Minnen land.
Landbouw.
LONDEN, 10 Pebr. - Lord Kitchener
seint uit Wolvehoek van gisteren:
Na verschillende dagen geopereerd te
hebben in de landstreek ten oosten van
Liebenbergvlei en Wiigerivier, trok de
geheele Britsche macht in den nacht
van 5 Februari uit verschillende rich
tingen, vormende een onafgebroken linie
van bereden manschappen aan de West
zijde van Liebenbergvlei van Frankfort
zuidwaarts naar Fanny's Home en Kaf-
firkop. Deze geheele linie rukte den 6en
des morgens voorwaarts, vormende een
linie van Holland aan de blokhuizenli-
nie Heilbron-Frankfort tot Doornkloof
aan de blokhuizen linie van Kroonstad
naar Lindley. Deze heele linie werd des
nachts bezet gehouden door verschanste
voorposten op vijftig yards afstand van
Ook rukten colonnes op om te belet
ten dat de spoorlijn zou worden overge
trokken. Zij gingen bij het aanbreken
van den dag naar den weg van Heilbron
naar Kroonstad en den volgenden mor
gen naar de blokhuizenlinie langs den
spoorweg, die versterkt was om het
oversteken te beletten.
Den 6en Februari bevond De Wet
zich binnen deze linies, maar hij gaf zijn
mannen bevel uiteen te gaan en trok
zelf met enkele volgelingenen een kudde
vee naar de blokhuizenlinie van Kroon
stad naar Lindley Terwijl de nacht
zeer donker was, brak hij door de linie
door het vee door de draadversperring
te drijven en daartusschen te gaan. Hij
verloor 3 gesneuvelden, 25 paarden en
veel vee.
LONDEN, 11 Febr Generaal French
meldt, dat een convooi van 60 wagens
dat van Beaufort West naar Fraserburg
trok en door 160 man werd begeleid,op
30 mijlen van de plaats van bestemming
is genomen De vijand nam 12 wagens
mee en verbrandde de rest, Kolonel
Crabbe die ;te hulp kwam, dreef den
vijand terug, na een hevig gevecht. De
verliezen der Engelschen bedragen 2 offi
cieren en 11 man gedood, een officier en
47 man gewond.
Een afdeeling van de kolonne van
Doran, die bij Calvinia opereerde, is bij
nacht op haar terugtocht aangevallenen
verloor 3 officieren en 7 man aan doo-
den, 17 gewonden.
De kolonne van von Donop door Me
thuen den 7den naar Wolmaransstad
gezonden, verraste twee lagers van de
Boeren bij dagbreek van den 8sten.
Twee Boeren zijn gedood, drie gewond,
en 33 gevangen genomen, 300 beesten
en 25 wagens zijn buitgemaakt. Kom-
mandant Potgieter ontsnapte.
N. R. Cl.
Met de betrekking tot de aan Maiten
Hogerhuis verleende gratie, schrijft men
ons nader, dat met zekerneid kan worden
medegedeeld, dat hot initiatief daartoe
genomen is door het College van Regen
ten over de bijzondere gevangenis te
Leeuwarden, op advies van den genees
heer van dat gesticht, nadat deze over
den toestand van Marten oen consult
had gehad met de beide inspecteurs
voor het Staatstoezicht op krankzinnigen
en krankzinnigengestichten, die beide
met gemelden geneesheer van meening
waren dat de veroordeelde psychisch zoo
danig was achteruitgegaan, dat een verdei
verblijf in de gevangenis voor hem hoogst
nadeelig zou zijn,
Older die omstandigheden heeft zoo
wel de Hooge Raad als de piocureur-ge
neraal bij dat College tot kwijtschelding
van verdere straf geadviseerd, met welk
advies H. M. de Koningin zich blijkens
de vei leende gratie heeft vereenigd.
Een advies van de voormelde inspec
teurs, waarvan indertijd sommige dag
geopende venster hoorde men de verwijder
de stemmen der visschers, die op de Mersey
zeilden.
Ten laatste stond mevrouw Knowle op,
zeggende Wordt vervolgd.)
bladen hebben melding gemaakt, als
zouden dezen Marten Hoogerhuis volko
men gezond hebben verklaard, heeft
nooit bestaan en zou ook in strijd zijn
geweest met de feiten. (Vad.)
