i
i\0. 16.
Woensdag 27 Mei 1903.
19
Jaar.4
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch -Vlaand eren,
F. DIELEMAA,
AXEL.
Buitenland.
FEUILLETON.
AXELSCHE
Dit Blad versckgnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonder!, numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlp
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
De zittine in de Franscbe Kamer duur
de Woensdag tot kwart voor elf. want
de anti-Ministerieelen rekten wat zij kon
den om het debat niet te laten afloop^n
Naarmate zulke zittingen laoger duien en
meer heihaald wordeo, wordt ook de kans
grooter voor een oogenblik van verwar
ring waarop men zijn slag kan slaan.
Daarom was ook bij de linkerzijde vooraf
bepaald, dat er twee dagen en niet meer
aan de kerkelijke politiek zou wórden ge
geven en vooral niet meer. De R^geering
heeft buitendien haast, want de b-gioo
ting moet nog vastgesteld worden eu 't is
daarmee al veel te laat Wellicht komt
men er nog toe, de begrootingen vast te
stellen wanneer het jaar verstreken Is,
en dan zal men van zelf inzien, dat bet
parlementaire stelsel evenmin deugt als
elk ander stelsel, dat van de zoogenaim-
de volksvertegenwoordiging een rommel
zoo maakt.
De uitslag van de zitting werd in ge
spannen verwachting verbeid. Zou de pre
mier Combes zijn in den Senaat gebezigle
bedreiging volvoeren en de scheiding van
Staat en Kerk inroepen, dat oude punt
van bet liberaal program, dat men nooit
recht goed heeft aangedurfd en dat met
de jaren en de politieke moeheid overal
geheel op den achtergrond is getreden,
ja vergeten alsof er nooit sprake van was
geweest.
Laten wij, om de nieuwsgierigheid niet
langer te prikkelen, terstond maar zeggen
waar het op staat. Welnu, de zaak is
precies gebleven zooals die was de blok
Over een plant gebogen, scheen me
vrouw Lebeuiier, in baar beschouwing
verdiept; maar steelswijs, schroomvallig
gluurde zij schuin naar baar man.
»Laat ons naar bet salon gaan.c zei
de notaris, Helena zijne hand biedeud.
Maar zy nam d'e niet, en toen hij de
deur opende wachtte zy op mevrouw Le-
beurier.
„Ik beb met mejuffrouw te spreken,"'
zei de notaris lot zijne vrouw, »hatons,
als ik u verzoekeu maguwe bloamtm
roepen u.<
Ais een aan gehoorzaamheid en aan
allerlei opoffering gewone vrouw, verliet
meviQUW Lebeurier met een droeven blik
op Helena het salon.
„Go schijnt ontsteld," zei de notaris
zijn stoel naar dien van Helena schuivend,
»iK begryp zulks. Yvranuhes verontrust
u, niet waar? Ge mobt niet bevreesd
zijn; we zullen u niet aan uw lol over
laten we zullen u niet laten heengaan.
Een zoo schoone jonge dame als gy, een
wonder, een parel te verliezen, neen,
duizendmaal neen 1 Ik verzeker u dat ge
op my kunt rekenen en ik al den invloed,
al hot gezang dat ik beb, ter uwer be
schikking stol. Woes dus gerust, eu vrees
heelt stand gehouden, maar niet op net
punt van de scheiding van Staat en Kerk
maar op het voortzetten van de tegen
woordige kerkpolitiek op den grondslag
van het concordaat De motie van Hubbard
waarbij de scheiding werd aangezegd, werd
dooi de Regeering niet aanvaaid.
De gang van zaken was aldus. Nadat
de heeren van verschillende kleur bun
harten hadden uitgeschud voor of tegen
de kerk, nam de premier Combes het
woord en zei o m Sedert 20 j iren, se
dert de Republiek zelfstandig is gewor-
d 'Q en de beginselen der vrjjbeid toepast
heeft de geestelijkheid tegen de wetten
opgehitst eo zich met de monarchale par
tijen verbonden om ien Staatsvorm te
bestrijden Op de Fransc.he bisdommen
zijn ra tonen geplaatst, die deze richting
volgen, terwijl de cmdidaten der Regee
ring geweigerd worden. De bisschoppen
doen individueele of gezamenlijk aan de
demonstraties tegen den Staat en de la
gere geestelijkheid gaat onder hun invloed
vo >rt de mannen en de inrichtingen der
Republiek van den kansel aan te villen.
