JE VERLEIDING.
No. 3.
Wöensdag 8 April 1903.
I9e Jaarif.
li it
Enquête Voedermesl.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse li -Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
F E CIL L E T <k\.
COMA
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per S Maanden
50 eentfranco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
AXEL.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
In de Verzameling van Verslagen, be
trekking hebbende op de van wege het
Rijk gesubsidieerde Proefvelden, het Land
bouwonderwijs, de Rijkslandbouwproefsta
tions enz, 1902 19Ö3, komt een zeer be
langrijk verslag voor van da Voedermèel-
enqmte, ingesteld door het Rijkslandbouw
proefstation te Goes in de m randen Octo
ber, November en December 1902.
De directeui, dr. A. I. Swaving, deelt
daarin mede, dat hij, op verzoek van het
Nederlandsch Landbouw-Comité en in over
eenstemming met den wensch van den
beer Directeur-Generaal, chef der afdeeling
Landbouw aan het Departement van Wa
terstaat, Handel en Nijverheid, een onder
zoek heeft ingesteld naar de hoedanigheid
van voedermeelsoorten in den kring vao
het station, omvattende geneel Zeeland,
Goeree en Overflakkeö en Westelijk Noord-
Brabant.
Om een juist denkbeeld te bekomen
van de samenstelling van de in den han
del voorkomende voedermeelsoorten, wend
de de directeur zich tot eenlge in den
landbouw wel bekende personen, om met
zekere omzichtigheid de verlaogde mon
sters nemen, en met hun hulp gelukte het
hem in 't bezit te komeD van een aantal
monsters rijstvoedermeel tarwemeel rogge
meel enz. die op afdoende wijze aontoo
nen zoo lezen wij in dat rerslag
„waai de waardelooze afval der koËBe-
en rijstpelmolens bljjft, en hoe de ge
wone arbeider er aan bloor staat om te
worden benadeeld, wanneer bij tracht
door aankoop van voedermeel uit den
handel zich te verzekeren van een vol
De markiezin voer voort op den toon
van vriendelijke welwillendheid
„Men moet Diet overdrijven en aan
dingen, die werkelijk zeer natuurlijk zijn,
een gewicht hechten 't weik zjj niet heb
ben. Alles wel beschouwd, zijt ge beiden
gij en hij, twintig jaar alzoo nog kinderen,
Wat beteekenen in het leven kinderdroo
men. 't Is niets meer dan kameraad
schap, welke tusschen mijn zoon en
ontstaan is, en zoo ze bij Guiscard, die,
ik beken het. een vurige ziel beeft, een
eenigzins buitensporig karakter mocht aan
genomen hebben, zoudt u ge daar over
moeten kwelleD
»Poog een oogenblik n van het tegen
woordige uur te verwijderenga verder,
tien jaren verderwanneer ge u dan bet
tegenwoordig oogeDblik herinnert, zal het
niet zonder eenige trotschheid z in, dat gij
geloof mij, zult zeggen „Ik ben door een
Courtomer bemiud geweestDat wil iets
zeggen in het leven van een vrouw, noe
groot de schoonheid dezer viouwookwe-
zen mag."
Helena had lang den toestaud die baar
zoo pijnlijk kwelde onderzocht, maar niet
ail dat oogpunt.
-Guiscard kan u niet trouwen," voer
doende vleesch en spekvoorraad voor
den winter."
Het verkrijgen van monsters ondei vond
hier en daar eenige moeilijkheid. Uit de
omstreken van Breda ontving de direc
teur de volgende mededeeling
„Ik kan de monsters niet zenden
de nandelairs zijn daartoe niet erg ge
negen enkele willen wel zelf oen mon
ster zenden, doch monsters laten nemen
hebben ze liever niet."
Wij hebben beide volzinnen een weinig
naar binnen laten zetten, om daarop de
volle aandicht der lezers te vestigen en
herbalen.
„dat het onderzoek naar de qualiteit
van voedermeelsoorten grleerd heeft, waar
de waardelooze koffiadoppen en rijstpel
len blijven,"
en dat handelaars in die voedermeelsoor-
len w >1 bereid zijn. zelf m maters te zen
den, maar
„bezwaar maken om ze te laten nemen,
van hetgeen zij verkoopen als voeder
meel."
