\o. I.
20e Jaai\g.
Zaterdag 2 1910.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. DIFLEMA\,
AXEL.
Buitenland.
Italië.
Binnenland.
D>t blad verschijnt eiken Dinsdasr- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UIT0EVER
AUVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiön worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Uitbarstingen van de Etna.
Het is met den vuurspuwenden berg
3 Etna weer niet pluis. Sedert eenigen
jd heeft men werking waargenomen
i den krater, die steeds heviger werd,
iteen uitbarstingen uitgestrekten lava-
troom veroorzaakten, welke aanzien-
jke schade tengevolge zal hebben.
In den nacht van Donderdag op
rijdag was de uitbarsting zeer hevig;
j ging gepaard met zeer luid gerom-
el. De hoofdkrater wierp groote stee-
jrwuit. De lavastroom breidt zich uit.
Vrijdag is de werking verminderd,
idat zich nog een hevige schok had
en voelen. De rust keerde terug bij
5 bevolking. Alle gevaar voor de dor-
n Belpasso, Borrello en Nicolosi
heen voorbij.
Maar Maandag maakte de Alpenclub
Catania bekend dat de uitbarsting
van den Etna in hevigheid was toege-
>men. De lava-stroom spoedde voort
splitste zich in 3 takken. Men ver-
emt hevig onderaardsch gerommel,
e bevolking is zeer onder den indruk,
's Nachts is het schouwspel indruk-
•ekkend. Eon stroom van vuur, tien
ilometers lang, zakt langs de hellingen
an den Etna naar beneden, de wolken
erlichtend, terwijl hevig gerommel uit
e ingewanden der aarde als kanon-
edonder opstijgt.
'Veel vreemdelingen zijn uit Palermo
n Syracusa aangekomen, maar het
eklimmen van den berg is moeilijk
n gevaarlijk, ook wegens den regen
ermengd met hagel en sneeuw/die
p den vulkaan valt.
Professor Ricco, bestuurder van het
observatorium van den Etna, is, toen
hij de verschillende kraters wilde vast
stellen, te dicht genaderd en werd dooi
3n asch- en keistroom overvallen. Hij
in met groote moeite ontkomen.
Dinsdag werd de berg weer wat
timer, en de lavastroomen gingen
ngzamer voort.
Die lavastroomen zijn bij deze uit
barsting het meest merkwaardige. Aan
en correspondentie in de BeA. Lokalan-
Ager ontleenen we daarvan de volgende
eschrijving
Langs een moeilijk begaanbaar pad
wam ik op de plaats, waar het einde
an den zuidelijken lavastroom de
•kkers en wijngaarden bereikt. De
genaars van die ten verderf gedoemde
anderijen stonden daar met hunne ge-
innen bijeen. Het vale ochtendlicht:
eschijnt hun bleeke gezichten. Hun
■org uit zich echter niet in breede
;ebaren. Sprakeloos en als versuft zien
«U toe, hoe de meedoogenlooze natuur
kracht de vruchten hunner vlijt ver
nietigt. Hier vallen wijnstokken, met
zoo groote zorg en toewijding gekweekt,
aan het vernielend element ten prooi,
daar worden vruchtboomen, prijkend
I in heerlijken lentedos, door de gloeiende
massa's overstroomd en vernield.
Staande voor deze 25 M. hoogen muur
van roodgloeiende brokken slakken,
wier hitte het gelaat verzengt en wier
zieden en razen iemand verwart, ge
raakt ook hij, die anders voor geen
klein gerucht vervaard is, in verzoeking
om hals over kop op de vlucht te gaan.
Maar weldra gewent men zich aan dien
aanblik. Men bemerkt, dat ook aan
deze plompe Oerkracht grenzen gesteld
zijn, dat ook zij aan bepaalde natuur
wetten onderworpen is. Zij kan slechts
langzaam vooruit, ongeveer 20 M. in
het uur.
Bij rukken, met de juistheid van een
uurwerk, rolt het eerste gedeelte vooruit.
