Gemengd Nieuws.
Rechtszaken.
De Koningin-Moeder heeft zich naar
Cintra begeven
Men verneemt uit Londen, dat vluch
telingen uit Portugal een telegram
hebben ontvangen, meldende dat in
een proclamatie de republiek is afge
kondigd en het koninklijk paleis in
handen der opstandelingen is.
Volgens een telegram uit Cintra, zou
Lissabon in handen der revolutionnairen
zijnde koning zou aan boord van een
Portugeesche torpedoboot ontkomen zijn
uit Lissabon, oin 11 u. 30 v. m. Om
8 uur '8 morgens maakten de troepen»
die de regeering trouw waren gebleve
en op de Don Pedro plaats waren op
gesteld, gerueene zaak met de revoluti
onnairen en trokken naar hun kazernes
terug. De menigte juichte en riep
Leve de Republiek
De opstandelingen hebben alle open
bare gebouwen aangevallen, rukten de
vroegere Portugeesche vlag er af en
verscheurden <jie.
Om 12 uur heeft de republikeinsche
leider Eusebio Leao van at het balkon
van het stadhuis te Lissabon een rede
voering gehouden. Hij zei, dat hij de
orde in de stad aan de zorg der burgers
en van de politie toevertrouwde. Eer
biedigt, zei hy, de openbare en parti
culiere gebouwen en het leven van alle
personen, wie dan ook, want de repu
bliek is edelmoedig en groot van ziel
Een groote menigte heeft deze woorden
levendig toegejuicht.
De oorlogsschepen, die vuur gaven
op de stad en vooral op de ministeries,
die het Handelsplein omgeven, en op
het paleis Necessidades, hebben schade
veroorzaakt aan de openbare gebouwen
Het geweervuur in de benedenstad heeft
slachtoffers gemaakt. Men begrootte
(tot Woensdagavond) het aantal dooden
reeds op 100 en het aantal gewonden
op veel meer. Ook zyn eenige voorbij
gangers gedood. Behalve uit de dorpen
aan den anderen oever van de Taag
tegenover Lissabon, te Barreiro en Se-
tubal, komen uit andere plaatsen van
het land geen berichten over onlusten
De politieke toestand.
De ernstige gebeurtenissen hier boven
vermeld, komen nietgeheel onverwacht,
ofschoon men aan een overrompeling
van het koninklijk paleis natuurlijk
nog niet dacht. Dat een deel van het
leger, de artillerie en de heele marine
tot de opstandelingen beüooren, lijkt
aan den eenen kant zeer bedenkelijk
anderzyds is 't misschien juist een aan
wijzing, dat de gevechten niet te lang
zullen aanhouden het schijnt wel, dat
de groote meerderheid der militaire
macht den opstand steunt, zoodat de
kleine minderheid er misschien niet
lapg tegen op zal kunnen.
Verscheidene eigenaren en rijke
kooplieden hebben hun geld naar het
buitenland gezonden teneinde hun have
en goed in geval van opstand te redden.
De partij van het Hof heeft .het bewijs
gegeven zeer laksch te zyn en men is
er van overtuigd dat zij geen weerstand
zal kunnen bieden aan den opstand.
Omtrent de drijfveer tot deze politieke
onlusten meldt men, dat in den laatsten
tijd vooral koning Manuel het onder
werp is geweest van scherpe critiek.
Temeer omdat hij te weinig steun heeft
gegeven aan de monarchie, door gebrek
aan ijver eensdeels, door volslagen
gemis aan belangstelling in de politieke
quaesties, en dan door zijn particulier
leven, dat hem den laatsten tijd de
achting deed verliezen van hen op
wiens aanhang hij kon rekenen, zoomede
van allen die de katholieke kerk trouw
blijven. Aan de andere zijde hebben
de republikeinsche bladen onlangs de
vraag naar een hervorming der con
stitutie weer sterker naar voren doen
komen en heeft men van die zijde
aangedrongen op'eeu referendum, als
het beste middel om de gevoelens van
het volk te leeren kennen. Uit door
de Times ontvangen telegrammen blijkt
dat er onder de officieren der marine
republikeinen zijn, terwijl ook wordt
aangenomen dat zelfs de conservatieven
verdacht kunnen worden, althans velen
van hen, de hand in den opstand te
hebben. Tenslotte herinnert het blad
aan de laatste verkiezingen en hoe uit
vrees voor revolutie de oorlogsschepen
verweg de Taag zijn afgezonden.
