.i Jii LSLiitü
JVo. 34.
Zaterdag I Augustus 1908.
24e J aan*.
J f U 11 M i w e
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwscli-Vlaanderen.
F. ÏUELIYIAV
Buitenland.
FEUILLETON.
De tweede Bali-expeditie
Binnenland.
1
€1
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Centfranco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
AOVERTENTIEN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
DUITSCHLAND.
Maandagmiddag is een nieuwe lucht
ballon van de Saksische vereeniging
voor luchtscheepvaart door den bliksem
getroffen. Het nieuwe luchtschip is
gedoopt Zeppelin. Om 12 uur 's'mid
dags steeg de ballon op by Dresden.
In het schuitje zaten I)r. Ernemann en
professor Poeppel. Zij zouden twee
dagen in het luchtruim blijven. Eenige
uren na de opstijging zweefde de ballon
boven Mittlachberg in Bohemen, toen
daar een hevig on weder uitbarstte. De
ballon was toen 3000 meter hoog. Het
is wonderlijk goed afgeloopen. De
bliksem sloeg in het schuitje, zonder
de inzittenden te wonden. Ook de
ballon zelf bleef onbeschadigd. De
luchtreizigers maakten na den slag toch
maar zoo vlug mogelijk, dat zij de lucht
uitkwamen, en in enkele minuten had
den zij het lijf geborgen op den vasten
grond.
ENGELAND.
De Mooren hebben onlangs den
Engelschman Kennedy gevat, maar
hebben hem weer laten loopen. Zou
het niet zijn, vroeg Dinsdag in het Lager
huis een lid, omdat de Engelsche re
geering bekend had gemaakt, dat zij
geen losgeld zou betalen En zou zij
zich voortaan daaraan houden Mi
nister Grey zeiAls Engelsche onder
danen, voor hun genoegen of voor eigen
zaken uit, door roovers worden gepakt,
zal de schatkist geen geld voor losgeld
IN ONZE OOST.
4)
24 April—17 Mei 1908.
(Slot.)
Tegen 4 uur in den morgen kwamen
de vivres aan, waarop officieren zoowel
als soldaten hongerig aanvielen. Daarna
wachtten we nog slechts op het uur,
waarop de Volgende wacht ons zou af
lossen, want na ruim vijftig uren onaf
gebroken spannendeu dienst, hadden we
rust voor alles noodig. Toen Dinsdag
29 April aanbrak, vielen we dan ook
doodvermoeid op onze legerplaats neer
en vergaten weldra alle zorgen in een
langdurigen vasten slaap.
In den namiddag wakker geworden,
gingen we in een naburige kali flink
baden en daarna een kijkje nemen in
het inwendige van de poeri. Dat de
Balineesche ambachtslieden bij hun Euro-
peesche collega's in het geheel niet achter
staan, bewezen ons de mooie poorten,
beelden en zinnebeeldige voorstelliugen,
die in hout zoowel als in hardsteen zeer
kunstig uitgebeiteld waren. Jammer,
dat de verwaarloozing ^n onzindelijkheid
den grootschen indruk van die bouw
werken zeer verzwakte. De buit uit
geven of voorschieten. Al wie daarop
rekent, stelt zich aan teleurstelling bloot.
JAPAN.
Berichten, welke te Sjanghai zijn ont
vangen uit Kirin in Middfen Mant-
sjoerije maken melding van ernstige
gevechten in de buurt van de Kore-
aansch-Chineesche "grem, tusschen Ja-
pansche troepen en Koreaansche op
standelingen. In een reeks gevechten
bij Wenkes, aan den Koreaanschen kant
van de grens, verloren de Japanners
40 man. Van Koreaansche zijde werd
aan den strijd deelgenomen door 6000
opstandelingen.
De Chineesche autoriteiten in Mant-
sjoerije vreezen, dat - mochten de
Japanners aanzienlijke versterkingen
zenden, de Koreaansche opstandelingen
wel eens op Chineesch grondgebied de
wijk zouden kunnen nemen, hetgeen
natuurlijk zou kunnen leiden tot allerlei
verwikkelingen.
AMERIKA.
