Binnenland.
Landbouw.
Gemengd Xieuws.
Van de zending* van een Engelsch es
kader is nog niets bekend, hoewel het
heette dat een deel van de Britsche Mid-
dellandsche Zee-vloot naai Saloniki was
gezonden. Wel worden ei waarschijnlijk
schepen voor in gereedheid gehouden. Dit
is misschien een gevolg van door de
vreemde consuls te Saloniki gehouden
besprekingen, waarvan het resultaat is
geweest dat zjj hun respectieve regee
ringen de wenscheljjkheid hebben betoogd
eenige oorlogsschepen, onverschillig van
welk land, naar Saloniki te zenden, omdat
dit zeer tot geruststelling der Europeanen
daar zou strekken, die voor Mohamme-
daanscbe uitspattingen vreezen. Sommi
gen meenen, dat de zending van een of
meer escaders naar Saloniki door Rusland
zou kunnen worden opgevat als een tegen-
betooging tegen de Russische maritieme
domonstratie. Maar die vrees is onge
grond, want het voorstel om op het zenden
van oorlogsschepen aan te dringen, is
uitgegaan van den Russischen consul te
Saloniki.
Te Weenen ziet men geen gioot gevaar
voor den vrede in de zending van het
Russisch escader onder admiraal Krüger
naar de Tuiksche wateren. Waarschijnlijk
besloot Rusland tot de zending onmiddel
lijk na den moord op consul Rose kofski,
niet denkende, dat Turkije zoo vlot zijn
eiscbeD zou inwilligen. En verder had
Rusland denkelijk toen het eenmaal de
zending van eeG escader had aangekondigd
geen lust om on zijn besluit terug te
komeo. Overigens zal bet oponthoud der
Ru&sische schepen in deTurksche wateieD
wel met lang duren in de gegeven om
standigheden. Zoo deukt men er te Kon
stanliDopel ook over Teu slotte verdient
het opmerking dat het binnenloopen in
de baai van Iniada bij velen den indruk
maakt, dat de vlootbetoogiog evengoed,
althans evenzeer, gericht kan zjjn tegen
Bulgarije. Is de zending van het escader
vermoedelijk wel niet tegen dit land be
doeld inplaats van tegen Turkije, her kan
er met evenveel succes van Iniada uit
tegen worden aangewend als de Bulgarec
het den Tsaar eens niet naar 't zin
maakten.
Toen de Bulgaarscbe benden Kroesjevo
binnentrokken, bezetten zij de Grieksche
wijk. Verleden Woensdag toen de Turk-
sche troepen aankwamen, wareo alle
opstandelingen reeds vertrokken op een
vierhonderd ter plaatse tbuisbeboorende
menscben na. Ofschoon er uit de stad
geen schot gelost werd, begonnen de
Turken Woensdag het bombardement
en Donderdag vernielde hun granaatvuur
360 huizen en 215 winkels. Alle groote
huize-i van de Grieken en WallacbeD, od
de Grieksche Kerk en school werden ver
nield. De Bulgaarsche wjjk bleef gespaard.
Vrijdag trokken de Turken Kroesjevo
binnen. Zij plunderden alle huizen, mis
handelden vele vrouwen, beroofden ver
scheiden menschen van alle kleoding en
schoten ongeveer 300 Bulgaarsche ingezete
nen en 60 onschuldige Grieten en Wal
lacheD dood. Omstreeks 8000 menschen
zijn dakloos en aan hongersnood ten prooi
De schade beloopt verscheiden millioenen
francs. Donderdag hebben de Turken 200
Bulgaren vermoord die zich in een dorp
nabij Monastir overgegeven hadden
Vorst Ferdinand van Bulgarije wordt
deze week te Sofia terugverwacht.
O'CouDor, de Engelsche ambassadeur,
heeft de Porte gewaarschuwd om de laatste
rede van Balfour in zake Macedonië ver
keerd uit te leggen. Die rede droeg een
zuiver parlementair kaïakter. Engeland
was vastbesloten, om de Russiscb-Oosten-
ryksche eischen te ondersteunen
Ü6D löden dezer zlj n hevige botsingen
voorgevallen met beDden bij de dorpen
Kosjle, Owtsjepole en Wetersko in het
wilajet Uskub.
