Binnenhuid.
Landbouw.
familie van elk der slachtoffers. Tal van
kransen werden achter de kisten gedragen,
een vijftal met het opschrift „Aan onzen
medestrijder, voor het volksrecht ver
moord"' Langs de trottoirs stond een
dichte menigte geschaard vrouwen ween
den. De lange stoet, eenige duizenden
menschen, bereikte eindelijk het kerkhof.
Daar spraken nog £)e Geyndt, Van Lan-
gendonck en Berragon, uit Gent.
In alle kalmte verspreidde zich de me
nigte.
Zondag op den dag en Zondagavond
schijnt het overal volmaakt kalm te zijn
gebieven.
Bescherming van Dieren. Het hoofdbe
stuur der Ned. Vereecigmg tot bescherming
van dieren heeft tot den Minister van
Waterstaat een adres gericht waarin zij
verklaart met veel instemming te bobben
kennis genomen van het adres gezonden
door het Ned. Landbouwcomité waarin
met aandrang verzocht wordt dat de
Regeering zal toetreden tot de convectie,
de vrucht van do te Parijs gehouden con
ferentie van afgevaardigden veler Euro-
peesche Staten, die de wenschelijkheid
uitsprak van internationale bescherming
der voor deu landbouw en aanverwante
bedrjjven nuttig geachte vogelsoorten.
Met het Ned. Landbouwcomité is echter
de vereeniging het volkomen eens dat
krachtige en op den duur doeltreffende
bescbei rning van diersoorten in den natuur
staat slechts mogelijk is door maatregelen
in gemeen overleg te stellen door de vei -
schillende Europeescho Staten. De Vei-
eeniging ontwaarde echtei, na alsnog
kennis genomen te hebben van de gedach-
tenwisseling over hot onderwerp gevoerd
in de Eerste Kamer tusschen den Minister
en den heer Bultman, tot haar leedwezen,
dat de Minister op verschillende gronden
nog bezwaar had aan het verlangen van
het Landbouwcomité te voldoen, meeoen-
de, dat de Regeering wel handelt door
vooralsnog een afwachtende houding te
blijven bewaren.
Tegenover 's Ministers Vrees voor vor-
plichtingen voor onze Regeering, welke
uit het toetreden tot de conventie konden
voortvloeien, wordt gewezen op de juist
heid van hetgeen het Nederlandsch Land
bouwcomité in zjjn adres zegt, dat de
toetreding geen enkele wetswijziging zal
noodig maken. Maar al mocht dit anders
zijn, dan zou deze overweging de Regeering
niet mogen weerhouden toe te treden tot
een overeenkomst, waardooi de groote
landbouwbelangen zoozeer gebaat worden.
Zeer wel mogeijjk zal men ter wille
van bet hoofddoel op den langen duur e.
toe komen kleinere belangen op te offeren.
Doch de Vereeniging viaagt of inwilli
ging van een wellicht later in te willigen
wenscb van de Noord- en Oostwaarts van
ons liggende Rijken tot beperking of geheel
verbod ten onzent van de vangst der in
den herfst trekkende lijsters door strikken
of der vinken op de vinkenbanen, in welke
bedrijven thans eenige personen in den
lande een bijverdienste vinden, een te
duur offer zou zijn indien anderzijds kon
verkregen worden, dat men terzelfdertijd
onze nuttige broedvogels op hun tiek
door Zuid-Frankrijk, Italië en andere Mid-
dellandsche Zee-landen spaarde.
van onoverwinnelijken afkeer te verbergen
die op zijn gezicht te lezen was.
>Nog steeds te Ely Zij is ziek geweest
en nog te zwak om te reizen. Zij kon
gisteren nauwlijks naar de kerk gaan om
te trouwen on toch was zij zoo gelukkig.
»En je verliet haar van daag
»Ja, zij drong er op aan dat ik zou
vertrekken. Zij wist dat het mjj zou
schaden als ik met het beginnen van de
colleges niet hier was. Zij denkt niet
veel aan zich zelf. U hebt gezegd
dat de meeste vrouwen dat niet doen
mijn moeder deed hot ook niet."
Stil, zwijg," riep Mijnheer Gariand
op den bitterst en toon die zijn zoon ooit
van hem had gehoord. »Waag het niet
meer van je moedei te spreken."
