_n
ijkliJii
iïi i si
i\o. 25.
\f oensdag 26 Juni Iflöl.
I7e Jaat'g.
J\ i e u w s- en Advertentieblad
voor Zeen wscli" Vlaand eren.
F. DIELEMAA,
AXEL.
Landbouw en Veeteelt.
FEUILLETON.
Dit. Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post öO cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 ct.
DRUKKER - UITGEVER
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters worde*
naar ril,iatsrui.ilte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterljjk
tot i>i«sdag- en Vrijdagnamiddag; TWEE uren.
Coöperatie.
Ge verstaat dit woord lezer Het
beteekent samenwerking, tot onmiddellijk
doel hebbende de verhooging van het
stoffelijk welzijn dergenen, die zich aan
een sluiten. Ook onder onze landbouwers
heeft het denkbeeld der coöperatie de
laatste jaren ingang gevonden. Coöpe
ratieve zuivelfabrieken verrezen allerwe
gen tal van vereenigingen werden op
gericht, zich ten doel stellende voor ge
zamenlijke rekening kunstmeststoffen,
voederartikelen en zaaizaden in te koopen
groenten- en vruchtenkweekers vereenig-
den zich voor den uitvoer hunner pro
ducten veefokkers schaften voor geza
menlijke rekening uitmuntende fokdieren
aan, enz enz.
Zoo werd reeds op velerlei gebied het
»Help elkander" in toepassing 'gebracht,
dikwijls tot belangrijk voordeel voor allen
De zuivelfabrieken, doch onder grooten
tegenstand opgericht, werken op de
meeste plaatsen tot algemeen genoegen,
daar zij den aangeslotenen gemak en
.voordeel geven. Waar men coöperatief
inkoopt, besteedt men minder geld en is
gevrijwaard voor bedrog, wanneer
van de Openbare Controle gebruik wordt
gemaakt, De kleine landbouwer - zoo
leert de ervaring komt er anders niet
licht toe een monster tot onderzoek aan
een der proefstations op te zenden, ter
wijl ook in de nieuwe Bepalingen van
Openbare Contröle is bepaald, dat de
waarde van een partij minstens f 25,-
moet bedragen om recht op gratis onder
40)
De deur van Jochems werd openge'
Hokken en eene stem van boven riep
»wil uwe maar den trap op komen
De sleile trap van twintig treden met
een leuning en een touw, dat van boven
af gemeenschap had met de voordeur,
opgestrompeld zijnde, viel Bondt op een
stoel neer, en riep»he, Jochemshoe
hou je dat uit met je ongelukkige beenen
om dagelijks tweemaal dien trap op en
af te komen."
»Ja, dat kost me ook veel moeite, maar
hoe vind uwe me kamer nu
»Wel dat's heel goed - ruim, en je
hebt een goed gezicht ook door de spi
onnetjes."
>Ja, dat's me grootste vermaak om
daar in te k(jken."
Bondt had niet gelogen, de kamer kwam
hem boven verwachting goed voor.
O Jochems wat heb ik een dag gehad,
ik ben er moe van. Wat een ellende
verbeeld je eens en nij vei telde
wat hij ontmoet had bij de k ankzinnige
vrouw.
»En hoe hebt uwe dan die menschen
gehulpen
»Ja er schoot Diets anders over dan om
aan die buurvrouw voor de kindereD
zoek te hebben- De coöperatie ver-
eeniging voor fruit- en groentenhandel
»Gelrie<, in 1897 op initiatief van eenige
wakkere mannen opgericht om verbete
ring te brengen in den fruit- en groen
tenhandel met het buitenland, ten einde
voor haar leden een' beteren afzet en
meer financieële resultaten te verkrijgen
werkt met succes. In 1899, een slecht
fruitjaar. werd voor rnim f 80,000 fruit
omgezeteen der grootste fruittelers
verklaarde toeD door zijn lidmaatschap
van «Gelrie« een voordeel van duizenden
guldens te hebben verkregen Het vorige
jaar maakten de leden van >Gelrie« in
Maas en Waal en de Betuwe voor de
kruisbessen l1 /2 per kilo (vrij van alle
onkosten en verpakking) meer dan hun
door de kooplieden, ter aflevering, werd
geboden. Zulke resultaten moeten wel
prikkelen tot aansluiting en navolging.