Volgens belichten uit Monastir, zouden
de Turkscbe troepen van Hdmi-pasja de
opdracht hebben gektegeo, om alle Chris
telijke dorpen waarin geen mannelijke
ingezetenen aangetroffen wordeD, in brand
te steken. Zoo werden in de laatste dagen
de dorpen Boef, Rakowo, Opzirni, Bitoesji,
Piekopau, Don ja, Igra, Gomja Igra en
vele andere uitgeplunderd en platgebrand.
Vrouwen en kinderen dwalen rond zoDder
dak boven k -t hoofd. Deze maatregel is
genomen om de opstandelingen het ver
krijgen van levensmiddelen t6 bemoeilijken.
De opstandelingen dreigen, als dergelijke
barbaarschheden niet ophouden, in een
circulaire aan de vreemde consuls met
wedervergelding tegenover Muzelmannen
Hilmi-pasjr heeft een proclamatie uit
gevaardigd, inhoudende dat Macedoniërs
die met de wapenen in de haüd worden
aangetroffen, neergeschoten zullen woiden.
Men spreekt van een aanval dien de
Macedoniërs op Monastit, Kroesjo en Sa
loniki zouden beraamd hebben.
Een opstandelingen-aanvoerder beeft
aan een journalist gezegd dat het de taktiek
var. de rebellen is, om e6rst geheel Maco
dODië in een toestand van anarchie te
brengen door de vemieliDg van spoor- en
telegraaflijnen en daarna de steden met
dynamiet te vernielen (ij.
Zaterdag heeft de prins der Nederlan
den een bezoek gebracht aan Lonneker
en aan de landbouwtentoonstelling te
Enschedé. Het station was versierd en
in de stad werd druk gevlagd De prins
werd met veel enthousiasme begroet
De pnns bezocht ook de vloeiweiden
en toonde in een en ander veel belang
stelling.
De in Curasao bijeengebrachte ver
zameling photographieën, bestemd voor
een aan H. M aan te bieden album, is
11. Maandagmorgen in de vergaderzaal van
den Kolonialen Raad ter bezichtiging ge
steld en had niet weinig bekijks van de
zijde van belangstellenden. De collectie
photographieën. waaronder er zich, naar
er bericht wordt, eenige bevinden, die
door den heer Gouverneur der kolonie en
sommige, die door Z H.Ed.G 's mil. ad ju
dant zijn opgenomen, bestaat uit min of
meer 250 nummers, waarvan ongeveer
140 vau Curasao zelf. Zoowei de photo
graphen Saublette Zoon. als de ama
teurs, die de opnamen hebben geleverd,
hebben alle eer van hun werk Vad
ATIE H.
De correspondent van >De Telegraaf*
in Atjeh seint uit Kota-Radja
De onderwerping van Polim wordt bin
nen enkele dagen verwacht
Het blad teekent hierbij o. m aan
Den 12n Augustus jl. seinde onze cor
respondent te Batavia ons
»Panglima Polim en Radja Kemala
hebben staking der vervolging verzocht.
Generaal Van Heutz eischte hun onder
werping.*
Blijkens het heden door ons ontvangen
telegram zijn de onderhandelingen dus
voortgezet en zal het nog slechts enkele
dagen duren of Panglima Polim, jarenlang
de ziel van het verzet in Atjeh, zal zich
als gevangene in handen stellen van ge
neraal Van Heutz. Dit is een nieuw suc
ces voor den bekwamen gouverneur van
Atjeh en in ziin gevolgen voor de pa
cificatie van Atjeh zonder twijfel vrij
wat belangrijker dan de overgave vaD
den pretendent sultan, eenige maanden
geleden.
Uit Batavia wordt geseind Panglima
Polim en Keumala Radja, hoofden van
het verzet in Atjeh, verzochten een stoom
schip te zenden om hen voor onderwer
ping af te halen.
De ufscbiiffinjr der Suikerpremiëii.
Een viugschiift der vereeniging »Het
Vrije Ruilverkeer*, onder bovenstaandèn
titel, bevat het volgende
Het tractaat te Brussel tot afschaffing
der premiën op den uitvoer van suiker
is een belangrijke nederlaag van het be
schermend stelsel in Europa.