Wordt vervolgd)
Ten slofte zij er op gewezen, dat juist
door de con ven lie dei contracteerecde
Staten de weg geëffend wordt, om ten
aanzien van het beoogd belang mei elkan
der in meerdere aanraking te blijven,
waardoor stepds gedachten wisseling ter
wegneming van bezwaren of ter verbete
ring der onderling vastgestelde maatrege
len kan plaats hebben.
Op grond van het bovenstaande sluit
de Veiaeniging zich met volle overtuiging
aan bij het schrijven tot den Minister
door het Landbouwcomité gericht en
wordt de hoop uitgesproken, dat Z. Exc.
zich alsnog genoopt zal gevoelen binnen
kort voorstellen aan de Kamers onzer
Volksvertegenwoordiging te doen, opdat
ons vaderland zoo spoedig mogelijk toe
trede tot den grooten bond van de beschaaf
de natiën, welke het groote doel bereik
baar achten, te eerder daar elk niet toe
treden of »afwacbtende houding" de goede
uitkomsteo der beoogde bescherming aan
zienlijk blijft beperken, ja somwijlen zelfs
onmogelijk kan maken.
Men meldt uit Apeldoorn
De KoniDgin Moeder schonk Prins
Hendrik een teakhouten sabelrek gemon
teerd met koper. Da Koningin heeft
order gegeven de gebruikelijke
gratificatiën aan bet personeel te doen
doorgaan. Het telegraafkantoor Het Loo
was Zondag den gebeelen dag open.
- Aangrijpend orgelspel, opende Zon
dagavond ion bidstond in do Groote Kerk
te 's Gravenbage, waar duizenden lezaam
waren gekomen om een gebed te doen
voor de zieke Koningin.
Plechtig zette men het zoo passende
gezang in
»Vest' in bang' en droeve dagen,
Al uw hoop op Hem alleen
Schroom niet Hem om hulp te vragen
Vest' in bang' en droeve dagen.
Al uw hoop op Hem alleen,
Hij kan helpen, Hij alleen.
Na het zingen sprak ds. Gerth van
Wijck uaar aanleiding van de Handelingen
der Apostelen Hoofdstuk XII veis 5 het
2e gedeelte „maar van de gemeente werd
een gedurig gebed tot God voor Hem
gedaan."
Spreker wees op den schal van heide
en geloof in doze wooiden vervat woorden
zoo toepasselijk op den huidigen toestand.
Zoo ook toch wordteen gebed een gedurig
gebed gedaan voor onze Koningin bemind
om der Vad'ien wil bemind om Haar
eigen per&oon. Ds. Gerth van Wijck wijdde
ook een woord van troost en bemoediging
tot den Prins-Gemaal en de Koningin-
Moedei die in deze dagen zoo zwaar be
proefd worden.
Ds. Knottnerus die daarna den kansel
betrad herinnerde aan de wonderbaarlijke
genezingen door Jezus gedaan en wees
er op hoe in droeve dagen het gemeen
schappelijk gevaar da gHoovigen samen
brengt in het gebed goiyk ook hier.
Met het zingen van het 4e vers van
gezang 189 werd deze rede besloten.
Met 2 Koningen 20»In die dagen
werd Hizkia krank tot stervans toe enz."
begon ten slotte ds. Van der Flier zijn
toespraak.
Treffend was hat gebed waarin hij b6t
herstel alsme kte vooi onze Koningin en
kracht voor Jen Prins-Gemaal en de
Koningin-Moeder.
»Spaar aldus eindigde spreker dat kost
bare leven
Wijs onze bede niet af en ontferm u
over haar die wij allen zoo lief hebben
Sterk ook den Prins ia deze droeve
dagen
Geef hem kracht en sterk ook de Komn
gin-Moedor wiet hart met ons Ijjdt.
Diep onder den indruk verliet de schare
het kerkgebouw.
Hoewel het verloop der ziekte vau
H. M zich in gunstige richting bljjft be
wogen, zoo zal her ziektegeval vooreeist
nog een zorgzame behandeling blijven
vereischerr omdat men niet weet welke
complicaties zich daarbij nog kunnen
voordoen.
De lijfarts dr. Roessingh zal daarom in
den eersten tijd nog op het Loo blijven
Prins Hendiik wandelde Zondag eenigen
t yd met dr. Roessingh in de Paleislaan
op Het Loo.
Maandag deed de Prins een wandelrit
door het park.
