JE VEEIEMS.
\o. 39.
Woensdag 19 Augustus 1903.
19e Jaai'f!
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zee u *wsch- Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
AXEL.
„Boerenbedrog."
F F. I)IL h ET0
Muiten land.
AXELSCHE
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdair- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
In den loop van dit jaar schreven we
een en ander over vervalschingen. Het
giDg toen over het verknoeien van vee
voeder. Door dat knoeien lijdt, de ver-
bru ker schade, wordt hij bedrogen. Even
wel in dit geval wordt niet de bron, maar
ieder gebruiker van veevoeder en
daa onder zijn vele niet-boeren beet
genomen.
Boerenbedrog in engeren zin, d. w. z.
bedrog, dat alleen den boer betreft, komt
echter ook wel voor. 't Is vei wonderlijk,
hoe vele »heeren«, meer speciaal hande
laars en fabrikanten, over het verstand
van een boer denken Een boer is
volgens velen van hen een man zonder
hersens, dien men gewoonweg alles kan
wijs maken. Het eenige, wat volgens
zulken van een boer deugt, is zijn geld.
Op dat boerengeld hebben die heeren
het dan ook gemunt. Met mooie woor
den en nog mooier circulaires tracht men
den landbouwer zijn duiten uit den zak
te kloppen.
Wie herinnert zich niet onder onze
landbouwers, hoe eenige jaren geleden
zulk eon mooie mijnheer den boer opging
met doosjes, die gevuld waren met een
wit poeder. Dat poeder, zoo maakte
hij de boerinnen wijs, moest men koopen
om in de melk te doen Dan kreeg men
meer en betere boterdan ging de karn
gemakkelijker af enz. Veel had men er
niet van noodigmet een doosje kwam
men lang rond Heusch, het werkte
voordeelig. En de prijs? Die was niet
voor iedereen gelijk De een moest 2,50
XXXII.
Helena had zich niet bedrogen in haar
vermoeden, dat het vei trek van den kape
laan haar een zekere rust zou geven.
Evenwel had dit vertrek onder de
vrienden der Zusters en in den lering
van mejuffrouw de la Bussocnière veel
geschreeuw tegen haar doen opgaan men
had allerlei plannen ontworpen om haar
te verderven men had nieuwe middelen
beraamd om haar te bestrijden en dien
armen kapelaan Périchard te wreken.
Maar 't was veel geschreeuw en weinig
wol geweestde zial des weerstands
ontbrak. Vervolgens durfde men zich
niet te ver meer wagen, want, zonder
te weten welke wapens zij tegen den
kapelaan gebezigd had, was er een feit
dat voorzichtige overdenkingen inboe
zemde; de kapelaan Péiichard, een vast
beraden man in allen geval, was er door
geslagen geworden zulks moest in aan
merking worden genomen. Zekerlijk
moest de strijd voortgezet en baar het
verblijf te Yvrancbes onmogelijk gemaakt
worden maar het was verstandig zich
niet bloot te stellen al de slagen welke
men haar kon toebrengen, daarbij even
wol zelfs buiten schot blyveud, zou men
de ander 5 - een derde zelfs 10,—
betaien dat hing voornamelijk af van
het meer of minder gemakkelijk over
tuigen der koopers. - - Dat was inderdaad
brutaal bedrog Want in de eerste plaats
had het poeder volstrekt niet de uitwer
king. die was voorgespiegelden in de
tweede plaats was de priis buitensporig
hoog. In zulk een doosje toch bevond
zich een stof, die boorzuur genoemd wordt.
En als ondergeteekende er nu bijvoegt,
dat een heele kilogram van dat goed
ongeveer 80 ct. kost. dan kan ieder ge
makkelijk uitrekenen, dat elk doosje een
waarde had, van eenige centen. Toch
is menigeen door de mooie woorden van
dezen bedrieger verleid en er ingeloopen.
Werd in dit geval voornamelijk de boerin
bedrogen, in den laatsten tijd tracht men
een artikel a,i te zetten waarbij het den
zak van den boer moet ontgelden Hoor
slechts. Eenigen tijd geleden kon men
in sommige bladen eene advertentie lezen,
waarin menschen gevraagd werden, die
in de week 15 wilden verdienen Nu,
wie zou dat niet willen? Sommige per
sonen dan. die graag zulk een weekgeld
wilden maken, schreven op genoemde
advertentie En wat kregen ze? Drie
circulaires. Eén daarvan handelde over
Cullura-sodalcalk Dit is eene meststof.