Tot zoover de Times. Koning Manuel
is 2 Februari 1908, na den moord op
koning Carlos I en den kroonprins, op
den troon gekomen de voorgeschiedenis
van dien moord behoeven wij hier niet
op te halen. Franco, de gehate dictator,
moest na den moord vluchten. De
jonge koning wilde verzoening
schafte ettelijke onderdrukkingswetten
af en de troonrede, waarmee 29 April
de nieuwe Kamer werd geopend, be
loofde allerlei hervormingen. Intusschen
is het sinds koning Manuel's opvolging
nog niet kalm geweest; talrijke kabi
netten volgden elkaar op en eindelijk
sloeg nu de crisis in een revolutie over,
Intusschen heeft de Koning er het
leven afgebracht en de republiek
uitgeroepende bevestiging van deze
beide feiten kan men nu wel voor
stellig houden. Waar overigens de ont
troonde koning thans vertoeft is nog
geheel onzeker. Belangrijker dan
vraag, waar de jeugdige Manuel op
'toogenblik over zijn zonden zit na te
denken, is het feit, dat het afkondigen
der republiek door bijna alle berichten
wordt bevestigd. Zelfs heeft men al
vliegensvlug een voorloopig bewind
samengesteld.
Zij, die de republiek Portugal geest
driitig hebben begroet, beginnen al in te
zien dat hun opwinding voorbarig is
geweest. Het blijkt al dat het voor
loopig bewind zelfs in Lissabon den
toestand nog geenszins meester is. De
regeering neemt nog voortdurend maat
regelen, en men verzekert, dat de
koningsgezinde troepen over versterkte
kampen beschikken en dus tot alles
in staat zijn. Een tamelijk hardnekkig
gerucht wil, dat uit Oporto koningsge
zinde troepen naar de hoofdstad zullen
oprukken.
Het is dus nog onzeker
ie. of de republikeinen in Lissabon
den toestand meester kunnen blijven
2e. of zij, wanneer zij de hoofstad
hun macht hebben, een mogelijk
koningsgezinde beweging uitde pro
vinciën niet alleen het hoofd kunnen
bieden, maar ook voor goed onder
drukken.
Hiermee is de toestand beknopt weer
gegeven vóór den opstand. Hoe die
nu is en later worden zal valt natuurlijk
moeilijk te zeggen, daar eensdeels deze
dagelijks verandert en anderdeels de
telegrammen niet alle even geloof
waardig zijn.
Bij Kon. Besluit van 3 dezer zijn
benoemd tot dijkgraaf van het water
schap Cadzand P. Erasmus Jz. te Cad
zand tot dijkgraaf van de Kleine Molen
polder H. J. van den Ouden te Neuzen.
Verder tot voorzitter van het bestuur
van het waterschap Uitwatering door de
sluizen bij Nummer Een in den Hoofd
plaatpolder I. de Hullu te Schoondijke
gezworene van den Piersempolder
AXSL, 7 October 1910.
Woensdag had alhier ten overstaan
van den waarnemend notaris J. A.
Drogmans te Axel ten verzoeke van
de wed. en erven J. J. Hemelaar de
toewijzing plaats van éen woonhuis
(voorheen tolhuis), verdere aanhoorig-
heden en erf te Axel (Drie Schouwen)
groot 2 aren 46 centiaren, waarvan
kooper werd Ch. L. Mattelé, commis
sionnair te Axel voor 2400.
Tot lid van den raad der gemeente
Hoek is gekozen de heer Joh. Dekker
met 156 van de 264 geldige stemmen.
De heer A. de Keuning verkreeg er 108.
Er is in, onze provincie niet één
gemeente waar in den laatsten tijd zoo
veel verandering in grondbezit voorkomt
als te Biervliet.
