1
Binnenland.
Landbouw.
Gemengd Nieuws.
A-
Het comité tot bevordering van den
wederopbouw van de St. Jacobskerk te
Vlissingen doet een beroep op de offer
vaardigheid van het Nederlandsche
volk.
Een onzer oudste monumenten, eene
getuigenis van den godsdienstzin en de
grootheid van opvatting onzer voor
vaderen, ging door den noodlottigen
brand van 5 September jl. door brand
bijna geheel verloren.
Reeds is door de uitbetaling der
assurantiepenningen en de mildheid
der ingezetenen van Vlissingen een
groot bedrag bijeen, toch moet er
zal er weder een kerkgebouw verrijzen,
dat ons volk eert nog een belang
rijke som worden verzameld.
Steunt daarom ons streven en toont
door uwe gaven, dat wij nog steeds,
wanneer rampen als deze ons yolk
treffen, tot groote offers in staat zijn
Tot het in ontvangst nemen van
uwe giften verklaren de leden van het
Comité en in 't bijzonder de Secretaris-
Penningmeester zich gaarne bereid.
Eereleden van het Comité zijnMr
H. J. Dijckmeester, Commissaris der
Koningin in Zeeland, Eere-Voorzitter,
A. S. Talma, Minister van Landbouw
Nijverheid en Handel, Oud-predikant
van de Ned. Hervormde Gemeente te
Vlissingen, Jhr. Mr. V. E. L. De Stuers,
Lid van de Tweede Kamer der Staten
Generaal, W. A. Graaf van Lynden
Oud-Lid van Gedeputeerde Staten van
Zeeland, H. P. J. Tutein Nolthenius
Oud-Burgemeester van Vlissingen.
Het Comité bestaat uit de heeren
J. H. Blum, Lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, Lid van Gedepu
teerde Staten van Zeeland, Voorzitter.
Jhr. Mr. E. A. O. De Casembroot, Lid
van Gedeputeerde Staten van Zeeland
Jhr. Mr. A. A. Van Doorn Van Koude
kerke, Burgemeester van Vlissingen
W. J. Sprenger, oud-Wethouder van
Middelburg, H. P. den Bouwmeester
Wethouder van Middelburg, Lid der
Provinciale Staten van Zeeland, A
Lantsheer, Wethouder van Oostkapelle,
H. J. E. Gerlach van St. Joosland, Bur
gemeester van Koudekerke, Lid der
Provinciale Staten van Zeeland, L. J
Van Voorthuijsen, Burgemeester van
Domburg, Lid der Provinciale Staten
van Zeeland en Mr. H. F. Lantsheer.
Burgemeester van Arnemuiden, Secre
taris-Penningmeester.
Maar daar buiten aan de Boven-Spree,
waar Fritz Neumann zijn gieterij en zijn
machine-fabriek had gevestigd, daar
wilde hij ook zijn villa laten bouwen.
Om dicht bij de kinderen te zijn.
Want Dodo die stond nu zijn hart
het naaste. Een prachtvrouwtje
Hoe zij zich indertyd haar Fritz ver
overd, en moeders tegenkanting en zijn
bezwaren had weten te overwinnen, dat
was eenvoudig prachtigOp Dodo had
het vervloekte geld nooit invloed gehad.
Die was in haar gezonde natuurlijkheid
bij dien plotselingen rijkdom natuurlijk
gebleven. En als hij het wel bedacht
van alle kinderen had zy alleen het volle
geluk verkregen.
En nu werd het zeker wel tijd.
Gudareza stond op en greep hoed en
stok. Hij keek nog eens rond in het
vertrekje. Oud en berookt was het.
Eigenlijk een miezerig vertrek. Maar
het had iets gezelligs. En noch Adlon
noch Bristol noch Kaiserhof hadden dat.
Dus u gaat weer naar Kolberg, majoor?
Zijn er ook kleinkinderen, als ik mag
vragen
»Wel, natuurlijk, meneer Emke. Een
joDgen en een meisje. Heerlijke schep
seltjes voor zoo'n ouden grootvader!*
De heer Emke Senior veegde zijn
handen aan zijn broek af en stak ze uit
over de toonbank. Stevig drukte hij de
handen van den majoor zoo iets
stevigs kende je niet in Berlijn. »Klein-
TWEEDE KAMER.