Niet alleen zal doo dit verdrag, hetwelk
op 1 September a. s in werking zal tre
den, een gewichtige tak van landbouw
en van fabrieksnijverheid, gelijk de beet-
wortelcultuur en de suikerfabricage, ge
dwongen woiden om voortaan op eigen
wieken te drijven. Ook sluit de totstand
koming van dit verdrag feitelijk de be
kentenis in. dat de jarenlange wedstrijd
tusschen de staten van Europa's vaste
land in het verleenen van uitvoerpremiën
geleid heeft tot een jammerlijk resultaat.
Deze Staten hebben in den vreemde,
vooral in Groot Bittannië, de suiker steeds
goedkonper gemaakt, maar in hun eigen
land hebben zij, om de uitvoerpremiën
te betalen, van hetzelfde voortbrengsel
steeds hooger belasting moeten heffen
Zij maakten de suiker goedkoop bij an
deren en duur bij zichzelf. Elders werd
het gebruik aangemoedigd, doch in eigen
iand belemmerd. Ten laatste werd de
suiker in den vreemde zóo goedkoop, dat
-de exporteurs daarheen wegens de lage
prijzen schromelijke verliezen leden en
dat de uitvoerpremiën niet hoog genoeg
bleken om deze verliezen te dekken
Voortzetting der premiënpolitiek zou een
voudig verdere woekering van de kwaal
hebben veroorzaakt. Men was, meer
en meer groeide deze overtuiging, op
den verkeerden weg.
Totdat eindelijk een krachtig woord,
gesproken door Engeland, terugkeer van
dien weg gebood
Engeland zag zijn West-Indische kolo
niën met den ondergang bedreigd Ginds
is feitelijk de rietsuikerfabricage het eenig
middel van bestaan. Tegenover de teelt
van suikerriet onder de tropen was de
premiënpolitiek, waarmee in Europa de
beetwortel werd gesteund, in den vollen
zin des woords een deloyale concurrentie.
Het woord van Engeland heeft sedert
jaren weerklank gevonden. Maar een tijd
lang kwam men niet verder dan tot be
raadslagingen. Tot daden ging men niet
over. Eindelijk, op 5 Maart 1902. hebben
Duitschland, Oostenrijk, Frankrijk, België
eD Nederland tot volledige afschaffing
der premiën besloten. Zij deden dit te
liever omdat de premiën eeD steeds scher
per doorn waren geworden in het oog
van ieder Minister van Financiën. Men
bedenke dat b.v. het Duitsche Rijk elk
jaar ongeveer 18 millioen gulden, dat
Oostenrijk-Hongarije elk jaar ongeveer
24 millioen. en dat Nederland telkenjare
ruim 2 millioen gulden aan premiën be
steedde. En dit alles om te geraken tot
een zoodanigen toestand der industrie,
dat de Nederlandsche Regeeriug in de
memorie van antwoord betrekkelijk het
wetsontwerp tot bekrachtiging van het
Brusselsche tractaat verklaarde»de pre
miën hebben den toestand bedorven.*
Dit is een les geweest in de zoogenaamd
>zegenrijke* gevolgen van het protectio
nisme, welke verdient voor het nageslacht
te worden bewaard
Wij willen dan ook gaarne, nu de zaak
haar beslag heeft verkregen, de leden der
vereeniging »Het Vrije Ruilverkeer* op
deze leerrijke geschiedenis wijzen, opdat
ieder in zijn kring dit voorbeeld van een
bankroet eener beschermende staatkunde
aanhale.
Leeriügen wekken, voorbeelden trekken!
Onze lezers zullen misschien willen
weten hoe men in het overigens zoo
verstandige Europa tot het stelsel van
uitvoerpremiën juist op de suiker geko
men is? Het is hier al weder de oude
geschiedenis geweest: men is begonnen
met een weinig protectie, een klein pre
mietje van uitvoer. Het eerst in Frank
rijk Toen daarop andere landen, gelijk
Duitschland en Nederland, met fabricage
van suiker uit beetwortelen begonnen,
heelt men willens of onwillens zekere
fouten begaan in de wijze waarop de be
lasting werd berekend, ten einde in geval
van uitvoer, onder den schijn van restitutie
der betaalde belasting, feitelijk meer te
kunnen teruggeven dan aanvankelijk was
betaald, m. a w. ten einde een extra
winst op uitvoer te laten behalen. Zoo
kwam men van kwaad tot erger. Er ont
stond een pijnlijke verlegenheid. De we-
relaprijs der suiker was gedrukt tot een
peil, hetwelk, indien premiën niet te hulp
kwamen, geen winst meer geven kon.
