No. I.
Woensdag I April 1905.
19e Jaarg.
d,
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch -Vlaanderen.
F. DIELEMAfl,
Gemeenteraad van Axel-
,mkar
zaai-
-ploe
gen,
leine
rlede,
olen,
t ge-
tens-
ften-
:ens,
V01-,
iaar-
i for-
ton-
em
aid
per
bet
•rg-
tal
AMISCIIIi
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
AXEL.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE aren.
Aan
de ingezetenen van Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen Westelijk deel.)
Het kan U bekend zijn, dat in Augus
tus van het vorige jaar officieel twee wet
ten in Wbrking zijn 'getreden, die voor
uw volksleven van het hoogste belang
moeten worden geacht. Wij bedoelen de
gezondheidswet en de woningwet.
Ofschoon deze wetten in Augustus 11.
in werking zijn getreden, bestonden zij
nog slechts op papier. De voorbereiding
van de uitvoering nam nog geruimen tijd
in beslag, zoodat pas met het einde van
het vorige en het b«gin van dit jaar o.a.
de gezondheidscommissiën Wt rden benoemd
die belast werden met plaatselijk toezicht
en uitvoering. Het is onze bedoeling in 't
kort uiteen te zetten wat de beide ge
noemde wetten beoogen te boreiken en
daarvoor uwe medewerking in te roepen.
Volgens de gezondheidswet is bet toezicht
op alles wat den gezondheidstoestand van
het volk raakt opgedragen aan den cen-
tralen gezondheidsraad, de hoofdinspecteurs
eo inspecteurs van de volksgezondheid en
de gezondheidscommissiën.
De centrale gezondheidsraad, die geves
tigd is te Utrecht houdt toezicht over het
geheele land en dient de regeering vaD
advies in alles wat de volksgezondheid
raakt.
Verder zijn er benoemd vier hoofd
inspecteurs, aan wien ieder een bepaald
deel van bet ijk als werkkring is aange
wezen. Elk dezer hoofdinspecteurs wordt
bijgestaan door vier inspecteurs. Zoo heeft
b v. de hoofdinspecteur, gevestigd te den
Haag het toezicht op de provincie Zuid-
Holland en Zeeland. Onder hem staan
vier inspecteurs, eveneens te 's Graven-
hage gevestigd. Van die vier inspecteurs
is een belast met het toezicht op de be
smettelijke ziekten en de hygiëne van
bodem, water en lucht, een met het toe
zicht op de levensmiddelen en de artse-
nijbereidkuude, terwijl twee inspecteurs
belast zijn met het toezicht op de volks
huisvesting.
Het plaatselijk toezicht op de volks
gezondheid echter is opgedragen aan de
gezondheidscommissiën, die ingesteld zijn
behalve voor groote steden die een eigen
commissie hebben, voor complexen van
gemeenten, die samen hoogstens 40 000
inwoners tellen Een van die gemeenten
tevens al3 zetel van de commissie
langewezec. Zoo bestaat het gebied van
nze commissie, waarvan de zetel geves-
gd is te Ter Neuzen uit de volgende
jemeenten: Neuzen Axel, Zaamslag, Hoek.
'.uiddorpe, Overslag Westdorpe, Philip-
.ine en Sas van Gent.
De woningwet heelt ten doel de volks
huisvesting te regelen en waar noodig te
verbeteren. Daartoe zijn de gemeente
raden verplicht voor 1 Augugus 1904
voorschriften vast te stellen, betreffende
de eischen waaraan moet worden voldaan
a. bjj het bouwen van woningen
b. bij het geheel of voor een gedeelte
vernieuwen van woningen
c. met betrekking tot bestaande niet
onder b begrepen woningen (art 1 dei-
wet) m a. w in elke gemeente zullen
zo"g n. bouwverordeningen moeten komeu.
Verder zullen voorschriften gegeven
worden omtrent bewoning, verhuring, in
bewoonbaar verklaring etc. Het toezicht
op de woningen is aan de gezondheids
commissiën opgedragen, die aan den ge
meenteraad voorstellen doen wanneer een
woning onbewoonbar geacht moet wor
den of verbetering behoeft enz. Hierbij
roept echter de wetgever de medewerking
van de ingezetenen in. Indien drie of
meer meerderjarige iDgezetenen bij den
Raad hunner gemeente een met redenen
omkleed bezwaarschrift indienen omtrent
den onvoldoenden toestand eeuer woning
moet die klacht onderzocht worden.
Wat bedoelen nu deze wetten lo 't
algemeen den gezondheidstoestand te ver
beteren. Dit is echter een vaag woord,
dat misschien door het volgende duidelijk
kan worden gemaakt. Er zijn natuurlijk
stoornissen in de gezondheid, ziekte en
sterfte, die zich niet laten vermijden; ook
degene, die in de gunstigste omstandig
heden verkeert wordt ziek en sterft.