Niet alleen zijn er eenige hofsteden,
maar bovendien nog vele kavels bouw-
weiland in andere handen over
gegaan.
Dezer dagen kochten eenige IJzen-
dijksche speculanten een Biervlietsche
hofstede van een Gentschen eigenaar
pit de hand voor meer dan 200.000 frs.
De hoeve wordt nu in gedeelten én
uit de hand èn publiek verkocht.
M. Crt.
P. Kielman te Neuzen.
Tot leden van de besturen der water-
keeringen zijn benoemdbij de cal.
Hoofdplaat- en ThomaespoUers H. J. Cam-
maert te Hoofdplaat en C. B. Temmer
man te IJzendijkebij het cal. water
schap Tienhonderd en Zwarte J. Risseeuw
Cadzand, en bij het cal. waterschap
Walzoorden J. van Dixhoorn te Hon-
PREDIKBEURTEN TE AXEL.
Zondag 9 October 1910.
Ned. Herv. Kerk.
Voonn. 9 ure Ds. J. B. T. Hugenholtz.
(Bed. H. Avondm.)
Nam. 2 ure Ds. J. B. T. Hugenholtz.
(Dankzegging.)
Gereformeerde Kerken.
Kerk A.
Ds. J. H. Lammertsma.
Ds. J. H. Lammertsma.
Kerk B
Ds. Chr. Bruins.
Ds. Chr. Bruins.
Gereformeerde Kerk (Weststraat.)
Voorin. 9 ure Leeskerk.
Nam. 2 ure Leeskerk.
Voorm. 9 ure
Nam. 2 ure
Voorm. 9 ure
Nam. 2 ure
Arrond. Rechtbank te Middelburg.
Zitting van 7 October 1910.
F. M., 24 j., landbouwer,
wonende te Hontenisse,
A. W, S., 15 j., stationstelegrambe
steller te Axel, is wegens diefstal ver
oordeeld tot 3 maanden tuchtschool.
E. S., 19 j., arbeidster te Axel, is
wegens alsvoren veroordeeld tot 1 week
gevangenisstraf.
J. L. K., 19 j., werkman te Sas van
Gent is wegens alsvoren veroord tot
15 boete of 12 dagen hechtenis.
J. E. E., 12 j., koewachter te Axel,
wegens alsvoren veroord. tot 3
boete of 1 week tuchtschool.
A. C. S. C., 24 j., kleermaker te
Hontenisse, is wegens strooperij met
inklimming veroord. tot 3 boete of 3
dagen hecht.
P. F. D., 33 j., werkman te Hontenisse,
wegens het niet voldoen aan het
bevel van een ambtenaar veroord. tot
f 10 boete of 10 dagen hecht.
D. M. T., 28 j., huisvr. van E. B,
te St. Jansteen, is wegens beleediging
van een ambtenaar veroord. tot f 10
boete of 10 dagen hecht.
Door J
geboren en
gedetineerd te Middelburg, is hooger
beroep aangeteekend tegen het vonnis
der Arrondissements-Rechtbank aldaar
d. 23 Sept. j.l. waarbij hij ter zake
van zware mishandeling is veroordeeld
tot eene gevangenisstraf van 6 jaren.
Ook de officier van Justitie teekende
appèl tegen genoemd vonnis aan.
Door de Arrondissements-Recht
bank is rechtsingang verleend met
gevangenhouding en verwijzjng naar
de terechtzitting tegen W. F. v. d. B.,
72 j., geboren te Axel, zonder vaste
woonplaats, gedetineerd, ter zake van
bedelarij.
Door de Belgische regeering is de
itlevering gevraagd van L. M., 60 j.,
geboren te Bassevelde, vroeger wonende
Eeclo en Gent, thans wonende te
Sas van Gent en verblijvende in het
huis van bewaring te Middelburg op
grond van een arrest van het Hof van
Beroep te Gent, waarbij hij ter zake
van onzedelijke handelingen met kin
deren beneden den leeftijd, van 11 jaren
en openbare schennis der eerbaarheid
is veroordeeld tot eene gevangenisstraf
van 9 maanden.
