DE VEELEIEIK.
A o. 9.
Later dag 2 Mei 1905.
I9e Jaar
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch -Vlaanderen.
F. DIELEMAA,
AXEL.
Buitenland.
FEUILLETON.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE nren.
Deze week werd in het Engelsche
floogerhuis de Mantsjoerije-vraag ter spra
ke gebracht. De Minister van Buiten-
landache Zaken zei dat het een ernstige
zaak was, waarmee verschillende Mogend
heden zich bezig hielden er worden onder
handelingen over gevoerd en daarom kon
er niets van gezegd worden.
De gelegenheid werd dus gemaakt om
't publiek mee te deelen, dat Engeland zich
verzet tegen het blijven van Rusland in
Mantsjoerije en dat enkele andere Mo
gendheden er ook zoo over denken.
De zaak is nibt nieuw en wij hebben
haar meermalen aangeroerd. Nu en dan
hooide men Rusland ontruimt Mantsjoe
rije. Wjj hebben dat altijd in twijfel ge
trokken, omdat de Russische beer gewoon
lijk niet loslaat, wanneer hij ergens voet
heeft gezet. Bekend is het gezegde van
Czaar Nicolaas IWaar de Russische vlag
eenmaal wappert, daar zal hij niet meer
dalen. De geschiedenis vaD al de verove
ringen in Azië bevestigt dat. Gedurig
werd met Engeland een grens bepaald met
het oog op Britsch-Indiê, maar die grens
werd telkens verplaatst en Engeland heeft
nu in Azië Rusland ongeveer tot nabuur
De gewone landhonger daargelaten heeft
Rusland reden om Mantsjoerije niet weer
prgs te geven. Door dat land loopt de
Siberische spoorwegdoor de verbmding
m9t den Oceaan is de Siberische spoorweg
een wereldweg. Komt Mantsjoerije w er
onder de Chineezen, dan wordt het spoor-
wegverket>r twijfelachtig, onzeker, verliest
zfon waarde. Men heeft daar overal roof
zieke stammen, die door de Chiueezen
49)
IV.
Paildieu was niet het eenig lid van
den gemeenteraad die een demonstratie
had willen doen ten gunste der nieuwe
onderwijzeres; zijn voorbeeld was gevolgd
geworden. Het was zeer goed haar huis
raad te vervoeren maar dat was niet
genoeg, bet moest ook onder dak gebracht
worden. Daar zij tegen den avond zou
aankomen en niets zou hebben om het
middagmaal gereed te maken, moest men
het haar verschaffen.
Een timmerman en een herbergier, die
lid van den gemeenteraad en adjunkt
waren, wilden ieder in hun vak, doen
wat Paildieu voor haar gedaan had.
Nauwelijks waren zij van deu wagen
gestegen, toen een klein manneke, met
een stalen bril op den neus, mijnheer
Bonuot, meester timmerman en eerste
adjunkt, zijn pet met breede klep voor
haar afnam zeggende
»Wees onbezoigd, mejuffiouw; wijs
mij slechts waar ge uw meubels geplaatst
wilt hebben, en ik belast my er med-.<
Schier terstond hierop naderde een dik
buikige met rood aangezicht die, op zijne
heel slecht of in het geheel niet in be
dwang gehouden worden. De Russen heb
ben daar orde gebracht, steden gebouwd.
Gaan zij weg, dan komt de vroegere half-
barbaarsche toestand weer.
Een correspondent van de ,,Köln. Zeit",
die een reis maakte door Mantsjoerije
schreef onlangsNiemand, die den Mants
joerije spoorweg aanschouwd heeft met
zijn uit den grond gestampte nieuwesteden
ala Charbm en Dalni, met zgn op vestingen
gelijkende stationsgebouwen, met zijn
reuzenbruggen over de Soengari en de
Nomi, niemand zal dan nog een oogenblik
twijfelen of de Russen Mantsjoerije ooit
zullen oniruimen. En van Mantsjoerije
zal de eigenlijke zegetocht van Rusland in
Azië beginnen. Rusland zal China krjjgen
en wie China en de Chineezen bezit met
hun millioenen en nog eens millioenen
onverwoestbare, leidzam» arbeidskrachten
die heeft het pleit gewonnen.
Men kan dus begrijpen, dat Rusland
Mantsjoerije niet weer zal prijsgeven. Het
kan dat nietdat zou het reuzenwerk
van jaren vernietigen.
