Binnen laud.
Door een 19 tal invloedrijke dames en
heeren uit Amsterdam, Haarlem LeideD
en Schiedam is het volgende manifest
verspreid
Aan onze medeburgers m stad en lande.
De gebeurtenissen, waarvan ons land
en onze hoofdstad in de laatste weken
getuigen waren, hebben, het kon niet
anders, veel ontroering en veel bezorgd
heid gewekt. De uitbreiding door onze
werklieden-organisaties aan het begrip
solidariteit gegeven, met het gevolg, dat
een klein verschil over het doen werken
vaD een niet-aangeslotene zich uiteengezet
heeft tot een stremming van heel ons
spoorwegverkeer, het neerleggen van den
arbeid dooi de werkers op bet bevel van
hun leiders, het dreigen met latere maat
regelen van gelijk verweer, eindelijk het
stellen van een ultimatum aan den Am
sterdamschen Raad door de vereenigde
werklieden der gemeente, en het dreigen
met het neerleggen van hun werk, indien
niet binnen den kortsten tijd aan hun
wenschen voldaan was, dit alles heeft
de gemoederen van velen verontrust, en
schijnt te prikkelen tot maatregelen van
verweer, tot handhaving van het gezag,
ten koste van wat het kosten moge
Wij, die geen mannen of vrouwen zijn
van de politiek, maar die daarom met
niet minder groote belangstelling den
ontwikkelingsgang volgen, die zich in
onze maatschappij en in ons volk gaat
afteekenen, hebben gemeend, dat het in
deze crisis van ons nationale leven plicht
is openbaarheid te geven aan hun over
tuiging omtrent hetgeen nu gebeuren
moet en hetgeen niet gebeuren m a g.
Wie den toestand overziet met de onbe
vangenheid en onpartijdigheid, welke
meer dan ooit van ons gevergd worden
zal, naar zij vertrouwen, met hen instem
men, dat de zaak waarom het gaal er
niet een is van spitsvondig juridisch recht,
en dat zij allerminst gemaakt mag wor
den tot een van macht, doch dat zij
moet worden behandeld als een vraag
van de ernstigste maatschappelijke en
nationale verantwoordelijkheid, waarin
wij allen, arbeiders en niet-arbeiders.
arbeiders met het hoofd of met de handen,
betrokken zijn. De vraag moet gesteld
of wij allen ons van die verantwoorde
lijkheid bewust zijn geweestof we, als
Staatsburgers, leden der volksgemeen
schap, als directies, werkgevers, aandeel
houders, ons van die verantwoordelijkheid
jegens heu die in onzen dienst staan dus
en vroeg
„Wilt ge met my een opstel maken
„O. ik een man."
„Met my, een meisje."
Hy wandelde nog een paar keeren door
het vertrek als of hy er niet toe kon be
sluiten heen te gaan, en Helena steels
wijze aanziendeeindelijk toch naderde
hy de deur.
„Ik zal hel u aanstonds terug brengen,"
zeide hij*
„Doe geen moeite," antwoordde Ade
laide, „Het is niet het groene, maar bet
gele dat ik noodig heb."
Een guitachtig glimlachend, ging zij
weder aan haar werk. vervolgens eens
klaps het hoofd oprichtend zeide zij
„Dus zjjn de dieren die geen spraak
hebben meer dier dan die spreken."
Nauwelijks waien tien minuten verstre
ken dat Guiseard vertrokken was, toen
mynheer de Courtomer op i^jne beurt do
leerzaal binnentrad.
Op de buiging van Heleoa, die was
opgestaan, antwoordde hp met een vrien
delijk goeden dagvervolgens naderde
hp zijn nichtje en kuste haar.
„Ik heb eenige brochures te nemen,"
zeide hy tot Helena, als wilde hij zich
verontschuldigen.
Toen een gesloten kast met een sleu
tel openende, nam luj daaruit twee bro
chures in rosé omslagen, van een stapel
van ten minste een vijftigtal.
