-25« Jaarg.
BS rn<è01;
Woensdag 2*2 September 1909.
A O. 48
Nieuws- en A dverte 111ieb 1 ad
Uil II
voor Zee uwsch-Vlaa 11 deren.
F. DIELEMAN,
Buitenland.
FEUILLETON.
AXELSCHE
D«t blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
AUVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
elkeD regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrtydagnamiddag TWEE uren.
DUITSCHLAND.
Wij vermoeden, dat er te Frankfort
en Dusseldorp en overal in de buurt,
waar men de Zeppelin hoopte te zien,
braaf gemopperd zal zijn over den
keizer, die te elfder ure, de Zeppelin
naar de manoeuvres ontbood de
oude graaf Zeppelin moest 's nachts in
een auto uit Wiesbaden naar Frankfort
toe om dadelijk aan het keizerlijk bevel
te gehoorzamen - - en nu oorzaak is,
dat het luchtschip weer averij kreeg
en de reis uitgesteld moet worden.
Een telegram uit Adelsheim geeft
nu de juiste toedracht van het ongeval,
's Morgens omtrent 6 uur zakte de
Zeppelin in de buurt van Merchingen,
om uit te vinden waar hij zich bevond.
Het was mistig. De oude graaf vroeg
het aan een baron von Berlichingen,
die op het buiten Dörnishof was. Na
op de hoogte gebracht te zijn, wierp
het luchtschip ballast uit en steeg om
de reis voort te zetten, maar een
schuitje raakte daarbij den bijenstal en
rukte er het dak van af en vervolgens
in een eik, waar het een aluminium-
stang van 8 M. lengte verloor, alsmede
een stalen drijfriem en een stuk
schroefblad.
FRANKRIJK.
De bladen, die over de groote ma
noeuvres schrijven, gewagen met geest
drift van de belangrijke rol, die ver
vuld is door het bestuurbare luchtschip
République. De République, aan een
33)
XIV.
Het zal wel geene opzettelijke ver
melding behoeven, dat het leven van
onzen vriend Richter tamelijk eentonig
was en dat de eene dag voor hein al
tamelijk gelijk aan den anderen voorbij
ging. En, toch verveelde hij zich zelden.
Daar zijn menschen, die zich altijd weten
bezig te houden, en ouder deze geluk
kigen behoorde onze Robinson. Zijne
bezigheden bestónden in netten breien,
lezen, schrijven, teekenen en knutselen.
Tot de laatste rubriek behoorde veel en
velerlei. Nu eens vlocht hij een mandje,
dan weer sneed hij uit hout allerlei
voorwerpenbeesten, wagens, schepen
en gereedschappen. Eu daar hij met de
menschen niet kon omgaan, eu hunne
handelingen daar op zijn eilandje niet
kon beschouweu, zoo bestudeerde hij de
dieren, vooral de vogels, die in de kooi
in zoo grooten getale aanwezig waren.
Zijn genoeglijkst uurtje bleef echter
dat, hetwelk hij mocht doorbrengen in
gezelschap van zijn ouden vriend. Wat
de oase is voor den>»-woestijnreiziger dat
was het morgenbezoek des kooikers voor
onzen Robinson. Als de stand van de
zon aanwees, dat Abels haast moest
komen, klom Ferdinand op zijn obser
der partijen toegevoegd, heeft voor de
verkenning uitnemende diensten be
wezen. Een morgen trok de République
op verkenning uit met de waarschuwing,
dat zij op een bepaald uur, op een be
paalde plaats, een zak met ballast zou
uitwerpen, waaraan een brief met in
lichtingen vastgemaakt zou zijn. Dit
geschiedde juist zoo als het luchtschip
had aangekondigd.
Ook de draadlooze vèldtelegraaf heeft
voortdurend gewerkt.
Bij Meaux is Vrijdag het voor de
Spaansche regeering bestelde luchtschip
Espana beproefd. Toen de ballon met
gas gevuld was scheurde het omhulsel
midden door. Vermoedelijk is het
ongeluk gebeurd doordat de balloD niet
voldoende vast was gelegd bij de vulling.
Te vroeg ging het luchtschip de lucht
in, zoodat het net brak.
RUSLAND.
