nil
/»UUl3Llil L
No. 37.
Woensdag 14 Augustus 1901. 17e ♦laar.r.
JN i e u xv s- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
F. DIELEMAN,
AXEL.
Buitenland.
FEUILLETON.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 centfranco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentie n van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters wordei
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Uit telegrammen in de Engelschebla
den blijkt, dat er in den laatsten tijd
weer meer gevochten wordt dan vroeger
wat zich liet verwachten met het voor
jaar. Veel wijzer wordt men echter door
die Engelsche telegrammen niethet
eene bericht lijkt op het andere als een
draad en het slot luidt altijd een paar
Boeren gevangen en zooveel wagens en
zooveel schapen. De Jingo's houden
veel van schapenvleesch en suggestie zal
dus niet uitblijven- Dat de ontmoetin
gen met de Boeren 'lang niet goed afloo-
pen voor de Engelschen blijkt b. v. uit
een telegram in de Daily News, aldus
luidendIk verneem dat kolonel Jarvis
met de Queenslanders hedenavond laat
ten Zuid-Oosten van Boshof op den vij
and stiet en bevond, dat deze een aan
zienlijke macht had. De duisternis ver
traagde de operaties, maar men verwacht
dat er morgen gevochten zal worden.*
Wat er dien „morgen* gebeurd is, weten
wij nog niet, misschien de Engelschen
voorgoed teruggetrokken. Kitchener heeft
om een nieuw bewijs te geven van zijn
krijgsbeleid het Engelsche leger verdeeld
in 61 colonnes en al zijn die colonnes
altijd nog veel sterker dan de Boeren-
afdeelingen, zoo groot als vroeger kan de
overmacht bij het getal van 61 moeilijk
meer zijn.
Rechter Hertzog heet 4 Augustus bij
Fauresmith slaags geweest met majoor
Damant's troepen, De Boeren werden
uit een sterke stelling verdreven en „velen
hunner* werden gevangen genomen. Een
dag later werd in de nabijheid van Kaffer-
WAAK DIEPE SMART TOE LIJDEN KAN.
Wie daar die jongeling heen ziet gaan
met knikkende knieen, holle oogen en
bleek, beenderig gelaat - hij zal zich
verbeelden een voorwerp te beschouwen
dat door wellust en brooddronkenheid als
verteerd is, hij zou moeite hebben, den
krachtigen, ingetogen, degelijken Boude-
wijn te herkennen. Gij ziet hem alleen
wandelen, gij Kunt hem niet anders dan
alleen zien, nu reeds meer dan eene
maand achter elkandei. Komen zijne vrien
den hem bezoeken, hij is niet t'huis ko
men zjj hem op straat tegen, en willen
zjj hem troost bieden, hij verlangt dien
niet en is baisch en stuursch.
Wat gaat hij thans doen Voor het
eerst sinds de droeve mare een bezoek
brengen by Van Willigen. Waarom is hij
zelfs daat zoo laDg weg gebleven Ach,
als hij thans de lieve troosteresse zien zou,
ze zou hem niet tfoosten, maar als levend
verwijt voor hem staan, dat hij zich van
de zachte sti alen der maan had afgewend,
om een dwaallicht na te streven.
Eindelijk toch wendt hij zijne schreden
daarheen hij kan niet laDger met zijne
ellende opgesloten blijven, want zoo een
rivier, ten Noorden van Fauresmith we
derom gevochten. Zeven Boeren die ge
vangen werden genomen zouden ver
teld hebben, dat hun kommandant sneu
velde.
Op een hoeve bij Parijs aan de Vaal-
rivier zijn 250 Boeren aangevallen door
kolonel Rawlinson en in de flank bestookt
door generaal Cunnigham. Succes van dit
overmachtsgevecht25 Boeren gevangen
genomen en natuurlijk ook schapen.
De maandstatistiek van de Engelschen
ziet er weer niet mooi uit. Juligesneu
veld 8 officieren en 112 man gestorven
aan bekomen verwondingen 5 officieren
en 39 man, aan ziekte 2 officieren en
188 man aan ongelukken 2 offiieren en
17 man, vermist of krijgsgevangen 1 offi
cier en 66 man. als invalide naar Enge
land gezonden 71 officierenen 1068 man
totaal 89 officieren en 1490 man In deze
maand zijn bovendieu gewond 38 officie
ren en 377 man
De totale opgave tot oinde Juli luidt
nu aldusgesneuveld of overleden 786
officieren en 15,933 minderen vermist
of gevangen genomen 8 officieren en 588
minderenoverleden na hun terugkeer
in Engeland 5 officieren en 379 minderen
als invalide teruggezonden en uit den
dienst ontslagen 3292 man. Totaal ge
neraal 20.961.