In zijn verslag over de landbouwproef-
velden in Zeeland in 1901, zegt de heer
I. G. J Kakebeeke, landbouwleeraar voor
Zeeland, o, a. het volgende
In mijn verslag der proefvelden over
1900 moest ik vermelden, dat door minder
gunstig weer de proefvelden hier en daar
geleden hadden. Dit jaar zijn die nadee
lige weers-in vloeden veel geringer geweest,
en slechts het koude droge weer in het
voorjaar werkte op enkele suikerbieten
proefvelden nadeelig. De zomer was zeer
groeizaam en ook het najaar, alhoewel
niet zoo fraai als in 1900, liet niet veel
te wenschen over.
Dit jaar zjjn op 3 verschillende plaatsen
proetveldjes ten behoeve der lacdbouw-
wintercursussen aangelegd. Het had eerst
in de bedoeling gelegen om dat aantal
veel grooter te nemen, doch daar de kosten
voor die veldjes uit het subsidie voor de
proefvelden betaald moeren worden en de
gewone proefvelden daaronder dus zouden
lijden, werd, in overleg met de commissie
van toezicht, besloten dat aantal tot 3 in
te krimpen. Die veldjes hebben ook weer
dit jaar zeer goed voldaan. Voor 1902 is
door het rijk en de provincie voor dit doel
een extra bjjdrage van 100 ieder, toe
gezegd, en zullen daarvoor 8 schooltuintjes
aangelegd worden.
Het is natuurlijk onmogelijk um iederen
cursus, er zijn er thans 25 in Zeeland,
een tuintje te geven, doch die tuiDtjes
behoeven niet altijd bij denzelfden cursus
te blijven en dikwjjls kan éen tuintje voor
meer dan éen cursus dienen.
De suikerbieten-proefvelden nemen ook
weer dit jaar een voorname plaats in. De
cultuur van dit gewas wordt voor Zeeland
meer en meer de kurk waarop de land
bouw drijft en het zal daaiom geen ver
wondering baren, dat men juist het meeste
belang stelt in een oplossing van vragen
betreffende die cultuur. Door de oprichting
van de coöperatieve fabriek te Sas van
Gent is de oppervlakte waar bieten op
gehalte verbouwd worden weer belangrijk
toegenomen en in verband daarmede zijn
er dit jaar in Zeeuwsch-Vlaandeien een
drietal proefvelden met suikerbieten-varië
teiten geweest. De opbrengst der bieten
was over het geheel uitstekend het ge
halte lager dan in 1900. Jammer dat de
suikerprijzen zeer laag zjjn en de coöpe
ratieve fabriek daardoor minder zal kun
nen betalen dan in 1900.
Een proefveld te Schoondijke, waar
getracht werd door een bemesting met
verschillende hulpmeststofien het z.g. St.
Jan in de erwten te bestrjjdeu, is geheel
mislukt. De ziekte trad in alle perceelen
zoo sterk op, dat de opbrengst zoo goed
als niets was. Ook weer dit jaar is dus
de geneeswyze voor die gevreesde ziekte
nog niet gevonden.
Verschillende proeven zijn dit jaar weer
genomen, waaronder vergelijkende proe
ven met suikerbieten- en tarwe-variëteiten.
Bemestingproeven op suikerbieten, haver,
uien, bruineboonen, karwij enz.
De proefveldjes ten behoeve der land-
bouwwintercursussen hebben goed vol
daan. In het bijzonder voor de zomer-
lessen in plantkunde en plantenteelt waren
zij van veel nut.
Op het suikerbietenproefveld te Zonne-
maire bleven de variëteiten Ziehm en
Kühn E. S. achter bij de andere. Do
variëteit Schreiber S. N. gaf in alle op
zichte de hoogste opbrengst.
Proefveld te Rilland. Ook op dit proef
veld voldeden de suikerbieten-variëteiten
Kühn E. S. en Ziehm niet. De variëteiten
van de Neoerlandsche kweekers Beekman
en Kampf waren zeer goed.
Suikerbieten, gezaaid on een afstand
van 28 bij 25 centimeter, gaven een hooger
suikeropbiengst dan bieten gezaaid op een
afstand van 33 bij 30 c.M.
Op het proefveld te Westdorpe werd
de hoogste bietenopbrengst gegeven door
de variëteit Beekman en de hoogste sui
keropbrengst door Rabbetbge en Giesecke,
Klein Wanzleben originaal.
Op het proefveld te Axel werd de
hoogste bietenopbrengst verkregen met
merk »Kampf B" en de hoogste suiker-
opbrengst met Dippe W1.