De openbare meening heeft zich over de
ze dingen verontrust en wanneer deze
toestand langer aanhoudt, zal het daartoe
komen, dat bet Concordaat verantwoor
delijk wordt gesteld voor dezen toestand
en verouderd wordt genoemd.» Dan zal de
vraag zyn afscheiding van Staat en Kerk
of ingrijpende afdoende hervormingen van
het toezicht op den eoredienst. Wy zul
len de rechten van den Staat mot na-1
druk handhaven en wanneer wij de teu
gels van het bewind neerleggen, zullen
onze opvolgeis zonder twijfel evenzoo
handelen. Men moge het zich hier en el
noch den kapelaan Périchard, noch de
zusters, noch de kleiikaleo, noch de kwe
zels Ik ben er
Op dit oogenblik was Helena bevreesd
noch voor den kapel laan Périchard, noch
voor de zusters, noch voor de kwezels,
maar wel voor den notaris, die, naar baar
gebogen, bij ieder woord haar dichter
naderde.
Wat te zeggen wat te antwoorden
Hoe zich te verdedigen zonder zich van
dezen beschermer een vij ind te maken
Gelukkig kwam hulp, vauwaar zij die
niet verwachttemevrouw Lebeurier open
de de deur en trad het salon binnen,
gevolgd door een groot en fraai jongman
mot zwart naar en vollen, waaiervormigen
langen zijdezachten baard. Hij was geheel
in 't zwait, pantalon", vest en jas, en io
de hand hield hij een boogen hoed. Het
wao waarschijnlijk een vreemdeling, want
deze deftige kl3eding w is niet die der be
woners van Yvraucbes
„Mijnheer T rot/" zei mevrouw Lebeu
rier, „dien ik ziende voorbijgaan, genoo-
digd heb oinoea ie komen."
„Ik wilde niet binuenkomen," zeiJe de
aangekomene, Helena mot een hoofdbui
ging groetende en den notaris de hand
reikende, „maar mevrouw zeide mij dat
ge myu taad noodig hadt."
„Myn vrouw heeft overdreven, waarde
dorter," ik ben niet ziek.
„Heden morgen waart ge oagésteld."
,,Het onweer" autwoordde de notaris
ders gezegd zyn laten, dat er in beide
Kamers een republikeinsche meerderheid
is, die nooit de rechten van het civiel ge
zag zal prijsgeven.
De discussie over do verschillende in-
ge liende moties was zoo verward en was
zulk een lawaai, dat de verwarring moei
lijk grooter kon zyn. Er werd daarom een
pauze gehouden, waarin de ministerieelen
gelegenheid kregen te overleggen, aan
welke motie de voorkeur zou worden ge
geven. De afgevaardigde Hubbard had in
die pauze zijn motie op scheiding van
Staat en Keik gewyzigd, verzacht en wel
in dezen vorm De Kamer zal de voor
stellen van De Pressensé en Dejeanteop
scheiding van Staat en Kerlc verzenden
naar de commissie voor de vereenigms-
wet, zoodra zij voor dringend worden
verklaard.
De Minister-president zeide over deze
gewijzigde motie, dat de Regeering zich
over de kern der zaak niet wenscbte uit
te laten bij kon alleen zeggen, dat zij
tegen dit voorstel op zichzelf niets had.
Men bemerkt, hoe de scheiding van
Staat en Kerk op den achtergrond is ge
treden. De motie van Hubbard wordt pla
tonisch en van de bedreiging van den
premier in den Senaat is niet veel over
gebleven.
De motie Hubbardwerd verworpen met
278 tegen 247. Als het op stuk van za
ken aankomt, krabbelen velen achteiuit
en terecht betwijfelden wij bij voorbaat
of de blok stand zou houden op de schei
ding van Staat en Kerk.
Nog een opmerking. De heer Combes
heeft gezegd, dat de geestelijkheid den
Staatsvorm steeds bestrijdt. Dat Is min-
op barscben toon, als iemand die onte
vreden is dat men bem gestoord beeft of
die niet voor ziek gehouden wil worden.
Maar van toon veranderend en tot Hele
na gewend
„Ik stel u miju vriend, mynheer Leon
Taiot onzen geneesheer voor, die ook de
uwe zal zijn, wanneer ge hem uoodig
mocht hebben niet waar
»Ik geloof niet dat mejuffrouw spoedig
een geneesheer zal behoeven,* antwoordde
Leon Tarot buigend.
