Gemengd Nieuws. Rechtszaken. De Koningin-Moeder heeft zich naar Cintra begeven Men verneemt uit Londen, dat vluch telingen uit Portugal een telegram hebben ontvangen, meldende dat in een proclamatie de republiek is afge kondigd en het koninklijk paleis in handen der opstandelingen is. Volgens een telegram uit Cintra, zou Lissabon in handen der revolutionnairen zijnde koning zou aan boord van een Portugeesche torpedoboot ontkomen zijn uit Lissabon, oin 11 u. 30 v. m. Om 8 uur '8 morgens maakten de troepen» die de regeering trouw waren gebleve en op de Don Pedro plaats waren op gesteld, gerueene zaak met de revoluti onnairen en trokken naar hun kazernes terug. De menigte juichte en riep Leve de Republiek De opstandelingen hebben alle open bare gebouwen aangevallen, rukten de vroegere Portugeesche vlag er af en verscheurden <jie. Om 12 uur heeft de republikeinsche leider Eusebio Leao van at het balkon van het stadhuis te Lissabon een rede voering gehouden. Hij zei, dat hij de orde in de stad aan de zorg der burgers en van de politie toevertrouwde. Eer biedigt, zei hy, de openbare en parti culiere gebouwen en het leven van alle personen, wie dan ook, want de repu bliek is edelmoedig en groot van ziel Een groote menigte heeft deze woorden levendig toegejuicht. De oorlogsschepen, die vuur gaven op de stad en vooral op de ministeries, die het Handelsplein omgeven, en op het paleis Necessidades, hebben schade veroorzaakt aan de openbare gebouwen Het geweervuur in de benedenstad heeft slachtoffers gemaakt. Men begrootte (tot Woensdagavond) het aantal dooden reeds op 100 en het aantal gewonden op veel meer. Ook zyn eenige voorbij gangers gedood. Behalve uit de dorpen aan den anderen oever van de Taag tegenover Lissabon, te Barreiro en Se- tubal, komen uit andere plaatsen van het land geen berichten over onlusten De politieke toestand. De ernstige gebeurtenissen hier boven vermeld, komen nietgeheel onverwacht, ofschoon men aan een overrompeling van het koninklijk paleis natuurlijk nog niet dacht. Dat een deel van het leger, de artillerie en de heele marine tot de opstandelingen beüooren, lijkt aan den eenen kant zeer bedenkelijk anderzyds is 't misschien juist een aan wijzing, dat de gevechten niet te lang zullen aanhouden het schijnt wel, dat de groote meerderheid der militaire macht den opstand steunt, zoodat de kleine minderheid er misschien niet lapg tegen op zal kunnen. Verscheidene eigenaren en rijke kooplieden hebben hun geld naar het buitenland gezonden teneinde hun have en goed in geval van opstand te redden. De partij van het Hof heeft .het bewijs gegeven zeer laksch te zyn en men is er van overtuigd dat zij geen weerstand zal kunnen bieden aan den opstand. Omtrent de drijfveer tot deze politieke onlusten meldt men, dat in den laatsten tijd vooral koning Manuel het onder werp is geweest van scherpe critiek. Temeer omdat hij te weinig steun heeft gegeven aan de monarchie, door gebrek aan ijver eensdeels, door volslagen gemis aan belangstelling in de politieke quaesties, en dan door zijn particulier leven, dat hem den laatsten tijd de achting deed verliezen van hen op wiens aanhang hij kon rekenen, zoomede van allen die de katholieke kerk trouw blijven. Aan de andere zijde hebben de republikeinsche bladen onlangs de vraag naar een hervorming der con stitutie weer sterker naar voren doen komen en heeft men van die zijde aangedrongen op'eeu referendum, als het beste middel om de gevoelens van het volk te leeren kennen. Uit door de Times ontvangen telegrammen blijkt dat er onder de officieren der marine republikeinen zijn, terwijl ook wordt aangenomen dat zelfs de conservatieven verdacht kunnen worden, althans velen van hen, de hand in den opstand te hebben. Tenslotte herinnert het blad aan de laatste verkiezingen en hoe uit vrees voor revolutie de oorlogsschepen verweg de Taag zijn afgezonden. Tot zoover de Times. Koning Manuel is 2 Februari 1908, na den moord op koning Carlos I en den kroonprins, op den troon gekomen de voorgeschiedenis van dien moord behoeven wij hier niet op te halen. Franco, de gehate dictator, moest na den moord vluchten. De jonge koning wilde verzoening schafte ettelijke onderdrukkingswetten af en de troonrede, waarmee 29 April de nieuwe Kamer werd geopend, be loofde allerlei hervormingen. Intusschen is het sinds koning Manuel's opvolging nog niet kalm geweest; talrijke kabi netten volgden elkaar op en eindelijk sloeg nu