Het verzet van andere Mogendheden
zou niet zoo groot zijn, indien Rusland
niet de gewoonte volgde om ir de ver
overde landen de deur ongeveer te sluiten
voor den handel va 1 andere naties, ten
einde op die wijze een goede markt te
hebben voor den afvoer van eigen pro-
ducton.
En waar handelsbelangen op het spel
staan vindt ineu Engeland steeds aan de
sp.ts van T verzet. Japan, dat de bond
genoot van Engeland werd, heeft er even
eens groot belang b^. Amerika in de
derde plaats. Maar daarmee boudt het op.
beurt haar groetend, zeide
»Doe mij het genoegen, mejuffrouw,
terwijl Bonnol uw huisraad plaatst, ten
mijnen huize in de „Turk," bij uw dienaar
Fillette te komen soupeeren.«
Helena wilde danken, maar Paildieu
trad tusscben beiden, om haar te bedui
den dat bet betrof de zusters te »scbeeren,'
en zij moest zoowel de diensten van den
adjunkt Bonnot, die twee zijner werklie
den had meegebracht, als die van den
tweeden adjunkt Fillette aannemen.
Na aangewezen te hebben, waar haar
huisraad moest staan, begaf zij zich met
bare grootmoeder naar de herberg de
„Turk", wier uithangbord op het plein
tegenov r de kerkdeur been en weer
schommelde.
't Was een fraaie ouderwetscbe herberg
met een geheel arsenaal koperen braad
pannen, die aan de mureD hingen, en
een groot fornuis van aardewerk, waarop
gekookt en gebraden werd in het mid
den van blauwe boutskoolvlamraen en
zwermen vonken, eu niet op een plaat
van gegoten ijzer die roodgloeiend vm
de steenkool is. Op markt- ot feestdagen
kon men madame Fdlette, bet hoofd be
dekt met een katoenen muts, om bet lijf
een linnen sloof, haar braadpannen zien
banteereu en Uet a tun gareid naken voor
veertig of vijftig personen, terwijl mijn
neer Fubtte, dia gean andere zorg had
dan als kennei da gerechten van zijns
vrouw te proeveu, de domiuosteenen meng-
Frankrijk heeft land genoeg in Azië en
houdt zich meer bezig met Zuid-China.
Buitendien is Frankrijk Ruslands bond
genoot. Duitschland is geheel onverschil
lig en heeft meermalen verklaard Noord-
China gaat ons volstiekt niet aan. Een
Duitsch blad merkte dezer dagen op
Iedereen weet, dat Rusland evenmin van
plan is Mantsjoerije te ontruimen als
Engeland Egyte. De andere groote Mogend
heden - de kleine hebben niela te zeggeo
Oostenrijk en Italië zullen misschien
meedoen aan papieren-protesten, maar
zeker niet verder gaan.
Wat er nu van komen zal, moet de
tijd leeren De Engelsche kranten schreeu
wen als naar gewoonte weer brand, maar
aan dat geblaf heeft Rusland zich nooit
gestoord.
Rusland heeft in plaats van Mantsjoe
rije te ontruimen, zooals gezegd werd,
aan China kennis gegeven, dat het wel
ontruimen wil, maar op voorwaarden, die
vrijwel gelijk staan met bezitneming van
Uet land. Die voorwaaiden zouden name
lijk zijnRusland behoudt het sanitair
toezicht in Nioe-Tsjwang. Alleen Russen
blijven geplaatst in het militair en bur
gerlijk bestuur van Mantsjoerije. De op
brengst der douane wordt gestort bij de
Russisch Chineesche Bank. Alle Mantsjoe-
rjjscbe havens worden voor het handels
verkeer van andere Staten dan Rusland
Wij hebben van diewoorw. arden kennis
gekregen door de Engelscbec en het kan
dus zijn, dat zij met zekere overdrijving
zijn voorgesteld, maar veel zal de werke
Itjkheid niet daarvan verschillen. Met
andere woorden wellicht zal het toch wel
de en gloria's en kannen appelwgn le
digde.
Helena dacht dat de herbergier haar
genoodigd had om met haar te soupeeren.
en zulks had baar de uituoodiging doen
aannemen, een der overheden niet dur
vende weigeren, die haar in zijn machti
ge handen zou hebben maar zij bedroog
zich. Toen zij de ruime keuken binnen
trad, kwam madame Fillette haar tege
moet, 6d na haar beleefd gegroet te heb
ben, voerde zij haar in de gelagkamer,
waar eon tafeltje slechts voor twee per
sonen gedekt was.