De vergiftigingszaak te Hoorn.
dader J. J. B., die, zooals in ons vod
nummer is gemeld, gearresteerd j
trok spoedig na het gebeurde ten hui!
van den heer Markus de aandacht doo
zijn vreemcft houding. Uit het naui
gezette onderzoek, dat de politie insteli
bleek dat hij verleden week naar Au
sterdam en naar Haarlem is gewees
waar zijn vader een bakkerij houdt
Nadat de politie voldoende zekerhei
had dat B. de dader was, arresteeerd
zij hem in zijn winkel te Hoorn.
Op het politie-bureau waar hij
verhoor werd genomen, heeft hij ee
volledige bekentenis afgelegd. De taai
moet uit Haarlem naar Amsterdam ei
vandaar naar Hoorn getransporteerd zijn
De toestand van het dienstmeisje
beterend.
De dader is werkzaam bij een ad
vocaat te Hoorn. Te zijnen huize
gevestigd een bestelhuis van de Holl
Spoor. Hij was vroeger evenals di
heer Markns gemeentebode te Hoort
In deze betrekking heeft hij zich schuldig
gemaakt aan verduistering van markt
gelden welke verduistering toen door
Markus werd ontdekt. Hierdoor ont
stond een veete tusschen den he#
Markus en B. Laatstgenoemde heeff
zich meermalen uitgelaten zich noJ
wel eens te zullen wreken op Markus,
Opmerkelijk is het dat de dader bij de
begrafenis van het slachtoffer tegen
woordig was, schijnbaar om alle ver
denking op hem weg te nemen.
De taart is te Haarlem gekocht ei
in een café aldaar vergiftigd.
Arp.
Ergerlijk. Een tweetal jeugdige
marechaussees uit Zwolle, die Zondag
avond te Deventer aan 't passagieren
waren, geraakten o.m. te land in een
kroeg, tevens clandestiene dansgelegen
heid. Ze kregen het daar weldra te
kwaad. Oorzaak de vrouw natuurlijk;!)
Het werd een formeel gevecht, de
inventaris moest het ontgelden; de
kastelein werd door een sabelhouw
zwaar aan den arm gewond.
Onder geleide van een 3-tal agenten
en den inspecteur van politie werden
de „ordebewaarders" naar het politie
bureau gebracht, waar de commandant
der marechaussee een onderzoek in
stelde.
Dat de vreemdsoortige stoet (de beide
marechaussees waren in uniform) een
geduchten volksoploop veroorzaakte,
kan men begrijpen. (Avp.)
Men schrijft uit Rijssen aan de
N. R. Crt.:
„Het volgende onverkwikkelijke too-
neel speelde zich Zondagochtend bij de
godsdienstoefening in de Ned. Herv.
Kerk af
Tengevolge van 't vertrek van ds.
Gunning naar Oud-Beijerland is er hier
een vacature in de Ned. Herv. Gem.
Zondagvoormiddag nu trad hier in de
kerk op ds. van de Flier, orthodox
predikant te Ootmarsum, zoon van
wijlen den Hofprediker. Toen deze
Gezang 77 liet zingen, verlieten ver
scheidene menschen de kerk en toen
later een paar verzen van Gezang 189
zouden gozongen worden, stroomde byna.
de geheele kerk leeg. Slechts een 60
menschen bleven er over. Alle kerke-
raadsleden, op één na, gingen ook
heen, als protest tegen het laten zingen
van Gezangen. Toen de dominee na
kerktijd op straat verscheen, vergezeld
van een kerkeraadslid, werd er gefloten.
Er zijn nog meer orthodoxe ringpredi-
kanten, voorstanders van de gezangen,
die op hun beurt zullen optreden".
Er kunnen dus nog meer dergelijke
protesten" worden verwacht.
De heer W. K., te Boskoop, ge
meente-bouwkundige en directeur der
gemeente-waterleiding en gasfabriek,
is spoorloos verdwenen, zonder orde op
zijn zaken te hebben gesteld. Men
vermoedt, dat hij het land heeft ver-