lp
No. 76.
Maandag 2 Januari 1004.
20 Jaar*»'.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
AXELSCHE
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 50 centfranco per post 60 cent.
Voor België 70 cent. Afzonderlijke Nos. 5 cent.
DRUKKER UITGEVER
AXEL.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels 25 centvoor
eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal.
Advertentiên worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Wat verlangt de lezer van ons bij
de wisseling der jaarkring? Een niets
zeggende wijsgeerige bespiegeling, of
wel een zaakkundig en kort résumé van
wat het vorige jaar ons gaf? Naar
bescheiden meening zal het laatste verre
de voorkeur verdienenwe stellen ons
dus voor in de volgende regelen het
afgeloopen jaar even de revue te laten
passeeren en alzoo de voornaamste ge
beurtenissen en feiten even in herinne
ring te brengen.
Natuurlijk komt in de eerste plaats
in aanmerking ons vaderland, dat be
trekkelijk klein stukje gronds, ontwoe
kerd aan de golven. En dan wordt
onwillekeurig onze aandacht getrokken
naar Haar, die als koningin over dat
landje den schepter zwaait. Was H.M.
in April verhinderd het gewone jaar-
lyksch bezoek aan de hoofdstad te
brengen, na een verblijf in Italië scheen
H.M. weder in staat de Haar opgeleg
de plichten te volbrengen en zelfs groote
vermoeienissen te verduren. Daarvan
getuigt het bezoek aan Noord-Brabant
bij gelegenheid van de plechtige opening
van den nieuwen Maasmond; een be
zoek, dat veel van de krachten der
Vorstin vergde, maar dat Zij met blijk
bare onvermoeidheid heeft doorstaan.
Een groot werk, dat voor de welvaart
van Noord-Brabant van reuzenbelang
is, werd, dank zij de wet van 1383,
voltooid; de scheiding van Maas en Waal,
noodzakelijk geworden door de her
haalde overstroomingen, die Brabant
teisterden, is een feit geworden en het
was voor Brabant een heugelijke ge
beurtenis, die door de aanwezigheid
van de Koningin en van den Prins der
Nederlanden een dubbel feestelijk ka
rakter kreeg. Want H. M. bepaalde
zich tot de opening van den nieuwen
Maasmond niet alleen, maar bracht te
gelijkertijd een bezoek aan de voor*
naamste plaatsen van Brabant, en leerde
daardoor een kalm en nijver gedeelte
van ons vaderland kennen, een ge
deelte dat zooals de burgemeester van
Tilburg opmerkte, na den dood van
Willem II, dus ruim een halve eeuw,
niet het voorrecht had van een vors
telijk bezoek. Toonde deze Brabantsche
reis, dat de Koningin geheel hersteld
mag worden geacht, H. M. toonde dat
zij volstrekt geen weet had van de
vermoeiende dagen, door onmiddellijk
na de Brabantsche feesten een zitting
te gaan bijwonen van het Letterkundig
Congres, dat onder leiding van Prof.
Dr. Jan te Winkel te Deventer werd
gehouden.
Niet minder dan in den vooruitgang
van een deel des lands en in de ont
wikkeling van Neerlands taal en letteren,
stelde H. M. belang in leger en vloot.
Toen een Duitsch eskader ons land
bezocht, ontving H. M. de vlag-officieren
van dat eskader in haar paleis op het
Looeigenhandig reikte Zij aan het
nieuw gevormde negende regiment in
het kamp bij Millingen het vaandel uit,
en toen het Koninklijk Instituut voor
de''Marine te Willemsoord het 50-jarig
bestaan vierde, woonde H. M. met Haar
gemaal een gedeelte dier feesten bij.
En het uitgestelde bezoek aan de hoofd
stad werd ook in de maand September
door H. M. en Haar echtgenoot nog
gebracht.
Ook Indië* mocht dit jaar een treffend
blijk ontvangen van de zorg van Hare
Majesteit, door de benoeming van den
Luitenant-Generaal Van Heutsz tot
Gouverneur-Generaal der Oost-Indische
bezittingen. Generaal Van Heutsz, die
door zijn beleid Atjeh onderworpen had,
en het verzet tot in de laatste hoeken
had gefnuikt, werd naar Nederland
ontboden en hier te lande als held en
regeeringspersoon naar verdienste ge
huldigd. Na eenige besprekingen met
de verantwoordelyke ministers werd
generaal Van Heutstf benoemd tot
Gouverneur-Generaal en als zoodanig
vertrok hij weder naar Indië, om daar
het opperbestuur van den afgetreden
landvoogd, generaal Rooseboom te gaan
overnemen. Gèheel Nederland ziet met
belangstelling naar hetgeen de nieuwe
Landvoogd, die Indië in zijn behoeften
en nooden uit langdurige ervaring kent,
in het schoone Insulinde zal tot stand
brengen.
De indiening van het wetsontwerp-
Harte van Tecklenburg, volgens de
toelichting eenvoudig bedoelende het tot
stand brengen van eenige fiscale wijzi
gingen van de tarieven, van invoer,
volgens anderen een eersten en grooten
stap op protectionistisch gebied, heeft
heel wat pennen in beweging gebracht.
Het is thans voorloopig ingetrokken.
De wet tot regeling van het Hopger
Onderwijs, door de Tweede Kamer aan.
genortlen en door de Eerste Kamer
verworpen, heeft de ontbinding van
deze laatste tengevolge gehad, waarvan
weer het gevolg is dat de nieuwe
Eerste Kamer eene ministerieele meer
derheid heeft. Voorts is de invoering
van de nieuwe drankwet, met hare vele
lastige bepalingen, wei de moeite waard
om hier vermeld 4e worden.
