m d
No. 19.
Woensdag 12 Juni 1901.
17° Jaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch -Vlaanderen,
F. Dl EL EM AA,
AXEL.
Landbouw en Veeteelt.
FEUILLETON.
AXELSCHE
Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 Maanden
50 cent; franco per post 60 cent
voor België 70 cent. Afzonderl. numm. 5 et.
DRUKKER UITGEVER
Advertentien van 1 tot 4 regels 25 cent
voor eiken regel meer 5 cent. Groote letters wordei
nnai- rdaatsmimte berekend. Plaatsing 3/2 maal
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagnamiddag TWEE uren.
Over Melk en Melken.
Ter afwisseling willen we zoo nu en
dan in plaats van een artikel enkele korte
mededeeli ngen geven, welke ons voor
komen in het belang te zijn van den
landbouwer of den veehouderditmaal
geveu we eenige wenken voor den laat
ste, waarmee hij ongetwijfeld zijn voor
deel kan doen.
Het melkonderzoek, speciaal ter bepaling
van het vetgehalte, trekt de laatste jaren
meer en meer de aandacht, ook der vee
houders. Waar op de zuivelfabrieken de
betaling der melk geschiedt naar het vet
gehalte trekt, daar is die belangstelling
begrijpelijk, doch overigens is het melk
onderzoek een zaak, welke niet minder
dan andere de aandacht van den boer
waard is en daarom op elke boerderij
dient te geschieden.
Wij weten immers nu dat het geven
van vette melk niet in de eerste plaats
afhangt van het voeder, doch meer zit
in de koeien, dus een aangeboren eigen-
schap blijkt te zijn. Een veefokker moet
er dus op uit zijn om het vetgehalte der
melk van zijn verschillende koeien te
kennen, opdat hij wete, van welke dieren
hij de kalveren za. aanhouden, ten einde
een goed soort vee, een hooge boter-
odbrengst te verkrijgen. Het melkonder
zoek wordt op onderscheiden manieren
verricht, welke lang niet alle practisch
voldoende kunnen heeten, zooals o. a.
hieruit blijkt, dat van dezelfde melk door
verschillend personen een ongelijk vet
gehalte wordt opgegeven Welke methode
Daar werd aangesproken en Yah Meenen
waa recht vriendelijk en spraakzaam,
terwijl mevrouw Halm hard op lachte,
en een pret had van belang. Van Molk-
werum scheen een onbeteekenend wezen
te zijn, un sujet de Van Meenen, die op
hoog bevel tot geleider van de weduwe
had gestrekt, mevrouw Molkwerum was
een intime vriendin 7an het weeuwtje,
louter om dat ze beiden vroolijk en bab
belachtig waren. Voor het overige kon het
wel wezen, dat er op de verhouding tus-
schen haar broeder en mevrouw Halm
wat te zeggen viel, maar och ze sloot
maai liever hare oogen, dan van een
gezelschap te moeten afzien, dat haar zoo
aangenaam was. Boud walgde van hetgeen
hy daar hoorde, dacht er niet eens meei
aan, dat hij beleefd moest wezen, en
beschouwde van uit de verte nog steeds
het zuiver ideaal van schoonheid dat hem
zoo getroffen had.
Weldra stapte de familie Van Willigen
voort. De leeuwengallerij werd bezocht.
De makelaar deed alle mogelijke moeite
om Bondt bezig te houden, vertelde het
een en ander wat hij van die of andere
leeuwen wist, maar de jongen bleef suf
en saai. Men ging naar de overkant,
het nauwkeurigst mag heeten en daarom
de meeste aanbeveling verdient, vertellen
we eens in een volgend artikelvoor dit
maal is het ons genoeg te wijzen op de
noodzakelijkheid van het melkonderzoek
op iedere boerderij.
Bevorderlijk aan de gezondheid der
dieren en tevens aan de opbrengst en het
gehalte der melk is een matige beweging
van het melkvee. Alleen door den weide-
gang, zonder den invloed van de veran
dering van voeder, wordt de melkgift
grooter, welke echter vermindert bij meer
dere. doch nog steeds matige beweging:
verlies is hier evenwel niet, daar de melk
wel minder water, maar meer vet bevat.
Te veel beweging schaadtwaar men
het melkvee dagelijks een' tamelijken
afstand, van den stal naar de wei en
omgekeerd, doet gaan, wreekt zich dat
in den emmer.