Daartegenover staat evenwel, dat ziekte
en sterfte het veelvuldigst voorkomen bij
hen die in de ongunstigste omstandig
heden verkeeren, zoo onder meer bij hen
die huizen bewonen met slechte ventilatie,
vochtige muien, slechte afwatering, onzui
ver drinkwater etc Waar bodem en
lucht verpest worden breiden vele ziekten
zicb gemakkelijk uit. Welnu,-hierin ver
betering te brengen is bet streven van
bovengenoemde weiten.
Dat inderdaad door maatregelen in het
belang der volksgezondheid genomen het
mogelijk is het aantal sterfgevallen te
verminderen wordt genoegzaam bewezen
door het feit, dat in de laatste tientallen
van jaren op vele plaatsen waar de
hygiënische top&tanden verbeterd zjjn de
jaarlijksche sterfte belangrijk is afgenomen.
Welnu dat moet ook hier mogelijk zjjn
en daartoe roepen wij uw aller mede
werking in.
Zegt niet dat dit al weer een nieuwe
last is, die op uw schouders wordt gelegd
en die natuurlijk geld zal kosten. De
lasten zullen gering zijn in vergelijking
van de resultaten, die met goeden wil
vei kregen kunnen worden en de knsien
komen giootendeels niet voor uwe reke
ning, maar voor die van hen d.e zon
digen. Zegt ook nietWat gaat mij mtjr.
buurman aan Laat hjj omkomen in
zijn vuil als hij dat wil: »Ben ik mijns
broeders hoeder». Ja, gij zijt of moet
zyn we) uws broeders hoederzij die niet
genoeg hebben aan bet besef mee te wer
ken aan het opheffen van een medemensch
uit een treumen toestand, waarin hg
meestal zonder zijn schuld geraakt is,
zijn er aan herinnerd, dat hun buurman
»die in zijn vuil omkomt» eeD voortdu
rend gevaar is voor hemzelf en hun gezin.
Waar vuil is, wij herhalen het, beeft
ziekte een geschikt terrein en vele ziek
ten slaan over, Heeft ziekte eenmaal
post gevat dan laat ze zich veel moei
lijker verdijjyèn van een plaats, waar ze
zich thuis gevoelt, dan van eene, waar
alles in 't werk gesteld is om haar van
te voren de gelegenheid te ontnemen
zich te ontwikkelen.
Uw buurman die zgn erf laat vervuilen
kan b.v. de pomp bederven van waaruit
gij uw drinkwater put. Eu zoo is er
meer te veel om te noemen.
Het is voor de uitvoering van de beide
gsnoemde gewichtige wetten dat wij uwe
medewerking inroepen. Wij persoonlijk
zullen toezicht houden, waar wij kunnen
en gebleken misstanden trachten op te
beffen. Wij kunnen niet alles zien, wat
verbetering behoeftdaarvoor is het ter-
ein te groot. Laat daarorn ieder uwer
ons daaiin helpen. Laat ieder die meent
toestanden te kennen, die schadelijk zijn
voor de gezondheid, zooals vervuiling van
bodem lucht eD drinkwater, door dem
ping van slooten zonder aanleg van andere
afwatering, verontreiniging of vermenging
van levensmiddelen met schadeiijke be-
standdeelen, onvoldoendheid van woningen
wat bouw of ruimte betreft. Laat ieder
zicb hieromtrent vrgelijk tot ods wenden,
h-tzij tot de commissie, hetzij tot de
leden persoonlijk en de zaak zal worden
ondoi zocht en zoo mogelijk verbeterd.
Op eene zaak wenschen wij U echter
te wijzen en weliaat ieder zich tot ons
wenden zooals hü bet liefst wil, 'tzij
mondeling, 't z|j schriftelijk, doch wanneer
het schriftelijk geschiedt moet het geschre
vene worden onderteekend, wordt geheim
houding gewenscht, dan beloven wij die
gaarne, maar op ongeteekende stukken
kan niet worden gelet. Natuurlijk kan
niet alles tegelgk geschieden en men
✓stelle dus zijne verwachtingen niet te hoog;
alleen mat goeden wil en zoo mogelijk
met gemeenschappelijk overleg iaat zicb
iets goeds bereiken. Wjj voor ods zullen
niet overdreven zijn in onze eischeDwij
hopen steeds door gemeenschappelijk over
leg de noodige voorzieningen te kunnen
heffen en nooit -gedwongen te zijn den
sterken arm van het gerecht te hulp te
roepen. Laat het publiek ons daarin
steunen door ons zooveel mogelijk te
hulp te komeD.