De bladen maken de proclamatie van
Kitchener bekend, 't Komt ongeveer neer
op hetgeen wij verwachtten de Boeren
worden wel niet vogelvrij of hun bezit
tingen verbeurd verklaard, maar zij
worden levenslang verbannen en hun
familie uit hun bezittingen onderhouden
zeker onder Engelsche administratie
zaam heeft hij zich nooit gevoeldzelfs
de vriend, die hij weleer steeds bij hem
had, heeft hem verlaten by bidt niet
meer.
Mevrouw Van Willigen en hare dochter
zaten in de kamer en zoodra hij in het
vertrek was, begon bij te snikken en te
weenen als een kind, zonder een enkel
woord te spreken. Het waren de eerste
traneD, sinds den vreeseljjken dag.
Mevrouw wilde hem tot bedaren brengen.
»Moeder, laat hem schreien
Zoodra hij de stem van het meisje
hoorde, strompelde hij naar baar toe en
viel voor baar afgemat en half bewusteloos
neder. Louize" was alles wat hjj stamelen
kon, terwjjl hij de oogen smeekend naar
boven sloeg als bad hij om vergiffenis.
De toestand was zoo pijnigend, dat de
vrouwen er zich onmogelijk uit wisten
te redden, en ieder oogeubiik kon toch
oen der dienstboden getuige van het
vreemde schouwspel zijn.
Daar ging de deur open, mevrouw
schrikte. Het was gelukkig Van Willi
gen die vernomen had dat Boudewijn
boven was en behoefte had den jongen
mensch het eerste woord na de treurmare
toe te spreken. Hij ging naar hem toe,
richtte hem op en sprak
„Boudewijn kom tot u zeiven, mijn
vriend, richt het hoofd op, gij behoeft
niemand vergiffenis te vragen.* Hij gaf
hem een stoel.
indien zij zich niet voor 15 September
overgeven. Het onderscheid is niet groot
alleen zou men kunnen zeggen, dat alleen
sluwe berekening zoo iets kou uitdenken.
Intusschen ook zulke maatregelen
blijven zonder uitwerking.
De proclamatie luidt
Overeenkomstig de bevelen van Z M.'s
Regeering en in overeenstemming met de
Regeeringen van de Kaapkolonie en Natal,
wordt bepaald, dat alle kommandanten,
veldcornets en leiders van gewapende
benden, die burgers zijn van de vroegere
republieken en nog tegenstand bieden aan
Z. M.'s troepen, hetzij in de Oranje-kolonie,
Transvaal of eenig ander deel van Z. M.'s
bezittingen in Zuid-Afrika eu alle leden
van de Regeeringen van den vroegeren
Oranje-Vrijstaat en Transvaal, zullen wor
den verbanden uit Zuid-Afrika voor hun
leven, tenzij zij zich overgeven voorden
15en September. De kosten voor het
onderhoud van de familie der burgers
zullen gevonden worden uit de bezittingen
roerende of onroerende, die zij in de beide
kolonies hebben.
Uit de voorafgegane correspondentie
blijkt, dat de proclamatie het gevolg is
van de 24 Juli van den gouverneur van
Natal en de Ministers van die kolonie
ontvangen raadgevingen.
De datum 15 Sept. is door Milner aan
bevolen.
Opmerkelijk is weer de scherpe toon,
welke de onpartijdige Engelsche bladen
'tegen de nieuwe proclamatie aanslaan.
Wij behoeven tegenwoordig het ge-
meene van Engelands handelwijze niet
De jongeling barstte weder uit in een
langdurig snikken.
Toen bij eindelijk bedaard was zeide
hij: „o dat heeft me goed gedaan.*
Hierop hernam de vaderlijke vriend.