De onttroonde Sjah van Perzië heeft
zich op een kanonneerboot naar Enseli
ingescheept. Vandaar zal hij naar
Petrofsk worden gebracht, omdat men
in Bakoe vijandige betoogingen der
daar wonende Perzen verwacht. Mo
hammed Ali kan niet tegen de zee en
hij zag daarom zeer tegen de zee-reis
op. In Rusland zal hij als privaat
persoon worden behandeld. Hij mag
zich vestigen waar hij wilalleen mag
hij niet te St. Petersburg komen.
Wegens gepleegde verduisteringen
zullen verscheidene hooggeplaatste amb
tenaren en militairen in Wladiwostok
voor den krijgsraad gebracht worden.
vatorium, den hoogen eik, uit welks top
hij den eersten morgen een blik over
den omtrek had geworpen. Hij had zich
geoefend om het witte zeil van Abels'
punter op verren afstand van alle andere
zeilen te onderscheiden, of, zoo er geen
gelegenheid was om te zeilen, dan wist
hij toch precies, van welken kant het
scheepje van zijn vriend moest komen
en in welke richting het voortgestuwd
werd. Was de punter van Abels tot
dicht bij de kooi genaderd, dan klom
Ferdinand uit den boom en ging zijnen
vriend te geinoet. Men kan zich ter
nauwernood voorstellen, met welk eene
blijdschap hij dagelijks den kooiker be
groette, en hoe hij zich verheugde, als
Abels een brief, een krant of een tijd
schrift meebracht. >Een tijdschrift"
zal men vragen. Ja, er bestond te Roer-
kerk sinds jaren een leesgezelschap,
waarvan de domine de directeur was, en
't welk een zestiental leden telde. Abels
had vroeger zelden of nooit iets anders
gelezen behalve den Bijbel, maar van
den dag af, dat hij Ferdinand in de
kooi had verborgen, had hij, ten behoeve
van den kluizenaar, eensklaps liefhebberij
in de lectuur gekregen en was lid van
't genoemde leesgezelschap geworden.
Eiken Maandag kreeg Ferdinand verslag
van de preek, den vorigen dag gehoord,
en het gebeurde zeer zelden, dat de
oude man hem van 't geen hij den
vorigen dag in de kerk gehoord had niet
TURKIJE.
De nieuwe minister van financiën,
Dzjamid bei, doet zijn belofte om de
traktementen der ambtenaren stipt uit
te betalen gestand. Alle ambtenaren
hebben hun salaris gekregen en ook
de pensioenen zijn ordelijk uitbetaald.
Ook zijn alle achterstallige schalden
tegenover de ambtenaren afgelost.
Hierover heerscht groote vreugde in
de ambtenaarskringen. Zulk een stipt
heid van betaling was vroeger een
onbekende zaak in het Turksche Rijk.
De toestand in Jemen moet weer
ernstig zijn. Behalve de versterkingen,
die reeds naar Jemen op weg zijn, zal
er ook een bijzondere commissie op uit
worden gezonden om te trachten tot
een minnelijke schikking te komen met
de Arabische leiders Iman Jahia en
Said Idris en een definitieve oplossing
te vinden voor de haugende kwesties
in Jemen.
Djawid pasja, die in Albanië opereert,
heeft bij Dika eenige versterkingen der
Albaneezen vernield. In een gevecht
met de Loemeezen van zes uren werden
aan Turksche zijde drie officieren en
elf man gewond, terwijl vier man
gedood werd. De verliezen der Loe
meezen bedroegen 50 man. Djawid
pasja heeft opnieuw om versterkingen
BELGIË.