Over den Bouwgrond.
IV.
Een scherpzinnig lezer van ons laatste
stukje luerkte ons op. dat wat daaiin ge
zegd wordt over het bepalen van het hu-
nrusgehalte van den grond, niet geheel
juist is. Wjj hebben daarin nl. beweerd
dat bjj gloeiing van den grond de humus
verbrandt en dus het gewichtsverlies van
den gegloeiden grond gelijk is aan de
hoeveelheid humus, die daarin voorkwam.
Dit nu is niet- geheel waar, waüt van de
humus bljift een weinig onverbrandbare
stof (asch) achter. Groot is die hoeveel
heid asch echter niet, en derhalve is ook
onze fout niet zoo groot. We zagen
dat humus een guusiigen invloed heeft op
den bouwgrondal kan men nog- niet
zoo heel nauwkeurig zeggen, hoe de hu
mus optreedt bij sommige verschijnselen,
toch is de ervaring van alle ernstige en
degelijke onderzoeken geneest, dat hu
mus niet geheel kan gemist worden in
den grond. De vraag is dan ook inder
daad gewettigd, of het gebruik van enkel
kunstmest op den duur den grond niet in
slechter conditie zal brengen. In kunst
mest toch zit geen humus en er komt ook
geen humus van. Dit is, zooals men weet,
met stalmest wel het geval. Zóó beschouwd
ljjkt het dus voor de haod te liggen, dat.
wanneer men den grond nooit met stal
mest bemest het humusgehalte van dien
grond zeer vermindert. Men raag evenwel
niet vergeten, dat er ook humus in den
grond komt door overblijfsels van planten
zooals wortels en stoppels, b. v.en dat
juist door het gebruik van kunstmest
stoffen, een meer weelderigen planten
groei wordt verkregen en tengevolge
hiervan ook de plantenresten in den grond
vermeelderen. Al zouden wij enkel ge
bruik van kunstmest gedurende een reeks
van jaren durven aanbevelen, de vrees
voor gebrek aan humus behoeft, althans
bij eene verstandige vruchtwisseling. Diet
zoo groot te zijn. Toch gelooven we, dat
de boer, die stalmest de mest noemt en
kunstmest als Aufpmest beschouwt, op den
duur het verst zal komen. Maar wjj
chrijven hier geen artikel van bemesting
m we gaan derhalve verder. Is de wer
king van de humus altijd nuttig Volstrekt
nietMep spreekt namelijk van milden én
van turen humus. Milde humus ontstaat
bjj voldoend» toetreding van lucht en
alleen deze humus werkt go-d in den
grond. Zure humus ontstaat als de lucht
niet goed in den grond kan dringen, 't Is
ongeveer hetzelfde, als wat er gebeurt hjj
ingekuilde pulp; bv we bedekken die met
aarde om de lucht at te sluiten en de
boel wordt zuur, soms wel te zuur zelfs.
Zoo gaat het ook met plantenresten
en stalmest wanneer de lucht er niet bij
kan Dan veizuurt. h.-t. Zure humus is
zeer schadelijk. Zure gronden toch zgn
wel niet geheel onvruchtbaar, maar de
plantengroei is er alles behalve weeldeiig.
