i
VJIJ
No. 51.
If oensdag I October 1902.
18e
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse h- Vlaanderen.
F. IHELIMAX,
AXEL.
ftnitenlaiid.
FEUILLETON.
De verdwenen Erfgenaam.
Dit Blad verschjjnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentie n van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlpk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Het Manifest der Boerengeneraals.
Evenals de Nederlandsche pers heelt ook
de Engelsche pers haar oordeel geveld over
het beroep der Boereugeneraals. Uit den
aard dei zaak kunnen we wel begrijpen,
dat dat oordeel niet zoo gunstig zal wezen
als bij ons. Zoo zegt de Westen. Ga
zette"
Wij zouden wel zeker willen zijn, dat
het effect van dit beroep op de volken
hulp zou wezen voor de Boeren in nood
en niet het aan wakkei en van den baat
teger, Engeland. Door dit laatste zou meer
kwaad dan goed worden gedaan.
Het Diad meent, dat er een misverstand
is of valscbe schaamte bij de Boerengene
raals. Zij klagen over het geringe bedrag,
dat Engeland beschikbaar stelt en zeggen,
dat het tienvoud nog niet voldoende zou
zijn. Maar het maximum van wat zij
kunnen bijeenbrengen zal dan nog maar
een droppel in den oceaan zijn. En dit
veroordeelt het manifest. Immers de gene
raals spreken met geen woord van de
leening die in de voorwaarden van Ver-
eeniging is opgenomen. Hun manifest
doet zien, dat wat Engeland als een lee-
niug aanbiedt door beu begeerd wordt als
een gift. De 6igenaar van privaat-eigen
dom, dat vernield of beschadigd is, heeft
aanspraak op vergoeding. Die aanspraak
is erken I. Maar de vraag is wie betalen
moet. Waren de Republieken niet gean
nexeerd, dan zou het geld daarvoor ook
door leening moeten gevonden zijn en zou
aanstonds rente moeten betaald worden.
Nu bieden wij dat geld twee jaren renteloos
«Inderdaad een tooneelIk behoef
de verwarring de verbazing, de radeloos
heid, het wild dooreenloopen, dat volgde
niet te schilderen ik zou bet niet kun
nen ik was meer dood dan levend Slechts
dit was mij duidetijk dat ik werKe-
Itfk 6d waaiachtig Uffeln voor mij bad.
Nu herkende ik hem, zonder dat ik be
hoefde te luisteren naar betgane hij van
de wijze vei haaide, waarop het hem ge
lukt was, niet gefusilleerd te worden Ik
was overigens te ontsteld, te veel buiten
mij zeiven. Ik liet mij willoos door den
rentmeester terzgde schuiven, terwijl hij
mij toefluisterde
«Wees man! Wijk geen vingerbreed
te! Verlies om Godswil bet boofd niet.
Hy bekent zelf, niet bet minste be
wijs te hebben. Bied bem dus het hoofd
tot ik hem onschadelijk heb gemaakt. En
daarvoor zal onmiddellijk gezorgd worden.
Daarop spoedde hij zich weg
„Om aangifte te doen
Zeker daarvoor."
«Maar ik bid u,« onderbrak de prinses
Falstner, «wat dreef den rentmeester er
toe uwe zaak als de zijne te beschouwen
pp, zonder onderzoek, tegen den eebten
üffelu zoo hartstochtelijk partij te kiezen
aan en daarna tegen 3 pCt. De Boeren
zijn dus beter af. Maar bet is niet te
verwachten, dal men den Engolschen be
lastingbetaler nog meer zal opleggen om
de Boeren te ontheffen van verplichtingen
die naar de regelen van bet oorlogsrecht
op hen rusten.
Wanneer de Boerengeneraals hun land-
genooten deze leening ontraden, dan laden
zij een zware verantwoordelijkheid op zich.
En doen zij dat, dan moeten zij ook aan
de volken op wie zij zich thans beroepen
een verklaring geven. De «Weptm.Gaz."
eindigt met te zeggen, dat, indien de drie
millioen voor het aangegeven doel onvol
doende blijken, dat bedrag moet worden
verhoogd.