Geen Staat kon zelfstandig en voor zich
alleen de premiën afschaffen zonder den
bedoelden tak van nationalen arbeid bij
zichzelf tot onde gang te veroordeelen.
Niemand durfde dien stap doen, zoolang
hij niet zeker was dat alle anderen zijn
voorbeeld zouden volgen. Men trachtte
elkander in den kunstmatigen steun van
dien bedrijfstak te overvleugen, tot men
kwam tot de uitkomst, welke boven is
geschetst.
In de landen, welke iD de laatste jaren
hooger en hooger premiën gaven, zal dan
nu ook de afschaffing der Staatshulp de
industrieelen, die zoolang de verleening
dier hulp hebben aangewakkerd, bet ge
voeligst treffen.
Wij verheugen ons niet in buurmans
leed Maar wtj verheugen ons hierin, dat
Nederland in dien weinig eervollen wed
strijd sedert 1897 geleidelijk vaart getem
perd heeft en daarom thans, nu een eer
lijke concurrentie is aangebroken, een
goede plaats inneemt.
Ten bewijze, dat het Friesche vee
bij voortduring in het buitenland een
goeden naam heeft kan dienen, dat in
de vorige week door den heer R. Kuiper
te Leeuwarden niet minder dan 79 rijpe,
zware kalve koeien zijn aangekocht voor
de gebroeders Lopez in Saragossa (Spanje).
Vrijdagavond werd een aantal er van
reeds verzonden. (L. Ct.)
AXEL, 25 Augustus 1903.
Gisteren werd alhier door Burg. en
Weth. aanbesteed de levering van
I. 9000 Kg. prima Belgische Anthra-
cit, grootte inM.
Hiervoor werd ingeschreven door
D. C. Schieman te Axel, voor 16,29
per 1000 Kg. en L. B. A. Rolff Lz. te
Axel, voor f 16,per 1000 Kg.
Aan den laagsten inschrijver gegund.
II. 13,000 Kg. Cokes.
Hiervoor werd ingeschreven door M.
Looff te Axel, voor 13,75 per 1000 Kg.
Levering gegund.
en III. 1700 liters zuivere Ameri-
kaansche Petroleum.
Hiervoor werd ingeschreven door
M. van den Ouden te Axel, voor
0,083/4 per literC. P. Gast te Axel,
voor 0,081/2 per liter en door J. S. van
Rijn te Axel, voor 0,08l/i per liter.
Aan den laagsten inschrijver de leve
ring gegund.
Het bericht als zou ds. N. P. Littooy
Az. Zondag 6 September a. s. in de Geref.
kerk A alhier worden bevestigd door
zijn vader ds. A. Littooy te Middelburg,
bleek onjuist. Deze bevestiging zal eerst
plaats hebben op Zondag 20 Sept. a. s.
Naar men ons meedeelde, zijn er
thans door de Belgische Regeering in de
Kamer mededeelingen gedaan omtrent
de geruchten betreffende overname der
spoorwegmaatschappijen Mechelenen
GentTer Neuzen, en is daarbij te ken
nen gegeven dat de Regeering niet voor
nemens is tot naasting over te gaan.
Tern. Crt.)
Te 's Gravenliage slaagde Zaterdag
voor de akte Fransch 1. o. mej. A. M.
van Haaren van Hulst.
Op 31 Dec. 1902 bestond de bevol
king in onze provincie uit 221.956 per
sonen, 109 828 mannen en 112.128 vrou
wen. In den loop van dit jaar nam zij
toe met 1.060 mannen en 2124 vrouwen.
üe bevolking van het rijk bestond uit
5.347.181 personen, 2.647.444 mannen en
2.699.737 vrouwen.
Posing tot moord
Naar het Huis van Bewaring aan de
Bergstraat te Rotterdam is overgebracht
de 27-jarige kantoorbediende C. J J. De
V., verdacht van moordaanslag in den
nacht van Dinsdag op Woensdag opziju
19-jarig meisje Wilhelmina Meyer, om
haar - en het kind dat zij verwachtte
- uit den weg te ruimen.
Het meisje verkeert nog in levensgevaar.