„Boudewijn zoo er ooit harten voor je
kloppen dan is het hier, en toch heb ge
mijn huis ontweken en mij niet thuis
gegeven, zie dat zeg ik niet om u ver
wijtingen te doen, maar 't was niet goed
Ik weet wel, dat ik niet helpen kan,
maar ik had gewenscbt het eenige le
doen, waartoe ik in staat ben ik had
uw blik willen heenwijzen, tot Hem, die
troostrijk de aarde met zijn bemelsch
licht verwarmt. Mijn zoon, de Vader die
daar boven woont, zendt een ieder naar
zijn welbehagen goed en kwaad en zijn
welbehagen is het geluk zijner kinderen.*
Zoo had Van Willigen nooit tot hem
gesproken. Hij legde de hand in dien van
den trooster, doch schudde ongeloovig met
hot hoofd.
»Gij gelooft mij niet, niet waar gij
gelooft niet dat de liefde zelve u zooveel
jammer zenden kan, neen. gij kunt het
ook nog niet gelooven, en dat zal Hij u
vergeven, die harten kent en nieren proeft.
Maar kom toch bij ons, weDd u niet af
van uwe vrienden, opdat ze u zachtkenfe
eenmaal kunner, terugvoeren, tot den
besten vriend, dien ge bezitten kunt."
Terwijl de brave man zóó sprak, begon
Boud hevig te trillen zoodat zijne tanden
op elkander klapperden.
meer uiteen te zetten en kunnen volstaan
met het citeeren van Engelsche bladen
nog wel zoo scherp als wij critiseerden.
Aari het hoofd alweer de Daily News
Dit blad stelt de vraag of deze procla
matie valt binnen de grenzen van de
beschaafde oorlogvoering en beantwoordt
deze vraag beslist ontkennend. Immers
zoo luidt het, de Haagsche conventie
geeft elke beschaafde natie het volste
recht om door alle erkeude vormen van
oorlogvoering zich tot het uiterste te ver
dedigen. En in deze proclamatie wordt
niet opgeworpen het vraagstuk van de
vormen van oorlogsvoering er wordt een
voudig in verklaard dat elke Boerenaan
voerder die zich niet voor 15 September
heeft overgegeven, voor altijd uit Zuid-
Afrika zal worden verbannen en zij geeft
verder de lage bijvoeging dat de kosten
van onderhoud van hun gezinnen zullen
worden gevonden uit hun eigendommen
- die reeds verwoest zijn. Dit is niet
alleen barbaarsch het is laag. De pro
clamatie moet aan het departement van
financiën zijn opgesteldzij is de nood
kreet van een leege beurs. Ten slotte
wijst het blad op de dwaasheid om te
onderstellen, dat menschen die den dood
in alle vormen onder de oogen hebben
gezien wier hoeven verbrand zijn, wier
gezinnen zijn opgesloten, die geen eigen
dommen meer hebben en geen geluk
zullen smaken, wanneer zij hun land niet
als vrije mannen kunnen betreden, iets
zullen geven om, - verbanning! De
Daily News verwacht niet de minste uit
werking van »dezen ongevaarlijken blik
sem, geslingerd door een afgematten en
wanhopigen Jupiter.*
>Ach bij is niet wel 1" fluisterde Louize.
»Hij moet naar bed, hij heeft fel de
koorts," hernam Van Willigen. »Daar
moet een vigilante komen.1'
Mevrouw gaf de orders, ze begreep Louize
thans niets te 'moeten vergen.
Een nalf uur later lag Boudewijn reeds
te bed. Toen de koorts verminderde, dacht
hij>God een God der liefde 1 God, een
verhoorder des gebeds 1 en ik heb jaren
achter elkander gesmeekt en mijGe gebeden
zijn onverhoord gebleven. O, Van Willigen,
gij zijt gelukkig, gij kunt danken, maar
waarvoor zal ik danken Voor het leven
O werd het mij ontnomen Ik heb om
wijsheid gebeden en ben dwaas geweest.
Ik heb om dankbaarheid gebeden en heb
gekrenkt, die mij hebben welgedian. Ik
heb om dankbaarheid gebeden voor hen,
die mij hebben vernield. Ik heb om liefde
gebeden, de liefde heeft mij rampzalig
gemaakt. Zoo er een godheid is, watj is
zij meer dan eene kracht, die den loop
der wereld van den begiDne af, aan vaste
regelen heeft verbonaen, en geene afwij
kingen veroorloolt, al Jvallen ook duizende
slachtoffers.
Waarom dan te bidden De omstan
digheden volgen haar loop, en voor het
wezen, dat deemoedig het hoofd buigt en
het oog ten hemel slaat, kan geen mede»
oogen bestaan, daar wordt niet op hem
gelet
Daar werd zachtkens de deur geopend,
„Mijnheer U