/Xij Ij S Ij II Ijj
i
Zaterdag 20 1 IKtó.
18e Jaurg.
Nieuws- en Advertentieblad
m\66
voor Zeeuwsch -Vlaanderen.
F. DIELEMAV,
Bnitenlaiid.
De verdwenen Erfgenaam.
Binnenland.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
AXEL.
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 oent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Te Parijs komen reeds hier en daar
standjes voor, die schijnbaar hun grond
hebben in het sluiten der kloosterscholen,
maar inderdaad meer hun oorzaak in 't
verschil van politieke meeningen vinden
zooals dat maar al te dikwijls het geval
is. Van ernstige beteekenis zijn die stand_
jes echter nog niet geweest, maar ze
kucnen dat worden.
Bij de laatste verkiezingen toch hebben
de zwarte ruiters de nederlaag geleden. Dit
gaf aanleiding tot het oprichten van een
Bond der clericale actie, welke ten doel
had de clericalen als éen macht te doen
optreden.
De bond mocht echter Frankrijk niet
redden, de vrijmetselaars, zooals men daar
noemt al wat liberaal is, vormen in de
nieuwe Kamer een flinke meerderheid.
De weifelaars onder de republikeinen, het
tnsscbensoort naast Méline aan den éenen
en de radicalen aan den anderen kant,
werd gedund en men kon in de nieuwe
Kamer op een vaste liberale meerderheid
rekenen.
Bjj die meerderheid stond vast, dat de
wet op de vereenigingen welke eigen
lijk gemaakt was om den invloed van
het clericalisme, dat de Republiek steeds
ondermijnde en haar niet meer dan den
scbjjn liet, te breken moest worden
uitgevoerd. De kloosterinrichlingen moeten
volgens die wet verlof aanvragen bij de
Regeering met overlegging van de bepa
lingen van haar inlichting. De kloosters,
die zich met onderwijs bezig hielden, deden
dit niet, en wel naar het schijnt, met
opzet, om op dit punt den strijd aan te
E E I) I li li E T 0 i\.
10)
IV.
De heer Von Mansdorf had met (fen paus
aangekomen mede-leenheer een bezoek
in bet vorstelijk slot gedaan, en prinses
Elizabeth had hem met haar eigen oogen
gezien - wat wonder dus dat zij ge
heel verrast was, toen zjj bij de eenige
dagen later plaats hebbendo out meeting
van den zonderlingen vr emde in hot
boscb op diens kaartje den mam »Uli ich
Gerhard Von Uffdu* las en uitliep:
»Hij is dubbel li'
Nooit in haar jeugdig leven bad iets
zoo sterk hare verbeelding getroffen als
de verschijning van dezen man en het
raadsel, 't welk hij haar aan het einde
van het toen gehouden gesprek opgege
ven had.
't Was eigenlijk niet te vet wonderen.
Haar leven was wel is waar niet zoo
I kleurloos en droefgeestig, als hij het zich
I scheen voor te stellen maar eentonig en
I arm aan gebeurtenissen en ontmoetingen,
welke haar sympathie hadden kunnen
boeien, was hei inderdaad in-hoogen graad
I en zoo zulks al niet het geval mocht zijn
I geweest zou toch, gelooven wij, deze
I vreemde man met zijn innemend v-oo:-
I kom m, zijne ongewon wijze om de din
binden. De clericalen meenden zich te
kunnen beroepen op een wet buiten de
vereenigingswet, welke het onderwijs vrij
verklaart. De Regeering deelde dit ge
voelen niet en liet de kloosteronderwijs-
iDrichtingen aanzeggeü, dat zij kennis
moesten geven, daar zij anders gesloten
zouden worden. Er bestaan in Frankrijk
2500 kloosterscholen.
De Boud der clericale actie stelde zich
te weer en deed eou beroep op den steun
der hoogere geestelijkheid. Daze volgde.
De aartsbisschop van Parijs Richard schreef
een protestbrief aan den President der
Republiek, waarin men o. a. leest:»Wij
zijn als bisschop verplicht en hebben het
recht in naam der huisgezinnen te protes
teeren tegen de verdrukking van het ge
weten. De sluiting van 3000 scholen heeft
geen anderen grond dan het godsdienst
onderwijs te vernietigen in de vrije scholen
nadat men dit onderwijs uit de openbare
scholen verbannen heeft.