Helena, die hem met haar oggen volg-
hebben gekweten, dat wij het recht heb
ben den arbeiders zoo luide verwijten
toe te voegen wegens het stellen van
hun eigen klassebelang boven het alge-
meene. Ronduit moet worden verklaard,
dat het recht der arbeiders om mee te
spreken waar het geldt hur. eerste belan
gen, niet langer mag worden miskend.
Dat geeu macht gezocht mag worden in
het verzwakken der arbeiders organisaties,
doch dat integeudeel van hun erkenning
en hun waardeering als onvermydelijk
strijdmiddel voor den alleenstaand al te
zwakken arbeider verwacht mag worden
een sneller ontwikkelen van het verant
woordelijkheidsbesef onder leiders en leden.
Wie in aanmerking neemt hoe weinig in
ons land nog gedaan is aan de hoogere
volksopvoeding, en hoe miskenning van
den naar zelfstandigheid dringenden ar
beidersstand tot voor korten tijd onze
maatschappij en onzen Staat beheerschte
zal niet kunnen loochenen dat, afgezien
van het gansche feit der staking zelf,
de bezadigdheid in het optreden onzer
spoor wegorganisatie en de zelfbeheersching
getoond in het terugkomen op een in
tijdelijke opwinding genomen besluit
(als van gemeentewerklieden te Amster
dam) vertrouwen wekken in de toekomst
onzer arbeidersbeweging en in het toe
nemend verantwoordelijkheidsbesef van
haar voortstuwers. De geleidelijke poli
tieke en maatschappelijke emancipatie
van onzen »vierden< stand, door velen
gevreesd als het begin van ontbinding
onzer natie, zal integendeel tot haar
versterking strekken, wanneer zij wordt
begroet met vertrouwen, in plaats van
tegengegaan met onwil en zelfs met
geweld Het intoomen van overschatting,
het beheerschen van overijling, de over
winning van een te eenzijdig opvatten
van »solidariteitsgevoel« zullen te sneller
en te zekerder hun beslag krijgen als wij
ze overlaten aan het inzicht en overwicht
der meest bezadigden en meest verant
woordelijken onder onze werklieden zei
ven en aan het overtuigingswoord van
buitenstaanders, niet aan hun dreigen.
De nieuwere volksgemeenschap moet in
v r ij h e i d groenen, en waar wij vaG de
arbeiders met reden eischen, dat zij de
gemeenschappelijkheid van ons aller
belangen zoowel als de vrijheid der indi
viduen zullen eerbiedigen hebben ook wil
ons van dwingen te onthouden en op
onze beurt ons van onze gemeenschap
pelijke verantwoordelijkheid te dieper te
doordringen Voor haar plicht tot hand
having van gezag en orde zal de Overheid
te beter berekend zijn, naarmate zij te
sterker de uitdrukking is van de gemeen
de, las den titel dier brochureCanon
Sylvestre.
„Wel," vroeg hij nu aan Helena, „is
dat meisje gevorderd
„Niet gevorderd, mijnheer de markies,
maar zy is schrander, goedwillig en daar
bij gehooizum."
„Dan zal 't gaan."
„Ik ben er van verzekerd zy zal doen
wat zy wil, indien zij aandachtig en ijve
rig kan zijn."
„Hoe zou zij dat niet wezen
Én mijnheer de Courtomer zag Helena
met een glimlach aan, die duidelijk zeide
dat men bij een vrouw als zy niet on-
aandachtig kon zijn.
En steeds glimlachend zyn witte tan
den toonend, de neusgaten uitgezet, bleet
hij haar zoo opmerkzaam aanschouwen,
dat zy een oogenblik verlegen werd. Maar
zij verzette zich tegen deze bespottelijke
aandoening en zeide
„Indien u het vergiïbt, willen we met
de les voortgaar."
Welzeker! ik verzoek 't u zelfs; bet
zal :njj overigens aangenaam zijn te zien
hoe de kleine leert."
