Buitenland.
Binnenland.
Landbouw.
Rechtszaken.
kwade, dan in de niet besproeide En
een derde deelde me mee, dat de be
sproeide aardappels in den handel niet
gewild waren, omdat de schil zoo gemak
kelijk losliet Daarentegen hoorde ik van
een onzer Friesche vrienden, die de vori
ge week Axels dreven bezochten en
bewonderden, dat men in 't Noorden van
Friesland altijd besproeit Twee derde
van de boerderij is daar beteeld met
aardappelen. Ze gaan voornamelijk naar
Engeland. Al die aardappelvelden be
sproeit men 3, soms wel 4 maal. Onze
zegsman was er stellig van overtuigd,
dat de Bordeausche pap nuttig werkt:
grooter opbrengst en betere smaak zijn de
gevolgen
Vóór ons ligt een »blauwboek* een
officieel verslag van Landbouw en Vee
teelt in Nedarland Daarin deelt de Rijks-
landbouwleeraar voor Noord-Holland den
uitslag mede van het besproeien van
aardappels door verschillende proefnemers.
We schrijven zeer verkort dit verslag
hier af. De cijfers wijzen de proefnemers
aan.
1 Doordat de groei langer volhield,
dan b\j niet besproeide, waren de aardap
pels grooter verschil van smaak was er
niet.
2. Bij het besproeien hadvde groei al
opgehouden geen verschil in opbrengst
de smaak scheen iets beter.
3 De groei bleef langer duren de
aardappels iets grooterniet beter van
smaak.
4. Het gewas bleef langer groen geen
hooger opbrengstsmaak iets beter.
5. De groei duurde langeraardappels
grooter van stuk in smaak geen verschil
En het eindoordeel van den rijksland-
bouwleeraar luidt:
»3esproeiing met Bordeausche pap had
te Opperdoes bij verschillende personen
een zeer gunstig resultaat. TeWognum
was de uitslag wel gunstig, doch het
voordeel staat niet vast, terwijl te Hauwert
en Wieringerwaard het resultaat niet
zeer beteekenend was
Door zulke getuigenissen wordt men
niet overtuigd van het T.ut der besproei
ing. En mocht het ook al eenigszins
nuttig wensen, dan is daarmee nog niet
gezegd, dat besproeien gewenscht is. Be
sproeien toch kost geld. En nu is het
maar de vraag, of' het geld, dat een boer
uitgeeft, met winste door hen wordt terug
verkregen. Bjj alles, wat men in deu
landbouw toepast, moet steeds de vraag
voorafgaan geeft het voordeel 't Is
dwaasheid, om een rijksdaalder uit te
geven, als men van te voren weet, er
maar een gulden mee te winnen En
omdat het voordeel van 't besproeien van
aardappels niet onvoorwaaidelijk vast
staat, kunnen we het ook niet met be
slistheid aanraden. Meerdere ondervin
ding en misschien ook betere of andere
toepassing zullen ons, hopen we, meer
licht in dezen verschaffen. L F.
He ziekte van den Pans.
De Zaterdag in den vroegen ochtend
verrichte pnnctie schijnt den gi ijzen pa
tiënt weder eecige verlichling te hebben
gegeven.
Maar dat neemt niet weg, dat men te
Rome het einde snel nabij acht. Donder
dagavond liep reeds bei gerucht van 's Pau
sen dood en was meu in de schouwbur
gen op het punt om de voorstellingen te
te staken. Maar het gerucht bleek on
juist en verwekt doordat Mazzoni tegen
9 uur op bet Vaticaan was ontboden.
Donderdag was de toestand inderdaad
zeer hachelijk. De P-ius voelde het toen
zelf. Hjj zeide tot kardinaal Rampolla
ik ga u verlaten, waarop de kardinaal in
snikken uitbarstte en ook de Paus zeer
ontroerd was. 's Avonds werd kardinaal
Oreglia ontboden en de Paus sprak met
dezen over zjjc beschikkingen.
De Tijd ontving het volgende telegram.
Het onderzoek van de borst van den
Paus had Vrpdag plaats en lie:vlugger al
dan de eerste maal. De desinfectie eu de
operatie namen 25 minuten in beslag.
Hij dankte dr. Mazzoni.
De Paus gebruikte een weinig bouillon
en Marsata en een ei.