De andere bisschoppen sloten zich of
bij dit protest aan of protesteerden af-
zondeilijk en men verzekert, dat de Paus
bezig is met een verklaring, waarmee
Z. H. zich bij d6ze protesten aansluit.
De Bond der clericale actie liet eergis
teren op de muren van Parijs een op
roeping aanplakken voor de burgers tot
den strijd. Men leest in dat stuk
Burgers! Een aanval zonder weerga
in de geschiedenis is gedaan, in acht dagen
heeft men 2500 scholen gesloten, 150,000
'kinderen op straat geworpen, 5000 onder
wijzers en onderwijzerossen verdreven
zonder middel van bestaan Nooit is de
gewetensvrijheid, nooit zijn de rechten
van het huisgezin schaamteloozer veitre-
gen op te vatten en te beschouwen, met
zijn geestig en voornaam gelaat prinses
Elizabeth toch hebben gedompeld m de
ongerustheid waai door zjj zich bevangen
gevoelde, sinds bij van baar gescneiden
was.
Met over het raadsel na te denken en
te peinzen, loste zij het toch niet op, er,
daar zij dagelijks meer en meer vei lang
de er de verklaring van te ei langen,
sloeg zij den eenigen weg in, die zich
aar. haar voordeed namelijk weder haar
toevlucht tot ddn pachter van Jochir.ai ing
te nemeD. De vreemde had haar verra
den dat de bron, van hetgeen bij van haar
geboord lia'd en wist. de pachter was.
Deilnlve moest deze hem kennen en haar
nopens hem eenige inlichting kunnen ge
ven; mets verhinderde hur veligen^
Weder een wandeling door het üosch naai
den pachter te ondernemen.
Prinses Elizabeth deed derhalve op een
haaien namid lag, door haai trouwe M i-
nanne begeleid, d^ze wandeling. Tot
voorwendsel diende haar, der> pach'er de
schuldbekentenis baars vaders voor het
vooigesohoten geld te brengen. Na met
snelle schreden het boscb doorgegaan te
zijn, zat zij nu wedei onder de eiken op
de hofstede van den pachterhelaas
niet tegenover den rusligen pachter, met
wien zij een gesprek wilde aanknoopen,
maar met de vrouw van den pachter. De
pachteres had vei verschingen. ooft en
honig voor dé prinses gebracht, en haar
den. Zulke handelingen zijn misdaden
tegen de menschelijkheid en de vrijheid.
.De Regeering beroept zich tot haar ver
ontschuldiging op de wee. Dat is hoon
Sedert wanneer vervangt een politiemaat
regel een rechterlijk vonnis Nog eenige
maanden en er zal niets meer van de
vrijheid van onderwijs over zijn. De secre
tarissen, onbekwaam hervormingen in te
voeren, leggen het dus aan, om hun po
litiek en sociaal bankroet te verbergen
achter hun anti-Christelijken haat. Burgers
Zult gij uw hoofd buigen onder die dwing-
landij of wilt gij als vrije burgers leven
Sluit u dan aaneen tot eeD vereeniging,
sterk genoeg om den vervolgers het hoofd
te bieden. Bouw niet op hun rechtvaar
digheid, bouw alleen op u zelf. Veraenigt
u met ons tot redding uwer vrijheden."
In een dus gemaakte atmosfeer komt
het licht tot uitbarstingen. Een telegram
uit Parijs zegt, dat de protestbeweging
tegen de uitzetting van de geestelijke
onderwijzers zich uitbreidt. Na de prijs-
uitdeeling op de zusterschool van de H.
Maria hadden betoogingen plaats. Het
volk riep: Vrijheid! Leve de zusters!
Er hadden eenige onlusten plaats. De
politie met den prefect aan het hoofd
kwam tusschenbeide Frangois Coppée,
het Gemeenteraadslid Gaston Mery, de
afgevaardigde Lerolle en abt Paturot, vi
caris van St. Ambroise, werden naar het
politiebureau gebracht, gevolgd door een
dichte menigte. De betooging duurt nog
voort.
