1
JOZEF IN MEEUW.
\o. 84.
Woensdag 27 Januari 1904.
19e Jaai'g.
Nieuws- en Advertentieblad
v oor Zeo u wscli V I a a u d e r e ik
F. DIELEill Aft,
Rnitenlaiid.
FEUILLETON.
C01IIU1MT.
Dit Blad verschijnt eiken ftinsdair- en Vrijdajravond.
A B N N E M E N T S PR IJ S
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor Bilsiï 70 cent. Afzonder!. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
AXEL.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht. uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijduu-n-.iinidd.iir TWEE uren.
FRANKRIJK.
Combes zal blij zijn dat hij behouden
den Zaterdag heeft bereikt. Met een
meerderheid van meer dan 50 stemmen
mag hij r.iel ontevreden zyn Het zou
toch ook wel bitter teleurstellend zijn
geweest v-jor het ministerie nu te vallen
vlak voordat het in de gelegenheid zal
zjjn db groote hervorming van het onder
wijs tot stand te brengen die de kern van
bet legeerings programma uitmaakt. Het
zou zijn als iemand die een aanloop neemt
om een bieede sloot over re springen
Het is een groote voldoening vom Com
bes te bemerken, dat hel de meerderheid
meeoens is. Wat was gemakkelijker ge
weest voor de halve broeders lan de
vaderlandsliefde als voorwendsel aan te
nemen om zich bijtijds los te maken van
de meerderheid, nu die zoo beslist tegen
de geestelijkheid optrekt. Voor het wH
slagen der onderwLjs-plannen is de over
winning Vrijdag onder zoo moeilijke om
standigheden bevochten een goed voor
teeken.
Voor den aanvang der vergadering
waren d nationalistische kamerleden Vrij
dag bijeengekomen onder Ca vaignac De
nationalisten hebben men een motie aan
genomen waarin zij overwegen, dat de
regeering door Delsor uit het land te zetten
de nationale gevoelens en belangen erger
gekwetst had dan nog sedert 1870/71
was voorgekomen, dat alleen de eenstem
mige afkeuring van het parlement, zonder
onderscheiding van kleur of party, de
droevige gevolgen van die laad zou kunnen
verzachten eu dat alle partyoverwegingen
Den eenigeu zoon, die haar is overge
bleven, Adam, behandelt da Rottmans-
vrouw harder dau een stiefkind men zegt
zij hem nog slaat als een kleinen jongen
en hjj laat zich alles welgevallen, en toch
beeft hij zich als een echte Rottman ge
dragen en zich een trotschen bijnaam ver
worven, want hij heet In den ganschen
omtrekhet paard. Hij laat eens een
paard beslaan juist als de smid vau een
Breisgauer boer een paard wil koopen.
Bot paard is aan een groote kar met twee
wielen gespannen, die met erwten beladen
is. De Breisgauer zegt: zulk een pand
er nier, in de heele wereld; dat trekt
wat drie andere paarden trekken.
»Obo!« schreeuwt Adam Rottman, die
ei bij staat, en met zulk een grove stern,
dat de Breisgauer haast omver valt en
is dat hy nog tegen zijn paard kan
leunen. »Oho! Ik wed dat ik den wa
rnet erwten in diie vrachten tot de
.Kroon naar beneden draag is de koop
gesloten als ik dat doe?*
Top,« zegt de Breisgauer.
Het paard wordt afgespannen. Adam
doet de erwten in een grooten beddezak
on draagt ze flink naar de Kroon, vervol
gens neemt bij het wagensiul en diaagt
op zij moeten worden gezet bij een der
gelijken toestand.
Stampvol zjjn de tribunes als de kamer
vergadering een aanvang neemt, ook de
loge der diplomaten is vol. Het afgaan
der discussiën is al dadelijk typisch. Cor-
rard des Essaits h'eft het woord. De
uitzetting v n pastoor Delsor Z6gt hp,
komt mij voor e^u gevoeligen stoot toe
te trengen aan het gevoel van de natie.
Vau Rome! ve>beterde Deville
Beproef voor alles Franscbman te zijn,
riep Btandry d'Asson.
Daarom leek het mij ook nuttig te inter
pelleeren, ging Corrard des E^sarts voort.