Indien Helena gehoopt had den mar
kies te doen vluchten, had zij zich bedro
gen rustig zette hy zij neder en hoorde
haar dicteeren vervolgens toen zy daar
mede g: ëmdigd had, zag hij haai tot het
korrigeeren overgaan; hoewel zij de oogen
met opsloeg, .oelde zij denzelfJen blik
van den vorigen dag op haar rusten.
schappelijkheid aller belangen Verzeke
ring van de bronnen van ons aller wel
vaart zal te steviger steun vinden bij
allen, naarmate allen van die welvaart
te duidelijker mee genieten. Tot het
ook voor hemzelf boos weermiddel van
staking zal de arbeider te minder zijn
toevlucht hebben te nemen, als zijn
rechten meer zijn erkend, en voor het
doen hooren en doen wegnemen zijner
grieven de rechtmatige organen zijn aan
gewezen En te sterker zal men van
hem mogen vragen, dat hij de op zich
genomen plichten nakome, als ook zijn
rechten te eerlijker geërbiedigd worden.
Op dit oogenblik beleeft ons volk een
crisis, niet ongelijk aan die, welke het
vóór 1848 doormaakte, een crisis van
groei, die, als de vorige, kan en zal
eindigen met een versterking en verhoo-
ging van ons volkswezen, wanneer men
zich niet door vrees laat verleiden tot
reactie en dwangmiddelen, integendeel
vertrouwen wordt betoond in Vrijheid
onder Verantwoordelijkheiden wij allen
ieder in zijn kring en naar zijn invloed,
ons beijveren die verantwoordelijkheid
voor het wèl en wee van heel ons volk
na te leven
EEN ALGEMEENE STAKING?
Zijn wij wel ingelicht. - schrijft het
Hbld dan zijn de debatten op de
Vrijdagavond te Amsterdam gehouden
vergadering van hoofdbesturen van Ned
vakbonden zeer warm geweest. Er bestond
vooral verdeeldheid over de vraag of
onmiddellijk de algemeene werkstaking
zou worden geproclameerd, dan wel ge-
tracht zou worden het gemeende gevaar
af te wenden door een gedeeltelijke
staking.
De uiterste partij heeft het op de ver
gadering niet kunnen winnen. Echte»-
werd aan haar wenschen in zooverre
tegemoet gekomen, dat aan het comité
van verweer een uitgebreide volmacht
werd gegeven. De bevoegdheid van het
comité wordt slechts beperkt door de
beslissing dat bij een mogelijke »aanran
ding van de vrijheid van den arbeider
onmiddellijk de staking zal worden gepro
clameerd voor het spoorwegpersoneel en
alle transportarbeiders*.
Leidt deze staking niet tot het ge-
wenschte resultaat, of geeft /,e aanleiding
tot een krachtig optreden van oveiheids-
wege, dan zal ze worden uitgebreid tot
de bedrijven, welke voorzien iu de dage
lijksche levensbehoeften en zal zoo noodig
ten slotte de algemeene werkstaking
worden geproclameerd.
Wy vernamen dat de gemeente-werk-
Zou bij nu diar gedurende de geheele
les blijven zy wist niet goed meer wat
zy zeide.
Plotseling naderde by de schrijftafel
van Adeluïle eo een pen nemend, schreef
bij eenige woorden op den titel van een
zyner biochuies.
Vervolgens die aan Helena reikend, zei
de hij
„Ge zijt hier in de gelegenheid over de
Conon Sylveste te hooren spreken, want
men spreekt er veel overhet zou u mis
schien in verlegenheid brengen niet te
weten wat bet is; die onaangenaamheid
zul u bespaard worden door deze brochu
re, welke ik het genoegen heb u aan te
bieden
En hij reikte liet exemplaar geheel
opengeslagen aan Helena, opdat zij goed
de opdracht zm zien, waarmede hij haar
vereerde.
Zij wilde hem danken, maar kweet er
zich slecht van.
Is geen technisch werk," zei myn
heer de Courtomer, „noch heu werk van
schrijver van beroep; maar eenvoudig de
schoonbeidsregel op de natuur toegepast
en goed vooigesield houd u slechts aan
de ideën."
Daarop vnrwydorde hy zich.
Het was Adelaide niet, wie hat by het
einde der les aan aandachtigheid ontbr k
eu indien de leerli ig gedui ld had zou zy
haar meesteres meer dan eens neboen
kunnen verwijlen dat zij verstrooid was.
