I
No. 66.
Woensdag 22 November 1005.
21e Janrg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. I)IELE11A\,
Buitenland.
Landbouw.
AXELSCIIË
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Cent; franco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER —UITGEVER
AXEL.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
DUITSCHLAND.
De Duitsche pers is over het alge
meen ingenomen met de nieuwe vloot
wet en overtuigd dat zij geen overdre
ven eischen stelt.
De Deutsche Tages Ztg. zegt dat men
water naar de zee zou dragen, met te
herhalen dat de diepe ernst van den
wereldtoestand een versterking van de
zeemacht beslist noodig maakt. De
noodzakelijke offers moeten gebracht
worden, omdat een weigering nog
zwaardere offers niet alleen aan goed
en geld maar ook aan eer en bloed zou
vergen.
De Vossische Ztg. schrijft „Over het
algemeen blijft de wet binnen zoodanige
grenzen dat men in Engelend niet op
de gedachte kan komen, dat Duitsch-
land bezig is om een oorlogsvloot te
buowen, die tegen de Engelsche opge
wassen is. Ook de zes groote kruisers
zullen voor het eilandenrijk niet gevaar
lijk worden, vooral omdat Engeland
rijk genoeg is, om steeds drie nieuwe
schepen te bouwen, terwijl Duitschland
er een bouwt. Niets zou dus dwazer
zijn dan wanneer aan gene zijde van
het Kanaal de bewering opdook, dat
het Duitsche wetsontwerp tegen Enge
land en zijn zeemacht gericht was."
Tegenover de Vorwarts, die, in strijd
met haren partijgenoot Calwer, „geen
duit voor uitrusting van de vloot en
avonturierschap op het gebied van de
wereldpolitiek" wil geven, staat de Ber
liner Neueste Nachrichten, het blad
van de groote ijzerindustrieelen, voor
wie de wet niet ver genoeg gaat. Deze
krant zegt dat het departement van
marine zich door de indiening van zulk
een wet niet aan het hoofd van de
beweging voor de vloot stelt. Misschien
verwacht het echter uit den boezem
den van Rijksdag een initiatiefvoorstel tot
aanvulling van de groote leemten, wat
de wet toelaat. De toestand van de
wereld iszoo,datDuitschland „schreeuwt
om een vloot, veel grooter en sterker
dan het wetsontwerp wil.
NOORWEGEN.
Het Storting heef t Zaterdagnamiddag
van 5l/s tot 6 uur vergaderd; de leden
waren gekleed in galatenue.
Op voorstel van den voorzitter is
prins Karei van Denemarken met alge-
meene stemmen bij mondelinge stem
ming tot koning van Noorwegen gekozen.
Van de 117 stortingleden ontbrak er
slechts één.
Onmiddelijk nadat de beslissing in
het Storting gevallen was, werd van
de vesting Akershus het koninklijk
saluut gegeven.
Den voorzitter is opgedragen het be
sluit van het Storting ter kennisse van
koning Christiaan van Denemarken en
prins Karei te brengen.
Denzelfdenavond is de vergadering
van het Storting weder geopend. De
voorzitter las het volgende antwoord
van prins Karei van Denemarken voor.
Met toestemming van den Koning, mijnen
doorluchtigen grootvader, aanvaard ik
de verkiezing tot koning van Noorwegen,
terwijl ik den naam Haakon de Zevende
aanneem, en mijn zoon den naam Olav
toevoeg.
Mijne gemalin en ik smeeken God's
besten zegen over het Noorsche volk
af. Wij willen ons toekomstig leven
aan Zijn eer en Zijn grootheid wijden.
De voorzitter stelde daarop een „Hoch
op den Koning van Noorwegen" in,
waarmede de leden staande instemden.
Vervolgens werd de vergadering ge
sloten.
De deputatie van het Storting is des
avonds 11 uur 15 naar Kopenhage ver
trokken. Op het station was een groote
menigte samengestroomd, die vaderland-
sche liederen zong en bij het vertrek
van den trein hoerariep.
Koning Christiaan van Denemarken
heeft, bij gelegenheid aan de verkiezing
van prins Karei tot koning van Noor
wegen, aan 36 gevangenen gratie ver
leend.