Er daa'-op vei telde hij nog eens boe zich
hei g »val had voorgedaan. De Elzass«rs
van LunéviMe, dn zijn meer dan 1500
inenschnn, wild n Delsor hooren spreken
en nadien h->m nitgenoodigd daarvoor over
te komen. Hij nam het aan. maar onder
voorwaarde dat hij niet over politiek zou
spreken
Üe pastooi nam zijn intrek bij een
vriend en juist op het oogenblik dat bij
naar de vergadering zou gaan komt een
commissaris van politie op hem af. deelt
bem het besluit van uitzetting m 'e en
geeft bem een papier ter lezing. Delsor
wordt uitgezet als ..Duitsch onderdaan,
in Fraokrijk g koin -n om deel te nemen
aan een politieke bijeenkomst." Van poli
tiek was evenwel geen sprake, voor het
tneerendeel zou zij i gehoor uit vrouwen
bestaan, vrienden, die met vreugde den
spreker van ginder zouden hooren Of
de maatregel Kwam van Parjjs of van
Nancy doet weinig ter zake, maar het
korm daaiop neer, dat er een maatregel
is genomen, waarbij veigeten is, dat de
het evenzoo, en eindelijk neemt hij de
twee groote wielen, een op den eenen,
een op den anderen schoudei, en
gaat er mede naar de Kroon. »Wie is
sterker? Uw paard of ik?« vraagt hi
den Breisgauer, en daar van daan beeft
bij den naam van »het Paard.*
De manier waarop de Wigge-Rottman
de heldendaad van zijn zoon bekend maak
te, toont geheel zijn roemzucbtigen aard,
want eigenlijk is hij geen Kwaad man,
alleen maar een bluffer van den eersten
rang. Den dag na het paardeostuk van
Adim was het kermis in d* stad, de smid
van hier trelt den Wigge-Roitman in de
herberg aan en vertelt hem wat er gebeurd
was. T >eu zegt. de Wigga-R ïttman «ver
tel het mij niet hier. Ik trakteer u op
een fijne flescd, als gij Uier beneden op
straat gaat staan en mij de heele geschie
denis naar boven toeroept.* Er. zo a ge
beurde het ook. Da Wigge-Rottmau lag
in zyn volle btpedte uit het venster en
ieder hoorde mei verbazing toe hoe de
smid hem de historie toeschreeuwde. De
Wigge-Rottman heeft eigenlijk bijzonder
veel op met zyn zooc »het Paard,» maar
hij durft het voor zijn vrouw niet laten
ineiken, vooral sinds zeven jaar.
Daar over de beek, wij zieo uit ons
raam, daar woont een schilder en kaste-
maker, Schilder David geheeten. Hij is
een man van eerhij is e6n van de arm
ste in het dorp, maar hy zou eer verhon
geren, dan dat hij een gift aannam Daar-
Elzassers Franschen zijn, die van de moe
dernatie gescheiden zyn. De persoon van
Delsor doet hier niets ter zake.
De interpellant eindigde met een vurige
vaderlandslievende tirade en sprak de ver
wachting uit, dat de Kamer een formule
zou vinden, die de smart zou lenigen en
de hoop weer doen opleven.
Com'oes beeft in zijn rede er naar ge
tracht de aandacht samen te brengen op
het gebeurde zelf, op de leiten. Wij moe
ten bet debat losmaken van de mise en
scène, die in bet verval gerakend natio
nalisme er omheen gemaakt heeft.
Ook Combos vertelde de geschiedenis
van de voorgenomen lezing van pastoor
Delsor. De pastoor zou spieken over de
sluiting van de kapel vid le Chateau
en over bet verbod, dat de Volksfreuud*
had getroffeu, een blad dat de meest gi ove
beleedigingen aan het adres van de Fran-
scbe regeering bevatte. Delsor is overigens
geheel onbekend in Lunéville en van een
bekende die spreken komt was dus geen
sprake. Het staat vast, betoogde Combes,
dit Delsor te Lunéville was gekomen om
stemming te maken tegen de aanstaande
gemeenteraadsverkiezingen, want de bur
gemeester van Lunéville is bij de laatste
verkiezingen de mededinger geweest van
Corrard des Essarts.
Combes deelde eeuige feiten mee, die
den uitgezetten priester als een drjjver
doen kennen, zijn uitlating, dat bet prote
stantendom de vader van de prostitutie,
de gevangenisstraf die op die uitlating
was gevolgd en meer dergelijke.
Liter op den lag is vooral Ribot tegen
Oombas in 't. krijt getreden.