President Roosevelt heeft zich bereid
verklaard het eere-voorzitterschap te
aanvaarden van de Amerikaansche
vredes- en arbitrage-liga. Maar de brief,
waarin Roosevelt zich daartoe bereid
verklaarde, was zeer typisch Roose-
veltiaansch. „Wij moeten schreef
de President zorgdragen voor 't nemen
van afdoende maatregelen om ons te
beveiligen tegen ell^en aanvalen tege
lijkertijd moeten wij ernaar streven,
een doeltreffende wijze van arbitrage
te verkrijgen voor alle mogelijke quaes-
ties, welke tusschen ons en een buiten-
de schatkamers was een bezoek ook
overwaard. Behalve uit een paar groote
kisten rijksdaalders, bestondeu zijn kost
baarste schatten uit allerlei gouden voor
werpen, waarvan we het gebruik of de
beteekenis soms niet eens kenden. De
gevesten hunner krissen, borden, schalen,
beeldjes, sirihbakjes, armbanden, ringen,
haarspelden, banden om lansen en ge
weren. knoppen op stokken en zweepen,
enz. enz., dat alles bestond uit massief
goud, ingezet met paarlen, diamanten en
andere edelgesteenten. De waarde daar
van was door geen leek te schatten.
Voorts zagen we een groote menigte
vogels, een soort duifjes, en zeker een
paar honderd vechthanen, die voor den
Radja een waarde van verscheidene dui
zenden guldens vertegenwoordigden. Wij
echter, niet belust op hanengevechten,
kqokten daarvan 's avonds een uitmuntend
soepje en zochten na den maaltijd spoedig
onze slaapplaatsen weer op. Want hoe
wel de wachten wat verminderd waren,
moest onze groep gedurende den nacht
toch weer drie uur voor hare rekening
nemen. Den volgenden dag namen we,
behalve een deel dat het bivac bleef
bewaken, onze wapenen weer op om de
omliggende kampongs te doorzoeken.
Het doel hiervan was het opsporen vau
geweren, kruit en de door ons gevreesde
donderbussen. Deze laatste ziju een soort
geweren met zeer groote en wijde loopen,
waarin men kruit, lood, glas, steen,
landsche natie zouden kunnen ontstaan."
Dit komt dus neer op Roosevelts
oude receptarbritrage is goed, ja
voortreffelijk maar laat ons intusschen
vooral niet vergeten, een flinke hoe
veelheid oorlogsschepen te bouwen.
Behalve deze vredes- en arbitrage-liga,
bestaat er in de Vereenigde Staten nog
een Liga voor den Vrede. Deze orga
nisatie beoogt, blijkens haar program,
het volgende. Het doel moet zijn, de
ca. 80 volken der wereld tezamen een
internationalen bond te laten vormen,
in den trant van de Unie der Staten
van Noord-Amerika. Alle volken zullen
zich moeten verbinden tot instandhou
ding van den wereldvrede en, indien
noodig, gteeds hun toevlucht moeten
nemen tot internationale arbitrage. Het
algemeen internationaal gerechtshof zal
moeten zijn gevestigd in den Haag. Dat
zou dan de justitieele organisatie zyn
waarnaast een soort wetgevend lichaam
zou moeten staan, gevormd door alle
leden van alle nationale parlementen.
Het uitvoerend gezag zou berusten
bij een „vredestichter", te kiezen door
ca. 100,000 leiders der publieke opinie
over heel de wereld.
De uitslag van de (schriftélijke) stem
ming voor dien vredestichter zou kunnen
worden bekend gemaakt onmiddellijk
na afloop van de a.». bijeenkomst te
Berlijn, van het congres der interpar
lementaire unie.
Ofschoon zonder kans, heeft toch de
Onafh. Nation. Partij zich een candi-
daat gesteld voor het Presidentsschap
der Vereenigde Staten.
spijkers, enz. stopt en die, op korten
afstand van het doel afgeschoten, met
één schot dikwyls vele dooden en ge
wonden maakt. De bevolking was ver
plicht alle vuurwapenen in te leveren,
maar hoewel ze een groote verscheiden
heid, van de ouderwetsche voorladers en
de lange Arabische tot de nieuwe Man
chester karabijnen toe, met duizenden
vaatjes kruit in het bivac brachten,
moesten we toch zelf nog eens een kijkje
gaan nemen. Daar er nu van verzet
geen sprake meer was, ja de bewoners
ons overal reeds met vruchten tegemoet
kwamen, was dat een gemakkelijke taak,
waarmee we een dag of vijf doorbrachten.