En een prachtige meststof ook. Hoor
maar. wat de circulaire er van zegt:
»Cultura-sodakalk is ondanks haar tal
rijke en zeldzame voortreffelijkheden
beduidend goedkooper, dan ieder ander
»bemestingsmiddel. daar wij binnen zeer
»korten tijd daarmede zulke reusachtige
resultaten hebben verkregen, dat de
»groote uitbreiding onzer zaken ons in
haar toebrengenmaar, zoo men zich
blootstelde, zou men het latei»-. Eu daar
voorzichtige lieden zich gaarne verbeel len
blootgesteld te zijn zelfs wanneer niets
hen bedreigt, had men zich over het
algemeen teruggehouden.
Zulks had Helena vergUDd rustig te
ademen, en daar er met den pastoor, die
vrouw MargU6iitte's biechtvader was ge
worden, geen sprake meer over de Zusters
van St. Jozef was, en daar anderzijds de
nieuwe kapelaan, die mijnheer Péiichard
verving een wijze terughouding in acht nam,
zou zij voor hel eerst sinds hare komst te
Yvrancbes een weinig rust genoten hebben,
indien mijnheer Lebeurier, juist nu, niet
noe langer hoe dringender was geworden.
Sinds de notaris Helena de eer had
bewezen haar te verklaren dat hij haar
naar zijn smaak vond, had die smaak
verschillende afwisselingen ondergaan
in sommige cogenblikken had mr. Lebeu
rier zich vol vuur betoond, alsof hij
slechts voor Helena leefde en aan haar
alleen dachtvervolgens was hij plotseling
bekoeld, alsof hij van haar afzagdaarop
was h,i weder vooikomend teruggekomen,
dan was hij weder heengegaan, om weldra
terug te zijn.
Had Helena deze afwisselingen van
rijzing en daling gemakkelijk kunnen
waarnemen, zij bad er de oorzaak niet
van doorgrond, die evenwel allereenvou
digst wastelkens wanneer de notaris
afgewezou was geworden, Was hijoldeis
staat stelde den prijs zoo billijk moge
lijk tie maken.»
De schrijver van dien volzin heeft
inderdaad voortreffelijke» kennis van
mest en bemesting, 't Is bespottelijk
Want. lezer, de man geeft er de analyse
van zijn voortreffelijke waar bijwe
weten dus wat cultura-sodakalk is. Het
is dit
Water 2,17 °/0 (waarde: niets)
Zar.d en kiesel 2.44 niets).
Koolzure kalk 86,6 35 ct)
Phosphorzuur 1,08 U/2
Kali 0,12 21/2
Diversen 8,59 (waardeloos of
misschien schadelijk).
Aldus heeft dit voortreffelijk» produkt
eene bemestingswaarde van acht stuivers.
Dit is geen verzinsel, maar het blijkt uit
de cijfers die de circulaire zelf geeft. En
wat vraagt men den boer voor 100 Kg
van deze beduidend goedkoopere» mest
stof? Drie gulden en geen cent minder.
En bij dien prijs komt nog de vracht
Nietwaar, dat mag beduidend goedkooper
genoemd worden Wel moet de man,
die dit schreef en de samenstelling er
bij opgaf, goed op de hoogte zijn van
de waarde eener meststof »Zooveel
weet hij er van», schreef iemand. >als
een koe van de sterrekunde En zoo is
het Het is inderdaad boerenbedrog».
Drie gulden vragen voor een waarde van
40 ctdat lijkt nergens op Bovendien
mogen we gerust zeggen dat deze mest
stof voor vale kleigronden absoluut geen
waarde heeft, aangezien zij aan koolzure
kalk geen behoefte hebben.
Laten we toch al onze landbouwers
mogen waarschuwen, zich niet te laten
troost gaan zoeken, de man niet zijnde,
zooals h(j zelf zeide, om te vergeefs te
zuchten wanneer die troost, voor een
oogenblik krachtdadig, door de nieuwheid,
zijt, invloed verloren had, wat zich bij
hem niet lang liet wachten, bad hij nieu
we pogingen aangewend, die even spoedig
opgegeven als hernomen werden.
Doordien hij met laug in zijn vei vol
gingen volhardde, had Helena zich ver
beeld dat hij eindelijk moede zou worden.