De Pall Mall Gazette" heeft natuuilijk
een hatelijk artikel. Het manifest is. kon
het anders van dr. Leyds afkomstig. De
generaals trachtten de vredesvoorwaarden
veranderd te krijgen en nu dit Diet gelukt
is, doen zij een beioep op de wereld. Zij
hopen blijkbaar op een nieuw onderhoud
met Chamberlain. «Dat is het advies van
hun vriend dr. Kuyper." Het blad is
vreeselijk nijdig, dat de volken in het
manifest bedankt worden voor hun sym
pathie en niet het Eogelsche volk. dat zoo
schitterend zorgde voor de 7rouweu en
kiüderen 1 De wereld moet nu betalen
voor de sympatdie waarmede het zoo vrij
gevig is geweest. Wij zullen zieD, wat
die sympathie beteekent, in geld omgezet
Maar de generaals, die nu Engelsche
onderdanen zijn, zouden waardiger gehan
deld hebben als zij hun tranen hadden
ingehouden.
En na dit fiaais eindigt het artikel met
een pleidooi voor de arme Kaapsche loya-
Vreesde hij, dat gij, ontmaskerd, hem
als uw verleider zoudt aanklagen
«Ik weel niet of zulks het eenige is.
Hij zou bet immers geloochend kunnen
hebben. Een andere drijfveer bewoog hem,
geloof ik, namelijk een reeds lang ge
koesterde borekening van eigenbelang.
Ik was zijn werktuig; hij kon mij
dwingen hem vooi een spotprijs mijn aan
deel in het goed over te laten, en ik twij
tel niet of zuiks was zijn bedoeling, zoo
dra ik met freule Adelheid gehuwd zou
zijn Mar.sdort's aandeel zou hij zich
dan ook op gunstige voorwaarden toe
geëigend heobeu.
»Een doortrapte fieltriep de prinses
v irontwaardigd. »En wat gebeurde ver
der
Vraag mij niet! Slechts dit weet ik,
dat ik het eerst redding voor de blikken
en de vragen der mij bestormende men-
schen zocht, dat ik vlood, uren lang in
het bosch rondzwierf en vervolgens naar
huis sloop, om 's morgens vroeg met
het weinige, waaraan mijn hart hing uit
het huis Wilstorp te verdwijnen, vóór nog
iemand daar ontwaakt was en mijn af
tocht zien kon. Zulks voerde ik des inor
gens vroeg gelukkig uit. Doch nauwelijks
had ik hot huis verlaten en sloeg even
den, naar Idar voerenden weg in, toen
ik in de handen van twee gendarmen
viel. die mij ontmoetten en aanhielden.
«Waarheen wie vjzijt ge? We heb
ben een bevel van inhechtenisneming te-
listen en voor de kapitalisten van den
Rand.
De «Independence" zegt, dat het raani
fest der Boerengeneraals zeer gematigd
van toon is, en men er tevergeefs een
zinsnede in zoeken kan, die het Engelsche
gouvernement aanstoot kan geven. Waar
om de Engelsche pers dan zoo vreeselijk
boos is? De generaals verwijten toch
aan Engeland niet, dat het niets meer
wii doen voor de Boeren zij consta-
teeren alleen, dat de Engelsche hulp on
voldoende is. Het blad zou niet ge
neigd zijn de Boeren te steunen, indien
zij het aan Engeland gegeven woord niet
zouden nakomen. De toekomst, het heil
van Zuid Afrika, ligt in vriendschappelijke
samenwerking van Engelschen en Boeren.
Het blad eindigt met den wensch, dat
de beschaafde wereld den Boeren rijkelijk
te hulp zal komen.
De »Times" treedt heftiger op dau andere
bladen. Dat blad wo^dl zelfs hatelijk
tegenover de generaals, „die nu den oor
log beschrijven als een strijd voor hun
onafhankelijkheid, hoewel zij plachten te
erkennen, dat zij de bedoeling hadden
de Engelschen in zee te drijven." Zelfs
een dreigement. Het beroep vervolgt
de Times - verzoekt om medewerking
van de bestaande com missiën en zegt,
dat de generaals de landen zullen bezoe
ken, waar die commissiën gevormd zijn
om de zaak (wij weten welke) ter hand
te nemen.
Het is duidelijk dat, als de generaals
dit voornemen ten uitvoer leggen, ze
het de Regoeriug ten plicht stellen ernstig
den aard en de waarschijnlijke gevolgen
van hun gedrag te overwegen en misschien
gen u. Hoe heet ge? werd mij toege
roepen.