Begrootingsdebatten.
In de zitting van Vrijdag ontkende
de heer Kuyper den minister van ko
loniën te hebben beschuldigd van be
ginsel-verzaking. Sprekers eenige be
doeling was geweest bij de Indische
begrooting de regeering vriendschappe
lijk te waarschuwen, waarvoor hem
eer een woord van waardeering dan
een ongepast lesje toekwam. Spr. heeft
dus niet gekrenkt, maar wel is hem
leed berokkend.
Hij vroeg of de door Minister Heems
kerk namens het geheele Kabinet af
gelegde verklaring als een oorlogsver
klaring moet worden opgevat.
De Minister van Koloniën betoogde
dat er bij den heer Kuyper een mis
verstand bestond. Hij hoopte dat deze
afgevaardigde zulks zou iuzien, dat
voor ontstemming geen reden bestaat
Spreker heeft alleen willen zeggen dat
er thans in Indië geen sprake kon zijn
van toepassing van de regel dat het
bijzonder onderwijs regel en bet open
baar aanvulling moet zijn.
Bij het verder debat verzekerde Mi
nister Heemskerk nogmaals dat de re
geering, zoover dit van haar afhangt
de totstandkoming van de ziekte- en
ouderdomsverzekering nog in dit jaa
zal bevorderen.
In de vergadering der Kamer van
gisteren antwoordde de Minister van
Waterstaat bij het voortgezet water
staatsdebat, aan den heer Vorsterman
van Oyen, die verschillende Neuzensche
belangen had bepleit, dat de belangen
van de betrokken personen bij haven
bassins te Neuzen voldoende gewaar
borgd zijn bij de overeenkomst tot ex
ploitatie met de spoorwegmaatschappij
Onder meer door de opzeggingsclasisule
De Minister verzekerde voorts dat de
regeering tot de Belgische regeering een
krachtig vertoog heeft gericht om Ter
Neuzen in het genot te laten van het
uitzonderingsspoorwegtarief voor het
vervoer van steenkolen enz. De Min
merkte verder aan den heer Vorsterman
van Oyen, die onder meer nog had
betoogd dat men door het maken van
een sluis achter Neuzen verzouting van
het kanaal Gent—Neuzen had kunnen
voorkomen, op, dat deze aangelegenheid
zijn departement niet betrof.
M. Crt.
AXEL, 12 December 1911
Zaterdagavond hield de heer C. Zwa
german, zuivelconsulent te Middelburg,
daartoe aangezocht door de geitenfok-
vereenigingen St. Gregorius en Ter Ver
betering alhier, op de bovenzaal van
dhr. Gilijamse eene lezing over de ver
betering van het geitenras en de be
moeiingen der geitenfokvereenigingen
kinderen zijn altijd iets heerlijksIk
heb er ook drie!* zei hij. »Als u weer
eens in Körlin komt, dan vereert u mij
zeker weer met een bezoek, majoor
»Zeker, meneer Emke. Zeer zeker I*
De winkelbel klonk als vroeger.
Precies diezelfde schrille klank als vroe
ger acht jaar geleden.
Gudareza trad naar buiten. De frissche
lucht deed hem goed. Zeelucht, over
gewaaid van de Oostzee-kust.
De kleinkinderen speelden nu aan het
strand. Zij hadden een groot fort in het
zand gebouwd en grootvader moest dat
vandaag nog mee inwijden. Hij was
plechtig uitgenoodigd. Als hij niet te
laat wilde komen, was het hoog tyd.
Hij liep vlugger dan toen hij kwam.
Hij voelde zich verlicht. En hij dacht
DodoDie heeft het van ons
allen het best begrepen. Die heeft zich
een burcht gebouwd -- een vasten burcht
van geluk. Als ik maar weer haar
vroolijkeu lach hoor
EINDE.