Het laatste vooral is teekenend zelf
monsters zenden 1 Natuurlijk zou dan hot
voedermee! allicht zoo goed geweest zijn
dat een niet al te verwende gastronoom
er voor zich zelf pannekoeken van zou
kunnen laten bakkeD 1
Hei gebruik van ijjst voedermeel en
over' algemeen van niet inheemsch voe
der is in sommige deelen van de provin
cie Zeeland bijzo der geiing; doorgaans
wordt daar gevoederd met erwten, boo-
nen of graan van de hofstede zoodat er
bijv. in het voormalig IVde district in
het geheel geen handel bestaat in lijst
mevrouw de Courtomer voort„hij kan
er zelfs ni«t aan deDken. Welk gevaar is
er dus? Evenwel, zeg ik u oprecht, in
dien het Mij mogelijk was hem te ver
wijderen, zou ik bet doen maar ge weet
wél dat dit niet kan. Hij moet hier blij
ven, hij moet er zich bebagelijk vinden,
en met eenigszins goeden wil, kunt ge
mij helpen Dem hier te houden. Dat zult
go mij niet weigeren, 't Is de rol, van een
vrouw, welke ge zult leeren, en deze les
zal u misschien niet nutteloos zijn zon
der daarbij te rekenen dat die niets an
ders dan aangenaam is mbt een kameraad
als Guiscaid."
Wat deze moeder te antwoorden, die
slechts aan haar zoon dacht
XXIX
Tengevolge van dit gesprek was Hele
na's eerst gedachte het kasteel te veria-
ten, maar in weerwil van haar droefheid
en veiontwaardiging, wilde zij aan den
eeisten drang niet toegeven.
Het kwam haar als plicht voor de proel
tot het eiude voort te zetten en Diet eer
der te vei trekken dan wanneer de plaats
onhoudbaar zou zjjn geworden. Zij zou
dan ten minste het mogelijke hebben ge
daan en later, waoneer zij en baar groot
moeder in armoede zouden zijn, want
armoeue wachtte haar ten slotte zou
zij zich niets te verwijten hebbenzon
der wi oeging zou zij zich aan bet noodlot
voedermeel, graan meel en zemelen (grnus)
wordt daar maïsmeel gebruikt, dan wordt
de maïs ongemalen gekoebt, en zij, die
daarvan gebruik maken, laten de maïs
zelf maleD.
Ook in Noordbaveland en Walcheren
wordt weinig kraebtvoeder aangekocht
in Westelijk Noordbrabaot, Tbolen en
Zuidbeveland beeft de voeding met aan
gekocht krachtvoer meer ingang gevon
den-
Van veel belang zjjn voor hen. die
daarvan gebruik maken, de volgende op
merkingen. Bij bet onderzoek is herhaal
delijk gebleken, dat bet artikel bezet was
met mijten, bet moest dDS geacht wor
den bedorven te zijnen omdat mijten
aanleiding kunnen geven tot maag en
darmcatarrh, moet zoodanig voedsel ver-
wotpen worden als onbruikbaar.
Ia sommige voeders bevond zich veel
zand, wat bewijst, dat het voedsel niet
vrij is van opveegsel, dat op zichzelf al
lerlei nadeelige kiemoD kan bevatten,
nog daargelaten, dat zand altijd nadeelig
werkt op het gebit en dikwijls stoornis
veroorzaakt in de spijsvertering.
Daarover sprekende, moeten we even
een zijsprong doen naar eigen ondervin
ding.
Een paar landbouwers hadden zich la
ten bepraten hunne kalveren aan te kwee-
ken met zoogenaamd kalvermeel
De resultaten waren meer dan loonend.
Kalveren, lezers 1 zooals men ze op
geen andeie wijze kon aanfokken.
Nieuwe bestelling volgde
Wederom werden kalvers opgefokt met
kalvermeel maar een vau de tweede
kalvers deugden niet voor het meel, of
overgeven..