»Ik antwoordde, doormijn waren naam
Falster aan te geven voorts dat ik mij
Uffeln genoemd had, officier in Spanje ge
weest was, en daarop werd ik in hech
tenis genomen, naar Idar gevoerd, van
daar terug naar het geh-irn depot van
wapens, bjj wolks beslagneming ik te
genwoordig moest zijn
»En ge protesteeidet niet dooi te zeg
gen, dat ge van dat depot niets wist.
dat ge geen geheim zendeling waart ?t
»Neen, ik protesteerde niet. Door te
zwijgen en injj als een schuldige te la
ten behandelen, beschermde ik Uffeln voor
vervolging en gevangenschap, 't Was het
eenige wat ik doen kon, om het bedrog
te vergoelijken, waartoe ik mij had laten
vei leiden.*
«O dat is edel van u,« riep de prinses.
»Dat is edel en gioot en verzoent mjj
met u. Maar weet ge welk lot u daar
voor te wachten staat
»Ja deii dood. Maar ik wil niet
liegen, mij aanstellen alsof is den dood
niet vrees. N>en, ikviees hem, en daar
om zal ik alles aanwon ion hein te ont
gaan, zooira ik kan aannemen, dat mijn
heer Von Uffeln den tijd gehad heeft zich
te redden Men zal mjj naar de naaste
vestiDg zonden en mij daar voor een com
missie laten verschijnen daar zal ik de
waarheid zoggen, mij verdedigen zoo goed
ik kan on lot het uiterste. Eh nu, door -
maatregelen te nemen, Geen Regeering
zou de leiders van een volk, dat nog pas
onder de wapens gestaan heett tegen ons,
en dat nu tot onze mede-onderdanen be
hoort, kunnen toestaan om op de geheele
wereld een organisatie te vestigen tot het
bijeenbrengen van een «algemeen hulp
fonds," waarover de hoofden naar eigeu
wil kunnen beschikken. Het zou zelfs
noodzakelijk kunnen worden, te overwegen
of de personen die zulk een fonds orga
niseerden, zonder gevaar verlof zouden
kunnen krijgen om zich weer op Britsch
grondgebied te vestigen.
De «Daily Telegraph" spreekt vaneen
openlijke beleediging voor Engeland en
een rechtstreeksche aanhitsing tot her
nieuwing van den anti-Britschen veldtocht
op bet vasteland en overtreft zichzelf in
den zin Den Engelschen vragen om geld
te geven is hun verzoeken een eerloosheid
te begaan.
De «Standard" wijst er op, dat Enge
land die edelmoedigste voorwaarden heeft
gegeven, welke men kon verwachten.
Nemen wy aan, dat 30.000 hoeven zijn
verbrand, dan kan Engeland van de toe
gezegde drie raillioen toch nog honderd
pond per hoeve betalen.
Het blad eindigt zijn artikel met een
bedreiging aan de Boerengeneraals, zeg
gende, dat zij de keus hadden lusschen
de vrijgevigheid on den goeden wil der
Engelschen en tusschen hun vrienden van
builen zjj hebben zich tot dezen gewend,
maar moeten nu ook de gevolgen van
hun keus diagen. Zoolang zlj pogingen
doen om de resultaten van den oorlog te
bederven, kan er geen sprake van zijn
hun eenig gezag te geven, noch aan hun
luchtigheid, weet ge alles wilt ge
freule Adelheid over mij spreken
■Dat wil ik. Zij zal vernemen, watu
verontschuldigt en weder in uw eer her
stelt alleszij zal verzoend aan u
denken. Zoo ik u tot afscheid mijne
hand geef ais een bewys, dat ik slechts
medelijden met u heb. dan moogt ge in
gedachte daarin ook de hand van Adel
heid zien, die u vergeeft."
„Met geheel mijn hart dank ik u,«
antwoordde Falstner, de hand der prin
ses aan zjjue lippen brengend.
Ik geloof,* zei nu de stem van den
prefekt. die toetrad, „het lang gesprek
loopt ten eindeik moest zulks tenmin
ste verzoeken, doorluchtigheid,*
Ge zuit zoo toegevend en goed jegens
den ongelukkige zijn, als 't uw plicht ver
gunt, niet waar, mijnheer de prefekt?"
zei prinses Elizabeth vervolgens tot den
hoogen beambte.
Da-r hij het geluk heeft zulk een voor
spraak te bezitten, behoeft ge er niet aan
te twijfelenhernam de prefekt glim
lachend.
Dus," zei hierop de vorst, «willen wij
deze goede gezindheid niet bederven, door
nog langer van uw kostbaren tijd ge
bruik te maken."
„Alsof ik niet geheel en al tot uw
dienst ben, vorst«zei de pretekt bui
gend en voegde er bij: «Mag ik u, vóór
ge heengaat een verzoek doen
Beschik over mij