Zal men de koeien drenken met koud
of lauw water Indien het laatste voor-
deeliger bleek, zou men zich de bezwaren,
daaraan in de practijk verbonden, kunnen
getroosten, maar bij een proef, eenige
jaren geleden met een 6-tal koeien geno
men, is geenszins gebleken, dat lauw
water de voorkeur verdient. De eene groep
van 3 koeien kreeg water van 0,5° Celsius,
de andere water van 20°. Van het lauw
warm water dronken de koeien met
graagte, uitgezonderd ééne koe ongeveer
6 Liter werd er meer van gebruikt dan
van het koude. Elke koe gaf bij het
drenken met lauw water 0 56 K G melk
meer per dag, terwijl de hoedanigheid
eveneens beter was Daar stond evenwel
tegenover dat het lichaamsgewicht, niet
tegenstaande per dag 0,42 K.G. meer
maar olifant noch beer, noch hyena, noch
adelaar, noch buffel scheen zijner aandacht
'.vaardig te zyn. Louize dacht ja maar
dat's ook verkeerd begrepen van papa,
daar houdt hij niet van." Ze wees hem
de mooie plekjes aan, bracht hem naai
den nieuwen ingang met de hartsteenen
pilaren, waar men een allerliefst gezicht
heeft over de oude Fiansche lanen, maar,
ook zij leed schipbreuk. Boud scheen
nauwelijks naar het meisje te hooren.
»Mijn hemel," zei Van Willigen tegen
zijne vrouw, »beb je nu ooit zoo'n jongen
gezien
»Hoe is het Boud," vroeg mevrouw,
»ben je /erhef J
Bondt kreeg een kleur, maar zij be
greep niet, hoe na ze aan de waarheid was.
Men ging aan den tuin uit. In de plan
tage zei Willemsen»wat kan men nu
met zoo'n vent aanvangen Hij merkt
niets op. compleet niets, en hij is niet
eens beleefd tegen zijn patroon. Het spijl
me, de jongen heeft een goed hart maar
ik viees dat er nooit iets van hem komen
kan, want iemand die niet opmerkt wordt
nooit iets."
En dit werd gezegd van een jongeling
die nog kort van te voreD Louize op zoo
vele schoone zaken had opmerkzaam ge
maakt, zoo waar is het dat de mensch
meestal van eene oppervlakkige zijde
wordt beoordeeld, omdat men de omstan
digheden niet kent, die ons zoo vaak in
een valsch licht stellen.
voedsel werd opgenomen, verminderde. Wij
vinden in dezen uitslag geen grond, om
de toediening van lauw water aan te
Het overkruis melken is beter vooidee-
liger, dan zooals men gewoonlijk doet:
eerst de twee voorste, daarna de twee
achterste, ten slotte beide paren nogmaals
aantrekken en namelken Dit voordeelis
voornamelijk gebleken uit onderzoekingen
van Prof. Albert te Halle, die vond, dat
bij het overkruis melken een koe per dag
350 a 360 gram melk meer gaf, dat is
per week 2,5 KG. en bij een 10 tal
melkkoeien ongeveer 25 KG. Inderdaad
een oelaugrijk voordeel, zonder eenige
moeite of kosten vooriedei te verkrijgen.
Bij deze wijze van melken wordt ook
de vier minder gemakkelijk scheef Ook
hier mag aan het eind het namelken der
beide paren niet verzuimd worden, want
de laatste stralen men weet het
geven de vetrijkste melk. Goed uitmelken 1
is voor den melker of de melkster het
gewichtigste gebod. De eerstgemolken
stralen bezitten zuiver slechts 1 °/0 vet
is de koe half uitgemolken, dan bedraagt
het vetgehalte vaak 3 5 0 0. terwijl dit
in de laatste gemolken melk wel 7 °/0,
in de laatste dmpjes soms wel 10 °/0
bedraagt. Goed uitmelken voorkomt ook
dat door het verzuren van de in den
nier achterblijvende melkresten, uieront
steking en nierziekte van allerlei aard
ontstaan. Een belangrijke vergrooting der
melkopbrengst schijnt ook verkregen te
worden door het drieinplaats van twee
maal per dag melken. Althans bij onder
zoekingen in Frankrijk en Duitschland
verkreeg men een beduidend verschil.
Boudewyn echter, die kort geleden zoo
volmondig had toegestemd dut liefde
slechts op achting kon gegrond zijn, was
tot over de ooren verliefd op een meisje,
die hij voor het eerst van zijn leven had
gezien.
NAAR GROENEWAL.
Bondi woonde dan nu op zichzelven.
Dit bi acht niet weinig bij, om zijne ver
liefde droomen voedsel te verschaffen.