de crisis in een revolutie over, Intusschen heeft de Koning er het leven afgebracht en de republiek uitgeroepende bevestiging van deze beide feiten kan men nu wel voor stellig houden. Waar overigens de ont troonde koning thans vertoeft is nog geheel onzeker. Belangrijker dan vraag, waar de jeugdige Manuel op 'toogenblik over zijn zonden zit na te denken, is het feit, dat het afkondigen der republiek door bijna alle berichten wordt bevestigd. Zelfs heeft men al vliegensvlug een voorloopig bewind samengesteld. Zij, die de republiek Portugal geest driitig hebben begroet, beginnen al in te zien dat hun opwinding voorbarig is geweest. Het blijkt al dat het voor loopig bewind zelfs in Lissabon den toestand nog geenszins meester is. De regeering neemt nog voortdurend maat regelen, en men verzekert, dat de koningsgezinde troepen over versterkte kampen beschikken en dus tot alles in staat zijn. Een tamelijk hardnekkig gerucht wil, dat uit Oporto koningsge zinde troepen naar de hoofdstad zullen oprukken. Het is dus nog onzeker ie. of de republikeinen in Lissabon den toestand meester kunnen blijven 2e. of zij, wanneer zij de hoofstad hun macht hebben, een mogelijk koningsgezinde beweging uitde pro vinciën niet alleen het hoofd kunnen bieden, maar ook voor goed onder drukken. Hiermee is de toestand beknopt weer gegeven vóór den opstand. Hoe die nu is en later worden zal valt natuurlijk moeilijk te zeggen, daar eensdeels deze dagelijks verandert en anderdeels de telegrammen niet alle even geloof waardig zijn. Bij Kon. Besluit van 3 dezer zijn benoemd tot dijkgraaf van het water schap Cadzand P. Erasmus Jz. te Cad zand tot dijkgraaf van de Kleine Molen polder H. J. van den Ouden te Neuzen. Verder tot voorzitter van het bestuur van het waterschap Uitwatering door de sluizen bij Nummer Een in den Hoofd plaatpolder I. de Hullu te Schoondijke gezworene van den Piersempolder AXSL, 7 October 1910. Woensdag had alhier ten overstaan van den waarnemend notaris J. A. Drogmans te Axel ten verzoeke van de wed. en erven J. J. Hemelaar de toewijzing plaats van éen woonhuis (voorheen tolhuis), verdere aanhoorig- heden en erf te Axel (Drie Schouwen) groot 2 aren 46 centiaren, waarvan kooper werd Ch. L. Mattelé, commis sionnair te Axel voor 2400. Tot lid van den raad der gemeente Hoek is gekozen de heer Joh. Dekker met 156 van de 264 geldige stemmen. De heer A. de Keuning verkreeg er 108. Er is in, onze provincie niet één gemeente waar in den laatsten tijd zoo veel verandering in grondbezit voorkomt als te Biervliet. Niet alleen zijn er eenige hofsteden, maar bovendien nog vele kavels bouw- weiland in andere handen over gegaan. Dezer dagen kochten eenige IJzen- dijksche speculanten een Biervlietsche hofstede van een Gentschen eigenaar pit de hand voor meer dan 200.000 frs. De hoeve wordt nu in gedeelten én uit de hand èn publiek verkocht. M. Crt. P. Kielman te Neuzen. Tot leden van de besturen der water- keeringen zijn benoemdbij de cal. Hoofdplaat- en ThomaespoUers H. J. Cam- maert te Hoofdplaat en C. B. Temmer man te IJzendijkebij het cal. water schap Tienhonderd en Zwarte J. Risseeuw Cadzand, en bij het cal. waterschap Walzoorden J. van Dixhoorn te Hon- PREDIKBEURTEN TE AXEL. Zondag 9 October 1910. Ned. Herv. Kerk. Voonn. 9 ure Ds. J. B. T. Hugenholtz. (Bed. H. Avondm.) Nam. 2 ure Ds. J. B. T. Hugenholtz. (Dankzegging.) Gereformeerde Kerken. Kerk A. Ds. J. H. Lammertsma. Ds. J. H. Lammertsma. Kerk B Ds. Chr. Bruins. Ds. Chr. Bruins. Gereformeerde Kerk (Weststraat.) Voorin. 9 ure Leeskerk. Nam. 2 ure Leeskerk. Voorm. 9 ure Nam. 2 ure Voorm. 9 ure Nam. 2 ure Arrond. Rechtbank te Middelburg. Zitting van 7 October 1910. F. M., 24 j., landbouwer, wonende te Hontenisse, A. W, S., 15 j., stationstelegrambe steller te Axel, is wegens diefstal ver oordeeld tot 3 maanden tuchtschool. E. S., 19 j., arbeidster te Axel, is wegens alsvoren veroordeeld tot 1 week gevangenisstraf. J. L. K., 19 j., werkman te Sas van Gent is wegens alsvoren veroord tot 15 boete of 12 dagen hechtenis. J. E. E., 12 j., koewachter te Axel, wegens alsvoren veroord. tot 3 boete of 1 week tuchtschool. A. C. S. C., 24 j., kleermaker te Hontenisse, is wegens strooperij met inklimming veroord. tot 3 boete of 3 dagen hecht. P. F. D., 33 j., werkman te Hontenisse, wegens het niet voldoen aan het bevel van een ambtenaar veroord. tot f 10 boete of 10 dagen hecht. D. M. T., 28 j., huisvr. van E. B, te St. Jansteen, is