloten is geworden.
Nu hadden B. W. wel iemand
kunnen aanstellen om dien winkel open
te houden, maar volgens hunne meening
had de winkel niet meer zoo'n reden
van bestaan als bij de oprichting der
fabriek omdat de meeste menschen thans
voorzien zijn. Eenigen tijd is er nog
gelegenheid gegeven door Cornelissen
om in ^den gaswinkel wat te koopen
van 6 8 ure des avonds, maar dan
verkocht hij op een avond eens voor
een dubbeltje, als het goed ging voor
20 cent, maar de meeste avonden niets
zoodat het verstandigste is den winkel
maar aan kant te doen, daar de inkom
sten niet op wegen tegen de uttgaven.
Twee personen hebben een aanbod
gedaan om te huren, dhr. P. II. Essel-
brugge voor 150 per jaar en eene
koopsom van 100 voor den winkel
opstand, en dhr. J. de Feijter voor eene
huur van 150 en 275 voor den
winkelopstand. M. a. s. wordt besloten
te verhuren aan J de Feijter, terwijl
B. en W. gemachtigd worden om de
nog in voorraad zijnde gasartikelen zoo
voordeelig mogelijk te verkoopen.
Woensdag 27 November 1912.
(DANKDAG.)
Gereformeerde Kerken.
Voorm. 9 ure Ds. J. H. Lammertsma.
Nam. 2 ure Ds. J. H. Lammertsma.
Voorm. 9 ure Ds. Chr. Bruins.
Nam. 2 ure Ds. A. Steijling
(van Naarden.)
'sAv. 5 ure Verschillende sprekers.
Nam. 2 ure Dhr. H. Schothorst
(van Amsterdam.)