Overal zocht hij Theodora op, en zoo dik
wijls hij maar eenigzins dorst, liep hij
voorbij haar huis.
Overigens had hij nog al eenige moeite
om zich aan het commensaalleven te ge
wennen. Bij honderdo kleinighe len was
het hem nu onmogelijk de raad in te
winnen van mijnbeer, mevrouw, of Louize
en de zaken waren te onbeduidend om er
mee aan te durven komen. In de positie
bleef hem, benalve zijn liefde, niets anders
over dan zich met hart en ziel op de
letterkunde loe te leggen. Zijn twee intime
vrienden werden dan ook Valkenburgen
Willemsen. Deze wisten hem te bewegen
om zelfs verhandelingen te maken, en
die in; »Aan de kunsten gewijd" voor te
dragen. Meestal bad Bondt alsdan veel
voldoening, en werd van verscheiden
kanten nog al bewierookt. Zelfs begon
Wilgenhout hem een weerechijntje van
eep égard te toonen, waarmee hij bijzonder
in zijn schik was.
En evenwel, toen dit nauwelijks eene
Een koe gaf, driemaal daags gemolken,
in 11 dagen 161 lieter melk, en in den
zelfden tijd, als ze slechts 2 maal daags
gemolken werd, 1.39 liter, dus wel 22
liter minder, een verschil van 2 liter per
dag Bovendien gaf een gelijke hoeveel
heid melk bij de eerste wijze van mel
ken meer boter. Men merkte-evenwel op
dat het voor 't verkrijgen van dergelijke
uitkomsten stiikt noodzakelijk is, de
koeien dagelijks precies op hetzelfde tijd
stip te melken.
'tls bekend, dat de melk heel licht
gassen en dampen uit de lucht opneemt.
Een metsmaak is niet zelden aan de melk
te proevende bekende knollensmahk
wordt ook niet zoozeer veroorzaakt door
voedering met knollen, maar voornamelijk
door het aanwezig zijn van knollen in den
stal of op dd deel. Daarom is het nood
zakelijk de melk te bewaren op een
frissche plaatsmen late de melk niet
in den stal staan tot alle koeien gemolken
zijn, maar is een emmer gevuld, dan
brange men dien weg Voorts late men
de bussen of vaten met melk open staan,
opdat ze kan uitluchten dit is noodig,
daar steeds enkele gassen in de melk
komen
't Is in vele streken gebruikelijk de
biestmelk de eerste melk, welke een
koe na het kalven geeft te verkoopen
aan de bakkers, die ze bij voorkeur voor
hun beschuitdeeg bezigen. Dit gebruik ver
dient afkeuring, daar die melk niet voor
den monsch, maar voor het kalf is be
stemd, De gele biest bevat een stof, welke
in het lichaam van het jonge dier be
hulpzaam moet zijn bij de uitdrijving van
bet darmvuil, de harde stukken, welke
maand had geduurd, gevoelde de jongeling
dat het toch niet voldoende was om zijn
hart te vervullen. Door het gebrek aan
huiselijken omgang, deed zich de behoefte
om zijn vader, zijn dorp, en juffrouw Van
Sol men weder te zien sterker gevoelen.
Hij Dleef echter hardnekkig volharden, om
aan Van Meenen geen verlof te vragen,
ja zelfs thans zou hij dit minder dan ooit
doen, want somtijds kwam de vraag bij
hem op, of die koopman dan wezenlijk
recht, had hem te behandelen als een on
beduidend wezen, want was Van Meenen
knap in zaken, hij betwijfelde zeer, of die
wel in staat zou zijn verzen te reciteeren
en verhandelingen te maken zoo als hij.
De begeerte om naar Groenewal te gaan
werd intusschen zoo groot, dat hy vast
besloet, zonder verlof te vragen een Zater
dag weg te blijven. Lang had by geaarzeld
eerst kwam hem in de gedachte, dat
Zondag de eenige dag was waarop hij uien
lang in de zwarte oogen van Theodora
kijken kon, maar hij zou Zaterdags wel
weerom kunnen komen neen, want zlju
vader zou hem niet loslaten, en het zou
wreedheid zijn, den Zondag dan ook niet
te blijven, na zoo langdurige afwezigheid,
maar waarom du van het kantoor te blijven,
waai om niet Zondag gegaan?
Het was toch al eene enkele keer ge
beurd dat by de kerk verzuimd had. Maar
zijn ouden vader, zou dit zeker afkeuren,
eu hij mocht niet beginnen met den ayjn
te bedroeven, en om Van Meenen onge^