Maar juist het tegendeel was gebeurd
instede van moede te worden, had hij
zich aangespoord gevoeld, en instedo van
zwakker tot zijn denkbeelden terug te
komen, keerde hy er krachtiger en hals
starriger naar terug, als gevoelde bij spijt
en toorn. Was het waarlijk niet deemoe-
digend voor hem, dat een meisje als deze
onderwijzeres en de schoonste, welke hy
ooit begeerd bad, een man van zijn r mg
weerstand bood, die gezag op haar had en
haar kon verderven, als hij maar wilde?
Hetzij dat die spijt by hem vermeerderd
was, hetz(j dat de lente gesproken, hetzij
dat de troost, dien hij in dien laatsten
tyd gevonden had. weinig te beteekenen
had, hoe het zij, by het vertrek van den
kapelaan had hij zich driugender dan ooit
betoond. Men sprak over de onderwijze
res men berispte, men prees haarhaar
oaam kwam elk oogenblik iü alle gesprek
ken voor, en zulks was een uitdaging
voor den inspekteur, die nu alle weken
de kinderen kwam inspekteeren en zelfs
beetnemen. Want ook in onze gemeente
wordt (of werd althans) met deze voor
treffelijke» meststof gewerkt. Ook hter
was een man, die gaarne 15 per week
wilde verdienen en wie zal het hem
euvel duiden Hij was echter gekomen
bij een boer, die van ondergeteekende een
ex. van »De Veldbode» had ontvangen.
In dat blad werd juist ook over die
voortreffelijke» meststof gehandeld. De
boer had dit gelezen en zond den man
naar mij Toen hebben wij bedoelden
man geraden, dat, als hij eerlijk wilde
blijven, hij zijn handel met de '►voor
treffelijke* meststof staken zou.
Natuurlijk was de man er geheel te
goeder irouw ingeloopen. Of hij onzen
raad opgevolgd heeft, Veten we niet.
Mochten er landbouwers zijn^ie wellicht
reeds een proefje van cultura sodakalk,
die voortreffelijke» meststof, bestelden,
dan raden we hen zeer aan die bestelling
eenvoudig in te trekken. Het is letterlijk
geld weggegooid Ten slotte nog dit Het
is reeds ruim een maand geleden, dat
»De Veldbode» op een krasse wijze
deze oneerlijke handel werd besproken
We hebben met opzet uitgesteld, er zelf
over te schrijven, omdat we van de be
trokken handelaar tegenspraak in dat
blad verwachtten. Dit is echter tot nu
toe niet geschied Bewijs te meer, dat
de zaak niet in 't reine is L. F.
ITALIË.
De ultramontane Germania beeft een
telegram uit Rome ontvangen, waarin
verklaard wordt, „dat de Paus zeer week-
meermalen. „Vergeet vooral niet de wet
ten der zedelijkheid, kindeien, daarop
steunt het geluk en de eer van haar
echtgenoot en hare kinderen." En ern
stig, zonder te lachen, zonder eenive terug
houding preekte hij die gemeenplaatsen,
daaibij Helena aanziende met sluwe blik
ken, die zoo veel zeiden als: „Ge weet,
lieve mejuffrouw dat deze dwaasbeden
voor domkoppen zijn
Voor Helena was dit een onverdrage-
lyke foltering en de notaris een waar
schrikbeeld. Zij droomde er van telkens
als men van buiten de schooldeur opende,
verbeeldde zij zich dat bij het was.
Ofschoon zyo natuurlijke verwaandheid
en het door talrijke overwinningen ver
kregen zelfvertrouwen op den neus van
den notaris een rooskleuiigen bril hadden
gezet. J001 welken hij alles wat zijn minna-
rijen betrof zag, had by toch ook de uit
werking moeten zien, dien by voortbracht,
en zoo hij, al in den beginne lachend ge
dacht had „zij zal zoet worden zooals de
anderen,» werd by ten laatste toornig en
onder zijne komplimenten was hij begon
nen dubbelzinnige woorden vol bedreiging
te mengen, zij moest ondersteund worden
hjj verlangde niets liever dan alles voor
haar te doen maar dan moest zij 00a
iets voor hem doen, zij deed verkeerd hem
wanhopig te maken gelukkig zijnde, was
hij de beste dor menschenongelukkig
was bij wreed en in staat tot alles, om
zich te wioken. Wordt vervolgd.)