Bordeaux-, Duivendaal- en Witte Essex-
tarwe bleken op zwaren kleigrond te
Nieuw- en St. Joosland uitstekende varië
teiten te zijn.
Het is wenschelijk om door nadere proef
nemingen uit te maken of onder de ge
meente Nieuw- en St, Jcosland op de
lichtere gronden, met een kali-bemesting
voordeel behaald kan worden.
Een bemesting met kaïniet op zwavel-
grond te Noordgouwe eji op haver heeft
geen resultaten opgeleverd.
Een bemesting met 800 KG opgeloste
Peru-guano op aardappelen op het proef
veld te St. Annaland heeft goede lesul
taten opgeleverd. Ook door een bemesting
met zwavelzure kali-magnesia werd op
dit proefveld een goede winst behaald.
Een bemesting met Chdi-salpeter op
suikerbieten in drie këer gegeven, waarvan
de eerste maal na de opkomst der bieteD.
heeft de hoogste opbrengst gegeven. Een
bemesting met uitsluitend ammoniak-su-
perphosphaat gaf bet hoogste gehalte.
Een bemesting met Chili-salpeter op
karwij is zeer aan te bevelen.
Een bemesting met stikstof in den vorm
van Chili-salpeter of van ammoniak op
bruineboonen is voordeelig.
Een sterke bemesting met Chili-salpeter
op suikerbieten heeft weinig invloed op
het suikergehalte dier bieten. Een be
mesting met 250 KG. Chili-salpeter per
Gentsch gemet (0,44559 H.A.) is zeer
loonend.
Een bemesting met Chili-salpeter op
haver, op lichten grond onder de gemeente
Koewacht, beeft goede resultaten gegeven.
Een bemesting met kaïniet en met
chloorkalium op suikerbieten op het proef
veld te Hootenisse heeft ongunstige resul
taten opgeleverd. M Ct.
Is bij de thans heerschende prijzen van
het Chilisalpeter het gebruik dezer meststof
nog rendabel De prjjs van Chilisalpeter
is in den laatsten tjjd beduidend gestegen.
Wat is hiervan de oorzaak Zie, Chili
salpeter is een handelsartikel. De prjjs
regelt zich naar vraag en aanbod, zooals
dit met alle andere artikelen gaat. Is de
vraag grooter dan het aanbod, dan zal
onder normale omstandigheden de prjjs
rijzen. In het omgekeerde geval is eene
daling der prpzen te verwachten Nu zal
het velen gebruikers van Chilisalpeter be
kend zijn, dat er bij de Chilisalpeterwerkers
in Zuid-Amerika eene werkstaking heerscht.
Door gebrek aan werkkracht is de productie
niet zoo groot als in gewone jaren. Hier
door is prjjsverhooging ingetreden, want
het zou kunne gebeuren, dat de vraag het
aanbod overtrof.
Nu doet zich de vraag voor, althans hier
en daar wordt, de vraag geopperd, of het
gebruik van Chiiisalpeter onder de thans
heei8chende prijzen nog rendabel zal zjjn.
Onzes inziens kunnen of liever moeten wg
deze vraag met beslistheid bevestigend be
antwoorden. Sedert het Chilisalpeter als
stikstofmeststot gebruikt wordt heeft het
terecht steeds hekend gestaan als eene
meststof, die bjj alle cultuurgewassen de
opbrengsten dusdanig verhoogt, dat de rent
abiliteit boven allen twijfel verheven is.
Indien dit waar is en er zijn geen feiten,
die het tegenspreken dun kan de prjjs
verhooging wel de zuivere winst eenigszins
verminderen, doch deze geheel wegnemen
is onbestaanbaar. Wij zullen dit door een
practisch voorbeOd duideljjk maken en
nemen hierbjj aan, dat de prijs van het.
Chilisalpeter thans f. 2.5'1 boven den
gemiddelden marktprijs is. Verder veronder
stellen wjj, dat er haver verbouwd zal
worden, waarover per H A. 250 K.G. Chili
salpeter zal uitgestrooid worden. Deze 250
K.G. Chilisalpeter kosten thans meer 21/2
X 2^2 L 6.25 f. Wanneer wjj nu be
weren, dat de zuivere winst bij haver door
het gebruik van genoemde hoeveelheid
Chilisalpeter beduideud "meer bedraagt dan
f. 6 25, dan zal geen practisch landbouwer
ons tegenspreken en is hiermee reeds be
wezen, dat de rentabiliteit bp de tegen
woordige prjjzen niet in twjjfel mag ge
trokken worden.