De Kamer heeft de smart der natie niet
bij is hij een Schriftonderzoeker. Bij hem
is hot langst licht in het dorp op en d it,
zegt veel voor een arm man. Hij heeft
een bybd dien hij al zestienmaal van de
eerste tot de laatste letter, oud eu nieuw
testament, heeft doorgelezen; ik heb dien
bijbel eens gezien, de bladen zien er eigen
aardig verwerkt uit, want David leest
altijd met vingers. Op het eerste blad
van den bijbel heeft hij trouw den dag
aangeteekend, waarop hij hem op nieuw
begonnen eu waarop hij hem weder uit
gelezen neeft. De langste tijd is iets meer
dan twee jaren driemaal heeft by hem
zelfs in minder dan een jaar doorgelezen,
dat was toen zyne drie dochters met land
verhuizers weggingen, aan toen hij oen
gebrek aan de hand bad zoodat men dacht
dat hy die verliezen zou, en eindelijk bet
jaar, waarin zijn kleinzoon, de kleine Jozef,
geboren werd. Ia zyn jeugd moet by een
vroolijke snaak geweest zijn, bij kent alle'
üedeien en bij heeft er eens een heel
vaam hout mede verdiend Eens komt
hy bij den vader van den Wigge-Rottman
en wil hout koopen. De oude Rottman
is juist in een goede luim en zegt: «Da
vid. voor ieder lied, dat gy voor mij zingt,
krijgt e9n blok hout, en ik rijd het
voor uw buis,* en goed, hoor I David
zong zooveel liederen dat hy er een heel
vaam meê verdiende. Daar van daau
heet hy dan ook de Vaam-David. .Maar
hij hoort dat niet gaarne meer.
De vrouw var. Schilder-Davtd is oene
gele igd overeenkomstig den wensch der
nationalisten. Met 295 tegen 243 stem
men heeft zij te kennen gegeven, dat-zij
aan bet gebeurde niet meer gewicht wil
hechten dan het verdient en dat zy de
verklaringen van minisier Combes tei
zake van de uitzetting van Delsor goed
keurt. Dat zou de beteekenis zijn van
de gewone orde van den dag bad de oud-
minister Sarrien uiteengezet en in dien
geest aanvaardde de regeering de motie
om over te gaan to£ de orde van den dag.
JAPAN.
De Berlijnscbe correspondent van de
«Köln, Ztg.«, die betrekkingen heeft in
regeeringskiingen schrytt over den stand
van de crisis in Oost-Azië«Op bet
oogenblik worden van verschillende kanten
mededeelingen verspreid over vermeende
pogingen tot bemidleling, die tusscben
Rusland en Japan gedaan zouden worden.
Zoo wordt in een telegram van de Morning
Post uit Washington beweerd dat hoogge
plaatste ambtenaren zich met het plan
bezighouden, in vereeniging met Engeland,
aan Japan en zoo mogelijk aan Duitscb-
land een conferentie voor te stellen, waar
op de rechten van Rusland en van de andere
naties in Mantsjoerijé. de internationale
handelsrechten en de militaire macht welke
Rusland in Mantsjoerije onderhouden
moet, vastgesteld zuilen worden. Het is
onloochenbaar dat zich in de Vereenigde
Staten een steeds levendiger belangstelling
voor de Oost-Aziatische aangelegenheden
ontwikkelt. Maar het is :öch niet zeer
waarschijnlijk dat men zich in verant
woordelijke Ainorikaansche kringen met
de uitvoering van zulk een plan ernstig
van die naturen, die haar leven lang eigen-
lyk half slapen, zij loopen rond, doen ge
regeld hun werk, maar men hoort geen
woord van ben; ia vreugd noch leed.
Het is opmet kelijk zooveel dergelijke men-
schen als wij hier hebben. Daarbij is
de vtouw van Scbilder-David sinds eenige
jaren haast stokdoof. Zij hadden vijf doch
ters, alle groote, statige gedaanten, bd
reeds toen ze nog klein waren maar slank
en sterk, zeide Scbilder-David altijd dio
zijn voor op bet water, dat wil zeggen,
voor de landverhuizing naar Amerika
en inderdaad, vier van zijne dochters
reeds zyn naar Amerika gegaan, twe;
met hun man en twee ongehuwd, die
daar nu ook getrouwd zijnde eeue is
kort geleden gestorven, maar de and re
vaat net goed, en toch kan Scbilder-
David not verlangen naar zyue kin
deren niet overwinnen en nu zegt hij dik
wijls Amarika, dat is een uieuwe drank,
die cuze kinderen ontueemt. Het Was
het natuurlijkste geweest dat by ook weg
trok, hij heeft het hier hard, maar hy kon
er niet toe komen eu nu wil hij in het
geheel niet meer.
De jongste dochter van Schilder-David,
Martina, was altyd da bijzondere trots
van haar vader, want zij was dj eeist-
op school. (Jij kunt niet gelooven wat dat
aan een kind op het dorp een aanzien
geeft; een moisje vooral krijgt daardoor
zekeren trots, eeue zekere houding, en
alle rekeueu zich bonedou haar, nog lang