r\<>. ai
Zaterdag 19 Februari 1910.
25e Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. niFLFMAA.
Eene gevaarlijke ziekte der aard
appels die met pootgoed
zou kannen worden binnengesleept.
Buitenland.
Binnenland.
COURANT.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
ADVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tol
Dinsdag- en Vrij dagnamiddag TWEE uren.
(Overgenomen uit de Nieuwe Amh. Crt
Ofschoon reeds in de laatste paar jaren
in meer dan één blad, o.a. door dr.
ran Rijn te Londen en den heer C.
Broekema te Leeuwarden, in het Friesche
Weekblad, de aandacht op de ziekte
gevestigd werd, die in Engeland onder
de namen black scab* (zwarte schurft),
warty disease* (wratziekte), en »Potato
canker* (aardappelenkanker) bekend is,
zoo komt het mij toch geweuscht voor,
deze ziekte nog eens ter sprake te bren
gen, nu weldra de tijd begint te naderen,
dat sommige landbouwers weer pootaard-
appelen uit het buitenland ontbieden.
Deze ziekte werd het eerst door prof.
Schilberszky in Hongarije waargenomen
en beschreven in 1902 werd zij voor het
eerst in Engeland geconstateerd en tegen
woordig komt zij ook reeds voor in
Scandinavië, Duitschland, Frankrijk en
Italië, sedert 1909 ook op New Foundland
(Amerika). Vooral in Engeland heeft
zich de black scab* vrij sterk uitgebreid;
daar werden gedurende den loop van
1908 niet minder dan 244 gevallen van
deze ziekte geconstateerd. En juist om
dat vooral uit Engeland nog al eens poot-
aardappelen in Nederland worden inge
voerd, en men door den invoer van be
smet pootgoed de ziekte in Nederland
zou knnnen importeeren, en hier vasten
voet doen krijgen daarom acht ik het
myn plicht, allen, die pootaardappelen
van uit dat land of ook uit andere
landen ontbieden, te waarschuwen.
Weinig aangetaste knollen schijnen,
oppervlakkig beschouwd, volkomen ge
zond. Bekijkt men ze echter wat nauw
keuriger, dan blijkt, dat de oogen ver
vormd zijn tot kleine, wratachtige knob
beltjes, roestbruin van kleur, terwijl een
gezond oog wit, rose of licht purperkleurig
is. Vooral wanneer een aardappel is af-
gewasschen, is in 't algemeen duidelijk
te zien, of de oogen gezond zijn of aan
getast.
Knollen, die in erger mate ziek zijn,
vertoonen over een meer of minder groot
gedeelte van hunne oppervlakte eene aan
eengesloten massa donkerbruin gekleurde,
wratachtige uitwassen, die vrij gboot
kunnen zijn, maar altijd uit eene samen
voeging van kleine wratjes bestaan, bedekt,
zoodat hij ten slotte alle gelijkenis met
een aardappel verloren heeft. De wrat
achtige aanhangselen kunnen niet van
den knol worden afgetrokkenzij zyn
vrij stevig van bouw, niet sponsachtig,
aan de basis iets lichter van kleur, dan
over de rest van hunne oppervlakte,
die met kleine roestbruine plekjes is
j bedekt.
Later schrompelen vaak de wratachtige
uitwassen inëen, en verandert de geheele
knol in een lichaam van zeer verschil
lenden vorm, waarin men nauwelijks
meer een aardappel herkent, en dat hob
belig van oppervlakte is, naast opzwel-
lingen, kratervormige indeukingen ver-
toonende. Vaak gaat eindelijk de erg
aangetaste aardappel in zijn geheel in
eene onaangenaam ruikende, weeke of
brokkelige massa over, welke bij den
oogst in stukken uiteenvalt, en in den
bodem achterblijft.
De ziekte tast alleen de knollen, niet
de bovenaardsche deelen aan, althans als
regel. Toch schijnen er enkele gevallen
bekend te zijn, waarin ook de stengels
boven den grond werden aangetast.
Deze vertoonden dan grootere of kleinere
knobbelvormige uitgroeiïngen, lichtgroen
van kleur.
De >blak scab* wordt veroorzaakt door
eene zwam, uit de familie der Chytridi-
ineeën, door den ontdekker Schilberszky
Chrysophlyctis endobiotica genaamd.