Met het oog op de voordeelen, welke
coöperatie biedt, vraagt men zich af, hoe
het komt, dat deze nog niet meer, ook
in andere richtingen, in toepassing wordt
gebracht. In den tijd van den hooibouw
en den graanoogst heerscbt dikwijls groot
gebrek aan werkkrachten en zou men
daarom gaarne tot de aanschaffing van
machines overgaan, indien de kosten
niet te bezwaren waren. Maar watéen
niet vermag, valt in gemeenschap gemak
kelijk te verkrijgen. Allerlei landbouw
werktuigen, welker gebruik den arbeid
vergemakkelijkt, arbeidskrachten bespaart
op den duur groote voordeelen geeft, ook
door betere bemesting en bewerking van
den grond, welke daardoor mogelijk wor
den kunnen binnen het bereik komen
ook van anderen dan groote landbouwers,
maar wat van mij zelf te geven."
»Och, zou uwe mij dan ook een dienst
willen doen, u moet er den weg niet om
maken, maar misschien komt uwe ei
morgen wel eens langs. Wil uwe voor mij
dat geven als je blieft Hij gaf een tien-
stuiverstukje.
>Maar mijn goede Jochems, daarvoor
heb ik het niet verteld - jij kunt je geld
zelf wel gebruiken."
»Och dat zal mij niet verarmen, 't is
beter dat >k ereis een glaasje pons minder
gebi uik, as dat die kinderen honger lijden,"
ïJo bent een goede kerel maar we
zitten hier toch zoo vertrouwelijk bij
elkaar, vertel me reis, ik kan me niet
begrijpen, dat, bij het kleine inkomen als
jij hebt, je nog op zoo'n mooie kamer
woont."
>Ja, nou uwe der na vraagt, dat zou
ik ook stellig niet doen, as bet niet was
omdat ik hier bij een weeuw woon, wiens
man ik ook al jaren gekend had, toen hij
stuif en toen die nog leefde, woonde
ik op een achter kamertje hier in huis, maar
omdat hier de groote kamers, omdat hel
altijd in de JordaaD is. geen aftrek vinden,
as voor veul te weinig geld, en ikke den
man op het sturfbed beloofd he'o, as e9u
vrind zen vrouw bij te staan, heb ik be-
grepe, voor eens zooveel huur deuze kamer
te neme, zoolang as er niemand voör kwam.
Dai maakt nou wel dat ik ook niets geën
plezier kan nemen - maar och, 't is hier
toch goed zitte, niewaai V en ik heb zoo
indien zij zich slechts aaneensluiten. Waar
men overtuigd is dat een diepere grond
bewerking, dan met den gewonen ploeg
is te verrichten, noodzakelijk is, om de
vruchtbaarheid van zijn akkers, de op
brengst er van te verhoogen. daar schaffe
men in vereeniging met anderen een'
geschikten ploeg of ondergrondsploegaan.
en zij elkander, ook bij den arbeid, door
het afstaan van zijn paard of paarden,
behulpzaam. Waar meerderen zich ver
eenigen, daar is zelfs voor gemeenschap
pelijke rekening een stoomploeg aan te
koopen, waarmeê in enkele weken hon
derden bunders grond naar behooren
worden bewerkt, met behulp van een
2- of 3-tal werklieden. Reeds sinds een
kwart-eeuw zijn de stoomploegen o. a in
Duitschland in gebruik en worden daar
ook, zeer ten voordeele van den kleinen
landbouwer, met de noodige wemlieden
er bij in huur gegeven.
Maaimachines. hooischudders en hooi-
harken, zaai- en dorsch machines doel
matige ploegen en eggen kunnen door
coöperatie ten algemeenen dienste worden
gebracht Om nog een voorbeeld te
noemen wat nut zou men in vele streken
niet kunnen hebben door het coöperatief
aankoopen eener kettingegge.
In vele graslanden heeft het mos de
overhand en voert daar onbeperkte heer
schappij De grond is ontoegankelijk voor
de zuurstof der lucht, verzuurt dienten
gevolge, zoodat slechts zure grassen en
onkruiden worden aangetroffen en de
oogst, zoowel wat kwaliteit als kwantiteit
aangaat, beneden het middelmatige blijft.