In het Lagerhuis deelde de Minister vau
Oorlog Brodrick Dinsdag mede, dat er
tusschen de twee- en driehonderd Boeren
zijn aangenomen om deel uit te maken
bekend gemaakt met de opbrengst van
het vlas, bet garen en het lijnwaad op
de hofstede in dit jaar als anderszins,
toeD het eindelijk der prinses duiaeiijk
werd, dat zij nu maar regelrecht op het
doel moest losgaan. Derhalve zeide zij
onbewimpeld, dit zij eigenlijk gekomen
was, mn den pachter, die heden onge
lukkigerwijs bij het grassDijden op de
ver afgelegen weiden was, naar een vreem
den man te vragen, dien hij kennen moest,
wijl deze zich bij de prinses op hem be
loepen bad zij kon uit dezen man
riet wjjs worden. De paebtersvrouw keek
haar met een gezicht aan, uit welks
oogen het genoegen glinsterdeover dezen
man te kunnen spieken,
»Hebt ge hem gezien en gesproken,
doorluchtigheid?* zeide zij met gesmoor
de slem. »Dan mag ik toch wel met u
over hem spreken 'tis de wonderlijk
ste snaak, die mij ooit voorgekomen is.
Op een fraaien avond kwam hij bij ons
en bracht den pachter een brief van on
zen zoon, van Anton, weet ge, doorluch
tigheid, die in SpaDje is, en daar stond
irr »Lieve ouders, help den heer, die u
dezen brengt, zooveel ge kunt en geel
hem alles wat hij noodig mocht hebben.
Het overige zal hij u zelf mededeelen."
En dat was alleswij hebben toen go-
daan wat wy konden en wal by ver
langde."
»En wat verlangde hij?*
Onderkomen en oeu woning waarin hij
van de Zuid-Afrikaansche politie. Daar
onder zijn slechts de helft verraders.
De correspondent van de »Standard"
te Pretoria bevestigt, dat niet alleen Botha
zelf, maar alle burgers van Vrijheid,
Utrecht en Wakkerstroom in een bijeen
komst, toen reeds de vrede gesloten was,
het besluit opvatteD hun oude woonplaats
te verlaten, ten einde niet ondei Natalscb
bestuur te komen.
Alle blokhuizen in Zuid-Afrika zijn, vol
gens db »Daily Teiegraph" door Kitchener
aan Milner verkocht voor 10 p. s. per stuk.
De afbraak zal worden gebruikt voor den
opbouw van hoeven.
Te Durban zijn 400 krijgsgevangenen
uit Colombo aangekomen.
Volgens een Reuter-telegram uit Colombo
zijn er weer staodjes geweest in het kamp
van Diyatalawa. Twintig krijgsgevangenen
en eenige Engelsche soldaten kregen kwets
uren Een aantal gevangenen zouden geen
geloof willen hechten aan het sluiten van
den vrede.
»Ons Land," het bekende Kaapsche blad,
is weer verschenen. Nu komt de tijd,
dat wij weer iets anders kunnen hooren
dau Engelsch.
Hiildebetoogiiio' aan H. H. de Koningin.
Als uitdrukking van de gevoelens van
blijdschap, die de harten/vervult der inge
zetenen van Apeldoorn óver het gelukkig
herstel der geliefde Vorstin, brachten
Dinsdagmiddag een 500 met oranje ge
tooide schoolkinderen uit genoemde ge
meente vergezeld door de Harmonie" en
de Feestcommissie een eenvoudige hulde
verborgen leven kon, door niemand go-
zien en gestoord den eersten nacht sliep
hij in onze hofstede, maarden volgenden
dag koos hij de hut van een onzer ar»
beiders, die het verst verwijderd en afge
zonderd ligt, en daar heeft bij zijn in
trek genomen en woont er nu een gloo
ien koffer, dien hij meegebracht had,
heeft hij door den herder uit Stockheim
laten balen, en met hetgeen de arbeiders
vrouw voor hem kookt en braadt is hy
tevreden somwylen komt hij bier en
redeneert dan met den pachter maar
wat hij eigenlijk is en wat hij wil, weet
de pachter evenmin als ik wij kuünen
dus niets verder doen dan hem zijn gang
te laten gaan en hem te pleizieren
maar waaraan hij zich veel gelegen laat
is - geen levende ziel over hem te spre
ken."
Zonderling En is dat alles, wat ge
van hem weet
Alles uitgezonderd dat zijn koffer vol
boeken is, waarover bij bet grootste ge
deelte van den dag gebogen zit, en dat
hij den arbeider met goud betaald heeft,
't welk deze te Idar moest laten wisse
len en, zooals de menschen aldaar zeiden
Engelsch goud was
Engelsch goud Dat gaf aanleiding toj
een reeks van gedachten. Het Engelsch
geld was destijds overal, waar het sa
menspannen en oproerigheden tegen de
Fransche macht betrof. Engelsch goud
was als het bloed, dat door de aderen