Wordt vervolgd.
lieden zich wel onthielden van deelne
ming aan de beraadslagingen, doch te
kennen gaven voor een groot deel
althans, waarbij in 't bijzonder werden
genoemd de gasbewerkers dat zij zich
aan het bevel tot staking zullen onder
werpen.
De hoofdbesturen van het Ned werk
liedenverbond Patrimonium, den Christe
lijk Nat Werkmansbond, de Werklieden-
vereeniging „Maarten Luther" en het
Christelijk Arbeiderssecretariaat spreken
in een manifest aan de Ned. arbeiders er
hun verontwaardiging uit over den op
roep tot staking, uitgegaan van zich noe
mende neutrale en soc:alistische bonden
op 20 Februari te Amsterdam vergaderd
Pr itesteereu tegen de poging om de
Ned arbeiders te brengen tot revolutio
nair verzet en beslisten strijd met de
Christelijke verhouding tusschen volk en
overheid, niet te rechtvaardigen door het
bestaan van rechtmatige grieven onder
de spoorwegarbeiders.
„spreken hun overtuiging uit dat de
arbeidersbeweging door de paden van het
recht te verlaten zich de kracht tot bly-
vend welslagen rooft, daar Gods zegen
niet kan rusten op een streven waarin
met zijn woord en wet niet wordt gere
kend.
„zijn overtuigd dat dit Ministerie krach
tens zijn beginselen en Regeeringsprogram
bij het vervullen zijner zware taak de
de rechtmatige zelfstandigheid der arbei
ders zal handhaven,
„verklaren dat de Christen-arbeiders de
Regeering in deze moeilijke tijden heb
ben te steunen,
„en roepen alle arbeiders op zich te
organiseeren in eigen vereenigingen op
dat ook in de vakbeweging de doorwer
king der revolutionaire beginselen worde
gekeerd en de strijd voor recht en be
lang der arbeiders worde gevoerd naar
de beginselen van Gods woord."
AXEL, 24 Februari 1903.
Gisterenochtend keken vele menschen
alhier vreemd op, toen zij zagen, dat
ramen, deuren, stoepen, enz. met een
roode stof waren bedekt, gedurende den
nacht door den hevigen wind aangebracht;
vooral de vrouwtjes en dienstboden, die
met het schoonhouden van een en ander
zijn belast, vonden het meer dan erg.
Het was, alsof hier of daar een huis of
muur was afgebroken en het fijne puin
zich overal op had vastgezet.
Ook op andere plaatsen heeft het ver
schijnsel zich voorgedaan, we zullen er
dus wel meer van te weten komen, want
ongetwijfeld zal de wetenschap over dit
verschijnsel wel eenig licht doen opgaan.
Volgens de Midd. Ct. scheen de stof te
bestaan uit fijne aarde of misschien lava
asch, vermengd met stukjes van plant-
aardigen oorsprong.
Er was met dat al gisteren heel wat
te poetsen en te schuren.
Tot predikant bij de Geref. Kerk A,
alhier, is beroepen Ds. van Dam van
's Gravendeel.
Zaterdagmiddag ontstond door een
nog onbekende oorzaak brand in een
stal van zekeren de W., metselaar te
Philippine. Het schuurtje met wat stroo
en ook een geit werd een prooi der vlam
men. Dank zij c<le hulp van inwoners
en brandweer, mocht het gelukken, de
belendende perceelen voor brand te be
schermen.
Voor de nieuwe schatting der pacht
waarde van de landen in den calami-
teuzen polder //Nieuw Neuzen" is door
Gedeputeerde Staten van Zeeland tot
deskundige benoemd de heer P. F. Fruij-
tier van Hontenisse.
- De Voorzitter der Tweede Kamer
heeft aan de leden dier Kamer medege
deeld, dat hij van plan is voor te stellen
Woensdag a. s. in behandeling te nemen
het wetsontwerp tot goedkeuring der
overeenkomst met België omtrent het
kanaal GentTer Neuzen.