Nu nog iets. Stikstofmest moet er ge
bruikt worden. Indien men nu bv. eens
geen Chilisalpeter zou willeo gebruiken,
dan zou toch eene bemesting met zwavel
zuren ammoniak noodig zijn. Wellicht,
dat daardoor de bemestingskosten per H A.
met f. 2.50 zouden verminderen. Hier
mee zjjn we evenwel niet klaar, want de
rentabiliteit zou daardoor alleen dan met
-j- f. 2 50 stjjgen, indien de opbrengsten
even hoog waren. Op grond van practische
ervaringen mag echter als zeker worden
aangenomen, dat dit niet zoo zal zjjn.
De resultaten toch van zwavelzuren am
moniak zjjn zeer onzeker. Alvorens deze
meststof tot uitweiking komt, moet eraan
verschillende voorwaarden worden voldaan.
Deze zjjn 1" de bodem moet voldoende
hoeveelheden kalk bevatten 2° de tempe-
ratuui des bodems moet vrjj boog zjjn3o
de dampkringslucht moet ongehinderd den
bodem kunnen binnendringen. I» aan één
dezer voorwaarden niet of in onvoldoende
mate voldaan dan is ook de uit werking nul
of zeer gering. Buitendien gaat er bjj de
omzetting van ammoniak tot salpeterzuur
10°/0 van de aanwezige stikstof verloren,
waardoor natuurljjk ook de prjjs dezer
meststof inderdaad belangrjjk stjjgt. Bjj
eene vergelijkende prijsberekening wordt
dit maar al te dikwjjls uit het oog ver
loren Och, het staat met deze kwestie
als met de aankoop of het huren van
bouwgrond. Wanneer bv. A grond koopt
van goede hoedanigheid voor 1000 f. per
H.A. en B betaalt voor slechten grond
per H.A. 800 f., dan doet A verstandig,
want wjj zjjn van meening, dat het pro
ductievermogen van A's grond veel meer
dan 800 f. rente naar 40/0 van f. 200)
hooger zal zjjn. In den vorm van aard
appelen bv. zon de meeropbieng8t bjj A
per H,A. dan 4 H.L. aardappelen
meer moeten bedragen. Ieder practisch
landbouwer zal moeten toestemmen, dat
verschil in kwaliteit van den bodem al
spoedig een verschil geeft van H.L. aard
appelen per H.A. in opbrengst.
Wjj aarzelen daarom ook niet als onze
meening uit te drukken, dat het gebruik
van Chilisalpeter absoluut niet mag ljjden
door de verhoogde prjjzen. Hierdoor zou
de landbouwer zich zelf benadeelen.
AXEL, den 11 Februari 1904.
Door de heeren Ph. J. van Dixboorn,
S. de Feijler en F. van Hoeve te Axel,
Jac. Dekker te Boscbkapelle en Jules
Vogelvanger te Hulst is een adres verzon
den aan den minister van justitie, waarin
zij wijzen op de veelvuldige diefstallen
en strooptochten welke in dit deel van
ons land voorkomen en dat er in den
regel niets kan gedaan worden tegen de
daders dezer misdrijven evenmin als het
ooit gelukt het gestolene op te sporen.
Adressanten vragen daarom een sterke
uitbreiding der politie tot minstens bet
6 voudige van tegenwoordig, opdat eene
geregelde grensbewaking zoude kunnen
worden ingevoerd. In het algemeen ver
zoeken zij den minister zoodanige maat
regelen te willen nemen, dat er een einde
kome aan die dieverijen en strooperijen,
opdat het vee der landbouwer worde be
veiligd voor de meest uit België komende
dieven.
Van dit adres zijn naar verschillende
autoriteiten en de gemeentebesturen in
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen afdrukken
gezonden met verzoek daaraan adhaesie
te verleenen.
Wjj twjjfelen er niet aan of alle ge
meentebesturen waaraan dit verzoek is
gericht, zullen met algemeene stemmen
de gevraagde instemming verleenen en
van de genomen besluiten aan den be
trokken minister keniris geven, opdat het
zijne excellentie bljjken moge, dat hetgeen
door de adressanten gevi aagd wordt, den
wensch uitdrukt van het geheele ooste
lijke deel van Zeeuwsch-Vlaanderen.
Hedenmorgen is door de gladheid
op den Zuiddam alhier een juffrouw
gevallen en daarbij zoodanig bezeerd, dat
zjj op een stoel huiswaarts moest worden
gedragen.