Deze zwam leeft in de bovengenoemde
wratachtige uitwassen, gewoonlijk dicht
onder de opperhuid van dezezij vormt
een groot aantal uiterst kleine, beweeg
lijke voortplantingsorganen, zoogenaamde
»zwermsporen«, die zich wanneer de
omgevende aarde vochtig is, door den
grond heen voortbewegen, en zich weer
kunnen vestigen óf in de reeds gevormde
uitwassen, die door de werking van de
daarin ontwikkelende zwam weergrooter
worden, óf in andere deelen van den
zelfden knol, óf in een anderen aard
appel, 't zij van dezelfde pol of van eene
naburige pol.
Behalve deze »zwermsporen* vormt
de parasitische zwam noganderelichamen,
n.l. de bolvormige, dikwandige cellen
(sporangiën), die bij duizenden met de
resten der aangetaste en vergane aardap
pelen in den grond achterblijven, en al
dus den grond besmetten. Wanneer een
volgend jaar op denzelfden akker weer
aardappelen groeien, dan vestigen zich
de zwermsporen, welke door de in den
grond vertoevende sporangiën worden
geproduceerd, weer in de daar alsdan
groeiende aardappelen, welke aldus wor
den besmet.
Wanneer men aangetaste knollen uit-
poot, stelt men zich dus aan een groot
gevaar bloot. De aangetaste poters leve
ren gewoonlijk wél normale planten op,
en ook wel knollen, maar van deze
laatsten is bijkans geen enkele gezond.
Bovendien kunnen ook reeds in 't zelfde
jaar meerdere aardappelen van nabij-
staande pollen in den grond worden aan
getast. Verder wordt de grond ook voor
een volgend jaar besmet door de sporan
giën, welke met de vergane gedeelten
van de zieke aardappelen in den grond
overblijven.
Worden op zoo'n besmetten bodem het
volgend jaar weer aardappelen geteeld,
dan worden deze natuurlijk weer ziek.
Maar van de bedoelde sporangiën blijven
er ook een aantal zonder te kiemen in
den grond achter, en ontkiemen eerst een
jaar later, of zelfs eerst eenige jaren
later. Men beweert, dat een eenmaal
besmette bodem zelfs zes jaren lang voor
de aardappelteelt ongeschikt is. Ook is
een besmet perceel nog voor de omgeving
gevaarlijk, daar de in den grond zich
bevindende sporangiën aan het schoeisel
van hen, die op het land werken, en aan
de hoeven der paarden naar tot dusver
onbesmette perceelen kunnen worden
overgebracht. Ook kunnen zy door regen
buien met de aarde, waarin zy zich be
vinden, van de hoogere naar de lagere
der akkers woiden gespoeld, en misschien
op zandige gronden bij zeer droog
weer zelfs door den wind naar elders
overwaaien.
De »black scab* mag dus met recht
eene zeer gevaarlijke ziekte worden ge
noemd, waarvan het gevaar voor onze
aardappelteelt niet mag worden onder
schat en deze ziekte, die voor zoover
wij weten, hier te lande oog niet voor
komt, zou met pootaardappelen van elders
ontvangen, hier zeer gemakkelijk hare
intrede kunnen doen.
Blot volgt.)
DUITSCHLAND.
Prins Hendrik van Pruisen heeft aan
het centrale comité voor een toenadering
tusschen Duitschland en Frankrijk een
groote som gelds ten bate van de slacht
offers van de overstroomingen te Parys
Verscheidene oud-ministers, in Pruisen
en de andere bondsstaten en 300 andere
mannen van naam hebben zich nu by
dat comité aangesloten.
ENGELAND.
Het Lagerhuis bestaat nu uit 275 libe
ralen, 40 arbeiders, 82 nationalisten
(van wie 72 Redmondisten), tezamen
397, en 273 unionisten, van wie 48
liberale unionisten. Meerderheid voor
de regeering tegen het Hoogerhuis 124.
In het vorige Lagerhuis telden de
liberalen 373, de arbeiders 46, de nati
onalisten 83, de unionisten 168.
Engeland wordt nu vertegenwoordigd
door 191 liberalen, 34 arbeiders, 1
nationalist (Redmondist) en 239 unio
nisten Wales door 24 liberalen, 4 ar
beiders en 2 unionisten Schotland door
59 liberalen, 2 arbeiders en 11 unio
nisten; Ierland door 1 liberaal, 71
nationalisten (R.), 10 onafhankelijke
nationalisten en 21 unionisten.