In den regel gaan op zulke gronden
veel kattestaarten groeien. Ook weiden
zijn wel eens zuurop zulke weiden
groeien z. g. n. zure grassen, die zeer
weinig voedingswaarde hebben. Een mid
del, om zuren grond te ontzuren is, zoo
als uit 't voorgaande blijkr, lucht in den
grond te laten toetreden. Op bouwland
zal men dikwjjls verzuring krijgen door
te vochtige ligging. Waar water is, kan
natuurljjk geen lucht wezen. Kan Dieu
zulke gronden voldoe.ide droogleggen, dan
is men na eenigeD tjjd den zuren winkel
kwjjt. Is echter de drooglegging niet
voldoende te bewerken, dan kan men
schadelijke werking van den zuren humus
doen ophouden door kalkbQmesting De
kalk verbindt zich' dan met de humus
zuren tot hnmuszurekalk, die onschadelijk
is. Men zij er echter op bedacht dat zulk
een kalkbemesting den grond niet voor
altijd ontzuurt. Zoodra de kalk op is, be
ginl in een vochtigen, lagen grond de
verzuring opuiouw. Zure weiden zjjn dik
wijls te verbeteren door in het voorjaarl
met een kettingegge de boveDste laag
flink ios te maken. Allicht toch ontstaat
weiden een dichte zode, die toetreding
van lucht belet en dus oorzaak is vau
de zuurheid. Of een grond zuur is kan j
men onderzoeken door even onder de op
pervlakte een vochtig, blauw lakmoespa- i
pier te brengen als de grond zuur is,
wordt dit papiertje helder lood gekleurd, j
Zulke papiertjes zjjn in de apolheek voor
een kleinigheid te verkrijgen Het is ver-J
dei ook niet onverschillig, van welke
planten de humus afkomstig is. In som 1
mige streken van ons land zijn uitgestiekte
heiden. Die heiden zjjn bedekt met een
meer of minder dikke zode. Men steekt I
die zode dikwijls af in kleine stukken I
die men heideplaggen noemt. Die plag
gen gebruikt men als bouwmateriaal, als
brandstof, maar Ook als mest. Nu merkte
men vroeger dikwijls op, dat na zulk een be- I
mesting met heideplaggen, de planten
groei niet beter, maar slechter weid, I
Dat was raar, meende men. De plaggen
vormen immers humus en humus maakt
den grond vruchtbaarder, zoo sprak men
en toch de plaggen werkten slecht.
Later hielp de man der wetenschap deu
boer uit den droom door aan te toonen, I
dat er in vele heideplaggen looizuur zit. 1
Dit looizuur is voor de plant vergifgeen
wonder dus, dat de gewassen slecht groei-
den. Maar de geleerde deed meer, dan
boer zeggen, waar hem in dezen de j
kneep zatbij raadde hem aan voortaan
de plaggen met kalk te vermeDgen en ze
eenigen tjjd in hoopeu te laten liggen,
ióór ze in den grond worden gebracht.
Men volgde dien raad en de schadelijke
invloed der plaggen was geweken. Maar
wat dwalen we af wij, Zeeuwen, 1
hebben geen heiden en dus ook geen plag
gen. Het zal dan ook in onze provincie j
ei zelden voorkomen, dat de humus 1
schadeljjk is, omdat de planten waarvan
bjj afkomstig is, schadelijke bestanddeelen
bevatten. In het algemeen kan men zeg
gen, dat de humus, die afkomstig is vau
onze cultuurgewasseu, voor die gewasssen
het meejit dienstig is, Dit is trouwens
gemakkelijk te begrijpen, want deze
humus bestaat uit dezelfde elementen,
waaruit de planten zelf bestaaudie
elementen komen min of meer vrij en
dienen opnieuw als plantenvoedsel. Ten
slotte merken we op, dat in een lossen,
zaudigen grond de humus veel sneller
verteert, dan in een zwaren, kleiachtigen
grond natuurlijk is dit een gevolg van
den meer gemakkeljjken toegang voor de
lucht in zulk een lossen grond, 't Is dus
geen wonder, dat zandgronden zooveel
stalmest opkunnen en dat men wel eens
ondervonden heeft, dal stalmest, in het
najaar op een zandgrond gebracht, in het
voorjaar geen merkbaren invloed meer
had op het gewas, dat meD opdiengiond
zaaide. L. F.
AXEL, den April 1903.
Van enkele openbare en particuliere
gebouwen woei Zaterdag ter eere van
den verjaardag van Z. K. H. Prins Hen
drik der Nederlanden de driekleur.
Met het oo? op den toestand van
onze geliefde Koningin, ging het concert
van »Concordia" niet door.
Ook alhier werd gisteren in de verschil
lende godsdienstoefeningen in 't bijzonder
H. M. de Koningin herdacht, en gebeden
voor haar spoedig herstel van de zorg
wekkende ziekte waaraan zij lijdende is.
Vrijdag werd te Biervliet aanbe
steed de aanleg van een haven aan den
Brakman. Inschrijvers waren de heeren
Abr, Tholens, Terneuzen, 11.620, C.
van der Hooft, idem, 11.990, C. J.
de Smith, Breskens, 12.7&0, T. Tol,
idem, 13.789, en M de Waal, Honte-
nisse, 14631.
Het werk is gegund aan eerslgonoem-
den inschrijver. M Ct
Door het comité tot bevordering van
de totstandkoming eener stoomtramver-
bin ling tusschen Hontenisse en Selzaete