RUSLAND.
Staking geëindigd.
Het stakingscomité nam Zaterdag het
volgende besluitDe staking van de
Petersburgsche spoorwegen en der
Petersburgsche arbeiders heeft der
Regeering bewezen, dat de uitvoering
van wreede maatregelen, zooals de toe
passing van de doodstraf en de afkon
diging van den staat van beleg, steeds
in de arbeidersklasse krachtigen weer
stand zal vinden. De staking toonde,
dat onze macht steeds toeneemt, zoodat
wij, wanneer eens de dag komt, dat
het comié het noodig acht een beslis-
senden strijd met de Regeering aan te
binden, de overwinning zullen behalen.
Het comité stelt daarom verder voor
de staking Maandag (20 Nov.) des mid
dags te eindigen en gaat dan voort
Kameraden, wij zullen van nu af onze
krachten verzamelen. Indien het noodig
geacht wordt weder te staken, zullen
alle spoorwegen tegelijk en zoo lang
staken tot alle politieke en economische
eischen door de Regeering zijn vervuld.
Morgen zullen de arbeiders-afgevaar
digden een vergadering houden om
over de quaestie der beëindiging van
de staking te beraadslagen.
De Minister van verkeer heeft den
arbeiders medegedeeld, dat de Minister,
raad den eisch van den achturigen
werkdag voor het spoorwegpersoneel
niet voor inwilliging vatbaar heeft ver
klaard verder dat den arbeiders aan
de stations en in de werkplaatsen ge
durende de staking geen loon zal wor
den betaald.
De Ministerraad besloot eveneens de
arbeiders in Regeeringsdrukkerijen ge
durende de staking niet te betalen.
Het voorstel, vervat in de Zaterdaj
door het werkstakingscomité aangeno
men motie, om de staking den 20n Nov.
des middags te eindigen, is aangenomen
in den verloopen nacht gehouden zit
ting van den raad der arbeidersgedele
geerden.
Maandag hebben de arbeiders te Sint
Petersburg den eisch van den achturi
gen werkdag laten vallen.
VERVOLG
van het verslag der bestuursvergade
ring van de Landbouwmaatschappij
in Zeeland, gehouden te
Middelburg.
De afdeeling Hulst verzocht doorzen
ding van oen verzoekschrift aan den
minister van W. H. en N., aangaande
het stationeeren van geprimeerde
hengsten.
De voorzitter deelde mede dat be
sloten is om voor te stellen 3 premiën
uit te loven van f 500, zonder verplich
ting tot stationeeren, en 2 van f800
met die verplichting.
De keurmeesters zou men voor het
vervolg niet willen laten keuren inde
districten waar zij wonen.
Ingekomen was een verslag van de
tentoonstelling te Kortgene. Niettegen
staande het weder niet medewerkte,
waren de financieele uitkomsten tame
lijk goed, al levert de rekening een
tekort op.
Door den heer Ph. J. van Dixhoorn
te Axel werd medewerking gevraagd
van het hoofdbestuur om eeue verbin
ding te bekomen tusschen het IV en
V district.
Het hoofdbestuur verzoekt bij de
plannen tot bedijkingen daarop te let
ten. Het acht dit een landbouwbelang.
Het bekende voorstel van den Heer
Jac. Welleman tot wijziging van de
statuten der Maatschappij werd, na
eenige discussies, aangehouden tot de
voorjaarsvergadering.
Daarna leidde de zuivelconsulent der
Maatsch. de heer L. J. M. Koert de be
spreking in over de vraag welke mid
delen kunnen leiden tot eene betere
prijsbepaling der Zeeuwsche Boeren-
boter.
Deze zeide ongeveer het volgende
De fabriekmatige zuivelbereiding is
in Zeeland van betrekkelijk geringe
beteekenis. De reden daarvan is niet
ver te zoeken. De aard van het bedrijf
geef t aanleiding om zich bij het houden
van melkvee tot een minimum te be
perken, waardoor bijna overal de be-
noodigde hoeveelheid melk voor het
oprichten van eene fabriek ontbreekt.
