No. 51.
Zaterdag f2 October 1912.
28e Jaarg.
n Houten's
Cscso
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwscli-Vlaanderen.
F. Dl Et EM AN,
I
Buitenland.
Moeders geeft uus kinderen
dagelijks
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
AUVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
DE BALKAN OORLOG.
Over de wyze, waarop Plamenats,
de Montenegrijnsche zaakgelastigde, de
oorlogsverklaring te Konstantinopel heelt
overgebracht, vinden wij de volgende
uitvoerige bijzonderheden
Daar Plamenats last had ontvangen
om de oorlogsverklaring van Montenegro
voor 12 uur 's middags over te brengen,
liet hij 's ochtends een audiëntie bij
Noradoengian aanvragen, maar deze
was niet te vinden. Om 11 uur'sochtends
besloot Plamenats eindelijk naar de
Verheven Porte te gaan.
Ten einde hem te ontvangen verliet
Noradoengian den ministerraad, die
sedert 7 uur in den ochtend bijeen was.
Hy ontving den Montenegrynschen
zaakgelastigde met de woordenWel,
brengt u goede berichten
Plamenats antwoorddeGeen erg
gunstige, en hij overhandigde aan Nora
doengian de oorlogsverklaring, die als
volgt luidde
.Montenegro betreurt, dat hetnoode-
loos alle vriendschappelijke middelen
om de talrijke misverstanden en ge
schillen, die zich voortdurend met het
Turksche rijk voordoen, te regelen,
heelt uitgeput.
Volgens machtiging van koning Niko-
laas, heb ik de eer mede te deelen,
dat ik vandaag, Dinsdag, vertrek. De
regeering van Montenegro verbreekt
alle betrekkingen met het Otjtomaansche
rijk en laat aan het lot van de wapenen
van de Montenegrijnen de erkenning
van zijn eigen rechten en van de sedert
eeuwen miskende rechten van zijn
broeders in het Ottomaansche rijk over.
Ik verlaat Konstantinopel. De konink
lijke regeering zal aan den Ottomaan-
schen vertegenwoordiger te Cettinje zijn
paspoort overhandigen.-'
(w g.) Plamenats."
Met een enkel woord legde Plamenats
tot toelichting van deze nota nog nadruk
op de grensgeschillen.
Noradoengian hoorde hem aan en
zeide Goed, goed. Kan ik u met iets
vau dienst zijn
Plamenatslk vertrek vandaag. Ik
zou graag rustig vertrekken.
Noradoengian verzekerde, dat hij in
lien zin bevelen zou geven, en Pla
menats vertrok ten slotte, zonder dat
er iets bijzonders gebeurde.
De eerste berichten van het oorlogs
terrein komen uit Turksche bron. Zy
behelzen het volgende
.Officieel wordt gemeld, dat de Monte-
aegrijnen Kalaba hebben aangevallen.
Zij werden met belangrijke verliezen
teruggeslagen. Aan Turksche zijde
werden 10 soldaten licht gewond.
De Montenegrijnen zijn de grens over
getrokken en op Berane aangerukt.
Ër is een groote slag aan den gang,
die nog voortduurt.
De Turken hebben een afdeeling
Montenegrijnen omsingeld en in de pan
gehakt.
Van de Servische grens meldt men,
dat er een treffen te Javor geweest is.
De Serviërs zijn teruggeslagen."
^Tt T,iïïrfiravimi[iiB>T?giËBaaa^
rn
tc drinken, dat is gezonder voor hen en voor
hunne zenuu/en dan welke andere drank ook;
maar let er op dat ge van deze krachtige
pittige cacao niet veel noodig hebt voor de
bereiding, dan zult ge ondervinden dat ge
hun voor uiterst weinig geld het gezondste
te drinken geeft dat maar te bedenken is.
Koning Nikita zelf heeft zich reeds
naar het hoofdkwartier aan de grens
begeven.
Uit Cettinje wordt aan de Morgenpost
geseind De opvatting in goedingelichte
kringen hier ter stede is deze, dat
Montenegro op de hoogte was van de
plannen der mogendheden en hun vóór
wilde zijn en dat wel in volkomen over
eenstemming met de kabinetten van de
andere Balkan-staten. Het was reeds
van tevoren bekend, dat Montenegro
met de vijandelijkheden beginnen zou,
daar het de verantwoording hiervoor
het gemakkelijkst kon dragen. De
Montenegrijusche troepen zijn in vollen
opmarsch op Turksch gebied.
De minister van oorlog heeft na een
langdurige beraadslagi ng met den koning
Cettinje verlaten en zich naar Antivari
begeven. De koning en prins Mirko
zijn naar het leger vertrokken.
De opvatting, dat Montenegro in over
eenstemming met de andere Balkan-
staten handelt, is algemeen in Europa
verspreid. Hier en daar wordt ook
geïnsinueerd, dat zelts Rusland er niet
onkundig van was en dat Sasonof,
terwijl deze ten bate van den vrede
rondreisde, wel wist, dat Nikita voor
den oorlog zorgen zou. Men vindt het
vreeselijk, dat juist Montenegro, dat
door den Russischen invloed vergroot is,
Rusland's plannen zoo beslissend tegen
werkt.
