No. 71.
Woensdag 9 December 1903.
19e Jaarg
EEN FAMILIETAFEREEL.
Nieuws- n A d v v r t en t i e b I a d
voor tM> ii w se li - V7 I a a u d r e 4».
F. DIELEMAft,
Bnitenland.
FEUILLETON.
COIUUNT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdae- en Vrijdagavond.
A BON NE M E NTS PRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor Bilgiï 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
AXEL.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
FRANKRIJK.
Minister Coruhes h»efi een besluit ge
teekend, waarbjj de leden worden aan
gewezen, die deel zullen uitmaken van
de commissie, belast met het bestudee-
ren van alle vraagstukken, die zich op-
doeö bij de uitwerking van het beloofde
wetsontwerp tot algoheele afschaffing van
het congregatieonderwijs. De directeur-
generaal van het departement van eere-
dienst, Dumay, is president van de com
missie geworden, die verder bestaat uit
5 hooggeplaatste ambtenaren van ver
schillende ministeries, financiën, justitie,
en eeredienst.
Geleidelik aan komen de rapporten in
van de prefecten, die, zooals men weet,
verslag moeten uitbrengen van den toe
stand van het onderwijs in hun departe
ment met betrekking tot de mogelijkheid
van sluiting der kloosterscholen. De mi
nister moet weten, hoeveel kinderen bi
opheffing der thans weitelik gemachtigde
congregatiescholen geheel schooldakloos
zouden zin Er zijn thans van 78 de
partementen, buiten Parijs, inlichtingen
gekomen. Wat de jongensscholen betreft
die gehouden door de Broeders over
christelijke scholen - op de 1058 bestaan
de iurichtingeü van onderwijs kunnen or
597 onmiddellijk gesloten worden en hun
bevolking op openbare scholen geplaatst;
in 134 gevallen is hei mogelijk de kloos
terschool terstond door huurlokalen te
vervangen. Van 126 congregatiescholen
zou de opheffing moeten leiden tot ver
grooting van de openbare school, terwijl
er 144 nieuwe scholen zouden moeten
i»)
Weiman was nog niet lang t'huis, toen
Prits binnenkwam, en juist bezig m9t het
vertellen van zijn wedervaren bij Bron
kamp. Zwygend boorden de anderen
bem aan de mededeeling van zijn gekre
gen ontslag maakte een pynlijken indruk.
De verbaier zelf scheen alles behalve
over den uitslag voldaan wellicht gevoel
de hij nu reeds spijt over zgne voortva
rendheid.
Egger alleen behield zijn gewone onver
schillige tuudiDg. Hlj keek zijn kostbaas
aan, als wilde hij zeggen «Zietge, dat
is er nu het gevolg van wanneer men zijn
rechten wil laten gelden
Niettemin deelde hij in het stilzwijgen,
dat na het verhaal des timmermans ont
stond. Moeder Weiman hield zich in
omdat de heer Nooihuijsen tegenwoordig
was. Ware deze afwezig geweest, dan
had ze waarschijnlijk haren echtvriend
duchtig de les gelezen, dat bij het zóóver
had laten komen.
Mijnheer Noorduijsen was de eerste, die
de stille verbrak.
Weiman,* zei hij, »je hebt niet goed
gehandeld doch het is thans de lijd niet
om je.daarover luid te vulleu. Ook heb
ik uit je verhaal meeuec op te maken^
verrijzen in plaats van 144 bezochte kloos-
teischolen. Met de meisjesscholen is bet
in de 78 departementen aldus Van 1822
kloosterscholen voor meinjes kunnen 997
zonder bezwaar gesloten, 205 vervangen
door huurlokalen, van 223 kan bet gemis
hersteld door vergrootiog der bestaande
en 397 eischen vervanging door een nieu
we school.
Tot dusverre hebben wij het gehad over
gemachtigde scholen van congregatiën,
die machtiging hebben bekomen. Er zijn
echter altyd nog wel 130Ö scholen van
gemachtigde congregatiën, waarvoor geen
machtiging is verleend en die tot dusverre
gespaard zijn omdat de kinderen niet ge-
borgeu zouden kunDen worden. Ruim
10.000 van zulke scholen zjjn al gesloten
in de laatste 18 maanden.
De minister heeft nu tot de prefecten
het verzoek gericht om hem ook omtrent
de gevolgen van de opheffiug dar 1300
scholen, die hun ongeoorloofd bestaan
zjjn blijven leiden, in te lichten.