Hier kan de kettingegge goede diensten
doen zij kan de moslaag verscheuren en
doende gemaakt, dat die vrouw beneden
het boekwinkeltje kon aanhouden, want
anders zou ze der uit hebbe gemotte. Het
ergst is maar, dat is niks spare kan voor
as ik oud bin - maar onze lieve Heor
zorgt toch voor alle mensche, en ik zal
ook niet oud worde. Maar as uwe dan zoo
ziet dat ik boos bin op meheer Van Mee-
nen, omdat ik nooit wat meer verdiene
kun al werk ik nog zooveel, dan is het
niet allienig voor me zeivers, maar ook
voor die goede oude vrouw, daar ik bij
woon en die zoo zwak is."
»Maar goeie Jochemslaat ik dan die
vrouw ook onder de bedeelden zetten."
»Neen, dat nietzoolang as ik leef,
zal dat niet gebeure want ik heb be
loofd, dat ik voor der zorge zou, en dat
kan ik, Goddank nog."
»Nu maar, dat doet er toe, ik wil niet
hebben, dat jij dat alleen zou dragen. Ik
zal voortaan als ik zoo wat noodig heb
van boeken of papier, altjjd hier koopen
en dan koop ik maar eens wat meer dan
ik soms noodig heb."
Dat's goed, want ik zou niet willen
hebben, dat een ander haar wat gaf."
Middelerwijl kwam er een meid binnen
van melk en bloed, frisch gekleed en met
een helder jak, dat de fraaien vorm van
den verscholen boezem goed deed uit
komen. Zoodra ze zag, dat er iemand
vieemds was, vloog ze weg met den en
kelen uitroep van »o 1"
»De duivelschersi-e Boudewgn, »is
alzoo de lucht- weder toegang geven tot
den bodem.
Dikwijls blijkt het ook voor zulke gron
den, indien zij laag gelegen zijn en van
den overlast van water zeer hebben te
lijden, dringend noodzakelijk den water
afvoer te regelen, kanaaltjes te graven
of te verbeteren, te zorgen dus vooreen
behoorlijke, afdoende waterleiding.
Dit kan in den regel slechts geschieden
door samenwerking van alle belangheb
benden, van allen, die gronden aan de
waterleidingen hebben liggen. Maar die
samenwerking is, helaas, dikwijls ver te
zoeken en de pogingen tot verbetering-
stuiten af op den onwil vau sommigen
die of hun eigen belang niet inzien, öf
voor anderen niets over hebben, niemand
ter wille willen zijn, wanneer het hun
geen voordeel aanbrengt-
Toch is hot kinderversje, dat we reeds
op de schoolbanken leerden, zoo waar
„Wie zijn handen schoon wil wasschen,
Moet ze wasschen met elkaar,
't Baat je niet probeer het maar
Om met een voor een te plassen
Als ge niet te zamen wrijft.
Wed ik. dat er vuil aan blijft.*
„Waschtgij dan zoo de een door d'ander
Leer er uit, dat, vroeg of laat,
't In de wereld ook zoo gaat,
Helpen moeten wij elkander;
Wie maar werken wil voor loon,
Krijgt zijn handen nimmer schoon.
C. B.
dat die weduwe, die je verzorgen moet
»Neen, dat is er dochter."
»0, o, ik geloof
»Foei mijnheer Bondtwatte gedachte
Dat kan u toch wel beter begrijpe. Dat
vind ik juist zoo ongevoelig van die heeren
op kantoor, dat ze me altijd plagen en
uitschelden voor een meisjesgekwant wie
mij aanziet, weet toch wel, dal de vrouwe
van mij toch niet houwe kenne."
»Nu, mjjn goede Jochemsik heb je
ook wel eens geplaagd, niet waar maar
ik zal het nooit meer doen."
»0ch uwe, dat is zoo erg niet, maar
die Willemsen en Von Herlmgs is nog
erger - maar as de baas je vertrapt,
wat kaDje dan van de bediendes ver
wachten Eet uwe het broodje niet op
't is varsch. Uwe moet het maarzoo
voor lief nemen, daar schimpte ze giste
ren ook op, omdat ik nou gien geld heb
om uit te hale."
»Goede beste vent, jij tracteeit me beter
dan dat ik bij Van Meenen te dineeren
ga, dat verzeker ik je."
»En as uwe dat aan op hebt, dan neme
we een snapsie, dat doe ik alle dage,
dat mot me in 't leven houwe."
Daarna ging Bondt weg, maar perste
Jochems de belofte af, dat die ook eèns
op zijn kamer zou komen, dat de brave
sukkel vast beloofde, als Willemsen en
Von Herlings er dan niet bij waren.
»Neen neen, bij mij alleen. Adieu
Boudewiju ging spoedig nog de tien
