DE STI\S YOËIIST.
\o. 50.
Woensdag 27 September 1905.
21*- Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwseh-Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
Buitenhuid.
FEUILLETON.
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 Cent; franco per post 60 Cent.
Voor België 70 Cent. Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
AXEL.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels 25 Cent; voor
eiken regel meer 5 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
RUSLAND en JAPAN.
Admiraal Dewey de man die zoo
stoutmoedig dén toegang tot de baai
van Manila forceerde, bij het uitbreken
van den Spaansch-Amerikaanschen
oorlog in 1898 heeft aan een mede
werker van de New York Herald zijn
oordeel gezegd over de lessen, die de
oorlog ter zee in Oost-Azië opgeleverd
hebben.
De overtuiging die de admiraal zich
gevormd heeft, komt hierop neer De
Amerikaansche marine heeft bovenal
noodig schepen van 18,000 ton, met
Mets anders bewapend dan kanonnen
van 12 duim (31 cM.) en eenig klein
snelvuurgeschut, zooals drieponders,
om zich tegen torpedobooten te kunnen
verdedigen. In dat opzicht ben ik van
meening veranderd. Vroeger hield ik
de Oregon voor de ideale type van een
oorlogsschip, op iederen afstand bruik
baar in 't gevecht. Maar ik zie nu wel
in, dat de moderne zeeslagen bevochten
worden op een afstand van 3 of 4 mijlen,
en in die omstandigheden zijn zoo zeide
de admiraal, „acht-duims (21 cM.) ka
nonnen niets dan dood gewicht op een
schip. Men zou evengoed pistolen
kunnen gebruiken."
(De Oregon, in 1893 gebouwd, is een
pantserschip van 10,450 ton, 15V2 mijl
loopend, bewapend in hoofdzaak met
A stukken van 33, 8 van 20.3 en 4 van
15 cM. Het heeft, na zijn beroemde
reis om Kaap Hoorn heen, een groot
I aandeel gehad in de vernietiging van
de Spaansche vloot bij Santiago de Cuba).
Historisch Romantisch Tafereel.
uit de Zwolsche Geschiedenis (1362).
„Altijd heb ik het gezegd, en ten
eeuwigen dage zal ik het volhouden,"
zeide Walter met eene verachtelijke stem,
tot den naast hem voortstappenden trom
petter, „dat deze roode schoften voor
eene geregelde en welgeoefende krijgs
bende aan den loop zouden slaan, als
een hoop biggen voor den wachthond;
maar dat had ik bij Sint Michiel! niet
verwacht, dat zij ook het hazenpad zouden
kiezen, wanneer ik hen met een troep
ongeregelde en ongewapende burgers
achter de hielen zat. Dit is eene lafhar
tigheid die ik niet had kunnen vermoeden,
Duivelsch! had ik nu mijne brave boog
schutters bij mij! wij zouden de ruggen
van die laffe brandstichtende plunderaars
zoodanig met pijlen besteken, dat zij in
een oogwenk op een hoop stekelvarkens
geleken."
„Uwe brave boogschutters," hernam
de heelmeester smalend, „achten het wel
licht wijzer en voorzichtiger, binnen de
beschermende muren onzer stad hetoogen-
blik af te wachten, dat zich de Voërsters
vrijwillig aan hunne pijlen en bogen bloot
Admiraal Dewey ging voortDat
bracht de Spanjaarden buiten zichzelf
bij Manila. Wij konden den afstand
kiezen, terwijl zij bij de kust moesten
blijven, hulpeloos. Groote schepen en
zware kanonnen beslissen over den
uitslag van een gevecht.
Men moet de mannen voortdurend
schietoefeningen laten houden. Ik ben
zeer verrast geweest door de nauw
keurigheid waarmede de Japansche
kanonniers schoten, en de verbazende
macht die Togo over zijn manschappen
uitoefende. Gedurende het gevecht
gelastte hij hen verscheiden malen, op
te houden met schieten, dan een of
twee stukken af te vuren om den
afstand te bepalen, waarop deze aan
de geheele vloot geseind moest worden.