wegens beleediging van een ambtenaar veroord. tot f 10 boete of 10 dagen hecht. Door J geboren en gedetineerd te Middelburg, is hooger beroep aangeteekend tegen het vonnis der Arrondissements-Rechtbank aldaar d. 23 Sept. j.l. waarbij hij ter zake van zware mishandeling is veroordeeld tot eene gevangenisstraf van 6 jaren. Ook de officier van Justitie teekende appèl tegen genoemd vonnis aan. Door de Arrondissements-Recht bank is rechtsingang verleend met gevangenhouding en verwijzjng naar de terechtzitting tegen W. F. v. d. B., 72 j., geboren te Axel, zonder vaste woonplaats, gedetineerd, ter zake van bedelarij. Door de Belgische regeering is de itlevering gevraagd van L. M., 60 j., geboren te Bassevelde, vroeger wonende Eeclo en Gent, thans wonende te Sas van Gent en verblijvende in het huis van bewaring te Middelburg op grond van een arrest van het Hof van Beroep te Gent, waarbij hij ter zake van onzedelijke handelingen met kin deren beneden den leeftijd, van 11 jaren en openbare schennis der eerbaarheid is veroordeeld tot eene gevangenisstraf van 9 maanden. De vergiftigingszaak te Hoorn. dader J. J. B., die, zooals in ons vod nummer is gemeld, gearresteerd j trok spoedig na het gebeurde ten hui! van den heer Markus de aandacht doo zijn vreemcft houding. Uit het naui gezette onderzoek, dat de politie insteli bleek dat hij verleden week naar Au sterdam en naar Haarlem is gewees waar zijn vader een bakkerij houdt Nadat de politie voldoende zekerhei had dat B. de dader was, arresteeerd zij hem in zijn winkel te Hoorn. Op het politie-bureau waar hij verhoor werd genomen, heeft hij ee volledige bekentenis afgelegd. De taai moet uit Haarlem naar Amsterdam ei vandaar naar Hoorn getransporteerd zijn De toestand van het dienstmeisje beterend. De dader is werkzaam bij een ad vocaat te Hoorn. Te zijnen huize gevestigd een bestelhuis van de Holl Spoor. Hij was vroeger evenals di heer Markns gemeentebode te Hoort In deze betrekking heeft hij zich schuldig gemaakt aan verduistering van markt gelden welke verduistering toen door Markus werd ontdekt. Hierdoor ont stond een veete tusschen den he# Markus en B. Laatstgenoemde heeff zich meermalen uitgelaten zich noJ wel eens te zullen wreken op Markus, Opmerkelijk is het dat de dader bij de begrafenis van het slachtoffer tegen woordig was, schijnbaar om alle ver denking op hem weg te nemen. De taart is te Haarlem gekocht ei in een café aldaar vergiftigd. Arp. Ergerlijk. Een tweetal jeugdige marechaussees uit Zwolle, die Zondag avond te Deventer aan 't passagieren waren, geraakten o.m. te land in een kroeg, tevens clandestiene dansgelegen heid. Ze kregen het daar weldra te kwaad. Oorzaak de vrouw natuurlijk;!) Het werd een formeel gevecht, de inventaris moest het ontgelden; de kastelein werd door een sabelhouw zwaar aan den arm gewond. Onder geleide van een 3-tal agenten en den inspecteur van politie werden de „ordebewaarders" naar het politie bureau gebracht, waar de commandant der marechaussee een onderzoek in stelde. Dat de vreemdsoortige stoet (de beide marechaussees waren in uniform) een geduchten volksoploop veroorzaakte, kan men begrijpen. (Avp.) Men schrijft uit Rijssen aan de N. R. Crt.: „Het volgende onverkwikkelijke too- neel speelde zich Zondagochtend bij de godsdienstoefening in de Ned. Herv. Kerk af Tengevolge van 't vertrek van ds. Gunning naar Oud-Beijerland is er hier een vacature in de Ned. Herv. Gem. Zondagvoormiddag nu trad hier in de kerk op ds. van de Flier, orthodox predikant te Ootmarsum, zoon van wijlen den Hofprediker. Toen deze Gezang 77 liet zingen, verlieten ver scheidene menschen de kerk en toen later een paar verzen van Gezang 189 zouden gozongen worden, stroomde byna. de geheele kerk leeg. Slechts een 60 menschen bleven er over. Alle kerke- raadsleden, op één na, gingen ook heen, als protest tegen het laten zingen van Gezangen. Toen de dominee na kerktijd op straat verscheen, vergezeld van een kerkeraadslid, werd er gefloten. Er zijn nog meer orthodoxe ringpredi- kanten, voorstanders van de gezangen, die op hun beurt zullen optreden". Er kunnen dus nog meer dergelijke protesten" worden verwacht. De heer W. K., te Boskoop, ge meente-bouwkundige en directeur der gemeente-waterleiding en gasfabriek, is spoorloos verdwenen, zonder orde op zijn zaken te hebben gesteld. Men vermoedt, dat hij het land heeft ver-

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1910 | | pagina 2