De Gezondheidscommissie wier zetel
gevestigd is te Neuzen,
A. MOERDIJK, Voorzitter.
A. J. KLAASSEN.
Mr. F. C. VAN DEINSE
Dr. R. P. OFFRINGA Hz.
J. WISSE.
J. VAN DE REE, Secretins.
Zitting van 28 Maart, 1903
Tegenwoordig alle leden (uitgezonderd
dhr. P. van Hoeve) en de Secretaris.
Voorz dhr D. J. Oggel, Secretaris, dhr.
J. A. van Vessem.
De notulen van de vorige vergadering
worden gelezen en onveranderd goedge
keurd. Aan de orde isBenoemen onder
wijzer. Op de alphabetisch opgemaakte
voordracht staan de heeren F. Th. van
Putte van Overslag, en F. L. Vink van
Axel.
De- Voorz. deelt mede, dat door dan
Minister van Binnenlandsche Zaken op
het aan hem gezonden telegram, schrif
telijke uiteenzetting der zaak is verzocht
waarop aan Z. Ex is medegedeeld,
„dat op 16 December 1902 is overle
den de heer O. Z. Vrielink onderwijzer
aan de openbare lagere school, alhier
dat in die vacature is voorzien door
het aanstellen van een volontair tot 1
April, 1903;
dat op 15 Januari, 1903 het getal
schoolgaande kinderen bedroeg 413;
dat aan die school, benevens het Hoofd
der school, een onderwijzer met hoofd-
acte en 5 onderwijzers zijn verbonden,
alzoo één vacature;
dat op dit oogenblik alhier een Roomsch
Katholieke school wordt gesticht, welke
in de maand Juni a. s, zal worden ge
opend, eo de ruim 130 katholieke kinde
ren, die thans de openbare school bezoe
ken. alsdan naar die school overgaan,
blijkens eene coresspondentie gehouden
tusschen het college van B. en W. en
het R. K. Kerkbestuur
dat, aangezien volgens art. 45 der wet
op het 1. o. onderwijs wordt overschre
den er geen aanleiding zou ontstaan tot
het intrekken dier subsidie
dat eene oproeping van sollicitanten
reeds met goed gevolg is gedaan.*
Hierna wordt voorlezing gedaan van
het daarop van den Min. ontvangen ant
woord, luidende -.
In antwoord op Uw hiernevens aan -
gehaald schrijven heb ik de eer II mede
te deelen, dat tot het bekomen van ont
heffing van den eisch, gesteld in het 4e
lid van ait. 45 der lager onderwijswet
wordt vereischt het bewijs, dat het ge
meentebestuur ondanks het aanbieden
van eene behoorlijke jaarwedde niet bij
machte is geweest, de vacature tijdig te
vervullen. Kan die onmacht niet genoeg
zaam worden aangetoond, dan kan geen
ontheffing worden verleend en gaat de
aanspraak op de Rijksbijdrage voor de
school alwaar de vacature niet binnen
den gestelden termijn werd vervuld, ver
loren.
Wat nu betreft de vermindering, welke
blijkens het schrijven het aantal leerlin
gen der bedoelde school in den loop des
jaars vermoedelijk zal ondergaan, wijst
Z.Ex. erop, dat een zoodauig geval het
gemeentebestuur niet ontheft van de
verplichting om te zorgen, dat overeen
komstig de wet het aantal onderwijzers
in evenredigheid blijft met het aantal
leerlingen, dat op 15 Januari, jl. als
werkelijk schoolgaande bekend staat,
vermits dit voor de bij den aanvaDg des
jaars bestaande scholen de eenige grond
slag is. waarnaar het aantal onderwijzers
moet worden berekend.
Waar nu het aantal leerlingen aan de
o 1. s. dezer gemeente op 15 Januari
jl. 413 bedroeg, daar moet het hoofd
worden bijgestaan door tenminste zeven
onderwijzers, waarvan éen moet zijn in
het bezit van de hoofdacte en minstens
23 jaar oud.
Aangezien thans aan de school ver
bonden zijn behalve het hoofd slechts zes
onderwijzers waarvan éen met verplichte
hoofdacte, zoo bestaat aldaar eene vaca
ture van onderwijzer van bijstand, waar
van de vervulling moet plaats hebben
binnen den bij de wet gestelden termijn
in casu voor of op den 16en April a.s.
April a s en zulks op straffe van
verlies van aanspraak op Rijksbijdrage,
behoudens het bepaalde in het 5e lid van
bovengenoemd wetsartikel
Hierna wordt overgegaan tot de be
noeming. De Voorz. benoemt tot stem-
opnemeis de bh. Jansen van Rosendaal
en Wolferto