In het bosch van Vincennes zijn twee
oude vrouwen doodgevroren gevonden.
Dit feit, hoe droevig ook, is helaas geen
zeldzaamheid. Maai er kwam hier iets
bizonder tragisch bij Deze beide oud
jes, die alom bekend waren onder de bij
namen van Reiue de Madagascar en Rei
ne des Carrières, waren eenmaal beroem
de schoonheden, die in de elegante wereld
onder het tweede keizerrijk alom van zich
ec haar avonturen deden spreken. Meu
zou denken, dat de beide vrouwen, die
samen de bewondei iug, de vleierij en de
rijkdommen van die dagen gedeeld had
den, in bgna roerende vriendschap achter
dat je patroon driftig was, toen hij je
uit je dienst ontsloeg; en woorden, in
drift gesproken, werden -door veistandige
menschen wel weer ingetrokken. Mijn
tegenwoordigheid alhier betreft Egger
met bem heb ik een zaak af te handelen.*
„Ik ook!" liep Frits.
»En ik,« voegde Jan er hg.
Egger keek den een na den ander aan,
zich zoo onverschillig toonende. als hem
mogelijk was. De heer Noorhuijsen ver
volgde
„Ik zie tot mijn blijdschap, dat ik niet
de eenige ben, die met Egger heeft af te
rekenen. Wellicht staan onze verschil
lende zaken met elkaar in verband."
»Indien u 't mij wildet veroorloven,
rag nbeer Noorhuijsen, dan zou ik een
bogin wenschen te maken?"
„Ga gerust je gaüg," gaf de aangespro
kene ten antwoord waarop Frils dadelijk
begon
»'t Was aauvankelijk mijn voornemen,
met Egger onder vier oogen af te rekenen
maar," voegde hg er glimlachend bjj
Weiman heeft geen spreekvertrek en
we kunnen de vrouwau toch niet op straat
zetten. Bovendien is 't ook beter dat
we allen weten hee de vork io den steel
zit. Ik zal dus zoo vrij zijn eene kleine
geschiedenis te vertellen."
»Ja, komaau een sprookje riep Egger
met gemaakte vroolijkheid uit, zich tege
lijk met eene viugge beweging naar den
spreker wendende.
eenvolgens samen armoede en ellende
haddeD gedragen en ten slotte den dood
gevonden. Niets is minder waar. De
beide mededingsters van weleer, die op
dezelfde plaats, denzeltden dag eenzelfden
dood stierven, waien onverzoenlijke vij
andinnen. Nu liggen ze naast elkaar in
de Morgue opdat iemand de juiste identi
teit kome vaststellen van de beide onge-
lukkigen.
ENGELAND.
Er is veel kans, dat de EDgelscbe vloot
door den aankoop van de twee liniesche
pen, die te Elswick en Barow vooi Chili
gebouwd zijn en die dit land, na het ver
drag met Argentinië van de hand moesr
doen, eene goede aanwinst heeft gedaan.
Het is bekend, dat de republieken van
Zuid-Amerika bij bun bestellingen van
oorlogsschepen er op uit zijn zich het al
lerbeste aan te schaffen. Men roemt deze
twee schepen dan ook reeds om hun
groot laadvermogen, waardoor zfj lange
afstanden kunnen afleggen zonder te kolen
en om de kracht van huu bewapening.
Volgens een deskundige zijn deze bodems
huu grootte iu aanmerkiDg genomen, ip
pantsering en bewapening sieiker dan
welk ander schip ook. 1.875 000 pond
sterling voor de twee is dan ook goerj-
koop, want een linieschip zooals er tegen
woordig voor do Eugelsche vloot gebouwd
worden, kost een millioen pond en meer
per stuk. De Chileensche schepen, die
nu nog Libertad en Constitution heeten,
zijn lang 436 Eng voet en breed 71.
Met tien knoopen in het uur kunnen zij
op den kolen voorraad 12 000 zeemijlen
varen de hoogste snelheid is 19 knoopeB.
»Goed, een sprookje.* hernam Frits
droogjes„maar aat voor zeker iemand
allicht zeer onaangenaam zou kunnen
afloopenEgger Eisberg, je hebt me
onlangs gevraagd of en waarom ik je
met een zoo in 't oogloopende verachting
behandelde, is 't niet? WeiDU, je hebt
goed gezien Ik veracht uit grond mijns
harten alle menschen, die er op uit zijn
tweespalt te zaaien, waar vrede heerscbte.