Aldus moesten de Japanners wel nauw
keurig schieten. Zoolang het gevecht
duurde, hield de Japansche vloot de
Russische om zoo te zeggen op een
armlengte van zich at, en overstelpte
ze ondertusschen met een juist gericht
vuur
Nadat admiraal Togo de vijandelijke
schepen tot zwijgen gebracht had,
kwamen de torpedobooten voor den dag
en matten de Russen nog verder af
met kleine kanonnen en torpedo's.
Maar met het voornaamste deel van
het gevecht had dit niets uitstaan.
Het beste werk (van de torpedobooten)
werd 's nachts verricht. Ik ben over
tuigd dat de Japanners onderzeesche
booten hadden.
RUSLAND.
De Times verneemt uit St. Petersburg,
dat de Russische regeering overtuigd
geven; en zullen er misschien niets tegen
hebben, dat de ongeregelde burgers hun
lijf buiten de stad wagen."
„Zwijg, Razonius!" zeide Waltergram-
storig, want het verwijt, hetwelk in de
stekelige woorden van den heelmeester,
voor de Zwolsche boogschutters lag opge
sloten, en dat door hunne traagheid om
deel aan den strijd te nemen, eenigermate
verdiend was, trof den hopman gevoelig.
„Zwijg! ik weet wel niet waarom mijne
bogen ons in den steek laten, maar spreek
mij niet van hunne lafhartigheid of lui
heid, want ik sta voor hunnen moed en
onbezweken trouw borg als voor mij zelve.
Vorder ook niet van mij, om deze Poorters,
die zich, ik zoude liegen indien ik anders
sprak, overigens gekweten hebben als
de braafste mannen, onder diegenen
welke nog nimmer aan een gevecht of
krijgsoefening deel namen, gelijk te
stellen met goed geordende krijgslieden,
want ik bid u, zie ze nu nog door el
kander loopen, en babbelen als eenen
hoop snaterende ganzen, en wanneer die
roode schoften, welke daar voor ons uit-
loopen, slechts half zoo veel moed in
het lijf hadden, als ik vroeger bij hen ver
wachtte, dan zouden ze, als zij het ge
vecht op nieuw en onverwachts begonnen,
in .éénen aanval dezen ordeloozen, ge-
meenen, met knuppels en hooivorken
gewapenden troep overhoop werpen."
„Maar toch niet voor die gemeene
knuppels het encephalon, of anders ge-
is, dat er in Finland een gewapende
opstand dreigt. Zij beraamt krachtige
maatregelen en zendt menigten troepen
naar Finland.
De keizerlijke stadhouder is te Bakoe
den 20 aangekomen, bezichtigde de
stad en de petroleumwerken om de
toestanden nauwkeurig op te nemen.
De stadhouder ontving verschillende
deputaties en hield verschillende confe
renties, waarin hij versterkingen van
troepen en politie en maatregelen tot
herstel van geregelde toestanden be
loofde. Zes dagen zijn nu verloopen
zonder dat daden van geweld zijn
gepleegd. Maar de toestand is nog
steeds gespannen. De straten hernemen
hun levendigheid, de meeste winkels
zijn geopend en afdeelingen troepen
komen nog steeds aan. De stadhouder
heeft het verzoek van industriëelen,
om een schutterij te mogen vormen,
geweigerd. Er is een onderzoek gelast
naar de beschieting van het hospitaal.
De industriëelen verklaren, dat ver
tegenwoordiging der arbeiders op het
congres te Petersburg dringend noodig is.
De Standard verneemt uit Moskou
De prijzen van alle brandstoffen stijgen
voortdurend zeer sterk, in weerwil van
de kalmeerende berichten uit den
Kaukasus. Reizigers uit Bakoe doen
hartverscheurende verhalen. Duizenden
werkeloozen loopen daar straten en
kaden af, met vrouw en kroost, zonder
voedsel. Er moeten al vele menschen
van honger omgekomen zijn.
Uit Odessa verneemt de Standaard
Zeventigduizend man troepen moeten
zegd de hersens, van een goed deel der
Voërsters hadden ingeslagen, en die hooi
vorken bij velen een onnoodig getal
knoopsgaten in het lijf hadden geboord,"
viel de heelmeester trotsch in de rede.
„Mij dunkt wy moesten eens trachten
de roode schurken tot staan te brengen,
om van een en ander de proef te
nemen."