„Men zal u dadelijk bedienen mejuffrouw
een oogenblik slechts om de soep van 't
vuur te nemen."
Helena had niet te antwoorden.
Men draalde inderdaad niet met op te
disscbenbet was een feestmaal door
mijnheer den adjunkt besteld en door ma
dame zijn gade gereed gemaaktsoep,
tweeërlei visch, twee vleeschgerecbten en
een schotel met wildbraad.
Eerst aan het dessert trad de berber-
gi 'r, vergezeld van zjjne twee vrienden
Paildieu en Bonnot, de zaal binnen. Al
len namen plaats aan een tafel dicht bij
die, waaraan Helena zat, en oogenblikke-
lijk bediende men zich van allerhande
afdrijvende dranken in flesschen van zon
derlingen vorm, namelijk glazen beeldjes
van populaire patriotten.
„Mejuffrouw," zei een timmerman een
flesch nemende, die een patriot van ge-
ongeveer op hetzelfde neerkomen.
China is vrijwel onmachtig om zich
tegen de eischen van Rusland te verzetten,
maar aangespoord door Japan, Engeland
en Amerika, houdt bet zich weigerend.
Wat zal men doen als Rusland naar zijn
gewoonte, blijft wachten en feitelijk
toontals de heeren er zoo over denken,
zal ik maar Mantsjoerije „bezet" houden.
De Russische gezant te Washington liet
zich ongeveer uit, dat het natuurlijk was,
dat Rusland, alvorens Mantsjoerije te ont
ruimen, maatregelen nam om herhaling
der troebelen van 1900 te voorkomen
Ruslands verzekeringen ter waarborging
van Amerika's belangen in Mantsjoerije,
bleven geheel van kraoht.
De Engelsche Regeering heefteen blauw
boek gepubliceerd, waarin mededeeling
gedaan wordt van de maatregelen geno
men in de Zuid-Afrikaanscbe koloniën na
den oorlog Wat betreft de krijgsgevan
gen Boeren leest men in het boek
Krachtens de voorwaaiden te Vereeniging
getroffen moesten in vrijheid gesteld wor
den 33 000 gevangenen. Bevonden deze
gevangenen zich in ballingschap buiten
Zuid-Afrika, dan moesten zij kosteloos
teruggebracht worden naar dit land. Tot
bet einde van bet afgeloopen jaar werden
op deze wijze 20.000 gevan enen naar
Zuid Afrika vervoerd. 24 Maart 1903
waren allen teruggebracht, behalve een
twintigtal, dat zich hier en elders wenschce
te vestigen. Ongeveer 1 >00 gevangenen
weigerden nog steeds den eed van trouw
af te leggen. De Regeeriog weet nog niet
wat zij met dezen doen moet. De meesten
matigde denkwijs voorstelde, „ik heb het
genoegen u te verwittigen dat uw woning
in orde is."
„Welnu, mejuffrouw," vroeg de herber
gier, den hals van een meer gevorderd
pairiot grijpende„heeft u goed gesoe
peerd
„En," vroeg Paildieu, „is u niet ver
moeid, mejuffrouw, van den rit? Een
weinig geschud, niet waar
En voortsprekende spaarde hij Helena
de moeite te antwoorden. Hier had zijn
grgze merrie dit uitgevoerd ginder zijn
Rouaansche merrie iuts anders. Lang weid
de by uit over zijn rit van Condé naar
Yvranches, wat misschien eeuwig geduurd
zou hebben daar paarden fok kers nog
langwjjliger spieken over de verdiensten
hunner paarden, dan jagers over hun
jachtfeiten indien de timmerman Bon
not hem niet onderbroken bad. Met min
der bemoeizucht dan Paildieu, scheen bij
meer oordeel te hebbenhij was bet
schranderste hoofd van het trio. Op het
oogenblik toen Paildieu voor de twintig
ste maal zijn: „het eenigste waterover-
schiet" liet booren, viel Bonnot hem in
de rede.
„Dat is altemaal de zaak niet," zeide
hij, zijn bril afnemend; „bet jenblik is
gekomen, dunkt mij. om mi if.guw in
onze landstreek te verwelkomen."
Hjj was twee maal te Condé en eens
te Parijs in de Kamer geweest om de
grootste redenaars te hooren, en beweerde