Uit Sofia wordt aan de Berl. Zeitung
am Mittag geseindDe Bulgaarsche
regeering heeft reeds oorlogspx-oclamaties
laten drukken, die Donderdagavond ot
Vrijdagochtend zouden afgekondigd
worden. In deze proclamatie roept de
Bulgaarsche regeering het volk op haar
te helpen om aan de slavernij van de
christelijke bevolking in Turkije een
eind te maken en geeft zij het leger
last den bevrijdingsoorlog te beginnen.
Na den oorlog zou een Europeesche
conferentie het voldongen feit wel
erkennen.
Over het uitrukken der troepen in
Sofia worden treffende bijzonderheden
gemeld. Dinsdag trok een regiment
uit, waarbij vrouwen en kinderen met
hunne mannen en vaders mede mar
cheerden. De vrouw uit het volk liep
naast de elegante dame en allen met
de soldaten in de pas. Een jonge officier,
die eenige dagen geleden getrouwd was,
liep hand in hand met zijn vrouw bij
de troepen. Een van de officieren
kwam op straat zijn broeder tegen, die
hem om den hals vielarm in arm
gingen zij verder. Een oude vrouw
wilde haar zoon het geweer afnemen
en het voor hem dragenhet kostte
moeite haar daarvan te weerhouden.
Bij al deze tooneelen vloeiden geen
tranen. Opgewekt trokken deze mannen
weg en de familie maakte het hun niet
moeilijk door gejammer. Men hoeft
geen vriend te zijn van den oorlog en
vooral niet van dezen oorlog, zoo seint
Paul Block, om toch eerbied te kunnen
hebben voor deze houding.
De „Frankf. Ztg." wijst op het komi
sche van het feit, dat een klein land
als Montenegro den oorlog verklaart,
terwijl de groote mogendheden druk
onderhandelen. Of is het, vraagt zij,
het groteske begin van een tragedie
Wordt een wereldbrand aangestoken
Het springen van de kleinste veer kan
voor het heele Europeesche raderwerk
een ramp worden. Toch moet men
kalm blijven; de waarschijnlijkheid
spreekt er voor, dat de Balkan-oorlog
een Balkan-oorlog blijft, en als zoodanig
is hij al ernstig genoeg. Over Monte
negro's motieven is nog niets bekend
die staat heeft de minste reden om zoo
plotseling los te barsten. Bulgarije
klaagde over Turksche manoeuvres,
Griekenland over beweerde onrecht
vaardige behandeling zijner schepen,
Servië over achterhouden van een trans
port munitie. Zij alle schenen bereid,
de interventie der mogendheden af te
wachten. Maar Montenegro.Mis
schien wilden zijn bondgenooten de
verantwoordelijkheid niet zelf op zich
nemen, en in elk geval heeft Montenegro
het minst te verliezen. De Berlijnsche
medewerker van hetzelfde blad meent,
dat Montenegro op eigen gezag heett
gehandeld en niet in overeenstemming
met de anderen afgesproken was, dat
ook betreffende de oorlogsverklaring
gemeenschappelijk zou worden gehan
deld en Bulgarye de leiding zou hebben.
Of echter Montenegro een fait accompli
heeft geschapen of niet, de ltaus dat
de oorlog ook door anderen kan worden
vermeden, vermindert steeds. Een drei
gement der mogendheden ontbreekt
en alleen dat had den oorlog kunnen
voorkomenzoodra Rusland of Oosten
rijk dat dreigement zou hebben uitge
voerd, ware de eenheid toch verdwenen.
H9t voornaamste is nu, den oorlog te
localiseereu. De eerstvolgende dagen
zullen doen zien, of de stappen der
mogendheden de Balkanstaatjes zullen
imponeeren.
De „Débats" meent, dat de mogend
heden die het meeste belang hebbeu
bij den Balkan Rusland en Oosten
rijk al lang bereid zyn om de kleine
Balkanstaten met Turkije te laten vech
ten. Het Europeesche concert te Con-
stantinopel is slechts een schij u-concert.
Is er werkelijk zoo'n concert, dan
konden de mogendheden trachten van
de Porte de uitoefening van haar eigen
contrólerecht over de hervormiugeu te
verlagen en dan den kleinen Balkau-
staten bevelen, daarmee genoegen te
nemen. Maar daarvoor is de eenheid
niet voldoende. Zekere mogendheden
zijn er niet rouwig om, dat de diplo
matieke stappen mislukken, vooral Oos
tenrijk waarmee, volgens de
Débats", Servië, Bulgarije en Roeme
nië heimelijk samenwerken. Stellig
heeft Ferdinand I te Weenen de noo-
dige beloiten gekregen. Hoe zou Servië
anders zoo durven optreden/?
Duitsche bladen protesteeren natuur
lijk tegen deze voorstelling.
4XEL
ant.
