No. 27.
Woensdag 10 IfHIl.
rfaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
F. DIELEMAN,
AXEL.
Landbouw en Veeteelt.
FEUILLETON.
WFl.sr.Mi:
COURANT.
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent,franco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 eent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worden
naar plaatsruimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Het gebruik van Kunstmest in tuinen.
Hoezeer het gebruik van scheikundige
meststoffen in de laatste jaren is toege
nomen, maar zeer weinig komt van de
groote, enorme hoeveelheden ten goede
aan den tuinbouw. Verschillende redenen
zijn daarvoor aan te voeren. In de eerste
plaats geldt hier hetOnbekend maakt
onbemind. Hoe heeft men zich beijverd
den landbouwer op allerlei wijzen voor
te lichten en tot proefnemingen op te
wekken Door cursussen en voordrachten,
door het aanleggen van proefvelden en het
openbaar maken van elders genomen
proeven, door het gratis verspreiden van
geschriftjes en het gratis verstrekken van
kunstmest zelfs, wist men langzamerhand
in alle streken de belangstelling der land
bouwers te wekken en den scheikundigen
mest overal ingang te doen vinden. Niet
in die mate echter werden in deze de
belangen der groentenkweekers in het oog
gehouden. Eerst sinds kort wordt daarop,
mede door de zorg der Regeering, meer
de aandacht gevestigd. Het verspreiden
van meerdere kennis aangaande den aard
en het gebruik der kunstmeststoffen zal
ook ongetwijfeld in den tuinbouw dit
gebruik doen toenemen De behoefte aan
kunstmest werd tot heden ook veel minder
gevoeld dooi den groentenkweeker aan
door den landbouwer, omdat de eerste
niet zulke groote stukkeu gronds te be
werken en dus ook te bemesten heeft en
den daarvoor benoodigden mest gemakke
lijk kan vinden, terwijl de laatste dikwijls
door gebrek aan stalmest zijn toevlucht
44)
NIEUWE VRIENDEN.
Het gezelschapAan kunsten gewijd,
bloeide niet zeer, het scheen dat het
nieuwtje er af was. Daaiorn werd hel
Bondt nog al kwalijk genomen, dat hij
zich zoo onttrok.
De advokaat De Vrieze, en de redac
teur Van Hoen, die van lieverlede intie
me vrienden waren geworden, zag men
er ook zeldzaam, doch hadden eene we-
kehjksche bijeenkomst, waar ook nog
buitendien een jeugdig proponent, Jonker
genaamd verscheen.
Ze hadden dikwijls tegen elkander ge
zegd we moesten toch een vierden man
hebben, maar altyd was de vraag wie
Valkenburg, zei de een, doch een glim
lach vertoonde zich om zijn moDd.
»DaDk je,« zei ae andeie, vJanhooren
we over mets anders dan over Snoek,
of het verzen reciteerenwas het nog
over de verzen, 't was wat, maar neen
altijd over het opsnijden,*
»Willomsen« werd voorgesteld.
»Ja, als je den beelen ^voDd over het
gedepraveerdste gedeelte dei maatschappij
wil spreken, of ook al over mooie stem
men om te teciteeren. Je kent hem zeker
tot den handelsmest moest en moet
nemen Voorts is het een feit, dat van
den groentenkweeker, die niet als de
landbouwer met een paar, doch met onder
scheidene gewassen te doen heeft, meer
zorg en moeite, meer kennis ook vereischt
wordt om ai die gewassen naar hun uit-
eenloopende behoeften te verzorgen, te
bemesten, als hij dit namelijk op oordeel
kundige. doelmatige wijze met kunstmest
stoffen zal doen.
Toch kan ook in den tuinbouw de cul
tuur meer genoegen, meer voordeel, meer
zekerheid ge vod, waar ze geschiedt met
behulp van kunstmest. De in den land
bouw gebruikt wordende scheikundige
meststoffen zouden echter in den ftt/nbouw
op den duur nadeelige gevolgen kunnen
doen ontstaan Bedoelde mestsoorten be
vatten bijbestanddeelen in voor de planten
meer dan noodige matein hoeverre die
overmaat schadelijk werkt, is voor den
groenten- en vruchlenkweeker bij zoovele
en onderscheiden gewassen moeilijk na te
gaan. De door hem gekweekte groenten
en vruchten zijn ook in den regel teerder
dan de landbouwgewassen en zullen eer
den nadeeligen invloed van den overmaat
van zwavelzuur, natron en andere stoffen
ondervinden De smaak der groenten, de
fijne geurder vruchten, de kleurenpracht
bij bloemen kunnen daardoor schade lijden.