Intusschen regelde een Resident het
bestuur en liet nog zeventien hoofden,
die ook schuldig waren aan den opstand,
gevangen nemen en naar Lombok ver
roeren, waarheen ze voorloopig verban
nen werden.
Den 5en Mei verliet het twintigste
Bataljon (het 11e bleef daarachter) voor
goed het bivac op Kloenkoeng en door
kruiste daarna een groot deel van Bali.
Ofschoon we sommige dagen nu ook weer
zeer vermoeiende marschen maakten,
werden ons toch vele moeilijkheden be
spaard door de uitstekende kaarten, die
we sedert kort van dat eiland bezaten.
Merkwaardig is zeker de wijze, waarop
we daaraan kwamen. Een kapitein van
den Generalen Staf had van te voren,
als Arabisch koopman verkleed, daar
Nederland en Venezuela.
In verband met het conflict in Vene
zuela heeft de N. R. Crt. reeds een
berekening gemaakt van de sterkte,
waarover onze Regeering heeft te be
schikken, indien er oorlog mocht komen.
Dit is echter niet te hopen, want het
zou een dure grap worden en het postje
„oorlog" is dunkt ons al hoog genoeg.
Volgens genoemd blad dan is onze
marine in staat met een uitstekend
uitgerust eskader van desgewenscht
11 a 12 schepen met eene kleine 4000
koppen bemand, onder bekwame en
energieke aanvoering, de nationale ear
en de nationale belangen te dienen op
de wijze, die de regeering en de natie
zich daarvan voorstellen.
Daartegenover kan Venezuela stellen
een vloot van drie- kanonneerbooten
Restauradorgebouwd in 1883, metende
509 ton en gewapend met 5 stukken)
Bolivargebouwd in 1891, van 2600
PK. met 6 kanonnen en twee torpedo-
lanceerbuizenMirando, van 200 ton
met twee stukken)1 transportschip
Zamora1 sleepboot Zumbadoren 1
torpedoboot MorgaritaHet personeel
bestaat uit 1 bataljon marine-soldaten.
Konden we de vorige maal nog juist
mededeelen, dat de Minister van Buiteu-
landsche Zaken aan den Minister-Resi
dent te Caracas heeft verzocht zich naar
Nederland te begeven, thans voegt men
daaraan toe, dat zulks geschieden moest,
opdat deze zich zou kunnen verant
woorden over een van hem afkomstig
geruimen tijd rondgezworven en alles in
kaart gebracht. Zelfs had hij bij ver
schillende vorsten een bezoek in hun
poeri gebracht. Op het laatst begon men
hem evenwel te wantrouwen en moest
hij door de vlucht zijn leven redden.
Zijn doel had hij toen echter bereikt.
Den 14en Mei kwamen we weer op het
zeestrand te Koesambé, ons punt van
uitgang, terug, en zouden den volgenden
dag naar Java stoomen. DieD avond had
er nog een ongelukkig voorval plaats.
Een oude zware klapperboom viel om
en juist over ons bivac, waardoor een
bediende van onzen kapitein verpletterd
werd. Daar wij op dat oogenblik nog
niet in de legerplaats waren, maar bij
den kant der zee zaten, spaarde dit
toeval velen onzer het leven.
Ondanks de zware branding werden
we den volgenden morgen met behulp
van prauwen ingescheept op de »Van
Imhoff", die 's nachts aangekomen was,
en ons weer naar Java moest breugan.
Zondagmorgen 17 Mei kwamen we te
Tandjong-Priok en een uur daaima op
Batavia aan.
De tweede Bali-expeditie behoorde tot
het verledene. Zou het de laatste .zijn?
De Regeering hoopt het zeker, maar
zoolang er nog één onafhank i jk vorst
op Bali heerscht, gelooven wij dat niet.
Y.