De boterbereiding op de boerderij vindt
er dan ook nog overal toepassing.
Terwijl de gezamenlijke productie
der fabrieken tegenwoordig ongeveer
150 duizend kilogram per jaar bedraagt,
wordt er in onze provincie jaarlijks
4; 2 millioen K.G. boerenboter gemaakt.
Afgezien van eene geringe hoeveel
heid, welke door de grensbewoners naar
België wordt geëxporteerd, wordt de
geheele productie hoofdzakelijk in de
provincie verhandeld en verbruikt.
Het mag dus van belang geacht worden
eens na te gaan, op welke wijze die
handel wordt gedreven.
Voor een gering deel wordt op de
markten verkocht.
Boerenbotermarktén kunnen hier uit
den aard der zaak alleen bestaan in
centra, welke gunstig zijn gelegen voor
détail verkoop. En zulke plaatsen hebben
wre niet veel. De stad. Middelburg is
wel het provinciale voorbeeld bij uit
nemendheid. De overbekende schilder
achtige botermarkt is verreweg de meest
belangrijke.
De aanvoer op de Vlissingsche markt
is van ondergeschikt belang.
De Walchersche boter, die niet ter
markt komt en dat is het over
wegend deel wordt verkocht aan
particulieren of dient als ruilartikel
met winkelwaren.
In het eiland Noord-Beveland vinden
we bijna uitsluitend ruilhandel met de
winkeliers en verkoop aan z.g. „vaste
klanten". Bij sommigen komen z.g.
„leurders" op de boerderij, d. z. men-
schen die de boter opkoopen, soms tegen
zeer lage prijzen.
Verder noordwaarts, in Schouwen en
Duiveland, is de botermarkt in de stad
Zierikzee. De markt begint en eindigt
op een gezet uur. Wie dan nog niet
heeft verkocht moet onverrichter zake
heengaan. De aanvoer is bijna uit
sluitend herkomstig uit het z. g. lage
land van Schouwen. Vele Schouwsche
landbouwers verkoopen tegenwoordig
de melk aan de margarinefabriek van
Van den Berg Ltd te Rotterdam.
Uit Duiveland wordt weinig of geen
boter op de markt te Zierikzee verkocht,
in verband met de daar bestaande
fabriek. Natuurlijk speelt ruilhandel
er verder eene belangrijke rol.
In de eilanden Tholen en St. Philips-
land is geen markt. We treffen er
uitsluitend aan ruilhandel en verkoop
aan particulieren. Wat de winkeliers
te veel hebben voor den verkoop in de
gemeente, wordt door hen verzonden
naar Rotterdam en andere groote
plaatsen.
In Zuid-Beveland is een markt te
Goes. De aanvoer is van weinig be
teekenis. Verder wordt de boter, be
halve voor een zeer klein gedeelte, aan
particulieren op de dorpen als het ware
uitsluitend geleverd aan de winkeliers
ruilhandel dus.
Ten slotte Zeeuwsch-Vlaanderen. In
het westelijk deel wordt de boter af
gehaald door „leurders," die daarbij
meest eieren opkoopen er zijn er onder
die tegelij k kruidenierswaren verkoopen.
In het Oostelijk deel is een boter
markt te Hulst. Eveneens is daar
natuurlijk ruilhandel, terwijl een groot
gedeelte, de beste, bij gegoede burgers
aan huis wordt geleverd.
In het land van Axel en Neuzen
bestaat geen markt. Deels is er ruil
handel, deels verkoop aan particulieren.
Verreweg de meeste boter wordt er
echter door opkoopers op de boeren
hofsteden afgehaald en vooral in Ter
Neuzen, aan de huizen rondgevent.
Hoe geschiedt nu de prijsbepaling
Zooals we zagen, wordt een klein
deel der boter verkocht op de markten.
De hoogste en laagste prijzen, welke
daar worden besteed, worden vermeld
in de dag- en locale bladen.
Het gemiddelde dier Z. g. marklnoteering
of iets daarboven geldt nu gewoonlijk
als verkoopprijs van het overgroote
deel der boerenboter, d. i. die welke
niet op de markt komt. Voor de aller-