Uit een ambtelijke statistiek, door
het Belgische ministerie van binnen-
landsche zaken uitgegeven, meldt het
een zeer goed verslag kon geven. »Ik
win er zelf ook bij,* placht Abels dik
wijls te zeggen, in antwoord op Ferdi
nands dankbetuiging voor de mededee-
ling, »waut ziet ge, ik doe nu te meer
rnyn best, om goed te luisteren en veel
te onthouden, omdat ik u er dan te meer
van kan oververtellen.*
»Nooit echter was Abels meer op zijn
dreef, dan wanneer hij van zijn bevin
dingen, als kooiker opgedaan, aan 't ver
tellen ging. Als 't gesprek dus niet
recht wiide vlotten, dan begon Ferdinand
maar te vragen naar iets de kooi betref
fende, en de tong van den ouden man
werd ontboeid. Geen wonder dat hij er
gaarne van verhaalde. Als het toen
waar is, wat de oude Latijnsche dichter
beweert dat de zeeman steeds van
winden en stormen, de laudinan meest
van zijne ploegende ossen spreekt, ter
wijl de krijgsman zijne wonden, de
herder zijne schapen telt, waarover zou
dan een oude cooiker, die van kinds
been schier dagelijks in de eeudenkooi
heeft verkeerd, liever uitwijden dan over
kolk en pijpen, staleenden en wilde
vogels!'' Te liever luisterde Ferdinand
naar 's mans verhalen, omdat ze zoo ge
heel nieuw voor hem wareu, daar hij
vroeger nooit iets van eene eendenkooi
gehoord of gezien had, en ook omdat ze
zoo veel behelsden, dat hem zeer be
langrijk voorkwam. Daar die mededee
lingeu des kooikers ook wellicht voor
Handelsblad van Antwerpen, dat de
bevolking van België op 31 December
1908 bedroeg:
Vlaamache provinciënAntwerpen
959,218; West-Vlaanderen 871,636;
Oost-Vlaanderen 1,111,001; Limburg
269,442.
Gemengde provincie (Brabant)arron
dissement Brussel (hoofdzaak Vlaamsch)
1,012,618Leuven (geheel Vlaamsch)
264,505; Nij vel (Waalsch) 177,240; totaal
',454,363.
Waalsche provinciën Luik 894,938
Henegauw 1,229,103Luxemburg
232,252 Namen 364,489,
Totaal voor het rijk 7,386,444, waar
van geheel Vlaamsch 3,475,802, geheel
Waalsch 2,898,024 en het arrondisse
ment Brussel, in groote meerderheid
Vlaamsch, 1,012,618.
Wat de geboorten aangaat, de uit
slagen van 1908 bevestigen de -bestati-
ging, sedert 1900 gedaan, namelijk dat
de geboorten verminderen in alle pro
vinciën, behalve Limburg, doch op veel
aanzienlijker wijze in het Waalsche
land en in de Brusselsche omgeving,
dan in het Vlaamsche land.
Ziehier een welsprekende statistiek
1900bevolking 6,693,548, geboorten
193,230; 1908: bevolking 7,386,444,
geboorten 183,046.
Doch van een anderen kant ver
mindert het aantal sterfgevallen. In
1900 bedroeg het 126,633; in 1908,
alhoewel de bevolking 700,000 zielen
meer telde, slechts 118,997.
Het overschot der geboorten op de
sterfgevallen blijft dus circa 65,000 per
jaar bedragen.
belangrijk zulleu zijn, zoo
willen wij enkele van zijne verhalen hier
iolasschen.
Wanneer Abels gereed stond om zich
naar de pijpen te begeven, dan nam hy
een rookenden turf, zette dien in een
aarden kannetje, en nam dit mee naar
de kolk.
»Gaat g3 mee Daar de pijpen vroeg
Abels zijnen beschermeling, en toen deze
toestemmend knikte, vervolgde hij, »dau
moet ge ook een rookenden turf mee
nemen.*
Waartoe dient toch die maatregel
vroeg Ferdinand.
»Dat zal 'k u zeggen,* antwoordde
Abel». »De wilde eenden zijn miserabel
schuw. Daarom mag er, zooals ge weet,
in of nabij de kooi nooit rumoer ge
maakt, ja zelts niet luide gesproken of
gelachen worden. Ik keu hier wel
menschen, die, ofschoon ze zelf geen kooi
hebben, toch zoo veel zorg hebben voor
de broodwinning van een ander, dat ze
nooit langs eene kooi zullen varen, of ze
denken er aan, om niet luide te praten.
Maar 'tis niet genoeg, dat de wilde
vogels den mensch niet zien ot hooren,
ze mogen hem ook niet ruikeu, en om
dat te voorkomen, ueeut nu de kooiker
een rookenden turf, eu houdt dien zoo
onder zijn neus, dat de rook met zijn
adem vermengd wordt. Om dezelfde
redeD zal de kooiker, voordat hij 's mor-
gens henen gaat om de vogels te vangen,