Aan deze bezwaren is de industrie te
gemoet gekomen. Het is haar gelukt
meststoffen te bereiden, welke zelfs bij de
zwaardere bemesting, die in den tuinbouw
gevorderd wordt, (doordat een grootere
opbrengst dan in den landbouw eu niet
slechts een enkele oogst, maar twee, soms
drie oogsten per jaar verlangd worden)
zoo goed niet als ik, aardig voor een
h.eer, maar erg zwaar op de hand op den
duur, neen, weet je wie niet Kwaad was?
Bocdt. Ja Van Hoen iacb me nu
maar niet uit, jij komt nooit in »Aan
de kunsten gew(jd,« enfia, ik ook niet
veel, maar daar zit wei gevoel in den
jongen.*
„Altijd met je gevoel.*
„Welnu,* vroeg JoDker, „wou je hem
dan zonder gevoel hebben
„Laat ik hem eens bier breDgen. Ik
zal je vertellen hoe ik voornamelijk sym
pathie voor hem gekregen heb. Hij kwam
laatst bij me, bij wou het zijne doen,
om een nieuwe zaak te helpen oprichteD
hjj legt me de zaak klaar uit, en met
veel openhartigheid. Raad wasmoeielLjk
te geven, daarom hielp ik hem met daad
ik moest toch wat doen. Hij had daar
volstrekt niet op geresond, en toen ik
zei zelf wel een aandeel te willen nemen
toen was de jongen zoo verlegen, dat het
net was als of hij zich zalf 'aanzag als
een bedelaar. Ook herhaalde hij me wei
driemaal dat het daarom niet te doen
was geweest zie je, dat beviel me in
hem
„Ja« zei Van Hoen, „maar 't bewijst
nog niet dat bij goed voor ons is.«
„Toegestemd, maar nu moet je daarbij
weten, dat bij, sinds bij in het genoot
schap is, heel veel blijken heeft gegeven
van ontwikkeling, en een lrisch oordeel.*
zonder vrees voor bovengenoemd gevaar
aangewend kunnen worden In den handel
kent men deze als zuivere geconcentreerde
meststoffenzooals salpeterzure kali, phos-
phorzure ammoniak. Deze mestsoorten zijn
bepaaldelijk voor den groentenkweeker
aangewezen en hoewel de prijs er van
betrekkelijk hoog is, zoo kan men toch
het gebruik derzelve, mits dit met eenige
kennis en oordeel plaats heeft, belangri]k
voordeel schenken. Reeds bestaan er
handleidingen, welke hem hierbij van
dienst kunnen zijn. Niettemin kunnen wij
ons voorstellen dat menigeen, inzonder
heid de bezitter van ee.n kleinen tuin,
door de moeilijkheden, welke onvermijde
lijk aan een oordeelkundig kunstmestge-
biuik verbonden zijn, wordt afgeschrikt.
Wij kennen er velen, die, minder op het
voordeel dan op het gemak, het genoegen
lettende, gaarne eens met kunstmest de
proef willen nemen, als ze maai niet met
zooveel soorten te doen, er niet zooveel
„hoofdbrekens" meehebben. Yoor hen
hebben we den volgenden raad Koopt het
in den handel zijnde mengsel, dat bestaat
uit 13 (van de 100) deelen phosphorzuur,
13 deelen stikstof en 11 deelen kali. Wilt
ge zeker gaan, koopt het dan van een
handelaar, die zijn waren gesteld heeft,
onder openbare contröle der Proefstations.
Dit mengsel is tennaaslebij passend voor
alle gewassen en zonder nadeel te gebrui
ken. Verschillende bevoegde personen, o. a.
Prof Wagner te Darmstadt, hebben dit
zoogenaamd voedingszoutsterk aanbe
volen. Men neme er van 1 Gram op 1
Liter water (nimmer meeren begiete
met deze oplossing de bedden, de perken
alsmede de bloemen in potten en bakken
„A la oonne heure, breng bem dan
maar eens hier.*
Boudewljn was natuurlijk zeer vereerd
met de uitnoodiging en kwam.
't Gesprek nam al spoedig eene hoogst
belangt ijke wending en wel over het gods
dienst beginsel in den mensch.
„Neen,* riep Van Hoen, „geen open
baring voor waar aannemen onderzoeken
altijd door onderzoeken. E9n menscb is
een redelijk wezen.*
„Je moet ook onderzoeken,* zei Jonker.