Dit zeggende zette Razonius de zilve
ren trompet aan zijne lippen, en haalde
eigendunkelijk daaruit eenige lange
schelle toonen, die uitdagend de vluch
telingen na klonken, en op het zelfde
oogenblik door een doordringend hoorn
geschal werden beantwoord.
„Pillen en lavementen, wat was dat?"
riep Razonius ontsteld uit, „die toon
kwam niet van de Voërsters, ik hoorde
denzei ven achter ons!"
„Ha! het zijn mijne boogschutters!"
antwoordde Walter, verheugd in de han
den wrijvende; „Sint Michiel gave, dat
nu die Voërster schelmen een oogenblik
stand hielden, wij zullenmaar waar
achtig, Razonius, uwe trompet heeft
wonderen gedaan, man! de stroopers
staan en keeren zich tot ons, zaligheid
en verrukking! wij zullen ze laten sprin
gen als
„Als blinde mollen, die in den val
zijn geloopen, zoo als wij!" viel Razo
nius met eene augstige snelheid in de
rede.
„Wat meent gij schelm?" riep Walter,
naar den Kaukasus onderweg zijn,
vanwaar zij, na het herstel van de
orde, naar Midden-Azië zullen gaan.
De militairegouverneur van Warschau
heeft bekend gemaakt, dat ieder, die
getuige van een moordaanslag is en
het slachtoffer niet helpt of weigert de
overheid inlichtingen te geven, zich
bloot stelt aan drie maanden gevange
nisstraf.
Joodsche terroristen te Warschau
vroegen Donderdag van een bankier, een
zekeren Szeraszewsky, een bedrag van
1000 roebel en dreigden hem met ge
weld, als hij hun verzoek niet inwil
ligde. Vrijdagmiddag wierp een van
hen een bom, die echter den bankier
miste, maar den dader zelf doodelijk
wondde. Er wordt overigens den
laatsten tijd, ondanks de woeste leger
order van den gouverneur-generaal, in
't algemeen weer hard met dynamiet
en andere ontplofbare stoffen gewerkt.
AMERIKA.
Uit Havana meldt men een zonder
linge en dramatische politieke gebeur
tenis. De politie aldaar wilde de ver
trekken van een hotel doorzoeken,
waarin Villuendos, de aanvoerder van
de liberale partij in het Cubaansche
congres, verblijf hield. Villuendos en
eenige zyner aanhangers trachtten dit
te beletten, er bntstond een gevecht
en van weerskanten werd met revolvers
geschoten. Villuendos en de chef der
politie vielen, terwijl vele anderen ge
wond werden. De zaak wekt opzien
op Cuba. Zoowel conservatieven als
den trompetter in den arm knijpende,
doch vóór deze hem konde antwoorden,
had zich de vraag reeds van zelve voor
den verrasten hopman opgelost.
Uit eene diepe sloot, die aan den boven
rand met laag kreupelhout bezet was,
stegen thans, achter de Zwolsche burgers,
eene menigte donkere gestalten opwaarts,
die zich rondom hunnen reusachtigen
aanvoerder verzamelden, en weldra tot
eene talrijke bende gewapende krijgs
lieden aangroeiden, welke toen met ge
velde lansen en het donderend geschreeuw
van: „Schuilenburg en Voërst te hulp!
slaat dood de wevers!" op de verslagene
Zwolschen aanstormden.
Wanneer wij onzen nederigen stijl
thans eene dichterlijke vlucht durfden
geven, dan zouden wij den vreeselijken
toorn en verbittering van den. hopman
Walter vergeleken bij de woede eener
tijgerkat, die zich hare jongen ziet ont
rukken, en op het oogenblik dat zij den
sprong zal doen, om hare scherpe klau
wen in het vleesch van den roover te
slaan, eensklaps gestuit wordt door de
onverbreekbare schakels van eene keten,
welke om haar midden is gesloten, en
haar boeit aan de plaats van waar de
klagende wulpen zijn weggenomen; en
ook de diepe, gillende kreet van woede,
welke de hopman slaakte, had iets van
dat doffe, doordringende gebrul, waar
van het evengenoemde wouddier, in de
gegeven omstandigheden, de duistere