Enkele bladen spreken van 11 onaf
hankelijke nationalisten (O'Brienisten).
Er schijnt dus een nationalist te zijn,
die weifelt. De Times vermoedt, dat
er van de 10 of 11 wel spoedig eenigen
tot de oude party zullen wederkeeren.
Het Engelsche leger is een nieuw
luchtschip rijk. Het is aanmerkelijk
grooter dan de Baby, het kleine lucht
schip waarmede verleden jaar proeven
zijn genomen. Het nieuwe luchtschip
is ongeveer 50 M. lang. De motor is
er een van 60 tot 80 Pk. en brengt
twee paar schroeven in bewegingzij
kunnen zoowel horizontaal als verticaal
gedreven worden. Hierdoor kan het
luchtschip beter bestuurd worden en
heeft het om op te stijgen of te dalen
slechts een kleine ruimte noodig. Dit
is gebleken bij de eerste vlucht, die
ook in andere opzichten, volgens de
Engelsche bladen, de bruikbaarheid van
het luchtschip heeft bewezen. Het nam
toen vier reizigers mee, maar kan er
meer bergen.
TWEEDE KAMER.
In de Dinsdag gehouden zitting werd
mededeeling gedaan dat dr. Kuyper
bericht heeft dat hij, hangende' het
enquête-voorstel omtrent de decoratie
zaak, niet aan de werkzaamheden deel
neemt.
De heer De Wijckerslooth (Wijk bij
Duurstede) heeft zitting genomen.
Een nader adres van majoor Kléy
werd, wegens den beleedigenden inhoud,
terzijde gelegd.
De leden der Tweede Kamer
hebben een aanvang gemaakt met het
afdeelingsonderzoek van een groote lijst
van onderwerpen, waaronder behooren
het enquête-voorstel-Troelstra, betref
fende de decoratiezaak en het wets
ontwerp omtrent het gemeentelijk be
lastingstelsel, voor welke laatste reeds
vroeger de leden der commissie van
voorbereiding en hun plaatsvervangers
zijn aangewezen.
Het Eerste Kamerlid baron Van
Heeckëren van Keil heeft een brief
gericht aan den voorzitter der Eerste
Kamer, houdende protest tegen de rede
van den Minister van Buitenlandsche
Zaken ten zijnen aanzien. Inzonderheid
tegen 's Ministers verdachtmakende con
clusie dat baron Van Heeckeren een
beschuldiging had geuit tegen een be
vriende natie en tegen haar hoofd.
In afwachting der inzending van zijn
toegezegde nota, verklaart de heer Van
Heeckeren nu reeds dat de door hem
bedoelde gebeurtenis hem destijds mede
gedeeld is door den toenmaligen mi
nister-president met wien hij herhaal
delijk daarbver van gedachten heeft
gewisseld en dat deze ook medegedeeld
werd aan andere hooggeplaatste staats
ambtenaren.
Daaruit concludeert hij dat hij het
medegedeëlde mocht beschouwen als
een vaststaand, niet zoo geheim, feit
dat 't aan "den tegenwoordigen Minister
van Buitenlandsche Zaken en zijn
collega's onbekend was.
Alleen erkent de heer Van Heeckeren
lichtvaardig te hebben gehandeld doof
wellicht onjuiste mededeehngen, zelfs
van ministers, als juist en gegrond aan
te nemen.
Hoewel gericht aan den Voorzitter
van het college was de brief geadres
seerd aan De Eerste Kamer der Stacen-
Generaal." De vraag hoe ten opzichte
van de missive moet worden gehandeld
maakt een punt van overweging uit
tusschen den president en het bureau
der Kamer, o.a. of het stuk dadelijk
gedrukt aan de leden zal worden ge
zonden, dan wel of het zal worden
gerangschikt onder de stukken die by de
eerstvolgende samenkomst der Kamer
nA het reces zullen ingebracht worden.
Prins Hendrik heeft 'n lichten
aanval van influenzadientengevolge
zal hij op „Het Loo" moeten blijven
tot hij geheel hersteld is, te meer daar
de geneesheer dit beter acht met 't oog
op mogelijke besmetting van Prinses
Juliana.