Met de stelling, dat eene goede, sma
kelijke voeding een van de hootdeischen
is voor de ontwikkeling van het men-
schelijk lichaam, als inleiding, kwam
spr. tot de conclusie, dat degenen, die
uit gebrek aan flnantieele middelen
niet altijd de gewenschte voedingsarti
kelen kunnen koopen, zich door het
bezit van een goede melkgeit, die arti
kelen toch kunnen verschaffen.
Spreker zei geitenmelk is beter dan
koemelk en bewees zulks door de be-
standdeelen van beide te vergelijken.
Geitenmelk komt vooral ten goede
aan zwakke en ziekelijke kinderen en
is voor de voeding in 't algemeen zeer
aan te bevelen.
En daarom stelt zich de Provinciale
Bond van geitenfokvereenigingen, waar
van spr. voorzitter is, tot ideaal, dat
iedere landarbeider en klein burger in
het bezit kome van één, zoo mogelijk
twee goede melkgeiten.
Door goede melkgeiten wordt dan
verstaan een gezonde en sterke geit,
die in staat is om, na 2 lammeren ge
worpen te hebben, nog jaarlijks 42 tot
48 weken een flinke hoeveelheid (6 a
700 Liter) melk te geven.
Weliswaar zijn er nog betere, meer
productieve geiten, maar metditgegeven
kan worden volstaan. Te meer, omdat
de Zesuwsche geiten over 't algemeen
nog lang zoo ver niet zijn.
Met de veredelde Duitsche en Vlaam
sche geiten vormen deze nog een reus
achtig contrast.
Niet omdat b. v. de Saanengeiten wit,
kortharig en hoornloos zijn, want-of
schoon daarnaar gestreefd mag worden,
dweept spr. niet met kleur of horens,
maar het verschil komt vooral uit in
den bouw, de gezondheid en de melk
productie dier sikjes.
Als oorzaken noemde spr. daarvan
dat le hier tot nu toe de zorg voor
dieren te gering is en ten 2de dat er
nog grove fouten schuilen in de fokkerij
En die oorzaken weg te nemen is nu
juist het werk der .vereenigingen.
De heer Zwagerman gaf daarom ver
schillende practische wenken, welke
zeer goed zonder groote kosten kunnen
worden opgevolgd. Want een geit mag
vooral niet meer kosten, dan ze op
brengthet zij geen luxe-artikel.
De vereenigingsbesturen moeten z. i,
werken op uitbreiding van het leden
tal, verbetering der stalling, voeding,
fokkerij, het opfokken van geiten en
aandringen op het bijhouden van melk-
lijsten en stamboeken.
Aldus werkend kunnen de vereeni
gingen rekenen op medewerking van
den Provincialen bond, die zooals be
kend is, reeds door Rijk, Provincie en
particulieren gesteund wordt.
Mej. A. O. Steijn, onderwijzeres
te Hoek, is benoemd tot onderwijzeres
aan eene openbare school te Dedems-
vaart.
Nabij Koewacht, gemeente Ste-
kene, werden Donderdagnacht ten na-
deele van den landbouwer A. M. een
30 kippen en van de landbouwster C.
c.a. 1000 K.G. aardappelen gestolen.
Even over de grens, Koewacht (dorp),
wilde dezer dagen een smokkelaar des
nachts een prachtige vaars België
binnen smokkelen. Twee douanen
trachtten den smokkelaar het dier af
te nemen, maar deze bood tegenstand.
De douanen maakten een eind aan de
zaak door met hun revolver op de koe
een schot te lossen zij werd toen af
gemaakt en geslacht naar Selzaete
overgebracht, om daar te worden ver
kocht. De smokkelaar wist door een
haastige 'vlucht te ontkomen.
M\ Crt.
Het Provinciaal Watersnood Comité
in Zeeland ontving nog, naar aanleiding
van de stormramp, van de collecten te
Houtenisse ƒ447.90, Graauw 247.15,
Zaamslag 235.40, Philippine f 220.90,
Clinge 190.79, Hulst 157.445, Stop
peldijk j 142.30, Axel 120.09, Sas van
Gent 105.31, Óssenisse 88.50, Hoek
ƒ87.02, Boschkapeile ƒ79.10, Westdorpe
ƒ70.60, Zuiddorpe 56.02, Hengstdijk
54.45, Koewacht 42.69, St. Jansteen
37 en Overslag 17.90.