Dr. Rossini onderzocht met vier ande
re geueesheeren de 1100 grammen vocht,
dat bij de operatie veiwijderd werd.
Uit dat onderzoek bleek dat geen sprake
is vaü tuberculose pleuritis maar van
rbeumatiscbe pleuritis.
Zaterdag bracht de Paus den nacht bij
tusschenpoozen rustend door. Er was
nog geen verandering gekomen in de
krachten en het weerstandsvermogen.
Nader meldt men
De berichten luiden gunst ger öd som
mige correspondenten te Rome beginnen
reeds van beterschap te spieken.
De kardinalen Mathieu, Agliai di, Stein-
huber en Casal, die den Paus bezocbteD,
vonden hem wel vermagerd, maar geeus-
zins het uiterlijk hebbend van een ster
vende het oog was helder, de spraak was
goed, de geest was onverzwakt. De Paus
gaf de kardinalen deD zegen zijn bewe
gingen d.oegen het kenmerk van ver
moeienis.
Sedert het begin der ziekte zijn ongeveer
15 000 telegrammen, daaronder van b^Da
alle Staatshoofden op het Vaticaan ont
vangen. Eenige daarvan zijn den zieke
medegedeeld. Acht prelaten houden zich
bezig met het rangschikken het beant
woorden geschiedt voornamelijk door
Rampolla.
Ondanks de verschijnselen van beter
schap, gevolg voornamelijk van de puncties
bljjft de toestand ernstig en bet gevaar
onveranderd. Het meest oDgunstig ver
schijnsel is bet gebrek aan urineloozing.
De voeding is tamelijk voldoende en bestaat
grootendeels uit bouillon en f|jn gesDeden
brood. Men houdt deD Paus de laatste
dagen te bed, omdat de ademhaling ge
makkelijker gaal en de kans van vermoeie
nis minder groot is De vensters van het
sla pvertrek wordeo iu den vroegen och
tend een paar uren geop nd.
TELEGRAMMEN.
ROME, 12 Juli. - Bulletin van 8
uur 's avonds.
Er viel op den dag niets bijzonders
voor. De algemeene toestand van den
Paus toont eeoige verbetering aao, evenals
hedenochtend.
ROME, 13 Juli. - Het bulletin van
hedenochtend 9 uur luidt
Tot middernacht was de Paus rustig,
dccb Da dien tyd kwamen tusschenpoozen
van agitatie voor. Bet uitwendig ondei-
zoek vaD den thorax wees geen verande-
ling aan Id den eergisteren waargebomen
toestand. De werkzaamheid der nieren
is nog steeds onvoldoende. De algemeeDe
toestand is iets minder gunstig.
ROME, 13 Juli. De geneesheereo
vonden den Paus tegen oen middag inge-
zoDken Hjj verklaarde hen, dat hij zich
zwak en vermoeid voelde od verzocht dat
men hem met rusl zou laten, omdat hjj
slapen wilde. De geneesheeren maakten
toen slechts een korte visitezij stelden
vast, dat het vocht in de pleura Diet toe
genomen was. Zij vonden den Paus zwak
van geest, minder opgewekt dan gisteren.
Sedert gisteren neemt hj) weinig voedsel
Mazonni zag er bij het verlaten van hel
Vaticaan bezorgd uit.
Het programma van het bezoek v n
H. M. de Koningin en Z. K. H.den Prins
der Nederlanden aan Maastricht is defini
tief aldus vastgesteld:
Morgen om 3 uur aankomst van het
Vorstelijk paar en plechtige intocht in de
stad half zeven diner, aangeboden door
den Commissaris der Koningin aan HH.
MM. en de leden der Prov. Staten 9
uurgroote fakkeloptocht door de ver
schillende Maastrichtsche sociëteiten.
Donderdag. Bezoek van HH. MM. aan
het hospitaal CalvariëDberg10 uurbe
zoek aan den St. Pietersberg matinee op
Slavante, te geven door de Groote Socië
teit 2 uurbezoek aan de bloemeDten
toonstelling2.30bezoek aan het stad
huis 3 uurrijtoer door de omliggende
gemeenten 6 30 uurdiner, aangeboden
door den Commissaris der KoDingiu aan
HH. MM. eü de autoriteiten der stad;
9 uurrfjtoer door de geïllumineerde
straten.