Eu met een glimlach die de oprechtste
bewondering uitdnute, hield hij zijn oogen
op baar gericht.
Hoewel Helena dezen blik ontmoette,
voelde zy toch geen ontroering of verlegen
heid integendeel, zij was volkomen op haar
gemak, en ook glimlachend antwoordde
zij met eenige beleefde wooiden.
Deze jeugdige dokter zag er zeer goed
uit, eenvoudig en met iets dat bij den
eersten blik behaagde, ofschoon men Item
biet kende.
Helena bleef nog eanige minuten, gedu
rende welke men slechts over de school
en de gezindheid der bewoners van de
streek sprak, daarna stond zy op om zich
te verwyderen.
»EerstdaagS zal ik u een tegenbezoek
geven,* zei de notaris, »we moeten over uw
school raadplegen. Ik zeg u andermaal,
dat we u willen behouden, en we zullen
u behouden, niet waar, Tarot?"
„Ik weusch hel hartelijk, in hot belang
der juistde geestelijkheid wil de Repu
bliek geheel naar haar hand zettei. en
was reeds een eiod daarmee. In het le
ger bv. waren alle hoogere plaatsen be
hoorlijk clericaal bezet. De Regeerings-
vorra is de geestelijkheid gewoonlijk on
verschillig, wanneer dia vorm maar geen
hinder is om meester te zijn van de macht
De Paus heeft reeds herhaalde malen de
ze republiek gezegend.
Veel boort men niet van de revisie
van „de zaak" maar bet blijft toch roe
rig. Kapitein Fritsch, in 1900 op nonac
tiviteit gesteld wegens Dreyfus gepraat,
zal op last van den Minister van Oorlog
André, voor een commissie van onderzoek
komen. Gewoonlijk krijgen zulke officieren
na veiloop van drie jaren hun pensioen.
Brisson, de oud-Minister-president gaat
voort in de „Siècle" nu en dan wat mee
te deelen van hetgeen hij uit zijn tijd
»an „de zaak" weet. Zoo vertelt hij, dat
de Minister van Oorlog Zurlinden inder
tijd de revisie vooi een uitgemaakte zaak
hield en zijn collega voor Marine in den
Ministerraad verzocht te zorgen voor een
schip om Dreyfus van het Duivelseiland
af te halen, en hoe in zes dagen Lijd ge
neraal Zurlinden omdraaide en teistond
nadat de Ministerraan 17 Sept. tot de
herzieniog besloten had met zijn ambt
genoot van Openbare werken Tillaye ont -
slag nam. 12 September had er een klein
incident plaats gehad. Bij het begin van
den Kabinetsiaad schoof generaal Zurlin
den het besluit, waarbij kolonel Du Paty de
Clim op non activiteit, werd geplaatst, den
President der Republiek over de tafel ter
teekening toe, zonder dat het was voor
gelezen. Brissou kwam hiertegen op en
der landstreek."
Mevrouw Lebeurier deed Helena uitge
leide.
Zonder te spreken gingen zij naast el
kander Helena te veel bewogen om iets
onbeteekends of alledaagsch te zeggen
mevrouw Lebeurier verlegen en verstrooid.
Zoo kwamen zy aan het deurtje en
Helena ging afscheid nemen van mevrouw
Lebeurier, toon deze beschroomd en by
ieder woord aarzelend zeide
„Wilt gij ray veroorlooven u een raad
te gaven
»Ik bid u, mevrouw, spreek.*
Welnu, miju kind, laat mij u zeggen,
dat er in deze plaats voor een meisje
voorzichtigheid, veel voorzichtigheid en
terughouding noodig is. Ge zult deze
aaubeveling niet vergeten, niet waar
Laat u niet begoochelen als men van uwe
schoonheid spreekt. Laat u niet verleiden.
Die u prijzen zullen niet altijd goede be
doelingen hebben. Open noch uw oor
noch uw bai t voor hen. Ge zyt ouderloos,
eo daarom boezemt ge my eon levendige
sympathie in. Luister naar den raad eener
vrouw, die niet dikwerf spreekt."
Helena werd bewogen door deze inge
wikkelde wooiden, die zooveel zeiden
in zoo weinig woorden en er nog meer
deden gissen.
„Ik zal trachten uw raad te volgen,
mevrouw,* sprak zij »maar ik zal als
verloren, zeer eenzaam zijn in deze plaats,
waar ik niemand kenveroorloof mij dus