Te Amsterdam werd ook nog in,den
loop des jaars het Internationaal Socia.
listisch Congres gehouden.
De door den minister-president voor.
gestelde wijzigingen in de wet op het
Lager Onderwijs hebben den schoolstrijd
met nieuwe felheid doen ontbranden
Terwijl in ons vaderland de vreed.
zame strijd der meeningen en ziens
wijzen gestreden werd, streden in Oost-
Azië de Russen en Japanners op wan
hopige wijze op het slagveld, om het
bezit van Mandsjoerije. Hoeveel stroo
men bloeds deze verschrikkelijke oorlog
aan de beide kanspioenen reeds heeft
gekost, is bekend en nog is het einde
niet daar. De verovering van den 203
Meter hoogen heuvel door de Japanners,
waardoor de Russische oorlogschepen
bijna alle buiten gevecht worden gesteld,
schijnt den val van Port Arthur en
zoo mogelijk het einde van den strijd
te zullen verhaasten. Het incident op
de Noordzee, waarbij Russische oorlogs
schepen, het Oostzee-eskader, dat op
weg naar Japan is, hebben geschoten
op weerlooze Engelsche visschers, ligt
nog versch in het geheugen.
In het Russische rijk heerscht voort
durend een gespannen toestand. Wij
behoeven slechts te noemen de moorden
op den gouverneur van Finland, Bobrik
en op den minister van binnenlandsche
zaken Von Plehwe blijdschap vervulde
den Tsaar by de geboorte van zijn
eersten zoon en het volk werd verblijd
met een amnestie-besluit, dat voorna-
melyk de afschaffing van de lijfstraffen
voor het leger en voor de veroordeelden
bracht en eenige verbetering doet voor
zien, in het lot van de Russische joden.
Engeland heeft van de tijdelijke on
macht van Rusland gebruik gemaakt,
om zijn invloed in Tibet ten nadeele
van dien van Rusland uit te breiden.
Voorts heeft het alle mogelijke moeite
gedaan om met de overige Europeesche
mogendheden op goeden voet te komen,
getuige de verschillende overeenkom
sten die het hier en daar gesloten heeft.
Frankrijk gaat onder het ministerie
Combes steeds voort met zijn aange
vallen strijd tegen de kloosterorden en
het is meer dan twijfelachtig of de zaak
op den duur niet den val van het
ministerie zal veroorzaken. Het minis
terieele leven in Frankrijk hangt maar
al te vaak aan een zijden draad.
Het Duitsche Rijk heeft dit jaar een
tamelijk rustige toestand in het binnen
land beleefd. Evenwel voert het een
strijd in Duitsch-West-Afrika, waar eerst
de Bondelzwarts en daarna de Herero's
in opstand kwamen, voornamelijk denkt
men door het minder handige optreden
der Duitsche ambtenaren.
Evenals de Tsaar heeft ook de koning
van Italië dit jaar een zijner vurigste
wenschen vervuld gezienook hem is
een zoon geboren, een troonopvolger,
die naar de oude gewoonte in het Huis
van Savoie, prins van Piemont zal
heeten.
In de Vereenigde Staten heeft
de vierjaarlijksche presidentverkiezing
plaats gehad, met den uitslag, dat presi
dent Roosevelt met schitterende meer
derheid zijn tegencandidaat rechter
Parker heeft geslagen.
Hebben we in het voorgaande meer
zaken van algemeenen aard genoemd^
er is nog heel wat meer te vermelden,
waardoor het jaar 1904 niet licht ver
geten zal worden.
We hebben vernomen van groote
rampen, zooals de brand in het Iroquois-
theater te Chicago, de groote brand in
Baltimore in de Vereenigde Staten, de
brand te Aalesund in Noorwegen, die
12000 menschen dakloos maakte, het
vergaan van het stoomschip Generaal.
Slocum in de haven van New-York
en ten slotte de gioote brand in de
petroleum-bassins te Antwerpen.
Reuzen-werkstakingen bracht het:
van de packers in de slachthuizen te
Chicago; van de spoorwegambtenaren
in Hongarije; van de matrozen der
Handelsmarine te Marseille, met een
uitsluiting, waardoor de geheele han
delsbeweging in Zuid-Frankrijk stil
stondvan de diamantbewerkers te
Amsterdam en te Antwerpen; en een
bijna algemeene werkstaking in alle
bedrijven in Italië, als protest tegen
het ministerie-Giolitti, dat troepen had
doen optreden bij de staking in Bug.
gerie op Sardinië en Castelluzzo op
Sicilië.
De groote droogte, waardoorinDuitsch
land vele rivieren voor de scheepvaart
onbruikbaar werden en zelfs de Elbe
bij Dresden geheel droog lag, zal nog
jaren van zich doen spreken.
Ook vele bekende personen heeft het
jaar 1904 ons ontnomen, die wij ongaarne
missen bij het opmaken der jaarbalans.
Daaronder in de eerste plaats den oud
president der Z.-A. Republiek, Oom
Paul, Paulus JohannesStephanus Kruger,
die in zijn ballingschap stierf te Clarens
in Zwitserland, ver van het land waarin
hij geleefd en geleden had.
Vorstelyke personen, staatslieden,
geleerden, kunstenaars, schilders, schrij
vers onder die allen missen wij bij het
intreden van den nieuwen jaarkring
een aantal namen, die ons bekend in
de ooren klonken.
En vragen wij heeft het jaar ons
meer ontnomen, dan het gegeven heeft,