Luister eens goed naar mij- 't Zal
zoowat een rond jaar geleden zijü, dat
er in mgne geboortestad, Amsterdam,
tijdens ik daar nog weikzram was, een
hoogst achtenswaardig huisgezin verblijf
hield, waarvan bet hoofd de betiekkiog
van letterzetter bekleedde op een der klei
nere drukkerijen, en daaidoor zijn gezin
zoo al niet ruim, dan loch faisoenljjk
onderhouden kon. Met hem, op wat
wgze doet er niets loe, - in aanraking
gekomen zijnde, behoefde ik niet dikwijls
zijue woning te betreden, om op te mei -
ken, hoe er tusschen de verschillende leden
van des letterzetteis gezin een geweusclite
eensgezindheid bestond. Zijne vrouw was
te dier tgde lijdendeen het deed me,
- geloof het vrij - dikwgls raar van
binnen worden, als ik zag, boa de huis-
genooten als om strijd haar van die klei
ne diensten bewezen eo zich veel ont-
zeidon om harentwille
Frits hield even op. Hij had bemerkt
dat allen met de meeste a mdacbt naar
hem luisterden, en wilde hen nu eenigeu
RUSLAND.
De dagbladen brengen voortdurend nog
nadere bijzonderheden over de groote
oveistrooming van verleden week. Er
blaken nu vijf menschen verdronken te
zijn. Zeer groot is het getal sterfgeval
len tengevolge van de doorgestane ellen
de. In een der kustplaatsjes werd een
arbeidei skeet door den storm meegenomen
en de vijftien weiklieden, die er iD huis
den, moesten voor 't water een toevlucht
zoeken in de boomen, waai zij het meer
dan achttien uren hebben moeten uithou
den, voor redding kwam opdagen. De
schade, die de kleine groente- en vee-
boerties in de buitenwijken der stad heb
ben geleden, is ontzaggelijk. Bij een boer
verdronken vijftien koeien. De openbare
weldadigheid doet zeer veel om den nood
te lenigen. Het Roode Kruis heeft voor
kostelooze geneeskundige hulp op groote
schaal gezorgd. Ook de gemeente Sint
Petersburg heeft nog een extia korps
doctoren aangenomen verder deelt zg kos
teloos brandhout uit. De stedelijke wel-
dadigheidscommissie beeft de handen vol
werk het gemeentebestuur heeft 26 dui
zend Rbl. ter beschikking der commissie
Onder de giften ten bate van de nood
lijdenden verdient in de eerste plaats ver
melding: 10.000 Rbl. door den Tsaar ge
geven, verder die van de Keizerin, 1000
Rbl. uit eigen middelen. De Hollandscbe
gemeente is baar goeden naam op 't ge
bied der weldadigheid ook ditmaal weer
getrouw gebleven en 't bestuur van onze
kerk beeft besloten 5000 Rbl. te geven.
Ook het publiek blgft niet in gebreke do
slachtoffers te gedenken.
tgd laten, om des te beter voorbereid te
zgn op hetgeen hij nog zeggen wilde.
Juist op het oogen blik echter, toen hij
voort wilde gaan, riep plotseling een
zware stem in hbt portaaltje voor de ka
merdeur
«Kau ik er nog by?*
Bijna dadelijk daarna verscheen er een
oud man in het vertrek, dien de aanwe
zigen aanstonds herkenden als Jacob, de
meesterknecht van den heer Broekamp.
«Kom maar binnen, vadertje," zei Jan
lachend, »ga op je gemak bij dun kachel
zitten
„Ben je mal, jongen antwoordde
de oude, die zijn lakonieken toon op den
timmermanswinkel had gelaten. «Donk-
je (lat ik zoo kouwelijk ben als het tegen
woordige jonge geslacht V Maar komaan
jo zult wel willen weten, wat ik eigen
lijk kom doen. Wees vooreerst allemaal
gegioet
Allen hadden schik in des ouden mans
vroolijke wo «rden. Hij word met harte
lijkheid begroet en uitgenoodigd maar een
plaatsje te «zoeken.*
«Dan zal ik naast dien jongen heer
gaan zitten hé Egger,* zei de oude, een
stoel naast dien van Egger schuivende.
«Ziezoo, wij moeten elkaar yan avord
ereis spreken
«Mooi zoo!" riop Flits verheugd. «Ik
zal nu met mijn verhaal vooitgaan, 'lis
jammer, dat je niet wat vroeger geko n n
beu, Jacob, dan hadt-je 'look gehoord.*