Zij zou dus blijven tot den dag, wan
neer haar eer zou vorderen dat zij been
ging-
Maar in dat rustig kasteel, in bet mid
den van dit gezin van brave menschen
scheen het als of zjj in een vijandig land
was en zich te verdedigen had tegen lis
tige, doortrapte en tot alles in staat zjjn
de wildeü. Zulks herinneideo haar sommi
ge romans, van Fenimore Cooper, welke
zij vroeger gelezen had, en waarin men
blankeD tegen Roodhuiden ziet strijden
m ar het was geen ingebeelde vrees die
haar bewoog et deed beven 't was een
wezenlijke vrees voor haar persooD waar-
beeD zij de oogen wendde vond zij die
van Guiscard op de hare en op baar ge
ziebt met een gloeiende en hartstochtelijke
uitdrukking, die baar ontstelde en verie
gen maakte. Juist omdat zij niet den
schijn wilde hebben die blikken op te
merken, verbleekte en bloosde zjj zoo on
handig, dat iedereen, en, wai het erg-
ste was, hij zelf, haar verlegenheid op
merkte.
Het scheen als lag hjj ineengekrompen
als een wild dier gereed op zijn pro ri te
springen en ze weg te voeren.
Haar vrees werd eindelijk zoo groot
dat zij niet eerder ter ruste ging dan na
haar kamer doorzocht, de kasten geopend
onder het bed gekeker, de gordijnen op
gelicht en zich herhaaldelijk verzekerd te
hebben, dat de deur goed gegrendeld was
bet meel deugde niet voor de kalvers.
In plaats van vooruitgang, stonden de
kalvers eerst stil in ontwikkeling, daarna
gingen ze blijkbaar achteruit.
Onze fokkers scheidden toen kalvermeel
en kalvers en gaven aan de kil vers te eten
wat hunne vooi gangers hadden genoten,
toen de boer nog geeu kalvermeel keode
en de kalvers begonnen zich te herstellen
en waren weldra tot den normalen toe
stand teruggekeerd.
Wij kwamen loen tot de veronderstel
ling, dat bet eerste kalvermeel een lok
vink was een voeder waarvan men wel
een monster zoude gezonden hebben, en
bet tweede kalvermeel ook een voeder,
maar waarvan men liefst geen monster
zoude hebben laten nemen.
Wanneer we nu in bijzonderheden den
uitslag van het onderzoek aan het Rijks-
landbouwproefstation te Goes volgeD, dan
vinden wij daarin meermalen vermeld
bezet met mijten, (bedorven)zand,
veel zand, vrij veel zandgeen rijstvoe
dermeel, doch koffiedoppen. zaadscbillen
en zetmeel van gerst en tarwebolderik
vreemde zaadscbillen, ïystdoppen enz.
VaD 142 monsters, beantwoordden 65
niet aan den eisch van voldoende zuiver
heid.
Vijf en zestig 1
Dat is op zes na de helft.
Nu is bet ruim 45 ten honderd.
In den heel ouden heidentijd had men
overigens heel beschaatde volken, die er
tal van goden op nahielden.
Men had een god van den hemel, eene
godin der aarde, een god van de zee, een
ander van den slaap, weer een ander van
de dronken lui enz. Onder die goden was
In den nacht sprong zjj verschrikt over
eind, allerhande geruchten hoorende, die
slechts in hare verbeelding bestonden of
die, boorde zij ze werkelijk, eeD volkomen
natuuilijke oorzaak hadden.
Ook des avonds was zij zeer bevreesd,
wanneer nadat Adelaide ter i list was, zij,
om naar baar kamör te gaan hetzij
dat mevr. Courtomer haai had opgehouden
hetzy om een andere van haar onafhan
kelijke oorzaak, - den grooten donkeren
gang moest volgen, die naar voren voer
de en voorbij het apaitement van Guis
card liep. Dan vond zjj altjjd de deur
van dat appartement half open, en zjj
meende dat Guiscard er achter stond, on
danks de -snelheid waarmede zjj voorbij
ging, verbeeldde zich zelfs den gloed zij
ner oogen te zien.
Op een avond toon zij tamelijk iaat
naar haar kamer ging, daar mevrouw de
Courtomer haar gehouden had in het salon
waar beiden alleen waren geweeet, zag
zij bepaald in de omlijsting van Guiscarus
deur twee in de duisteinis flonkerende
oogappels op haar gericht. Haar eerste
beweging was op haar schreden lerug te
keeren; maar overwegende dat zulks een
al te duideljjke vrees te kennen zou geven,
vervolgde zij haar schreden en naar da
tegenovergestelde zijde dier d -ui ziend
Op het oogenblik dat zij er veer kwam,
voeldo zij zich door twee forsche armen
omvat en meegesleept.
Zij wilde zich loswringen, maar had er