Vrijdag a. s. vertrekt het vorstelijk
paar naar Roermond. Op die terugreis
zal de koninklijke trein aan het station
Sittard stilhouden om autoriteiten, burge
rij, schutterij, hai monie en schoolkinderen
gelegenheid te geven tot een huldebe
tuiging.
- Sint Jansziekte. In Fivelingo (Gr.)
vertoont zich een ziekte in de erwten,
waardoor de aangetaste planten gedl wor
den en dan afsterven. Een der landbou
wers, die een zieke plant ter onderzook
aan prot. J- Ritzema Bös. te Amsterdam,
had gezonden, ontving volgens het
»Nieuws« het volgend antwoord
»Uw erwten lijden aan een ziekte, die
sedert lang in Zeeland bekend is onder
den naam St Jansziekte omdat zij zich
in St.-Jan begint te vertoonen. Zij wordt,
veroorzaakt door een zwam. die zich in
den wortel nestelt en dezen doet af
sterven.
„Tot nog toe zijn geen doeltreffende
bestrijdingsmiddelen bekend.
Men doet dus het verstandigst, op het
land waar de ziekte zich vertoont, in de
eerstvolgende jaren geen erwten te ver
bouwen Alle andere gewassen blijven
vriju kunt dus bijv boonen gerust
telen. Zeer vatbaar voor de ziekte zijn
schokkers, kroonerwten, en vooral de
kleine Zeeuwsche erwt. U zoudt het
eens kannen probeeren met de kleine
vroege erwt van den heer Mansholt te
Westpolder (Gr.) deze soort is zeer vroeg
rijp
„Misschien zouden blauw-peul capucij-
ners van deuzelfden zaadteler ook tegen
de ziekte bestand zijn, maar dit zou men
moeten probeeren."
AXEL, 14 Juli 1903.
Ds. N. P. Littooy, van Krimpen a/d
Lek heeft het beroep voor de Gerefor
meerde Kerk A alhier aangenomen.
Wij vestigen de aandacht der lezers
op het in dit nummer onder de rubriek
//Ingezonden Stukkenvoorkomend Mani
fest aan de Landgenooten van het bestuur
van den Nederlandschen Blindenbond.
Het is zeker onnoodig te zeggen, dat
deze goede zaak den steun verdient van
allen, die met het lot der hulpbehoevende
blinden begaan zijn.
De laatste regels van ons verslag
over het bezoek der Friesche excursio-
nisten aan het land van Axel, voorko
mende in ons vorig nummer, geven niet
juist weer, hetgeen eigenlijk bedoeld werd
en zijn daarom voor den oningewijde
minder duidelijk.
De heer J. van Hoeve ontving een
schrijven van den heer Kakebeeke, ge
dateerd Goes, 9 Juli 1903.
Daarin lezen wij
Waarde Van Hoeve
De Friesche landbouwers zijn zoo
juist vertrokken na een mooie rit
door den //Wilhelminapolder* ge
maakt te hebben en zij waren nog
geheel opgetogen van wat zij in Zee
land gezien hebben.
Ik kan niet nalaten U bij dezen
mijn hartelijken dank over te bren
gen voor de moeite, die U zich voor
de excursie getroost hebt. Aan uw
steun en die van de andere heeren
in Axel is het te danken dat de
Friezen veel van hun bezoek hebben
kunnen profiteeren. Ook de andere
Axelsche heeren wilt, U bij gelegen
heid mijn dank wel overbrengen.
Met vriendelijke groete, teekent
Uw dw.
(was geteekend) I. G. J. Kakebeeke.
Onze lezers zien hieruit, dat de Friesche
landbouwers alhier ontvangen zijn op
eene wijze, die de gastheeren alle eer
aandoet. Eene groote voldoening moet
het hun dan ook zijn, dat het hartelijke
onthaal door de vrienden uit het Noorden
zoozeer wordt gewaardeerd.
Den heer Van Hoeve onzen dank voor
de welwillendheid, dat wij van boven
genoemd schrijven voor ons blad hebben
mogen gebruik maken.
In een vergadering van Stembe
voegde Ingelanden van den polder Oud-
Beoostenblij werd tot dijkgraaf herkozen
de heer E. Plasschaert te Koewacht. Het
voorstel tot aanleggen van een steenweg
in de Klapstraat werd z.h.s. verworpen.