Dreunend Volgen de eerste blokken en
nemen hun plaats iu. De oogen steken,
de tong wordt hard als een stuk leder
en toch kan men zich haast niet los
rukken van den aanblik van dien
doodsvloer, die zich dag en nacht voort
beweegt, soms weken en maanden lang.
Vroeger heeft hij immers reeds halt
Sicilië overstroomd en geheele steden,
o. a. Catauia, staan op oude lava
stroomen.
OOSTENRIJK HONGARIJE.
300 menschen verbrand.
Te Oekarito in Hongarije is brand
uitgebroken in een tot danszaal inge
richt koetshuis. Honderden menschen
wier kleeren in brand geraakten, zijn
in het gedrang verpletterd. Het plafond
is ingestort, waardoor dansers en dan
seressen onder het puin bedolven wer
den. De brand is volgens sommigen
ontstaan tengevolge van het vlam vat
ten van denaetakken, waaraan lampions
hingen. Volgens officieele inlichtingen
zijn er 300 slachtoffers, waaronder ook
doodelijk gekwetsten begrepen zijn.
Volgens het verslag van den gouver
neur beloopt het aantal dooden bij de
ramp 300, en dat der gewonden 70.
De nadere bijzonderheden over de
ramp melden, dat de bezoekers zich
niet konden bergen, omdat de deur ge
sloten was. Men had de dwaasheid-
begaan, haar toe te spijkeren, opdat,
menschen, die geen entree betaald had
den, niet binnen konden komen. Vol
gens gerucht, is de brand uit wraak
gesticht door jonge mannen, die wegens-
dronkenschap buitengesloten waren.
De plaats van het ongeluk biedt een
wanhopigen aanblik. De verkooldelijken
liggen in stapels op elitair endaartus-
schen zwaargewonden. Bijna de heele
dorpsjeugd heeft bij de ramp het leven
gelaten. Maandagavond had men al-
234 lijken naar buiten gebracht. Heele
families zijn omgekomen, o.a. het gezin
van den dorpsrechter, die twee zoons,
een dochter en zijn vrouw heeft ver
loren. Een kleine nauwe deur was open
gelaten, maar in het vreeselijke gedrang'
vonden maar enkelen daardoor een
heenkomen.
Behalve kinderen en grijsaards en
bijna alle inwoners van het dorp waren
ook vele menschen uitanderegemeenten
aanwezig, toen de brand uitbrak. Vol
gens een der berichten ia 15 deel der
1827 inwoners van het plaatsje in de
vlammen omgekomen. In alle 277>
huizen heeft de dood zijn intocht gehou
den. Dinsdag lagen nog honderden
feestelijk gekleede lijken üalfverkoold
op het vrije veld. Er is gebrek aan
helpende handen, en bovendien durven
vele overlevenden niet besluiten, de
opgestapelde lijken te onderzoeken.
Uit 30 naburige plaatsen zijn dokters
gekomen, maar veel hulp kunnen zij
den zwaargewonden niet brengen. Een
der zwaargewonden, die in een hospitaal
te Szatmar ligt, verklaart dat het on
geluk door de ontploffing van een pe
troleumlamp geschiedde. Dat de ramp
zoo'n grooten omvang aannam, komt
ook hierdoor, dat vele mannen in hun
wanhopigen doodsstrijd met bovenmen-
schelijke kracht een zijwand der schuur
indrukten, waardoor het heele brandende
dak inviel en de menigte in rook en
vlammen verstikte.
Dinsdag zijn 122 niet herkende lijken
in een gemeenschappelijk graf begraven.
De heele brand heeft maar elf minuten
geduurd.
Staatscommissie grondwetsherziening.
De St. Crt. no. 71 bevat een Kon.