Het totaal der geheele opbrengst is
nu ƒ45.988.735.
Over het Eiwit.
Een der meest waardevolle bestand-
deelen van het voedsel, zoowel voor
mensch als dier, is het eiwit. De vor
ming van het eiwit in de natuur, is
uitsluitend het werk van de plant.
Het planteneiwit is de grondstof van
de eiwitstoffen in het menschelijk en
dierlijk lichaam. Alle eiwitstoffen, dus
ook het planteneiwit, zijn opgebouwd
uit koolstof, waterstof, stikstof, zuurstof
en zwavel. Ongeveer het zesde deel
van het eiwit bestaat uit stikstof, dus
bevat eiwit 16% stikstof. Hieruit
zien wij, dat de stikstof bij de vorming
vanhet eiwit eene belangrijke rol
speelt. Alle planten, dus ook de land
bouwgewassen, moeten de stikstof, welke
zij voor de vorming van het eiwit
noodig hebben, uit den bodem halen.
Ten deele maken de peulgewassen
hierop eene uitzondering, daar zy een
deel van de noodige stikstof uit de
lucht halen. Het ligt dus voor de hand,
dat de bodem altijd rijk voorzien moet
zijn van opneembare stikstof, alsmede,
dat de landbouwgewassen, welke rij
kelijk bemest worden met Chilisalpeter,
ook rijker worden aan eiwit, m. a. w.
dat door deze bemesting hun eiwit
gehalte stijgt. Zoo wijst de bekende
landbouwkundige Stützer er op, dat uit
talrijke proeven is gebleken, dat bij
graangewassen door eene bemesting
met Chilisalpeter het eiwitgehalte toe°
nam met 1 procent. Door deze stijging
neemt natuurlijk ook de voederwaarde
toeinzonderheid is dit het geval met
rogge, gerst en haver, en zoo ook met
het hooi. Volgens eene analyse van
het landbouwproefstation te Munster
bevatte weidehooi, onbemest15.2
ruw eiwit en 3.04% verteerbaar eiwit,
bemest met kaïniet en slakkenmeel
16.65% ruw- en 6.57 verteerbaar
eiwit, bemest met kaïniet, slakkenmeel
en 250 K.G. Chilisalpeter per H.A.,
18.01% ruw- en 7.9% verteerbaar
eiwit. Zoo was dan door eene bemesting
met Chilisalpeter het gehalte aan ver
teerbaar eiwit van het hooi gestegen
met 7.9% - 6.57% 1.33%. Er
zijn altijd nog menschen, die meenen,
dat door eene bemesting met Chili wel
de hoeveelheid hooi vermeerdert, maar
dat het gehalte er minder door wordt.
Voor hen is bovenstaande analyse zeer
leerzaam. Daar het voor melk- en
mestvee van groot belang is, dat zij
eiwitrijk voeder krijgen, is het wen-
schelijk, dat de landbouwer er naar
streeft, om het eiwitgehalte van zijn
veevoeder te verhoogen en dat hij
daarbij gebruik maakt van de middelen,
welke de tegenwoordige landbouwweten
schap hem aanbiedt.
Thans is door den minister van oorlog
bepaald dat met 1 Januari as. het
algemeen depot van discipline te Vlis
singen zal worden opgeheven.
Te Haarlem is een kofïiehuisbe-
diende uit Prinsenhage aangehouden
die daar eenige dagen geleden f 200
gestolen heeft en het geld verteerd
heeft te Antwerpen en Brussel.
- Onlangs is een zangeres te New-
York, zekere mevrouw Shanks, in een
restaurant overleden, na uit een flesch,
met het etiket Vermouth, een glas
gedronken te hebben. Het onderzoek
schijnt bewezen te hebben dat de on
gelukkige het slachtoffer is geworden
van een grap, van zekeren heer Tottem,
een makelaar in onroerend goed, die
in staat van dronkenschap verkeerde
de flesch met vergif op de tafel
had geplaatst. De ploert en vijf andere
heeren zijn aangehouden.