De arrondissements-rechtbank te
Middelburg heeft de gevangenhouding
van S. K., verdacht van den driedubbe-
len moord te Kuitaart, weder met dertig
dagen verlengd.
Vrijdag en Zaterdag werden op de
hofstede waar het misdrijf heeft plaats
gehad, weder door de justitie pogingen
in het werk gesteld om eenig licht in
deze duistere zaak te krijgen. Er wer
den eenige lioopen stroo nauwkeurig on
derzocht, doch jammer genoeg zonder
eenig gunstig resultaat.
Ter Neuzen De uitslag der Vrijdag
gehouden stemming voor 5 leden van
den Gemeenteraad, wegens periodieke
aftreding, is als volgt
Getal kiezers 1315. Uitgebracht 1190.
Onwaarde 23. Volstrekte meerderheid
584. Hiervan verkregen de heeren
A. C. N. Grenu (aftr. lid) 613 st.A.
van Dale 571 st.F. C. van Deinse 565
st.; Joz. de Feijter Pz. Sr. (aftr. lid) 556 st.;
G. Wieland (aftr. lid) 553 st.L. de
Koeijer (aftr. lid) 533 st.A. Moggré
523 st.C. van der Hooft (aftr. lid)
518 st.G. A. Standaert 506 st. en G.
van der Peijl Gz. Jr. 470 st.
Alzoo gekozen de heer A. C. N. Grenu.
Herstemming tusschen de heeren: Van
Dale, Van Deinse, De Feijter, Wieland,
De Koeijer, Moggré, Van der Hooft en
Standaert.
Op de voordracht voor hoofd van eene
openbare school te Dordrecht komt o.a.
voor de heer G. Jurrij, te Ter Neuzen.
Zaainsh'ir. De uitslag der Vrijdag ge
houden stemming van 3 leden voor den
gemeenteraad, wegens periodieke aftre
ding, is als volgt
Uitgebracht 353 stemmen. Van on
waarde 8. Volstrekte meerderheid 173.
Gekozen de heeren W. de Mul met 193,
F. de Ruijter met 217 en P. vanTaten-
hove met 222 stemmen.
Op den heer A. Verpoorte waren 135
st. uitgebracht.
Hoek, 11 Juli. Bij de heden alhier
gehouden verkiezing van twee leden
voor den gemeenteraad werden 353 van
de 387 stemmen uitgebracht, waaronder
2 van onwaarde. De heer W. G. Diele-
man Az. (aftr. lid) verkreeg 219 stemmen,
de heer P. de Feijter (aftr. lid) 185 en
de heer J. de Meester 170, zoodat de
beide eersten herkozen werden.
Zuid dor pc Bij de Zaterdag 11. gehou
den stemming voor twee leden van den
Raad hadden alle kiezers nl. 124 hun
stem uitgebracht. Gekozen de heer Aug.
Goossens met 63 stemmen. Herstemming
Dinsdag 21 Juli a. s. tusschen Th. Buys-
se (aftr. lid) en A. D'Hert, die beiden
59 stemmen bekwamen. De heer A.
Vermast (aftr. lid) verkreeg slechts 49
stemmen.
Arrondissomeiits Rechtbank te Ridilelburs;.
Zitting van 14 Juli, 1903.
A. de L., 19 jaar ond, mandenmakersknecht te
Ter Neuzen, gedetineerd te Middelburg is wegens
diefstal veroordeeld tot 4 maanden gevangenisstraf
met in mindering brenging der doorgebrachte
hechtenis.
V. H., 21 jaar oud, gedeserteerd Belgisch mili
tair, laatst arbeider te Koewacht, gedetineerd te
Middelburg is wegens diefstal met braak veroor
deeld tot een jaar gevangenisstraf met inminde-
ringbrenging der doorgebrachte hechtenis.
O., 22 jaar oud, schippersknecht te Ter Neuzen
is wegens mishandeling veroordeeld tot 14 dagen
gevan genisstraf
K. J. de K., 13 jaar oud, koewachter te Zaam-
slag is wegens mishandeling van een dier veroor
deeld tot f 5 boete of 5 dagen hechteuis.
J. 11 Rz 20 jaar oud, opperman te Ter Neuzen
is wegeus diefstal veroordeeld tot 6 maanden
gevangenisstraf.