Besl. van 24 Maart waarbij
1°. eene Staatscommissie is ingesteld
tot onderzoek van de vraag, welke
wijzigingen in de Grondwet behooren
te worden aangebracht
2'. aan deze commissie is opgedragen
aan H. M. de voorstellen te doen, welke
zij dienaangaande noodi-g acht;
3'. bepaald is, dat de commissie
nopens alle zaken, waaromtrent zij niet
eenparig oordeelt, bij meerderheid van
stemmen zal beslissen, doch dat het
aan de leden vrijstaat hun gevoelen,
van dat der meerderheid afwijkend, in
een afzonderlijk advies tegelijk met dat-
der commissie aan H. M. te doen
kennen
4bepaald is dat de commissie hare
zittingen zal houden te 's-Gravenhage,
ter plaatse door den voorzitter aan te
wijzen
5'. benojmd zijn tot lid en voorzitter,
de Minister van Binnenlandsche
Zaken
tot lid en onder-voorzitter jhr. mr.
J. Röell, lid van de Eerste Kamer der-
Staten-Generaal
tot leden jhr. S. van Citters, Commis
saris der Koningin in de provincie
Gelderland
jhr. mr. W. Th. C. van Doorn, lid
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal
mr. H. L. Drucker, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal
mr. G. W. baron van der Feltz, lid'
van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal
mr. J. W. H. M. van Idsinga, lid
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal
dr. A. Kuyper, lid van de Tweede;
Kamer der Staten-Generaal
mr. P. vV. A. Cort van der Linden,,
lid van den ij tal van Si.ua;
mr. J. A. Loeff, nd van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal
jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman,
lid vau de Tweede Kamer der Staten-
Generaal
mr. F. A. C. graaf van Lynden van
Sandenburg, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
jhr. mr. O. F. A. M. van gispen tot
Sevenaer, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
dr. W. H. Nolens, lid van de TWeede
Kamer der StatennGeneraal
mr. J. Oppenheim, lid van den Raad
van State
mr. F. J. M. A. Reekers, lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal
mr. P. J. Troalstra, lid. van de Tweede
Kamer der Statdn-Generaal
mr. M. Tydeman Jr., lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
jhr. mr. H. M. J. van Asch van Wijok,
lid van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal
tot secretaris, J. B. Kan, secretaris
generaal van het Departement van
Binnenlandsche Zaken,
en tot adjunct-secretarissen jhr. mr.
W. D. de Jonge, adjunct-commies aan
het Departement van Binnenlandsche
Zaken, en mr. J. R. Thorbecke, advo
caat en procureur;
6°. bepaald is, dat voor reis- en ver
blijfkosten de leden en de secretaris
vergoeding zullen genieten volgens de
'eerste klasse van het tarief, vastgesteld
bij Koninklijk besluit van 5 Januari
1884 Stblno. 4), laatstelijk gewijzigd
bij Kon. besl. van 8 Mei 1909 {Stbl. no.
119), terwijl de vergoeding voor reis-
en verblijfkosten van de adjunct-secre
tarissen volgens de 2de klasse van ge
noemd tarief zal. geschieden.
AXEL, 1 April 1910.
Heden is het juist 25 jaar geleden,
dat van ons blad. onder den titel van
Axelsch Advertentieblad het eerste
nummer verscheen. Er werd toen nog
niet zoo druk geadverteerd als tegen-
woodig, waarom we dan ook, hoe be
scheiden het formaat van het blaadje
was, al spoedig moesten besluiten ook
nieuwstijdingen op te nemen. Later
werd weer tot vergrooting overgegaan
en zoodoende Jieeft óns blad den leef
tijd van een kwarteeuw bereikt. De
ervaring in dit 25-jarig tijdperk door
ons opgedaan, doet ons met moed en
vertrouwen den nieuwen jaargang aan
vangen. De Axelsche Courant zal ook
verder haar weg wel vinden, dank zij
den steun en de-medewerking van hare
vrienden.
De paaschdagen zijn weer achter
den rug. Toch zal menigeen er dank
baar op terugzien om bet fraaie weder,
dat zoovele feestelijkheden en uitstapjes
begunstigde.
Niet te verwonderen, dat ook het
rijwiel zijn deel kreeg, wat ook in onze
gemeente was te zien uit het drukke
verdeer met dat soort karretjes.
z«e wordou eveuwel niet altijd even
veilig opgeoorgen, wat de politie nog
al eens werz geeft om ze op te sporen
ot liever de oneerhjze vinders.
Zoo werd Maandagavond nier ineen
café weer een rijwiel gestolen, het