„Maar* viel Van Hoen in, „leidt dat
onderzoek tot het niet aannemen der
openbaring, dan wordt men veroordeeld.*
„Hoe kun je toch zoo praten,* viel
Jonker in, „ik heb er toch gezien, üie
aan het krankbed genageld waren, die
den dood voelden naderen, maar niet
sidderden, omdat zg aan de genade, door
's Vaders Zoon aan allen geschonken,
geloofden dat geloof gaf hun krachtzal
nu je redeneering-, je koud ijskoud ver
stand gelijk staan met ,den verwarmen
den gloed van zulk een geloof?*
„Ik moet erkennen, Van Hoen. zei De
Vriez6, „dat Jouker in zoover gelijk heeft
dat de rede somtijds geene kracht genoeg
heeft; dat er dan andere krachten noo-
dig zijn, om den mensch te doen blijven
wat hij is, of te doen worden wat hij
wezen moet, en dat die gevonden worden
in den godsdienst.*
>Neen neen," hernam da advokaat
haastig, >een godsdienst zoo als ons die
In het voorjaar strooit men deze mest
stof over zijn tuingrond uit, 30 Gram per
vierkante Meter, en vermengt ze goed door
omspitten, met de aarde. Laat men hier
op een nabemesting volgen, door om de
2, 3 weken te gieten met genoemde op
lossing 1 Gr. per L. water, dan zal men
zich voor zijn zorgen rijkelijk beloond zien
door een' milden oogst, terwijl men boven
dien bij een geregelde aanwending op den
duur minder over schadelijk gedierte te
klagen zal hebben- Om de moeite van
het telkens afwegen der meststof en klaar
maken der oplossing te voorkomen, kan
men aldus te werk gaan.
'k Vertel even, hoe ik zelf dikwijls
handelde In een vat (regenton, voorzien
van deksel) deed ik 50 Liters water
daarin loste ik op niet 50, maar 500 Gram
P/2 Kilo) „voedingszout." Die oplossing
was dus 10-maal zoo sterk als ze wezen
moest maar dit kwam terecht
Wilde ik gieten, dan schepte ik uit het
vat één maat van de opiossing en voegde
daarbij 9 maten water. Heeft men een'
gieter of emmer, die juist 10 zulke maten
in houdt, (men kan de maat daarnaar laten
maken) dan is men er vrij van de maten
bij het vullen te tellen en behoeft men
slechts, al roerende, aan te vullen.
Uitsluitend kunstmeststoffen in den
tuinbouw te gebruiken, mogen we niet
aanraden. Om de 2 of 3 jaar geve men
zijn' tuingrond een flinke bemesting met
stalmest voor de vorming van den onmis-
baren humus of teelaarde. Van de meeste
tuingewassen toch olijft weinig of niets
in den grond achter, wat tot vorming van
humus zou kunnen bijdragen.
Een gelijktijdige toepassing, zoo nu en
geopenbaard is in den bijbel, al zijn er in
dat boek ook enkele zaken, die ik alleen
voorwaardelijk aanneem."
»Voorwaardelijk aannemen Neen dan
honderdmaal liever op het standpunt van
Jonkör. Gelooven, stilzwegen en berusten,
of redeDeeren en denken, niet alles te
gelijk," zei Van Hoen.
»Maar mijn hemel je moet toch eenige
dingen aannemen, dat doe jein de wiskunst
ook, daar baseert men zich op axioma's."
»Dus hou jij de grondstellingen van je
geloof voor zoo klaarblijkelijk, dat ze gelijk
staan met axioma's?"
„Ik hou ze er voor,* riep Jonker, en
ik beb er zoo vele voorbeelden van ge
zien hoe sterk een kinderlijk geloof maakt
dat ik zou wenschen, dat een ieder zich
klemde, ja angstig vastklemde aan de
leerstellingen van zijn geloof. Ik ben er
zoo sieik op, dat ik zelfs niet tegeneen
heerscbende godsdienst in deD staat zou
zijn, omdat het besef alleen „ik heb de
waarheid,* 'iemand gelukkig maakt en
dat het dus voor het welzijn van een
volk goed is het denkbeeld van eene
ware godsdienst voort te planten.*
„Abal* riep Van Hoen. „de inquisitie
„Neen dat niet geen gruwelen.*
„Neen Jonker, je valt me tegen, bleef
je terug voor dei gelijke kleinigheden,
consequent blgven transigeer uiet.«
»Ik geloof," hernam De Vrieze, »dat
onze theoloog van een goed standpunt
